Αλληλογραφία, ημερολογιακές σημειώσεις

Ημερολόγιο Ν.Β. Δερματόδετος τόμος [Χειρόγραφο]
‘Το ημερολόγιον της στρατιωτικής μου ζωής και πολεμικαί σελίδες της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Έγγραφον εκ του προχείρου πολεμικού ημερολογίου. Εν Θεολόγω Θάσου την 3ην Σεπτεμβρίου 1923’

Το πρώτο άλμπουμ περιέχει κάπου 100 φωτογραφίες από την καρριέρα του Ζυγούρη και το δεύτερο 77 φωτογραφίες (ανατυπώσεις;) από τη δράση της V Μεραρχίας στη Μικρασιατική Εκστρατεία (1921-22).

Επιστολές προς τον Π. Αλεξάκο στη Μικρασία 1921-1922 (7 επιστολές), προαγωγές (εκθέσεις και απόσπασμα προαγωγής 1921), στρατολογικό μητρώο, βεβαίωση υπηρεσίας (1921), στρατιωτική έκθεση γεγονότων (1921, 2 σελίδες), εφημερίδα Λακωνία (ένα φύλλο, 1921).

Το αρχειακό υλικό, του οποίου τη συγκέντρωση και φύλαξη ανέλαβε προφανώς ο Ν. Αποστολόπουλος ως γραμματέας του πολιτικού γραφείου του Βενιζέλου την περίοδο 1917-1920 –γι’αυτό άλλωστε και το υλικό χρονολογείται κυρίως μέχρι το 1920–, χαρακτηρίζεται από μεγάλη αποσπασματικότητα. Αποτελείται από δεκαέξι (16) φακέλους ξεκινώντας από την αλληλογραφία, επίσημη και μη, με Έλληνες και ξένους επιστολογράφους, τις επιστολές Βενιζέλου προς διαφόρους και τις επιστολές τρίτων (φάκελοι 1-4), τα υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία της χώρας για τους Βαλκανικούς πολέμους, τις επιχειρήσεις του πολέμου και τις σχέσεις των εμπλεκομένων χωρών (φάκελοι 5-6) και κατόπιν τα διοικητικά και πολιτικά των περιοχών που περιήλθαν στην Ελλάδα (φάκελος 7). Ακολουθούν τα πολιτικά και κυβερνητικά θέματα (φάκελος 8), τα ζητήματα των ελληνικών πληθυσμών που έπρεπε να επιλυθούν από τη συνδιάσκεψη της ειρήνης (φάκελος 9), οι λόγοι, ομιλίες και σημειώσεις του Βενιζέλου για τα περισσότερα από τα παραπάνω θέματα (φάκελος 10), τα εκλογικά-πολιτικά της εποχής του διχασμού (φάκελος 11), η σύσταση και λειτουργία του πολιτικού γραφείου του πρωθυπουργού (φάκελος 12), ποικίλα (φάκελος 13), οι εφημερίδες για το θάνατο και την κηδεία του Βενιζέλου (φάκελος 14), το τεκμηριωτικό υλικό και τα φωτοαντίγραφα διαφόρων εγγράφων, εφημερίδων και φωτογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν στις εκθέσεις για τον Βενιζέλο (φάκελοι 15-16).
Το περιεχόμενο του αρχείου παρουσιάζει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την εξωτερική πολιτική και τις διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδος και του Βενιζέλου. Σημαντικά είναι επίσης τα στατιστικά στοιχεία για τον ελληνισμό της Θράκης και της Μικράς Ασίας.

Φάκελος 1 Εκθέσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα πρεσβευτών και προξένων (1910-1919, 1924).
Φάκελος 2 Επιστολές διαφόρων προς Βενιζέλο - Επιστολές τρίτων (1902-1924).
Φάκελος 3 Επιστολές Βενιζέλου προς διαφόρους (1912-1936).
Φάκελος 4 Επιστολές ξένων πρεσβευτών και επιστολογράφων (1910-1919).
Φάκελος 5 Υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών (1911-1919).
Φάκελος 6 Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1914).
Φάκελος 7 Πολιτικά και διοικητικά Ηπείρου, Μακεδονίας, Κρήτης, Νήσων Αιγαίου (1905-1919).
Φάκελος 8 Πολιτικά και κυβερνητικά θέματα (1914-1924).
Φάκελος 9 Συνδιάσκεψη Ειρήνης - Θράκη, Μ. Ασία - Διάφορα υπομνήματα (1912-1919).
Φάκελος 10 Λόγοι, ομιλίες και σημειώσεις Βενιζέλου (1906-1936).
Φάκελος 11 Εκλογικά - Πολιτικά - Διθυραμβικά (1910-1935).
Φάκελος 12 Πολιτικό Γραφείο (1916-1920).
Φάκελος 13 Ποικίλα (1881-1986).

Το αρχείο περιλαμβάνει έγγραφα από την υπηρεσία του Γλυκοφρύδη στις φυλακές Σμύρνης, τους διορισμούς του, την στρατολογική του κατάσταση, την υπόθεση κληρονομίας του Τζεβηζαδέ Χουσνή Βέη (νομάρχη Μαγνησίας Μ. Ασίας, κατά την περίοδο της ελληνικής κατοχής και μετέπειτα πρόσφυγα στην Αθήνα) (1942-1952).

Το αρχείο περιλαμβάνει την αλληλογραφία ( εισερχόμενη, εξερχόμενη και τηλεγραφήματα) του Δ. Γούναρη, των ιδιαίτερων γραμματέων του (Α. Δασκαλόπουλου, Τ. Μπουκαούρη, Γ. Πολυζωγόπουλου). Η αλληλογραφία αυτή αφορά κυρίως αιτήματα ιδιωτών, συλλόγων, καθώς και εξυπηρετήσεις μέσω διάφορων υπουργείων. Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης, την υπηρεσιακή αλληλογραφία των υπουργείων (Δικαιοσύνης, Συγκοινωνίας, Στρατιωτικών), αποκόμματα εφημερίδων και ποικίλα άλλα τεκμήρια.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο υποφάκελος 1.3 που περιλαμβάνει επιστολές του Κίμωνα Διγενή προς τη σύζυγό του Κατίνα από τη Σμύρνη (Φεβρουάριος - Νοέμβριος 1919) από το Αγιαζίν και από τα στρατόπεδα αιχμαλώτων στο Kir Chehir και Talas Cesare στη Μικρά Ασία (Φεβρουάριος 1922-Ιούλιος 1923).
Διασώζεται επίσης κλήση του ως μάρτυρα στην Ανακριτική Επιτροπή Ελέγχου Δοσιλόγων Μ. Ασίας (υποφάκελος 1.5)

Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου του Στρατή Δούκα είναι από τα γνωστότερα λογοτεχνικά έργα με θέμα τη μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή. Στο αρχείο σώζονται κριτικές και σχόλια για το έργο (υποφάκελος 4.3). Στην οικογενειακή αλληλογραφία απαντώνται στοιχεία για την ζωή των μελών της οικογένειας μετά την καταστροφή (φάκελος 8). Διασώζεται έγγραφο που αφορά την αναζήτηση αγνοούμενου στρατιώτη (υποφ. 9.1), τεκμήρια που προορίζονται ή απευθύνονται στην Εκτιμητική επιτροπή κοινότητος Κεμερίου και πέριξ και στη δευτεροβάθμια επιτροπή Κυδωνιών (1925-1926) (υποφ. 9.3) και διάλεξη του αδελφού του Αλέκου Δούκα με τίτλο «Μικρασία» (1959) (υποφ. 10.2).

Έκθεση του Θ. Παγκάλου σχετικά με την κατάληψη της Προύσσας (χφο, Ιούνιος 1920, 5 σελ.)

Τμήμα αρχείου προερχόμενου από την Ύπατη Αρμοστεία Σμύρνης, που περιλαμβάνει υπομνήματα, εκθέσεις, πίνακες σχετικά με την εκτέλεση της συμμαχικής εντολής που ανατέθηκε στον ελληνικό στρατό, μετά την κατάληψη της Σμύρνης τον Μάϊο του 1919: την επαναφορά της δημόσιας τάξης, την παλιννόστηση των προσφύγων που εκδιώχθηκαν το 1914, την κατάσταση της γεωργίας, τα δημόσια έργα, τη λειτουργία της τηλεγραφικής υπηρεσίας, την ίδρυση Πανεπιστημίου στη Σμύρνη και γενικότερα την ελληνική δράση στη Μικρασία. Περιλαμβάνονται επίσης ανακοίνωση μνημοσύνου υπέρ των πεσόντων αξιωματικών και οπλιτών στη Μικρά Ασία και χάρτης της δυτικής Μικράς Ασίας.
Στο αρχείο περιέχονται φύλλα εφημερίδων που εκδίδονταν στη Σμύρνη Πατρίς, Αμάλθεια, Κόσμος, Εστία, Αρμονία, L’ Echo de France, L’ Independent καθώς και άλλα φύλλα αθηναϊκών εφημερίδων (1921-1922).

Στον υποφάκελο 1.4 περιλαμβάνονται επιστολές του γιατρού Μαθιού Μακκά από τη Μικρά Ασία (Προύσα, Εσκί Σεχίρ) προς τους γονείς του (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1921).

φάκελος 17
Λεύκωμα με φωτογραφίες από τη Μικρασιατική εκστρατεία. Περιέχονται φωτογραφίες από την πορεία της ΧΙΙ Μεραρχίας προς την Άγκυρα. Το λεύκωμα περιλαμβάνει φωτογραφίες του διαδόχου Παύλου, διαφόρων στρατιωτικών τελετών και ασκήσεων, στιγμιότυπα των πορειών και της ανάπαυλας, φωτογραφίες Τούρκων αιχμαλώτων.

Έγγραφα, διαταγές, αναφορές, εκθέσεις κ.ά.

Οι 7000 περίπου φωτογραφίες της συλλογής, αποτυπώνουν τον χώρο της Μικράς Ασίας πριν τον εκπατρισμό, εικόνες της κοινωνικής και καθημερινής ζωής των εκεί ελληνικών κοινοτήτων από το τέλος του δεκάτου ενάτου αιώνα έως το 1922. Μετά την ιστορική αυτή τομή, ο τόπος αλλά και η θεματολογία αλλάζουν. Κυριαρχούν, πλέον οι εικόνες της προσφυγικής εγκατάστασης στην Ελλάδα.

Αντίγραφα των επιστολών του Ελευθερίου Βενιζέλου προς τον Εμμανουήλ Τσουδερό σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα (1916-1936): θάνατος του Εμμανουήλ Ρέπουλη ˑ ανάληψη του Υπουργείου Οικονομικών από τον Τσουδερό (1924) ˑ δαπάνες της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1924) ˑ διακανονισμός των πολεμικών πιστώσεων (1925)

Χάρτες πολιτικοί, εθνογραφικοί, στρατιωτικοί της Ελλάδας, της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, Βοσπόρου κ.ά. (1836/1837-1923).
Εφημερίδα: Η Νίκη (1921)
Φωτογραφίες του Henry-Paul Boissonnas από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (1921): στιγμιότυπα από τις επιχειρήσεις στο Μικρασιατικό μέτωπο· απόψεις των πόλεων Προύσας, Ακσού, Νικομήδειας κ.ά.· αναχώρηση του Νικολάου Μπαλτατζή-Μαυροκορδάτου για τη Σμύρνη(1921)· στιγμιότυπο από τη διαδικασία της δίκης των έξι· η εκκλησία της Αναστάσεως και τα κυπαρίσσια με τις αναμνηστικές πλάκες από την εκτέλεση των έξι.

*Από φάκελο 7:
Υποφάκελος 10 : 1922
Επιστολές από: Κλάδο, συνταγματάρχη απόστρατων, Κανάκης Κ. προς Ν. Πλαστήρα.
Υποφάκελος 11 : 1923
Επιστολές, τηλεγραφήματα και κάρτες από: Κ. Παπαγιάννη, Β. Τσιρογιάννη, Γοργίδη, Ν. Ζαφειρίου,
συνταγματάρχη διοικητή Β’ στρατιωτικής περιοχής Πατρών, Θ. Πάγκαλο, Ελένη, Μ. Σ. Κέπετζη, σύζυγος
Στυλιανού Γονατά, Αχιλλέα, Α. Ρωμάνο, Στρατηγό, Παντελεήμων, Μητροπολίτη Καρύσταινας,
Παναγιώτη Δαγκλή, Αλέξανδρο Οθωναίο, στρατηγό, Κ. Σταυρίδη, Ασημίτσα Θεοφιλίδου, Α.
Χατζηκυριάκο, αρχηγό στόλου, Κ. Μανέτα, στρατηγό Β’ σώματος στρατού, Γεώργιο Αγραφιώτη,
υπολοχαγό, Γεώργιο Κονδύλη, E. C. Hole, γενικό πρόξενο, Φασόπουλο, Διονύσιο Σταυριανόπουλο,
Κωνσταντίνο Βεντήρη, Αντώνιο, Μητροπολίτη Ηλείας, Θάνο Μ. Καρύλλο, έφεδρο υπολοχαγό πεζικού,
Νικόλαο Πολίτη, Αλεξανδρή Ρωμανό, Νικόλαο Α. Σπόντζα, Λογιστικόν και Εκκαθαριστικόν Γραφείον,
Αντιπροσωπεία Οικουμενικού Πατριαρχείου εν Ελλάδι επί πτριαρχίας Χρυσόστομου Εφέσου.
Επιστολές Ν. Πλαστήρα προς: Νομάρχη Κερκύρας, Γεώργιο Κονδύλη και Ελευθέριο Βενιζέλο.

*Φάκελος 8
Αλληλογραφία Εισερχόμενη : 1924
Υποφάκελος 1 : Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1924
Επιστολές από: Σταμάτη Πανταζή, συνταγματάρχη χωροφυλακής, Γ. Τσάμη, ταγματάρχη πεζικού, Ζωή
Π. Μανέτα, Νικόλαο Παππαδάκη, έφορο αρχαιοτήτων, Αρχιμανδρίτη Νεόφυτο, Ιεράς Μητρόπολης
Ηρακλειάς, Παρασκευά Δ. Χασαπογιάννη, Ζ. Αργυρό, Αλέξανδρο Οθωναίο, στρατηγό, Γ. Παπανδρέου,
πληρεξούσιο Λέσβου, Στυλιανό Γονατά, Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Αλέξανδρο Διομήδη,
Σοφία Σωτηριάδου, Γ. Φραγκούδη, Πέτρο Ν. Ευριπαίο, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Σπαχή, Μιχαήλ Α.
Ράλλη, Γ. Πεφάνη, Γ. Μελά, Μισαηλίδη, Ελένη Κ. Σπυρίδη, Μ. Κέπετζη προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 2 : Μάρτιος-Απρίλιος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Γ. Π. Βογιατζόγλου, Λ. Παρασκευόπουλο, Μαυρομάτη, Γ.
Μελά(αγγλικά), Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Δεμέστιχα Ιωάννη, Γεώργιο Κονδύλη,
υπουργό Στρατιωτικών, Γεώργιο Παπανδρέου, Γ. Σ. Φραγκούδη, Α. Αλεξανδρή, Οδυσσέα
Παπαμαντέλλα, Κωνσταντίνο Παπαμαντέλλο, Β. Σ. Ασημάκη, λοχαγό πυρ, Γ. Πρωτόπουλο,
αντισυνταγματάρχη, Εμμανουήλ Μπενάκη, Α. Πετρίδη, Μαρδαβέλλα, Νικολόπουλο(γαλλικά),
διευθυντή εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ», Χ. Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Γαρδίκη,
Αθανασιάδη, Πηνελόπη Δέλτα, Σ. Σωτηριάδη, Αλέξανδρο Παπαναστασίου, Κοσμανίδη Μιχαήλ,
Βεγλέρη(γαλλικά), Νομάρχη Λέσβου, Παπαλεξόπουλο, Κανέλλο, Δήμαρχο Χίου, Λαό της Νέας Χίου,
Χρ. Καραδημήτρης, Στέφανος Π. Καλογεράς, Δήμος Χρονόπουλος, Σύνδεσμος Φοιτητών Παρισιού
προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 3 : Μάιος-Ιούλιος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Γεώργιο Κονδύλη, Ε. Κανελλόπουλο, Λ. Μ. Ράλλη, Αριστόπουλο,
αρχίατρο, Ευστράτιο Πατούνα, Γεώργιο Παπανδρέου, Κ. Μελά, Πότη Τσιμπιδάρο, Βύρων Αθ.
Καραπαναγιώτη, πληρεξούσιο Λέσβου, Λ. Μ. Καλβοκορέσης, Μποδοσάκη Αθανασιάδη, Βάσο Ι.
Βλαβιανό, κεντρική διοικητική επιτροπή «ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ», Ελευθέριο Βενιζέλο, Δανιηλίδη
Δημοσθένη, Νικόλαο Πολίτη, Χ. Παπαθανασόπουλο προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 4 : Αύγουστος-Δεκέμβριος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Απόστολο Ορφανίδη, υπουργό Υγιεινής Πρόνοιας και
Αντιλήψεως, Μ. Κέπετζη, Δημοσθένη Δανιηλίδη, Χ. Ππαθανασόπουλο, Κ. Μανέτα, Παπαστεργίου,
απόστρατο τάγματος πεζικού, Παπαλεξόπουλο, Πέτρο Πετρίδη, Βάσο Ι. Βλαβιανό, Γεώργιο
Παπανδρέου, Ανδρέα Χατζηκυριάκο, Γ. Α. Αναγνωστόπουλο, Ε. Κανελλόπουλο, Γ. Σ. Φραγκούδη,
Γεώργιο Κονδύλη, Κ. Παπαμαντέλλο, Γ. Αλιμπέρτη, Απόστολο Αλεξανδρή προς Νικόλαο Πλαστήρα.

*Από φάκελο 19:
Υποφάκελος 2: (1916-1950)
Προσκλήσεις από: Ένωση Εφέδρων Μ. Ασίας & Θράκης Δραπετσώνος-Ταμπουριών & Αμφιάλης, Εθνικό Δημοκτρατικό Σύλλογο Προσφύγων Παλ. Κοκκινιάς κ.ά.

*Από φάκελο 23:
Εφημερίδα του μετώπου με τίτλο «ΑΡΒΥΛΛΑ»(1921)

Από φάκελο 1 του φωτογραφικού υλικού:
Στιγμιότυπα από την άφιξη των μελών της Επαναστατικής Επιτροπής 1922 στον Πειραιά και την είσοδό τους στην Αθήνα, δοξολογία στη Μητρόπολη μετά την επικράτηση της Επανάστασης, μέλη της Επαναστατικής Επιτροπής 1922 στα γραφεία της ταξιαρχίας του ιππικού κατά την επιθεώρηση του στρατού του Έβρου (1923)

Αξιωματικοί και πολίτες κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας

Πορτρέτα και στιγμιότυπα από επισκέψεις του βασιλιά Αλέξανδρου στο Μακεδονικό μέτωπο και τη Μικρά Ασία (1919, 1920)

Το αρχείο περιλαμβάνει τεκμήρια που αφορούν τη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Διομήδη κατά το διάστημα 1918-1931, που διετέλεσε κατά διαστήματα Υπουργός Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Οικονομικών, καθώς και διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Ελλάδος. Αφορούν την οικονομική, πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Περιέχει επίσης επιστολές της περιόδου 1919-1925, ορισμένες από τις οποίες αφορούν την πορεία των στρατιωτικών επιχειρήσεων, τις διαπραγματεύσεις ειρήνης, το προσφυγικό δάνειο και τη νομισματική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδος μετά την Μικρασιατική Καταστροφή

Περιέχει αντίγραφα αναφορών διπλωματικών αντιπροσώπων επί διαφόρων θεμάτων και εκ διαφόρων πρωτευουσών, διάφορα θέματα στρατιωτικής φύσεως, επερωτήσεις αρμοδιότητος Υπουργείου Στρατιωτικών, αντίγραφα διαφόρων διπλωματικών αντιπροσώπων διά τα ελληνοτουρκικά και σχετικά με την εκστρατεία στη Μικρά Ασία, δελτία τύπου, αντίγραφα αναφορών πρεσβειών περί εκκενώσεως Μικράς Ασίας, πολιτικής της Αγγλίας, Γαλλίας, κτλ.

Παρουσιάζονται: Απόψεις πόλεων, Αναμνηστικές φωτογραφήσεις στρατιωτικών, σκηνές από το πεδίο των μαχών, ασχολίες της καθημερινής ζωής των στρατιωτών, η ζωή στους καταυλισμούς, περίθαλψη τραυματιών

Φωτογραφίες, χρ. 1920-1923, όπου απεικονίζονται στρατιώτες στην Μ. Ασία, Ξάνθη, Κορυτσά, Μιχαλίτσι, ανάμεσά τους και Μεσσήνιοι, όπως ο Αριστείδης Θεμ. Κουτσομητόπουλος, πατέρας των Γεώργιου & Παναγιώτη Κουτσομητόπουλου.

O φάκελος 1 υποφάκελος 9 του αρχείου περιέχει αποσπάσματα από εκθέσεις πεπραγμένων στρατιωτικών μονάδων από το μέτωπο της Μικράς Ασίας, καθώς και τις καταθέσεις ανωτέρων αξιωματικών κατά την εκδίκαση της ευθύνης διοικητών στρατιωτικών μονάδων κατά την υποχώρηση στη Μικρά Ασία.
Ο φάκελος 1 υποφάκελος 16 περιέχει σημειώματα και επιστολές σχετικά με τις ανταλλάξιμες περιουσίες Ελλήνων και Μουσουλμάνων.

Χάρτες της Μικράς Ασίας και της Μακεδονίας

Φωτογραφία Ελλήνων στρατιωτών στη Μικρά Ασία και προσφύγων από το Λουλέ Μπουργκάς της Ανατολικής Θράκης στις Σέρρες.

Καταστατικό ιδρύσεως του συλλόγου, με "σκοπόν α. την παροχήν πάσης δυνατής ανακουφίσεων εις τους εν μετώπω ευρισκόμενους Μηθυμναίους στρατιώτας", κατάλογοι με όλους τους Μηθυμναίους που υπηρετούσαν στην περιοχή της Μικράς Ασίας και τις μονάδες που υπηρετούσαν. Με βάση αυτές τις λίστες έγινε η αποστολή δεμάτων. Ευχαριστήριες απαντητικές επιστολές Ελλήνων στρατιωτών της Μικρασιατικής εκστρατείας προς το Σύλλογο Μήθυμνας "Η Αγάπη", δημοσίευμα τύπου

Δακτυλόγραφο έκτασης 285 σελίδων που περιλαμβάνει τη μετάφραση στα ελληνικά τουρκικού κειμένου σχετικά με τη δεύτερη μάχη του Ινονού («Ινέονου» στο κείμενο, «Ιν Εϋνού» στην έκδοση της Δ.Ι.Σ. [βλ. παρακάτω]). Η μάχη αυτή στα περίχωρα του Εσκί Σεχίρ από τις 23/3 μέχρι την 1/4 1921 ήταν κρίσιμη για την ανακοπή της προέλασης του ελληνικού στρατού προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας και την καθήλωση του μετώπου. Η μετάφραση έγινε από τον Ι. Παπαδόπουλο. Το πρωτότυπο έργο και ο δημιουργός του δεν κατονομάζονται. Πιθανότατα πρόκειται για κείμενο που γράφτηκε όχι νωρίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, μιας και στον πρόλογο γίνεται αναφορά στην πολύτομη έκδοση της Δ.Ι.Σ. του ελληνικού Γ.Ε.Σ. με τίτλο Η εκστρατεία εις την Μικράν Ασίαν (1919-1922), με την επισήμανση ότι «άρχισε πρόσφατα» (η έκδοση της Δ.Ι.Σ. ξεκίνησε το 1957 ενώ ο τόμος που αναφέρεται στην εν λόγω μάχη εκδόθηκε το 1963).

Το αρχείο αποτελείται από έναν φάκελο που περιλαμβάνει αλληλογραφία, έγγραφα σχετικά με τις θέσεις στις οποίες ο Ανανιάδης υπηρέτησε ως στρατιωτικός δικαστικός, έγγραφα σχετικά με θέσεις που κατείχε σε διοικητικά συμβούλια, προσωπικά έγγραφα (οικονομικά, περιουσιακά) και φωτογραφίες.

Υποφάκελος 1.1 Αλληλογραφία

• Επιστολές του Ε. Ανανιάδη προς τη σύζυγό του από τη Στρέζοβα, από την Προύσα και από τη Ραιδεστό (1919-1922).
• Επιστολές και τηλεγραφήματα προς τον Ανανιάδη από συγγενείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από συνεργάτες και φίλους (1901-1966).
• Καρτ ποστάλ προς το ζεύγος Ανανιάδη από συγγενείς στη Γαλλία, στην Ιταλία και στις ΗΠΑ.
• Επιστολόχαρτα και cartes de visite.

Υποφάκελος 1.2 Υπηρεσιακά

• Διαταγές στρατιάς Μικράς Ασίας (τίτλος του δημιουργού του αρχείου). Περιλαμβάνονται χειρόγραφα και δακτυλόγραφα αντίγραφα διαταγών του επιτελείου που αφορούν ζητήματα στρατιωτικής δικαιοσύνης (3/3/1921-1/9/1922).
• Έκτακτο στρατοδικείο Προύσας. Έγγραφα από την εκεί θητεία του Ανανιάδη ως προέδρου. Περιλαμβάνεται το ΦΕΚ προαγωγής του σε στρατιωτικό δικαστικό σύμβουλο α΄ τάξεως από β΄ τάξεως (31/12/1921) και το διάταγμα διορισμού του ως προέδρου του Δ΄ διαρκούς στρατοδικείου (24/5/1922).
• Φύλλο πορείας του Ανανιάδη από την Προύσα στη Ραιδεστό (Tekirdağ) της Ανατολικής Θράκης (2/9/1922, δύο αντίτυπα δακτυλόγραφα).
• Χειρόγραφες σημειώσεις ημερολογιακού χαρακτήρα από τις ημέρες της υποχώρησης από τη Μικρά Ασία (27/8-3/9/1922).

Υποφάκελος 1.3 Προσωπικά

• Περιουσιακά έγγραφα και σημειώσεις. «Απαιτήσεις», χρέη και πληρωμές, ακίνητη περιουσία, κληρονομικά.
• Συμβόλαια, πληρεξούσιο (Στρέζοβα και Καλάβρυτα). Ενοικιαστήριο για την κατοικία του Ανανιάδη στην Προύσα (6/7/1921).

30 φωτογραφίες από τη δράση της Γ΄ Μοίρας Αεροπλάνων στη Μικρά Ασία.

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Πιστοποιητικό από "Παμμικρασιατικό και Βυζαντινό Σύλλογο Προσφύγων Καβάλας"
• Ιατρικές βεβαιώσεις και γνωματεύσεις από Ανατ. Θράκη και Καβάλα (1922-1924)
• Πιστοποιητικό εγγραφής πρόσφυγα σε στρατολογικά μητρώα
Το βιβλιάριο είναι οικογενειακό βιβλιάριο περίθαλψης εφέδρου (1923)
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν στρατιώτες στο Μικρασιατικό Μέτωπο και οικογένειες προσφύγων σε Καβάλα και Μασσαλία (1915-1939)

Οικογενειακές φωτογραφίες προσφύγων και φωτογραφίες στρατιωτών στη Μ. Ασία. Φωτογραφία με τετρακατοικίες προσφύγων.

Έγγραφα (επιστολές, σημειώματα, αποφάσεις κ.ά) που αποστέλλονταν στο υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση διεκπεραίωσης ποικίλων θεμάτων, Βασιλικά Διατάγματα, Χειρόγραφα σημειώματα, Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου, Νόμοι, Πρωτόκολλα ορκωμοσίας κυβερνήσεων κ.ά)

Ψηφιακό αντίγραφο ημερολογίου του στρατιώτη Κλεομένη Αναγνωστόπουλου κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας και κατά την περίοδο της αιχμαλωσίας του από τον κεμαλικό στρατό.

Επιστολές προς τον αρχηγός της Επανάστασης 1922 Νικόλαο Πλαστήρα υπουργών, κοινοταρχών, πολιτών, συλλόγων Φιλελευθέρων, πολιτευτών, ομογενών, στρατιωτικών, του Εμμ. Μπενάκη κ.ά. σχετικά με την πολιτική κατάσταση στη χώρα, ζητήματα διοίκησης, τις εκλογές του 1923 και την κάθοδο σε αυτές του Πλαστήρα, την ανασυγκρότηση του κόμματος των Φιλελευθέρων, με παρακλήσεις για διάφορες διευκολύνσεις, την εκκαθάριση των αντιφρονούντων στο Δημόσιο και το στράτευμα.
Έκθεση Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μικράς Ασίας, περίοδος δευτέρα: Νοέμβριος 1920 - Αύγουστος 1922.
Προπαγανδιστική προκήρυξη προς τους Έλληνες στρατιώτες που τους καλεί να παραδοθούν στις κεμαλικές δυνάμεις.
Χάρτες του μετώπου της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Διαταγές του διοικητή του Νοτίου Συγκροτήματος του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία και της 1ης Μεραρχίας Αθανάσιου Φράγκου καθώς και άλλων στρατιωτικών σχηματισμών προς τον Νικόλαο Πλαστήρα διοικητή του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων κατά τον Αύγουστο του 1922. Δελτία πληροφοριών της 13ης Μεραρχίας του Απριλίου του 1922. Έκθεση πεπραγμένων της 13ης Μεραρχίας κατά τις επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία την περίοδο 10 Αυγούστου με 15 Σεπτεμβρίου 1922.
Μελέτη του 1921 της Ελληνικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Κωνσταντινούπολη για τον τρόπο κατάληψης της πόλης από τον ελληνικό στρατό.
Σχέδια κατάλυσης των αρχών της Επαναστατικής Επιτροπής Εθνικής Σωτηρίας, της εξουδετέρωσης των αντίθετων στο κίνημα του 1922 στρατιωτικών μονάδων, της μετάβασης των μονάδων από τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου στην Αθήνα.
Επαναστατική Επιτροπή Χίου, έκθεσις του επιτελάρχου της Επαναστάσεως ταγματάρχη Πυροβολικού Ευριπίδη Μπακιρτζή των πεπραγμένων της Επαναστάσεως εν Χίω, Αθήνα 22/9/1922.
Φωτογραφίες του Πλαστήρα και πρωταγωνιστών της Επανάστασης του 1922.

Χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού περιοχών της Μικράς Ασίας (Άγκυρα, Φιλαδέλφεια, Σιβρί Χισάρ, Αφιόν Καραχισάρ, Εσκί Σεχίρ, Συναός), τουρκικές προκηρύξεις στα ελληνικά προς τους Έλληνες στρατιώτες και ελληνικές προκηρύξεις στα οθωμανικά προς του Τούρκους των Βαλκανικών Πολέμων ή της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Δικογραφία της αναψηλάφησης και ακύρωσης της "δίκης των έξι". Πρόκειται για αίτημα που κατέθεσε το 2008 ενώπιον του Αρείου Πάγου ο Μιχαήλ Πρωτοπαπαδάκης του Αριστείδη, με πληρεξούσιο δικηγόρο του τον Ν. Βασιλάτο , για επανάληψη της διαδικασίας της «Δίκης των Εξι» με στόχο την αποκατάσταση του εκτελεσθέντος για εσχάτη προδοσία παππού του Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη.

1. Αρχείο ιατρού Συμεών Ιωσηφίδη αναφερόμενο σε ελληνοτουρκικά θέματα των ετών 1930 - 1937.
2. Αλληλογραφία Ιω. Παναγιωτάκη σχετιζόμενη με το προσφυγικό ζήτημα των ετών 1923-1940.
3. Χειρόγραφες ομιλίες Εκκλησιαστικής Σχολής Χάλκης.
4. Αρχείο Στρατηγού Π. Σοφιανόπουλου, έγγραφα και φωτογραφίες (1915 - 1921).

1. Προκήρυξη Τούρκων στρατιωτών της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
2. Υπεύθυνη δήλωση αποζημίωσης πρόσφυγα.

Φακ. 8:
Ανατυπωμένες φωτογραφίες:
-«Α/Π «Πανελλήνιον» ή «Seitan Panteli” ή «Διάβολος» έτος ναυπήγησης 1900.
(πρωτότυπη φωτογραφία: Αθηνά Κ. Γρύμπλα)
-Εσωτερικό από ένα υφαντουργείο – μεταξουργείο με τις εργάτριες.
-2 ανατυπωμένες φωτογραφίες της Μικρασιατικής Καταστροφής «Η Σμύρνη πυρπολημένη»

• 2 ανατυπωμένες φωτογραφίες:
  «Οι Τούρκοι αιχμάλωτοι εις Καραμπουρνού»
  -[Αφιχθέντες πρόσφυγες στο λιμάνι της Ερμούπολης ; ]
  -Επιστολή «Σμύρνη τη 13η Μαΐου 1919- Αγαπητέ Πάνο… Κύριον Πάνον Καμπουρόπουλον Αθήναις»
  -2 πιστοποιητικά ανατυπωμένα του Υπουργείου Στρατιωτικών της Διεύθυνσης Υγειονομικής Υπηρεσίας με σφραγίδες «ΕΦΟΝΕΦΘΗ και ΕΞΗΦΑΝΗΣΘΗ»
  -1 ανατυπωμένο διαμονητήριο του Έκτορα Κοσσαντέλη, εμπόρου από τη Σμύρνη.
  -27 ανατυπωμένες φωτογραφίες και καρτ-ποστάλ από την Σμύρνη, τον Γαλατά και το βουνό Πάγος της Σμύρνης. Στο πίσω μέρος των περισσότερων φωτογραφιών και καρτ ποστάλ ,υπάρχουν φωτοτυπημένες μικρές επιστολές από στρατιώτες της Μικρασιατικής εκστρατείας ,προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Φακ. 9:
-5 ανατυπωμένες φωτογραφίες με πρόσφυγες που εγκαταλείπουν την πόλη τους, ένα κάρο της υγειονομικής υπηρεσίας, πρόσφυγες να πλένονται σε μία μικρή λιμνούλα.

• Ανάτυπο με τίτλο: «Τσαρσιά και παζάρια στη Σμύρνη» του Φιλ. Κ. Φάλμπου, Αθήνα 1962, με μία αφιέρωση προς τον Χρήστο Σπανομανώλη, με κάποιες χαλκογραφίες στο εσωτερικό του.
• Λεύκωμα της Ενώσεως Μικρασιατών Περιφέρειας Κρήνης, με έδρα την Αθήνα, Δεκ. 1979, με τίτλο: « 25 χρόνια, Ένωση Μικρασιατών Περιφέρειας Κρήνης» περιέχει φωτογραφίες από την Κρήνη Τσεσμέ, Αλάτσατα.
• Ανατυπωμένη επιστολή ενός στρατιώτη του 16ου Λόχου.
  -Πιστοποιητικά στρατιωτών που χρησίμευσαν ως σύνδεσμοι μεταξύ Μουσουλμάνων και της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως.
  -Δήλωση αστικής αποκαταστάσεως ενός πρόσφυγα.
  -Δήλωση εκκαθαρίσεως κινητής και ακίνητης περιουσίας
  -Ευχαριστήρια επιστολή του Δ.Σ του Ανώτατου Ελληνικού Παρθεναγωγείου μετ΄ Οικοτροφείου Σμύρνης «Ομήρειον», προς τον καθηγητή Ε. Κοσσαντέλη.
  -Δελτία ταυτότητας, οικογενειακά βιβλιάρια προσφύγων, με φωτογραφίες.
  -Ταυτότητα ενός στρατιώτη του 4ου Λόχου
  -25 επιστολόχαρτα γραμματέα στην τουρκική γλώσσα, πριν από το 1920 με entete: «Εκπαιδευτήρια της Ορθοδόξου Κοινότητος Ταταούλων.
  -Δίπλωμα Εμπορικού Τμήματος του Ελληνογαλλικού Λυκείου Σμύρνης και ενδεικτικό της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης.
  -Ανατυπωμένες φωτογραφίες του χορού «Ζεϊμπέκια»
  -Επιστολή από το Λονδίνο, του Ν. Μιχαλόπουλου προς τον Παράσχο ….. όπου εξηγεί την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας.
• Φύλλο πορείας
  -Πιστοποιητικό πρόσφυγα από τη Διεύθυνση Σιδηροδρόμων τέως Στρατιάς Μ. Ασίας.
  -Επείγον τηλεγράφημα προς τον Ν. Ανδριανόπουλο Ανθυπομοίραρχο Χωροφυλακής Κορδελιού.
  -Σημειωματάριο με χειρόγραφα ποιήματα.
  -Φυλλάδιο με τίτλο: « Η Πρώτη Επέτειος Εορτή του Μικρασιατικού Συλλόγου «Ανατολής» τελεσθήσα τη 30η Ιανουαρίου 1892» εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλάριου, 1892. Έχουν εκπέσει τα εξώφυλλα.
  -Επιστολή στη Γαλλική γλώσσα.
  -24 φωτογραφίες από τη Μικρασιατική Εκστρατεία
  -Διαμονητήριο του Εκ. Κοσσιντέλη.
  -Διαταγή της Στρατιωτικής Διοικήσεως Μαγνησίας Β. Κλιμάκιο Αξαρίου, 5/2/1922
  -Πιστοποιητικό αστικής υποκατάστασης του πρόσφυγα Στ. Ραφτόπουλου, από τον Σύλλογο Αλληλοβοήθειας προσφύγων Σταθμού Λαρίσης και Περιφέρειας Πειραιώς, με οικογενειακή φωτογραφία.
  -47 ανατυπωμένες φωτογραφίες με παλιά επαγγέλματα Τούρκων και Μικρασιατών.

Βιογραφικά στοιχεία Παναγιώτη Γαργαλίδη, φωτογραφίες, στρατιωτικοί χάρτες, αποκόμματα εφημερίδων και χειρόγραφες σημειώσεις, σχετικά με δράση Π. Γαργαλίδη στη Νιγρίτα (1913), Κρούσοβο και Σκόπια (1919), στη Μικρασιατική εκστρατεία, στην Γκιμουλτζίνα (Κομοτηνή) και στα Δαδιά Θράκης (1923). Επίσης, φωτογραφίες και εφημερίδες σχετικές με Δίκη Γαργαλίδη-Λεοναρδόπουλου (1923).

Στο αρχείο του Ιωάννη Μεταξά περιλαμβάνεται αρχειακό υλικό σχετικά με το ενδεχόμενο στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με τις θέσεις του Μεταξά για τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ειδικότερα, στο αρχείο υπάρχει το σχέδιο του υπομνήματος για τη μη συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό των συμμάχων της Αντάντ στην επιχείρηση κατάληψης των Δαρδανελλίων, το οποίο υπέβαλε στον πρωθυπουργό Βενιζέλο τον Φεβρουάριο του 1915 με την ιδιότητα του αρχηγού του Επιτελείου, καθώς και το σχέδιο της επιστολής παραίτησης και αποστρατείας του Μεταξά, καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον Βενιζέλο τον Ιανουάριο του ιδίου έτους και σχέδια επιστολών του προς τον πρωθυπουργό Γούναρη σχετικά με τις διαφορετικές απόψεις του Επιτελείου ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας σε εκστρατεία στη Μικρά Ασία πριν από τον Φεβρουάριο του 1915. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, υπομνήματα και καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον βασιλιά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 1915 σχετικά με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ουδετερότητα. Στο αρχείο περιλαμβάνεται και η καταγραφή από τον Μεταξά της συνομιλίας του τον Μάρτιο του 1921 με τον πρωθυπουργό Δημήτριο Γούναρη, τον υπουργό Οικονομικών Πρωτοπαπαδάκη, τον υπουργό Στρατιωτικών Θεοτόκη και τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, όταν του προτάθηκε να επανέλθει στο Επιτελείο ή να αναλάβει τη γενική διοίκηση του στρατού στη Μικρά Ασία. Για την ίδια περίοδο, το αρχείο διασώζει και τη γνωστή επιστολή του αδερφού του βασιλιά Κωνσταντίνου, πρίγκιπα Ανδρέα, που στέλνει από τη Σμύρνη στον Μεταξά, όπου συμπυκνώνεται η απέχθεια και το μίσος των αντιβενιζελικών προς τον μικρασιατικό Ελληνισμό. Τις πληροφορίες για την κρίσιμη κατάσταση του στρατεύματος στη Μικρά Ασία και για το γεγονός ότι επίκειτο τουρκική επίθεση την οποία θα ήταν αδύνατον να αποκρούσουν οι ελληνικές δυνάμεις, που πληροφορείται ο Μεταξάς από τον πρίγκιπα Ανδρέα, τις διαβιβάζει με επιστολή του τον Δεκέμβριο του 1921 στον πρωθυπουργό Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη. Στο αρχείο εντοπίζεται, επίσης, κείμενο, μάλλον του δημοσιογράφου Σπυρίδωνος Μινώτου, για τη φιλανθρωπική δράση της βασίλισσας Σοφίας την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Αρχείο Ελευθερίου Κ. Βενιζέλου, Αρχείο Β. Καλαϊτζή - Μουντάκη, Μικρασιατική Εκστρατεία και Καταστροφή, Αρχείο "Λεύκωμα Ελευθέριος Βενιζέλος"

Ευχαριστήριες επιστολές διαφόρων νομαρχιών, δήμων, κοινοτήτων, συλλόγων και αδελφοτήτων, κυρίως της Μακεδονίας, και συστατικές του υπουργείου Εξωτερικών προς τη βρετανίδα Mary Hunter και τον Φώτιο Πουλιέζο για τη διοργάνωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων προς ανακούφιση των ορφανών και των απόρων οικογενειών, για τις διαλέξεις, την περίθαλψη και γενικότερα την εμψύχωση των ελλήνων στρατιωτών στο μέτωπο κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία. Περιλαμβάνονται φωτογραφίες των Hunter και Πουλιέζου, διαβατήρια και ένα έντυπο λεύκωμα για τη δράση της Hunter στο Μικρασιατικό Μέτωπο (1922).

Στο αρχείο περιέχονται λογοτεχνικά, φιλολογικά και δημοσιογραφικά κείμενα (χειρόγραφα) του Ηλία Βουτιερίδη.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ενότητα του αρχείου που περιλαμβάνει διηγήματα (καθώς και ελάχιστα ποιήματα) στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου, στο πλαίσιο ενός διαγωνισμού διηγήματος που προκήρυξε ο Βουτιερίδης ως διευθυντής της εφημερίδας "Ο Συνάδελφος" (Σμύρνη 1922).

Συνοπτικό ημερολόγιο (22 αριθμημένες σελίδες + 6 σελίδες) του επιλοχία Τσιλιόπουλου στο οποίο σημειώνει κυρίως τις ημερομηνίες, ώρες αναχώρησης και άφιξης στις διάφορες πόλεις, χωριά και τοποθεσίες από την 1 Ιουλίου 1918 που φεύγει από την Τρίπολη μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου 1919 που επιστρέφει. Οι αναφορές του είναι συχνά σε μορφή στίχων με ομοιοκαταληξία. Στις τελευταίες σελίδες (χ.α) σημειώνει λιγοστά στοιχεία για την επιστράτευση του 1921 που τελειώνει τον Αύγουστο του 1923.

Το τμήμα του αρχείου που αναφέρεται στον αξιωματικό του Ιππικού Κωνσταντίνο Κολυβά περιλαμβάνει στρατιωτικά και υπηρεσιακά έγγραφα (1919-1941), διάφορα προσωπικά έγγραφα, κυρίως τεκτονικά και άλλα σχετικά με το θάνατό του (1911-1941). Επίσης συλλογή σαράντα ενός (41) στρατιωτικών εντύπων (οδηγίες, εγχειρίδια κ.ά.) που αφορούν κυρίως το Ιππικό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στρατιωτικά και υπηρεσιακά έγγραφα του 1922-1923.

Στο Φωτογραφικό Αρχείο φυλάσσονται φωτογραφικά τεκμήρια από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (αρχιστράτηγος της Στρατιάς Μικράς Ασίας). Ειδικά για την τελευταία περίοδο, υπάρχει λεύκωμα με 7 φωτογραφίες από την ορκωμοσία του πρώτου ελληνικού στρατού Μικράς Ασίας (Μάρτιος 1920) και λυτές ερασιτεχνικές φωτογραφίες από την αποβίβαση του Παρασκευόπουλου στην Σμύρνη ως αρχιστρατήγου.

Το αρχείο περιέχει υπηρεσιακά έγγραφα (διοριστήρια, πιστοποιητικά, συστατικές επιστολές, δικαστικές αποφάσεις, πρωτόκολλα παραλαβής και παράδοσης υπηρεσιακών εγγράφων), στρατολογικά έγγραφα, διαθήκες κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα έγγραφα από την υπηρεσία του στην Σμύρνη, στην «Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ελληνικής Διοικήσεως Σμύρνης» (1920-1922).

Επιστολές προς τον Χαράλαμπο Σιμόπουλο από τους

• Λάμπρο Κορομηλά (5 επιστολές, Λωζάννη-Οκτώβριος 1916, Νέα Υόρκη Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1921), με απόψεις για την πολιτική κατάσταση και για την εκστρατεία στη Μικρά Ασία
• Α. Διομήδη (2 επιστολές, 1919, 1935),
• Ν.Γ. Πολίτη (3 επιστολές, 1916, 1921-22)
• υπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Θεοτόκη (1935)
• Δ. Κακλαμάνο (1 επιστολή, 1936)

Το αρχείο του Γεωργίου Στρέιτ αποτελείται από έξι ενότητες. Η πρώτη ενότητα Οικογενειακά-Προσωπικά (φάκελοι 1-10) περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία, κ.ά. σχετικά με τις οικογένειες Στεφάνου Στρέιτ (1859-1925) και Στεφάνου Καραθεοδωρή (1868-1950), τον ίδιο και τη γυναίκα του Ιουλία, το γένος Καραθεοδωρή (1875-1945).
Η δεύτερη ενότητα Υπουργείο Εξωτερικών – Αντιπρόσωπος ελληνικής κυβέρνησης - Υπουργός Εξωτερικών – Πολιτικά και νομικά ζητήματα (φάκελοι 11-22) περιλαμβάνει έγγραφα και έντυπα σχετικά με το υπουργείο Εξωτερικών, τη δραστηριότητά του ως αντιπροσώπου και υπουργού Εξωτερικών (1898-1915), την Κοινωνία των Εθνών, τον Ερυθρό Σταυρό και διάφορα πολιτικά, εθνικά και νομικά ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε ως καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και ως πολιτικός σύμβουλος του βασιλιά (1918-1930).
Οι φάκελοι 18-19 αφορούν το μικρασιατικό ζήτημα, σχετικά τεκμήρια υπάρχουν επίσης στους φακέλους 20-22, αλλά και σε άλλους φακέλους του αρχείου.
Η τρίτη ενότητα Καθηγητής – Νομικός σύμβουλος (φάκελοι 23-31) περιέχει τις ακαδημαϊκές επιστημονικές του δραστηριότητες και τις υποθέσεις και τα νομοσχέδια για τα οποία προσέφερε τις νομικές του συμβουλές και γνωμοδοτήσεις (1878-1947).
Η τέταρτη ενότητα Σύμβουλος βασιλέως Κωνσταντίνου – Πολιτικά – Βασιλική οικογένεια (φάκελοι 32-37), η οποία αποτελείται από πλουσιότατο και μοναδικό αρχειακό υλικό (υπομνήματα, δηλώσεις, διαγγέλματα, αλληλογραφία, εφημερίδες), αναφέρεται στην πολιτική του Κωνσταντίνου στην εξορία (1917-1925) στην Union Hellenique en Suisse και σε περιουσιακά και κληρονομικά ζητήματα της βασιλικής οικογένειας (1917-1939).
Στην πέμπτη ενότητα Αλληλογραφία Γεωργίου Στρέιτ (φάκελοι 38-41) έχει συγκεντρωθεί η αλληλογραφία του με Έλληνες και ξένους επιστολογράφους (πολιτικά και φιλικά πρόσωπα, συναδέλφους του καθηγητές κ.ά.), (1891-1949).
Στην έκτη ενότητα Τύπος-Εφημερίδες (φάκελοι 42-46) περιλαμβάνονται δημοσιεύματα του Γεωργίου Στρέιτ και αποκόμματα εφημερίδων για τον ίδιο καθώς και εφημερίδες για διάφορα πολιτικά θέματα (1892-1941).

Φάκελος με τίτλο «Αποστολή Καυκάσου» με εκθέσεις για την αποστολή του συγγραφέα για τον επαναπατρισμό των Ελλήνων του Καυκάσου, κ.α.
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του στις 17 Σεπτεμβρίου 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα, αναφέρεται και στα νέα της Μικρασιατικής καταστροφής (Φ.Ε, α/α 34).
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του γύρω στα τέλη Νοεμβρίου του 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα του αναφέρεται στη Μικρασιατική καταστροφή σα πιθανή αιτία μιας μελλοντικής άνθισης (Φ.Ε, α/α 49).
Οι επιστολές στάλθηκαν από το Βερολίνο.

• Χειρόγραφα κείμενα
• Αποδελτιώσεις δημοσιευμάτων σε εφημερίδες και περιοδικά
• Αρχείο Μικρασιατικής Εκστρατείας και Καταστροφής (χειρόγραφες σημειώσεις, δημοσιεύματα σε «Εμπρός», μαρτυρίες θυμάτων, σημειώσεις, ημερολόγιο –Αύγουστος –Σεπτέμβριος 1922, επιστολές Μικρασιατών)
• Αλληλογραφία δημόσια και ιδιωτική

Ατομικός φάκελος Άθω Ρωμάνου: έγγραφα διορισμού, προαγωγών, μεταθέσεων, αποσπάσεων κ.ά. κατά τη μακρά θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1884-1924).
Δυναστικό ζήτημα: αναχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου· άνοδος στο θρόνο του πρίγκιπα Αλέξανδρου· ανάληψη της αρχής από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων των ετών 1919-1921 ποικίλου περιεχομένου: εκθέσεις του στρατηγού Νίδερ για την εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία (1919)· ελληνική απόβαση στη Σμύρνη· στρατιωτικές επιχειρήσεις Μικράς Ασίας. Συνέδριο ειρήνης (1919).
Συνθήκη Σεβρών (1920)· σχέδιο τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας (1920)· ιταλική κατοχή Δωδεκανήσων. Έγγραφα σχετικά με τη χάραξη των ελληνοαλβανικών συνόρων (1921). Σημειώσεις για τον οικονομικό ρόλο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έγγραφα σχετικά με τη Μικρασιατική άμυνα.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων (1923): Διάσκεψη Λωζάννης· πρόσφυγες Μικράς Ασίας και Θράκης. Αναφορές σχετικά με την έκπτωση της Δυναστείας.

Από το αρχείο Γεωργίου Μπαλτατζή (1893-1922):

Έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών (1921): τηλεγραφήματα και αντίγραφα τηλεγραφημάτων από πρεσβείες και υπηρεσίες του κράτους προς το Υπουργείο Εσωτερικών για ποικίλα θέματα (1921-1922).
Διακοινώσεις, υπομνήματα και πρακτικά της διάσκεψης του Λονδίνου (Φεβρουάριος-Μάρτιος 1921).
Έκθεση για την κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη και για την οργάνωση του δικτύου πληροφοριών στη Μακεδονία (20 Μαΐου 1921).
Σχέδιο υπομνήματος το Γεωργίου Μπαλτατζή για τη συνθήκη των Σεβρών (1920).
Πρακτικά της συνάντησης των: Λόρδου Κώρζον, Γεωργίου Μπαλτατζή, Δημητρίου Γούναρη και Ραγκαβή (27 Οκτωβρίου 1921).
Επιστολές, κοινοποιήσεις και υπομνήματα προς τον Γεώργιο Μπαλτατζή κατά το διάστημα της υπηρεσίας του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1921).
Πρακτικά συνομιλιών μεταξύ Λόυντ Τζωρτζ και Οικουμενικού πατριάρχη Μελέτιου (18 Ιανουαρίου 1922).
Απολογία ενώπιον του Επαναστατικού Δικαστηρίου (12 Νοεμβρίου 1922).
Εφημερίδες και αποκόμματα τύπου με άρθρα για τη Δίκη των Έξι· εφημερίδες με σύγχρονα πολιτικά θέματα (1918-1920).
Αγορεύσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Έγγραφα σχετικά με το κατηγορητήριο των κυβερνήσεων Σκουλούδη, Λάμπρου και Γούναρη.

Από το φάκελο Χαρίκλειας Μαυροκορδάτου - Μπαλτατζή (1893-1926):
Σημειώσεις, ενθυμήσεις και σκέψεις της Χαρίκλειας Μπαλτατζή (1893-1915, 1922-1924).

Από το φάκελο Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1920-1929):
Επιστολές των Εμμανουήλ και Νικολάου Μπαλτατζή προς τη μητέρα τους Χαρίκλεια (1920-1921)· αλληλογραφία μεταξύ των αδελφών Νικολάου και Εμμανουήλ (Νώλη) Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1921)· επιστολές διαφόρων προς τον Νικόλαο Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτο (1921)· εκτεταμένη επιστολογραφία της Χαρίκλειας Μπαλτατζή προς το γιο της Νικόλαο, όταν υπηρετούσε στο Μικρασιατικό μέτωπο (1921-1922), και του έτους 1924.
Σημειώσεις του Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου με τον τίτλο «Περίληψις των επιχειρήσεων του 2ου Συντάγματος Ιππικού κατά την τελευταία υποχώρηση εκ Μ. Ασίας».

Φωτογραφική συλλογή Παναγιώτη Τζαβάρα
α) 1920, Απριλίου 13: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας (δεύτερος από δεξιά) με άλλους στρατιωτικούς στη Μικρασιατική Εκστρατεία.
β) 1920-1921: Στρατιωτικό σώμα σε ανάπαυση στη Μικρά Ασία.
γ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας ανάμεσα σε άλλους στρατιωτικούς (δεύτερος από αριστερά).
δ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας, με άλλους στρατιώτες καθισμένοι μπροστά σε τζαμί.

Αναμνηστικές φωτογραφίες στρατιωτών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία, μελών ή συγγενών της οικογένειας Χαρίτου: ο αξιωματικός Χρήστος Χαρίτος με την Άννα Παπαδοπούλου [1920-1921], οι στρατιώτες Γεώργιος Θεοδοσόπουλος, Κωνσταντίνος Σέργιος και Μιχαήλ Ρακιτζής στη Σμύρνη (1920)ˑ στρατιώτες αγνώστων στοιχείων.

Στιγμιότυπα από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία: ο στρατηγός Αναστάσιος Παπούλας (1921)· ο πρίγκιπας Ανδρέας με τον επιτελάρχη στις προφυλακές· προέλαση του ελληνικού στρατού προς Ουσάκ· ανατίναξη γέφυρας από Τούρκους (Αύγουστος 1919)· μεταφορά τραυματιών· άποψη της Προύσας (1921)· το Επιτελείο Στρατιάς στην Κιουτάχεια (1921)· απόψεις σημαντικών οικημάτων στην Κιουτάχεια: ο σιδηροδρομικός σταθμός, ελληνικοί στρατώνες, ερείπια του φρουρίου, χαρακώματα. Τούρκοι αιχμάλωτοι προετοιμάζουν το συσσίτιό τους· προέλαση του ελληνικού πυροβολικού· χαρακώματα, νοσοκομεία· τούρκοι αιχμάλωτοι από τις τελευταίες επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού, κατά την προέλασή του προς Κιουτάχεια· πρόσφυγες χωρικοί από κατεστραμμένα χωριά· αναχώρηση του ιππικού και του πυροβολικού για το μέτωπο· λάφυρα τουρκικών πυροβόλων· το επιτελείο του Β΄ Σώματος στρατού με διοικητή τον στρατηγό Πετμεζά· παρακολούθηση γυμνασίων βολής από τους επιτελείς της στρατιάς· Αφιόν Καραχισάρ· βαρύ πυροβολικό στο Μποζ Εγιούκ· σταθμός εφοδιασμού στο Μπιλετζίκ· χειρουργική επέμβαση στο Εϊρέτ από τον καθηγητή Κορίλλο (1921)· επιθετική αναγνώριση στο Εϊρέτ (29 Ιουνίου 1921)· εργασίες επισκευής σηράγγων, γεφυρών κ.ά.· ο διάδοχος στο στρατηγείο του Ουσάκ· κατασκευές υδραγωγείου, εργοστασίου ταπήτων στο Ουσάκ· στρατιωτική λέσχη στη Σμύρνη· εορτασμός του Πάσχα στην πρώτη γραμμή του μετώπου· πανηγυρισμοί στη Σμύρνη για την άλωση της Κιουτάχειας· κέντρο ανεφοδιασμού στο Εσκή Σεχίρ· εορτασμός για την υποδοχή του βασιλιά Κωνσταντίνου στη Σμύρνη (Ιούλιος 1921)· το χωριό Ιλάμ Κιοί μετά τον εμπρησμό του από τους Τούρκους.
Απόψεις Κιουτάχειας, Προύσας, Αφιόν Καραχισάρ και άλλων περιοχών την εποχή της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

α) 1922, Απρίλιος: Προκήρυξη των Τούρκων στρατιωτών (προφυλακές εκστρατευτικού Σώματος Μικράς Ασίας) προς τους Έλληνες στρατιώτες.
Καλούνται οι έλληνες στρατιώτες να παραδοθούν και να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
β) [1922, Απριλίου 13]: Απόκομμα εφημερίδας
Δημοσίευση επιστολής του Γιαννόπουλου Σαράντη από τις στρατιωτικές προφυλακές της Μικράς Ασίας προς την αδελφή του, στη στήλη «Γράμματα από το μέτωπο».

Ίδρυση Ύπατης Αρμοστείας - Οργάνωση εφοδιασμού και συγκοινωνιών της πόλης, στατιστικοί πίνακες αναφερόμενοι σε θέματα εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, βιομηχανικά, γεωργίας, ναυτιλίας, αλιείας και κτηνοτροφίας, αντίγραφα επιστολών Βενιζέλου για την ελληνική κατοχή Σμύρνης, αποβίβαση Ιταλών στην Αττάλεια, συμμετοχή σε αθλητικούς αγώνες στην Ελλάδα, αλληλογραφία Βενιζέλου - Στεργιάδη για την κατάληψη του Αζαρίου και την εκκένωση του Ναζλή, Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ανακαλύψεις/υποχωρήσεις ελληνικού στρατού και βιαιοπραγίες, χάραξη ορίων ελληνικής ζώνης κατοχής και προέλαση ελληνικού στρατού, τουρκικές αντιδράσεις, πληροφορίες για δράση κεμαλικών, κατάσταση Τουρκίας μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κατάσταση Τουρκίας μέχρι την κατοχή Σμύρνης, φόνοι Ελλήνων, αλληλογραφία αρχηγών ελληνικών - κεμαλικών δυνάμεων περί βιαιοπραγιών του ελληνικού στρατού, στρατιωτικές αναφορές για γαλλικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, ανακρίσεις διασυμμαχικής επιτροπής για σφαγές στη Σμύρνη, τουρκικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, προέλαση του στρατού στο εσωτερικό της Μ. Ασίας, κατάσταση ελληνικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία, καταγγελίες κατά του ελληνικού στρατού κατοχής, δελτία τύπου - οργάνωση ελληνικής κατοχής στη Σμύρνη, συνέπειες της απόβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, ανακατάληψη Αϊδινίου, παλιννόστηση προσφύγων Οθωμανών περιφέρειας Αϊδινίου, ιταλικές ενέργειες μετά τη συνεννόηση Βενιζέλου - Τιττόνι, πατριαρχικό ζήτημα, εκλογή Οικουμενικού Πατριάρχη.

Επιστολή. Μικρή αναφορά του συντάκτη της επιστολής στην κατάσταση στην Σμύρνη, την οποία είδε, όταν βρέθηκε στον Τσεσμέ, για να βοηθήσει την επιβίβασή του στρατού στα πλοία.

Εικονογραφημένο δελτάριο με την ένδειξη «Σμύρνη, Προκυμαία, Καφέ Παρί», απεσταλμένο στον Δ. Ηρακλείδη.

Συλλογή 74 ασπρόμαυρων επιστολικών δελταρίων (cartes postales) με θέμα τη Μικρασιατική εκστρατεία, που απεικονίζουν στρατιωτικά στιγμιότυπα της καθημερινότητας και τοπία της Ανατολής.

Πολεμικές αναμνήσεις του Μανόλη Σοφούλη λοχαγού ε.α.. Καλύπτουν την περίοδο 1906-1941.

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Έγγραφα Παμπροσφυγικής Ομοσπονδίας
• Έγγραφα ανταλλαγής περιουσιών του Υπουργείου Γεωργίας
• Έγγραφα της Ένωσης Εφέδρων Μικράς Ασίας και Θράκης
• Δηλώσεις εκκαθάρισης Μικτής Επιτροπής

Ο φάκελος περιέχει
• Υπεύθυνες δηλώσεις προσφύγων και πράξεις εκτιμητικής επιτροπής της Διεύθυνσης Ανταλλαγής.
• Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν στρατιώτες στο Μικρασιατικό Μέτωπο και τον προσφυγικό συνοικισμό Λεύκης.

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Άδεια - βεβαίωση εγκατάστασης προσφύγων σε μουσουλμανική οικία
• Δηλώσεις εκκαθάρισης περιουσίας πρόσφυγα
• Πράξη Εκτιμητικής Επιτροπής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταλλαγής
• Έγγραφα Προσφυγικού Συλλόγου Σμύρνης και Περιχώρων Καβάλλας και της Ενώσεως Εφέδρων Μικράς Ασίας-Θράκης
• Έγγραφο αποζημίωσης από Πρωτοβάθμια Επιτροπή του Υπουργείου Γεωργίας
• Έγγραφα εξόφλησης χρεών με προσφυγικές ομολογίες
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν το Μικρασιατικό Μέτωπο
Η carte visite παρουσιάζει την Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν:
• Στρατιώτες στο Μικρασιατικό Μέτωπο
• Μέλη του "Συνδέσμου Αρτακηνών Καβάλας "Ο Κύζικος"
• Αρτακηνούς στην Καβάλα
• Φωτογραφίες οικογενειακές, εκδρομών, διασκεδάσεων κ.λπ.

Τρία ταχυδρομικά δελτάρια από το Μικρασιατικό Μέτωπο με απεικονίσεις στρατιωτικών. Το ένα με κείμενο στην πίσω όψη.

Φωτογραφίες από στιγμές Σερραίων στρατιωτών στο Μικρασιατικό μέτωπο.

1. Ψηφιακό αντίγραφο ημερολογίου εκστρατείας έφεδρου ανθυπολοχαγού Μικρασιατικής εκστρατείας Ευάγγελου Τροβά,
2. Τρία (3) αντίτυπα έκδοσης ημερολογίου με τίτλο: "Ημερολόγιον εκστρατείας 1921 – 1922" / Ευάγγελος Τροβάς, Σάμος, 2018

Αίτηση των κατοίκων της κοινότητας Ζαγαζίκ (Δέλτα του Νείλου) προς τον έλληνα πρόξενο στην Αλεξάνδρεια, με την οποία ζητούν να ενισχυθεί το έργο της Έλδας Λαμπίση από την πολιτεία και την κοινότηταˑ συγκεκριμένα να πραγματοποιηθεί η έκδοση λευκώματος με φωτογραφίες των πεσόντων στο Μικρασιατικό μέτωπο (1925).
Σελίδες του προλόγου από το Μικρασιατικό ημερολόγιο (1921-1922)ˑ αποσπάσματα από το Μικρασιατικό ημερολόγιο "Η Ταξιαρχία του ιππικού"ˑ ημερολόγιο πολέμου από έναν πολεμιστή της Σιδηράς Μεραρχίας με τον τίτλο "Ματωμέναις Δάφναις για την 1η μεραρχία στο έτος 1921".
Φωτογραφίες / Πορτρέτα στρατιωτών, πεσόντων στη Μικρασιατική Εκστρατεία.. Πίσω από κάθε φωτογραφία υπάρχουν τα ατομικά στοιχεία του εικονιζόμενου, καθώς και ο βαθμός και το σώμα στο οποίο είχε υπηρετήσει.Στιγμιότυπα από το Μικρασιατικό μέτωπο, καθώς και από την άφιξη του βασιλιά Κωνσταντίνου και των πριγκίπων στη Σμύρνηˑ εικόνες από τις θηριωδίες που διέπραξαν οι Τούρκοι στη Νίκαια. Απόψεις πόλεων και χωριών της Μικράς Ασίας.

Επιστολές, έντυπα, αποκόμματα εφημερίδων

Φωτογραφικό υλικό, αποκόμματα και φύλλα εφημερίδων για τη Μικρασιατική καταστροφή – δίκη και εκτέλεση των ΕΞ

Αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα, τύπος σχετικά με τη Σμύρνη, τον εποικισμό, και την ανταλλαγή πληθυσμών

Φωτογραφίες από το Μικρασιατικό μέτωπο

Τεκμήρια από την υπηρεσία του Αλέξανδρου Σβώλου στη θέση του Ανώτατου αντιπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης και από την συμμετοχή του στην Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ). Έγγραφα της Επιτροπής Διακανονισμού απαιτήσεων Μικράς Ασίας και της Μεικτής Επιτροπής επί της ανταλλαγής Ελληνοτουρκικών πληθυσμών.

Επιστολές, τηλεγραφήματα, επίσημα έγγραφα κ.λπ. τεκμήρια από και προς τον Γεώργιο Μπούσιο.

Από το μεγάλο αρχείο της οικογένειας Αμπελά-Τερέντσιο, ο φάκελος 24 αφορά τον Δημήτριο Αμπελά και περιλαμβάνει προσωπική και οικογενειακή αλληλογραφία από την περίοδο της στρατιωτικής υπηρεσίας του, μεταξύ άλλων και από το μέτωπο της Μικράς Ασίας.
Επίσης, στον υποφάκελο 24.8 περιλαμβάνονται:

• Τεκμήρια και αντίγραφα τεκμηρίων (συχνά με το χέρι του Τιμ. Αμπελά, 1914-1923) από τη σταδιοδρομία του Δ. Αμπελά στο στρατό και κυρίως από την διεκδίκηση της αποκατάστασης της αρχαιότητάς του και της άρσης των συνεπειών προηγούμενης (1920) καταδίκης του από το στρατοδικείο (1922).
• Φύλλα πορείας (1913).
• Διαταγές που απευθύνονται στην IV μεραρχία πεζικού (1918) και σε στρατιωτικές μονάδες του μικρασιατικού μετώπου (1921-1922).
• Διαταγές προς τον Δ. Αμπελά (1918), υποβολή παρακλήσεων (1922).
• Ημερήσιες διαταγές με εύφημες μνείες του Δ. Αμπελά (1921-1922).
• Πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής υλικού, αρχείων κ.λπ. (1913-1920).
• Αποδείξεις παραλαβής ή προμήθειας στρατιωτικής ένδυσης και εξοπλισμού (1913-1921).

Το μεγαλύτερο μέρος του αρχειακού υλικού ανήκει στον Αλέξανδρο Μερκάτη, αυλάρχη του βασιλιά Κωνσταντίνου, και αφορά κυρίως αλληλογραφία του βασιλιά Κωνσταντίνου και του Αλέξανδρου Μερκάτη κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ, ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
Φάκελος 4 Εθνικός Διχασμός - Αλληλογραφία Βασιλιά Κωνσταντίνου (1913-1917)
Φάκελος 5 Εθνικός Διχασμός - Αυλάρχης Αλέξανδρος Μερκάτης (1912-1917)
Φάκελος 6 Εθνικός Διχασμός - Εκθέσεις, αναφορές, μαρτυρίες, κ.ά. (1914-1917)
Φάκελος 7 Ασθένεια και θάνατος Κωνσταντίνου Α΄ (1914-1923)
Φάκελος 8 Μικρασιατική εκστρατεία-Καταστροφή (1918-1923)

Το αρχείο του Νικολάου Παπαρρόδου αποτελείται από αλληλογραφία, πιστοποιητικά, χειρόγραφα τετράδια, έντυπα κ.ά. που αφορούν τη στρατιωτική σταδιοδρομία του και τη γυναίκα του Βούλα Παπαρρόδου (το γένος Ροντήρη).
Στο υλικό που αφορά τον Νικόλαο Παπαρρόδου περιλαμβάνεται:
Αλληλογραφία: επιστολές του Νικολάου προς τους γονείς του Κωνσταντίνο και Βασιλική (1922-28, κυρίως 1922-1924) και τηλεγραφήματα πολιτικών (1922-1968). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλληλογραφία της περιόδου 1922-1924 όταν υπηρετούσε στο μικρασιατικό μέτωπο αλλά και κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα.

Το αρχείο περιέχει κυρίως στρατιωτικά έγγραφα (διαταγές, αναφορές, πορίσματα ανακριτικών επιτροπών, εκθέσεις πεπραγμένων, ποικίλο υλικό για τη Σχολή Ευελπίδων), ημερολόγια, αλληλογραφία, αποκόμματα και δημοσιεύματα εφημερίδων, βιογραφικά σημειώματα, χειρόγραφα, σχολικούς ελέγχους κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η «Έκθεσις πεπραγμένων» του Δημητρίου Πετροπουλάκη, σχετική με τη δράση του 30ού Συντάγματος πεζικού στη Μικρά Ασία.

Φύλλα διάφορων εφημερίδων και περιοδικών, τα περισσότερα σχετικά με το Μικρασιάτικο μέτωπο: Αραμπάς [φύλ. 6, 20.3.1922 / φύλ. 9-10, 17.4.1922 / φύλ. 13, 26 Ιουνίου 1922 / φύλ. 14, 10.7.1922 (2 αντίτυπα)]. Η Αρβύλλα (φύλ. 3, 8-10, 12, 14-15, 17-18, 20 / Δεκ. 1921 - Ιούν. 1922). Αυγή (φύλ. 4, 1922). Εφημερίς των Χαρακωμάτων (φυλ. 7, 26.6.1922). Ο Εφημέριος (αρ. 17, 12.5.1922). Ηχώ Αχαλάρ (φύλ. 1, 10.7.1922). Ηχώ του Μετώπου (φύλ. 3, 13.3.1922). Καραβάνα (φύλ. 3, 1 Μάη [...] / χ.χ.). Καρακάξα (27 Μαρτίου [...]). Κεντρικόν Λεσχίδιον Δορυλαίου (αρ. 1-9, 11 Φεβρ. - 14 Μαρτ. 1922). Λόγχη (φύλ. 2, 26 Μαρτ. 1922 / φύλ. 3, 2 Απρ. 1922). Μανιβέλα (χ.χ.). Η Νταλίκα (φύλ. 1, 15.7.1922 / φύλ. 2, 22.7.1922 / φύλ. 3, 30.7.1922). Η Πάνα (29.6 και 5.6 1922). Πυρ (αρ. 2, [1922], 2 αντίτυπα / αρ. 5, 19.6.1922). Το Σούσουρο (10.7.1922). Το Τσαρούχι (αρ. 13, 24.5.1922). Η Τσουκνίδα (αρ. 3, 26.6.1922 / αρ. 6, 17.7.1922). Φαρείον (αρ. 1, χ.χ.). Φερετζές (αρ. 1, 13 Φεβρ. 1921). Το Φορείον (19.6.1922). Η Φούντα (αρ. 1, 7, 13, 16, 17, 22, 20 Φεβρ. - 5 Ιουλ. 1922).

Φωτογραφίες του Νικολάου Πλαστήρα με αξιωματικούς και στρατιώτες (1919) κ.ά. Στιγμιότυπα από την εκστρατεία στη Μικρά Ασία: Κασαμπάς (Πάσχα του 1920), Ουσάκ (1921)· σειρά φωτογραφιών με τοπία, αρχαιότητες και στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία.
Είσοδος των πρωτεργατών της Επανάστασης 1922 στην Αθήνα (Σεπτέμβριος 1922)· στιγμιότυπα από την επιθεώρηση του στρατού Έβρου στην Αλεξανδρούπολη (1922)·

Έγγραφα σχετικά με αποτελέσματα των εκλογών 1920ˑ οικογενειακή αλληλογραφία (1921-1923)ˑ
Έγγραφα σχετικά με την υπηρεσία του στον στρατό (1909-1922)ˑ στρατός κατοχής Μικράς Ασίας (1919).

Φωτογραφίες:
Μικρασιατική Εκστρατεία (1921-1922): μοίρες ελληνικών αεροπλάνων στα αεροδρόμια Εσκή Σεχίρ και Αφιόν Καρά - Χισάρ ˑ εκστρατεία Σαγγαρίου, στρατιωτικές επιχειρήσεις, απόψεις χωριών της Μικράς Ασίας (1923).

α) 1921, Ιουλίου 17: Επιστολή του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β΄ (Εσκί Σεχίρ) προς το στρατηγό Αναστάσιο Παπούλα.
β) 1922, Ιουλίου 17: Προκήρυξη του Αριστείδη Στεργιάδη, Ύπατου Αρμοστή της Ελλάδας στη Σμύρνη. Μετά την κατάληψη της Δυτικής Μικράς Ασίας από τον ελληνικό στρατό, η ελληνική κυβέρνηση εξουσιοδότησε τον Ύπατο Αρμοστή να οργανώσει τη διοίκηση της περιοχής αυτής. Με την προκήρυξη ο Στεργιάδης κοινοποιεί στους κατοίκους την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και τους καλεί να συμπράξουν στο έργο αυτό.

1921, Μάιος
Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποβιβαζόμενος από το θωρηκτό "Κιλκίς" στο λιμάνι της Σμύρνης.

α) Έγγραφο 1
1922, Οκτωβρίου 24/6
Επιστολή του Νικολάου Πολίτη (καθ’ οδόν από Βελιγράδι προς Θεσσαλονίκη) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Εσωκλείει επιστολή του Βενιζέλου και τον παρακαλεί να του απαντήσει. Έμεινε ικανοποιημένος από τις συζητήσεις που είχε στο Βελιγράδι με τα μέλη της Γιουγκοσλαβικής Κυβέρνησης και με τον βασιλιά Αλέξανδρο, ο οποίος έδωσε μεγάλη σημασία στην αναδιοργάνωση του στρατεύματος.
β) Έγγραφο 2
1922, Νοεμβρίου 2
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Τον συγχαίρει για την επιτυχή εκτέλεση της εντολής για την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης. Ο ίδιος δέχτηκε να αντιπροσωπεύσει την Ελλάδα στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης, για να εξασφαλιστεί η ειρήνη και να μην διαπραχθούν άλλα σφάλματα. Πιστεύει ότι μόνο με δυνατό στρατό μπορεί να διαπραγματευθεί η Ελλάδα χωρίς άλλες ταπεινώσεις. Γι’ αυτό τον παρακαλεί να τον ενημερώσει ποια είναι η πραγματική κατάσταση του στρατεύματος.
γ) Έγγραφο 3
1922, Οκτωβρίου 28/Νοεμβρίου 10
Σχέδιο επιστολής του Κωνσταντίνου Νίδερ (Αλεξανδρούπολη) προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Απαντά στην επιστολή του και τον ευχαριστεί για τις θετικές κρίσεις του. Αναφερόμενος στη Μικρασιατική καταστροφή, αποδίδει ευθύνες στη διοίκηση του στρατεύματος και όχι στα μέσα. Για τον λόγο αυτό, πρωταρχικό σημείο για την ανασυγκρότηση του στρατεύματος είναι η εξύψωση του ηθικού του. Τον ενημερώνει για τις νέες θέσεις εγκατάστασης των Β’, Γ’ και Δ’ Σωμάτων Στρατού στη Θράκη. Πιστεύει ότι ο στρατός είναι κουρασμένος αλλά το ηθικό του βρίσκεται σε καλό σημείο, στερείται όμως κλινοσκεπασμάτων.
δ) Έγγραφο 4
1922, Νοεμβρίου 11
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον Νικόλαο Πολίτη.
Αναφέρεται σε θέματα εξωτερικής πολιτικής: βλέψεις Γιουγκοσλάβων και Βούλγαρων κατά της Θεσσαλονίκης, ελεύθερη ζώνη Θεσσαλονίκης και κυρίως για το ζήτημα της Δυτικής Θράκης και το ρόλο του στρατού στην αντιμετώπιση του θέματος. Τέλος, εκφράζει τους φόβους του για την ομαδική έξωση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και προτείνει ότι σε περίπτωση που συμβεί αυτό, θα πρέπει να απελαθούν οι Τούρκοι της Ελλάδας, για να μην υπάρξουν αφορμές επέμβασης της Τουρκίας στα εσωτερικά της χώρας.

Φωτογραφίες από τη φωτογραφική συλλογή Τηλέμαχου Αποστολόπουλου: Ο Τηλέμαχος Αποστολόπουλος στη Μικρά Ασία (1919)· ο ίδιος στη Σμύρνη (1921)· η γέφυρα στο Κιπρί-Μπασί· αξιωματικοί και νοσηλευτικό προσωπικό του πρώτου στρατιωτικού νοσοκομείου στο Δορύλαιο (1921).

Το Αρχείο χαρακτηρίζεται από πλούσια θεματολογία με κύριους άξονες τη διπλωματική, εθνική, βουλευτική και συγγραφική δραστηριότητα του Δραγούμη. Το σύνολο των εθνικών διεκδικήσεων της Ελλάδας την περίοδο αυτή φωτίζονται από το πλήθος του αρχειακού υλικού που απόκειται στις ενότητες του Αρχείου, που περιέχουν αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα και τύπο με τα εξής θέματα:

• Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919)
• Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920)
• Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Πρακτικά Εκτάκτου Στρατοδικείου Κατοχής Σμύρνης (Μάιος - Ιούνιος 1919), εκθέσεις εξετάσεων μαρτύρων και αποδεικτικά έγγραφα σχετικά με τα επεισόδια εις βάρος των Τούρκων κατά την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και ονομαστικές καταστάσεις καταδικασθέντων από το Στρατοδικείο για την ίδια υπόθεση. Αντίγραφα τηλεγραφημάτων του Αρχηγού του Στρατού Κατοχής Σμύρνης Νικόλαου Ζαφειρίου προς τον Βενιζέλο σχετικά με την εξέλιξη της κατάληψης της ζώνης κατοχής Σμύρνης από τον ελληνικό στρατό. Τμήμα έκθεσης για την πολιτική και στρατιωτική κατάσταση των βαλκανικών χωρών. Έγγραφο του Γραφείου Στρατιωτικής Δικαιοσύνης προς Γραφείο Επιτελάρχου Α΄ Σώματος Στρατού περί ένορκης προανάκρισης κατά αντισυνταγματάρχη Δαγκλή περί των εν Δεμίρ Ισάρ (Σιδηρόκαστρο) περιστατικών. Έγγραφα του Αρχηγού του Στρατού Θεόδωρου Πάγκαλου της περιόδου 1922-1923, κυρίως, προς αρχηγό της Επανάστασης 1922 Ν. Πλαστήρα για ζητήματα στρατιωτικού προσωπικού και στρατιωτικής δικαιοσύνης, ημερήσιες διαταγές, απαντήσεις σε ευχές κ.ά.

Το αρχείο περιλαμβάνει το λογοτεχνικό και κυρίως το δημοσιογραφικό έργο του Γιώργου Τσιμπιδάρου – Φτέρη, σε μορφή χειρογράφων, δακτυλόγραφων και κυρίως αποκομμάτων από τα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε. Το δημοσιογραφικό του έργο περιέχει ανταποκρίσεις από την Μικρασιατική εκστρατεία, δημοσιεύματα για τον Βενιζέλο, ιστορικά θέματα, κ.λπ.

Περιλαμβάνονται επιφυλλίδες και άρθρα του Γ. Φτέρη για την Μικρά Ασία, την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τον Πλαστήρα και τον Χρυσόστομο Σμύρνης. Μεταξύ αυτών σειρά επιφυλλίδων με τίτλο «Φύλλα εκστρατείας», δημοσιευμένων στην εφημερίδα Βαλκανικός Ταχυδρόμος (30.8.1920-22.9.1920) (φακ. 3).

Κρητικό Χρονικό των Πολέμων και των Κατοχών. Συνέπειες (Α’ Παγκοσμίου) και Μικρασιατική Καταστροφή (σελ. 78-80) Ζ’: 1919-1922

Σώμα φωτογραφιών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία (περισσότερες από 6.000), μέρος του οποίου είναι προϊόν οργανωμένων φωτογραφικών συνεργείων οπλιτών της ελληνικής στρατιάς. Οι τελευταίες, τραβηγμένες και τυπωμένες (πολλές μεγάλων διαστάσεων) από το Δεκέμβριο του 1920 έως τον Ιανουάριο του 1922, αποδίδουν όχι μόνο τις φάσεις των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Μικρασιατικό Μέτωπο αλλά και την ανθρώπινη διάσταση της καθημερινής ζωής του Έλληνα στρατιώτη. Τεκμηριώνουν ακόμη την έντονη ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία (ελληνικοί οικισμοί, ελληνικές αρχαιότητες, βυζαντινά μνημεία κ.ά.).

• Γενικό Μητρώο Ασθενών (Β. 12, 1919-1921, Β. 13, 1921-1923)
• Ημερολόγιο Ασθενών (Β. 82, 1916-1922)
• Γενικό Μητρώο Εσωτερικών Ασθενών (Β. 11, 1914-1916)

Καρτ-ποστάλ από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, από την εγκατάσταση προσφύγων στη Ροτόντα, από Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, από Έλληνες στρατιώτες κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία και εικόνες από Μικρά Ασία.

1η κασέτα: Μαρτυρίες μικρασιατών προσφύγων από το Τσαγκλί και τα Δωμάτια.
2η και 3η κασέτα: Αφήγηση Στέλιου Σοφούλη από τους Νενέδες για τον Μικρασιατικό πόλεμο.
4η κασέτα: Αφήγηση Μαρίας Κελεμπεσιώτη από το Γέροντα Μικράς Ασίας.
5η κασέτα: Ημερίδα "Λογοτεχνία και Μικρασιατική καταστροφή".

Α) Εκθέσεις πεπραγμένων, εκθέσεις συμβάντων, μηνιαίες εκθέσεις, εκθέσεις στρατιωτικής κατάστασης, εκθέσεις πληροφοριών, γενικές διαταγές, διαταγές επιχειρήσεων, δελτία στρατιωτικής κατάστασης, δελτία πληροφοριών, δελτία πληροφοριών επί της πολιτικής και στρατιωτικής κατάστασης του εχθρού, αναφορές, ημερολόγια, υπομνήματα, καταστάσεις δυνάμεων, σχεδιαγράμματα διάταξης μονάδων, πίνακες στάθμευσης μονάδων, πίνακες απωλειών, χάρτες και διαγράμματα διατάξεων μονάδων του ελληνικού στρατού και των εχθρικών δυνάμεων και διάφορα έγγραφα της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας των:

• Γενικού Στρατηγείου εν Μικρά Ασία
• Επιτελείου Στρατιάς Μικράς Ασίας
• Επιτελείου Στρατιάς Θράκης
• Επιτελικής Υπηρεσίας Στρατού
• Γενικού Επιτελείου Ναυτικού
• Σώματος Στρατού Σμύρνης
• Α΄ Σώματος Στρατού
• Β΄ Σώματος Σρατού
• Γ΄ Σώματος Στρατού
• Δ΄ Σώματος Στρατού
• Ε΄ Σώματος Στρατού
• Ομάς Μεραρχιών (VII & IX)
• Iης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIας Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Vης Μεραρχίας (Κρήτης - Κυδωνιών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIης Μεραρχίας (Σερρών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIης Μεραρχίας (Αρχιπελάγους) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIIης Μεραρχίας (Ηπείρου) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IXης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Xης Μεραρχίας (Σμύρνης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIης Μεραρχίας (Μαγνησίας) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIης Μεραρχίας (Ξάνθης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Ανεξάρτητης Μεραρχίας
• Μεραρχίας Ιππικού
• Ανεξάρτητου Μικτού Αποσπάσματος Παναγιωτάκου
• Μη μεραρχιακών μονάδων Πεζικού, Πυροβολικού και Μηχανικού
• Μονάδων Αεροπορίας
• Μονάδων Αυτοκινήτων
• Υγιειονομικών Σχηματισμών
• Γενικής Στρατιωτικής Διοίκησης Σμύρνης και Στρατιωτικών Διοικήσεων Δορυλαίου, Ουσάκ, Κιουτάχειας, Πανόρμου, Προύσης, Οδεμησίου, Αξαρίου, Μαγνησίας, Μπαλικεσέρ
  Επιτροπής Οχυρώσεως Μικράς Ασίας

Β) Έγγραφα, δελτία πληροφοριών, υπομνήματα και αναφορές των Στρατιωτικών Αποστολών Πόντου, Κωνσταντινούπολης και Βηρυττού.

Γ) Έγγραφα της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης και Κωνσταντινούπολης

Δ) Έγγραφα των Υπουργείων Εξωτερικών και Στρατιωτικών

Ε) Εκθέσεις, ένορκες καταθέσεις, υπομνήματα, δικογραφίες, εκθέσεις εξέτασης και γνωμοδοτήσεις της Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μικράς Ασίας και της Ανακριτικής Επιτροπής Ελέγχου Δοσιλόγων Μικράς Ασίας

Στ) Αρχεία των Αντιστρατήγων Κ. Μοσχόπουλου, Αλεξ. Οθωναίου, Αχ. Πρωτοσύγγελου, Κιμ. Διγενή, Κ. Μοσχόπουλου, Γ. Πολυμενάκου, Αθ. Εξαδάκτυλου, Αριστ. Βλαχόπουλου, Υποστράτηγου Ι. Πετρίδη και Ι. Κωττάκη

Ζ) Διάφοροι χάρτες της Μικράς Ασίας