Μέρος GR NPAN FO 01 - Διομήδης, Αλέξανδρος του Νικολάου

Περιοχή αναγνώρισης

Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής

GR NPAN FO 01

Τίτλος

Διομήδης, Αλέξανδρος του Νικολάου

Χρονολογία(ες)

  • 1874-1950 (Creation)

Επίπεδο περιγραφής

Μέρος

Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)

2 τρέχοντα μέτρα

Περιοχή πλαισίου παραγωγής

Όνομα του παραγωγού

(1874 - 1950)

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Αλέξανδρος Διομήδης καταγόταν από την παλιά σπετσιώτικη οικογένεια με το επώνυμο Κυριακός ή Κυριακού που ασχολιόταν με τη ναυτιλία και το εμπόριο και συμμετείχε ενεργά στον αγώνα της ανεξαρτησίας προσφέροντας το πλοίο της «Πελεκάνος». Γιός του Νικολάου Διομήδη και της Ελένης Φιλαρέτου, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Δεκεμβρίου 1875. Μεγάλωσε μέσα σε οικογένεια νομομαθών και πολιτικών, γεγονός που τον οδήγησε να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Τόσο ο πατέρας του, όσο και ο παππούς του Διομήδης-Αναστάσιος Κυριακός καθώς και ο θείος του Βασίλης Οικονομίδης ήταν καθηγητές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο παππούς του διετέλεσε επίσης βουλευτής Σπετσών και πρωθυπουργός, υπήρξε δε από τους κυριότερους συντάκτες του Συντάγματος του 1844.

Ο Αλέξανδρος Διομήδης σπούδασε Νομικά στη Βαϊμάρη, στο Βερολίνο και στο Παρίσι. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας το 1895. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα αναγορεύτηκε υφηγητής με την πραγματεία του «Περί του προϋπολογισμού του Κράτους», ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε στις εφημερίδες Νέα Ημέρα της Τεργέστης και Νέος Ελεύθερος Τύπος της Βιέννης. Το 1907 συμμετείχε στη Β΄ Συνδιάσκεψη Ειρήνης στη Χάγη και μετά την επανάσταση του 1909 τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη νομάρχης Αττικοβοιωτίας. Από τότε ξεκίνησε ουσιαστικά η πολιτική του σταδιοδρομία. Το 1910 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Σπετσών. Το 1912 ο Βενιζέλος του ανέθεσε το υπουργείο Οικονομικών, όπου παρέμεινε μέχρι το 1915. Το 1916-1917 εστάλη στο Παρίσι και στο Λονδίνο ως έκτακτος απεσταλμένος της κυβέρνησης Θεσσαλονίκης και το 1918 ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών και προσωρινά το υπουργείο Δικαιοσύνης. Μετά την αποτυχία του κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1920, ο Διομήδης αναχώρησε στο εξωτερικό όπου παρέμεινε μέχρι τη μικρασιατική καταστροφή. Τον Σεπτέμβριο του 1922 ανέλαβε προσωρινά το υπουργείο Οικονομικών στην κυβέρνηση Σ. Κροκιδά και στις αρχές του 1923 τοποθετήθηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Το 1928 ανέλαβε τη θέση του πρώτου διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου παρέμεινε μέχρι την απομάκρυνσή του, το 1931, λόγω διαφωνιών με τον Βενιζέλο για τη συναλλαγματική πολιτική. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ανώτατο Οικονομικό Συμβούλιο του οποίου διετέλεσε και πρόεδρος και επανήλθε στο Γενικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας από το οποίο παραιτήθηκε το 1943, όταν διορίστηκε διοικητής ο Γ. Μερκούρης. Τέλος, το 1949 ήταν αντιπρόεδρος στη συμμαχική κυβέρνηση Θ. Σοφούλη μετά το θάνατο του οποίου ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την πρωθυπουργία.

Ο Α. Διομήδης εκτός από οικονομολόγος και τραπεζίτης υπήρξε διανοούμενος και ερευνητής και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εποχή του Βυζαντίου. Τα κυριότερα έργα του είναι:

1) Συνταγματική και οικονομική μελέτη περί του προϋπολογισμού του κράτους, Αθήνα 1905.

2) Η Β΄ Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στη Χάγη το 1907, Αθήνα 1908.

3) Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος αρχομένου του Ευρωπαϊκού πολέμου (1915-1916), Αθήνα.

4) Τα οικονομικά της Ελλάδος προ και μετά την 1η Νοεμβρίου 1920, Αθήνα 1922.

5) Το πρόβλημα του οικονομικού μας μέλλοντος, Αθήνα 1925.

6) Η νομισματική μας ασθένεια και τα μέσα προς θεραπείαν αυτής, Αθήνα 1928.

7) Η πολιτική της σταθεροποιήσεως και ο Ε. Βενιζέλος, Αθήνα 1932.

8) Μετά την κρίσιν. Οικονομικαί και δημοσιονομικαί μελέται 1932-1934, Αθήνα 1934.

9) Βυζαντιναί Μελέται, Αθήνα 1942, 1946.

10) Τα αίτια της οικονομικής παρακμής του Βυζαντίου, Αθήνα 1937.

11) Από την πνευματική και θρησκευτική ζωή των Κομνηνών, Αθήνα.

12) Επί του νομισματικού και πιστωτικού ζητήματος, Αθήνα 1948.

13) Νέα οργανική διάρθρωσις της ελληνικής οικονομίας (Ανασυγκρότηση–Εξηλεκτρισμός-Εκβιομηχάνιση), Αθήνα 1950.

Ο Αλέξανδρος Διομήδης είχε παντρευτεί την Ιουλία Ψύχα, κόρη του Γεωργίου και της Ζηνοβίας το γένος Σαλβάγου, από την Αλεξάνδρεια.

Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1950.

Φορέας διατήρησης του αρχείου

Ιστορικό της ενότητας περιγραφής

Το σύνολο του αρχείου Διομήδη ταξινομήθηκε αρχικά από τον ίδιο τον Αλέξανδρο Διομήδη με τη βοήθεια της γραμματέας του, Αρχοντούλας Αποστολοπούλου.
Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου Διομήδη το 1950, το μεγαλύτερο τμήμα του αρχείου περιήλθε στην κατοχή του ανιψιού του και συγγραφέα Θανάση Πετσάλη Διομήδη. Με το τμήμα αυτό του αρχείου ασχολήθηκε συστηματικά ο Νίκος Πετσάλης Διομήδης ο οποίος εξέδωσε μια σειρά από μελέτες που στηρίχθηκαν στο πρωτογενές αυτό αρχειακό υλικό. Ο Νίκος Πετσάλης Διομήδης δώρισε ένα τμήμα του αρχείου Διομήδη στο Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, κυρίως το κομμάτι που αφορούσε την ελληνική οικονομία. Σήμερα το τμήμα αυτό του αρχείου βρίσκεται στην κατοχή της Μαρίνας Πετσάλη Διομήδη η οποία κατέθεσε ένα τμήμα του για φύλαξη στο ΕΛΙΑ.
Ένα μικρότερο τμήμα του αρχείου με καθαρά προσωπική αλληλογραφία περιήλθε στην κατοχή του Αλέξανδρου Πετσάλη. Σήμερα βρίσκεται στην κατοχή του Νίκου Παντελάκη, εγγονού του Αλέξανδρου Πετσάλη.

Διαδικασία πρόσκτησης

Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης

Παρουσίαση περιεχομένου

Το αρχείο περιλαμβάνει τεκμήρια που αφορούν τη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Διομήδη κατά το διάστημα 1918-1931, που διετέλεσε κατά διαστήματα Υπουργός Εξωτερικών, Δικαιοσύνης και Οικονομικών, καθώς και διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας της Ελλάδος. Αφορούν την οικονομική, πολιτική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Περιέχει επίσης επιστολές της περιόδου 1919-1925, ορισμένες από τις οποίες αφορούν την πορεία των στρατιωτικών επιχειρήσεων, τις διαπραγματεύσεις ειρήνης, το προσφυγικό δάνειο και τη νομισματική και οικονομική κατάσταση της Ελλάδος μετά την Μικρασιατική Καταστροφή

Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση

Στο αρχείο δεν έχει γίνει καμμιά εκκαθάριση

Προσθήκες υλικού

Δεν προβλέπονται νέες προσκτήσεις

Σύστημα ταξινόμησης

Θεματικό και χρονολογικό

Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης

Όροι πρόσβασης

Το μεγαλύτερο τμήμα του αρχείου διατίθεται ελεύθερα στους ερευνητές. Ορισμένα τεκμήρια που αφορούν προσωπικά δεδομένα δεν είναι προσβάσιμα

Όροι αναπαραγωγής

Η αναπαραγωγή των τεκμηρίων επιτρέπεται, αρκεί να αναφέρεται η πηγή προέλευσης

Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων

  • Αγγλικά
  • Γαλλικά
  • Γερμανικά
  • Ελληνικά

Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων

Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων

Ελληνικό πολυτονικό

Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις

Ένα τμήμα του αρχειακού υλικού έχει σημαντικές φθορές από παρατεταμένη παραμονή σε υγρό περιβάλλον. Ένα τμήμα είναι μικροφωτογραφημένο και ψηφιοποιημένο.

Εργαλεία έρευνας

Συνοπτικό ευρετήριο για τις επιστολές του αρχείου Διομήδη στην κατοχή Νίκου Παντελάκη. Για το τμήμα του αρχείου που είναι κατατεθειμένο στο ΕΛΙΑ υπάρχει ξεχωριστό ευρετήριο.

Περιοχή συμπληρωματικών πηγών

Εντοπισμός πρωτοτύπων

Πρωτότυπα βρίσκονται στην κατοχή Νικόλαου Παντελάκη, Μαρίνας Πετσάλη και Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ)

Εντοπισμός αντιγράφων

Αντίγραφα σε μικροφίλμ ενός μικρού τμήματος του αρχειακού υλικού υπάρχουν στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας

Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής

Για το σύνολο της περιγραφής του αρχείου βλ. https://greekarchivesinventory.gak.gr/index.php/u-1849

Σχετιζόμενες περιγραφές

Περιοχή παρατηρήσεων

Σημείωση

Οι ημερομηνίες δημιουργίας και η ένδειξη μεγέθους αφορούν το σύνολο του αρχειακού υλικού.

Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης

Σημεία πρόσβασης

Τόποι

Ονόματα

Είδη

Περιοχή ελέγχου της περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής

Κανόνες και/ή συμβάσεις

Κατάσταση επεξεργασίας της εγγραφής

Επίπεδο λεπτομέρειας της περιγραφής

Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής

Γλώσσα(ες)

Αλφάβητο(α)

Πηγές

Επισήμανση: http://www.nspantelakis-family-archives.gr/family-archives/index.php/58yqn (τελευταία επίσκεψη: 16/9/2022).

Περιοχή εισαγωγών

Σχετιζόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα

Σχετιζόμενα είδη

Σχετιζόμενοι τόποι