Εμφανίζει 55 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Μόνο περιγραφές ανώτατου επιπέδου Μέρος Ανταλλαγή Πληθυσμών
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Προβολή:

Συλλογή Χρυσόστομου Τσελεμπή

  • Μέρος
  • 1924-1935

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Παραχωρητήριο αγρών
• Πρωτόκολλο εκτιμήσεως και παραδόσεως οικήματος από την Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ)
Προσφυγικό οικογενειακό βιβλιάριο εποικισμού

Τσελεμπής, Χρυσόστομος

Συλλογή πατρός Θεοχάρη Μέγγα -πολιτιστικού συλλόγου Πολύστυλου

  • Μέρος
  • Δεκαετία 1920

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Απόδειξη Αγροτικής Τράπεζας για εξόφληση χρέους πρόσφυγα προς την ΑΤΕ
• Πρόσκληση γάμου στην Κωνσταντινούπολη
Προσφυγικό οικογενειακό βιβλιάριο εποικισμού (κοινότητας Ερεντί Νέστου)
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν πρόσφυγες από Ανατολική Θράκη και Πόντο

Μέγγας, Θεοχάρης

Συλλογή Ομάδας Προφορικής Ιστορίας Βόλου (Ο.Π.Ι.ΒΟ.)

  • GR GRGSA-MAG AUV23
  • Μέρος
  • [10.06.2016]

Αφήγηση ζωής που παραχωρήθηκε από τον μικρασιατικής καταγωγής εκπαιδευτικό και συγγραφέα Δημήτρη Κωνσταντάρα-Σταθαρά στην Ο.Π.Ι.ΒΟ.
Πληροφορίες για τους γονείς του: πρόσφυγες, ο πατέρας από Αϊβαλί, η μητέρα από Πέργαμο. Πληροφορίες για τις πρώτες προσφυγικές κατοικίες, τα «τετράγωνα», για τη φτώχεια και τις δυσκολίες των προσφύγων, τα προσφυγικά συσσίτια και τη δημιουργία του «Συνοικισμού». Αναφορές στην εργασία της γιαγιάς (από τη μεριά του πατέρα) στου Παπαγεωργίου, στους αργαλειούς, και στο οικογενειακό και συγγενικό του περιβάλλον στη Νέα Ιωνία. Αναφορές στα γεγονότα της Σμύρνης, στο Αϊβαλί και στα Τάγματα εργασίας, όπου είχε χαθεί ο παππούς του.
Πληροφορίες για την υγειονομική κατάσταση των προσφύγων, τις αρρώστιες και τις κακουχίες: εξανθηματικός τύφος. η διαμονή στις αποθήκες, τα σπίτια, τα υλικά, τα δάνεια.
Αναφορά στα σχολικά του χρόνια, στην κήρυξη του πολέμου, την ιταλική και τη γερμανική Κατοχή: τα συναισθήματα των παιδιών, οι μετακινήσεις, ο στρατώνας, τα καταφύγια, τα ορύγματα «ζιγκ ζαγκ», η πείνα, τα ΕΑΣΑΔ και οι δολοφονίες πολιτών από τους συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής.

Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Βόλου

Συλλογή οικογένειας Τουραμανίδη

  • Μέρος
  • 1928-1935

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Πιστοποιητικό Υποθηκοφυλακείου Καβάλας για αγοραπωλησία ανταλλάξιμου ακινήτου
• Υπεύθυνη δήλωση καταγωγής και μη εγγραφής στα μητρώα αρρένων Καβάλας

Τουραμανίδη, οικογένεια

Συλλογή οικογένειας Καράκου

  • GRGSA-KAV COL175
  • Μέρος
  • 1919-1926

Οι φάκελοι περιέχουν :
• Κανονισμό και δίπλωμα του "Εν Κωσταντινουπόλει Ανορθωτικού Συνδέσμου Περαμιτών"
• Σχολικούς τίτλους εκπαιδευτηρίων Ελληνικής Κοινότητας Γαλατά και Καβάλας
• Δηλώσεις για αποζημίωση προς Πατριαρχική Επιτροπή για ζημιές διωγμών 1914-1915
• Έγγραφο "Μικτής Ελληνοτουρκικής Επιτροπής" για μετακίνηση από λιμάνι Τουρκίας προς λιμάνι Καβάλας, δηλώσεις εκκαθάρισης περιουσιών της Μικτής Επιτροπής επί της Ανταλλαγής των Ελληνοτουρκικών πληθυσμών, πράξη εκτιμητικής επιτροπής Κοινότητος Περάμου Κυζίκου του Υπουργείου Γεωργίας- Διεύθυνση Ανταλλαγής για αξία εγκαταλελειμμένης περιουσίας, υπεύθυνη δήλωση αποζημίωσης πρόσφυγα

Καράκου, οικογένεια

Συλλογή Οικογένειας Θεόδωρου Ορφανίδη

  • GRGSA-KAV COL16
  • Μέρος
  • 1921-1927

Ο φάκελος του αρχείου περιέχει:
• Απόδειξη συνδρομής στον Προσφυγικό Σύλλογο Σμύρνης και Περιχώρων στην Καβάλλα (1927)
• Βεβαίωση εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων σε οικία Τούρκου σε συνοικία της Καβάλας (1924)
• Αντίγραφο δήλωσης (μεταφρασμένο στα ελληνικά) από τα τουρκικά ληξιαρχικά μητρώα (1921).

Ορφανίδη, Θεοδώρου, οικογένεια

Συλλογή οικογένειας Ελένης Καλαφάτη

  • Μέρος
  • 1919-1926

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Δηλώσεις για αποζημίωση προς την Επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την καταστροφή και απώλεια περιουσιών στους διωγμούς 1914-15), Καλόλημνος
• Αιτήσεις εκκαθάρισης περιουσίας από Αρμουτλή-Καλόλημνο Νικομήδειας (καζά Κίου, σαντζάκι Προύσας)
• Πράξη της Εκτιμητικής Επιτροπής Καλολήμνου της Γενικής Διεύθυνσης Ανταλλαγής Περιουσιών στα Μουδανιά
• Υπεύθυνες δηλώσεις μη αγροτικής αποκατάστασης πρόσφυγα από Αρμουτλή- Καλόλημνο

Καλαφάτη, οικογένεια

Συλλογή οικογένειας Βλήτου

  • Μέρος
  • 1920-1928

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Άδεια - βεβαίωση εγκατάστασης προσφύγων σε μουσουλμανική οικία
• Δηλώσεις εκκαθάρισης περιουσίας πρόσφυγα
• Πράξη Εκτιμητικής Επιτροπής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταλλαγής
• Έγγραφα Προσφυγικού Συλλόγου Σμύρνης και Περιχώρων Καβάλλας και της Ενώσεως Εφέδρων Μικράς Ασίας-Θράκης
• Έγγραφο αποζημίωσης από Πρωτοβάθμια Επιτροπή του Υπουργείου Γεωργίας
• Έγγραφα εξόφλησης χρεών με προσφυγικές ομολογίες
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν το Μικρασιατικό Μέτωπο
Η carte visite παρουσιάζει την Αγία Παρασκευή του Τσεσμέ

Βλήτου, οικογένεια

Συλλογή οικογένειας Αιμίλιου Φωτογράφου

  • Μέρος
  • 1916-1936

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Προικοσύμφωνα της ελληνικής κοινότητας Ηρακλείτσας Ανατολικής Θράκης
• Πιστοποιητικά βάπτισης από την Ιερά Μητρόπολη Νικομήδειας
• Δήλωση εκκαθάρισης περιουσίας πρόσφυγα από Ηρακλείτσα Ανατ. Θράκης
• Υπεύθυνη δήλωση μη αγροτικής αποκατάστασης
• Προσφυγικά έγγραφα Εθνικής Τράπεζας: έγγραφο πληρωμής τοκομεριδίων προσφυγικού δανείου- έγγραφα είσπραξης ποσού από ρευστοποίηση προσφυγικών ομολόγων

Φωτογράφου, Αιμιλίου, οικογένεια

Συλλογή Καλλιρόης Ζεϊνοπούλου

  • GRGSA-KAV COL242
  • Μέρος
  • 1923-1929

Οι φάκελοι περιέχουν:

• Προκήρυξη προς πρόσφυγες (1923)
• Άδεια εγκαταστάσεως πρόσφυγα σε προσφυγικό οικισμό (1923)
• Προσφυγικά έγγραφα:
Δηλώσεις εκκαθάρισης περιουσίας, Δηλώσεις αστικής αποκατάστασης πρόσφυγα, Πράξη εκτιμητικής επιτροπής περιουσίας,
Έγγραφα περί ανταλλαξίμων ακινήτων (1924-1929)

Ζεϊνοπούλου, Καλλιρόη

Συλλογή Βασιλείου Χατζησταύρου

  • Μέρος
  • 1915-1927

Ο φάκελος περιέχει
• Υπεύθυνες δηλώσεις προσφύγων και πράξεις εκτιμητικής επιτροπής της Διεύθυνσης Ανταλλαγής.
• Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν στρατιώτες στο Μικρασιατικό Μέτωπο και τον προσφυγικό συνοικισμό Λεύκης.

Χατζησταύρου, Βασίλειος

Συλλογή αρχειακού υλικού Ν. Τσουμπάκη

  • GRGSA-KAV COL169
  • Μέρος
  • 1924-1929

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Έγγραφα Παμπροσφυγικής Ομοσπονδίας
• Έγγραφα ανταλλαγής περιουσιών του Υπουργείου Γεωργίας
• Έγγραφα της Ένωσης Εφέδρων Μικράς Ασίας και Θράκης
• Δηλώσεις εκκαθάρισης Μικτής Επιτροπής

Τσουμπάκης, Νικόλαος

Σβώλος, Αλέξανδρος

  • GR-ASKI- 0153a
  • Μέρος
  • 1921-1927

Τεκμήρια από την υπηρεσία του Αλέξανδρου Σβώλου στη θέση του Ανώτατου αντιπροσώπου της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης και από την συμμετοχή του στην Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ). Έγγραφα της Επιτροπής Διακανονισμού απαιτήσεων Μικράς Ασίας και της Μεικτής Επιτροπής επί της ανταλλαγής Ελληνοτουρκικών πληθυσμών.

Σβώλος, Αλέξανδρος

Προσωπικό Αρχείο Δημήτρη Σιάτρα

  • GR GRGSA-MAG PRI67.1
  • Μέρος
  • 1924

Ένα (1) έγγραφο: "Πιστοποιητικόν ταυτότητος Κεντρικής Δημογεροντίας επαρχίας Καισσαρείας" (1924).

Σιάτρας, Δημήτρης

Κωνσταντόπουλος, Νικόλαος

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 191
  • Μέρος
  • 1920-1968

Αλληλογραφία, υπομνήματα, εκθέσεις, από τις περιόδους που ο Ν. Κωνσταντόπουλος υπήρξε βουλευτής Σαράντα Εκκλησιών, Σερρών και Αθηνών. Μέρος της αφορά προσφυγικά σωματεία και διεκδικήσεις. Περιέχονται ακόμη τεκμήρια σχετικά με το νομοθετικό του έργο.

Κωνσταντόπουλος, Νικόλαος

Κασιγόνη, Αυγή (Συλλογή οικογενειακών εγγράφων)

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 21/03
  • Μέρος
  • κυρίως 1924–1936

Περιλαμβάνονται τεκμήρια προσώπων της οικογένειας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται έγγραφα του Δημητρίου και της Θεανώς Καλλίδου από την Επιτροπή ανταλλαγής πληθυσμών και άλλα συναφή τεκμήρια (1924-1936).

Κασιγόνη-Νικολοπούλου, Αυγή

Ιστορικά και Φωτογραφικά Αρχεία του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου / περίοδος Εφορευτικής Επιτροπής

  • Μέρος
  • 1916-1980

Ο φάκελος περιλαμβάνει: ένα βιβλίο εισαγωγής
αντικειμένων με τίτλο Κατάλογος Κειμηλίων
Προσφύγων, διοικητικά έγγραφα, αλληλογραφία,
πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής, καταλόγους
αντικειμένων, χειρόγραφα προσχέδια εγγράφων,
σημειώσεις, φωτογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων
εποχής.
Ο φάκελος διακρίνεται σε δύο ενότητες:
Η πρώτη αποτελείται από 41 ομάδες τεκμηρίων, κυρίως
του 1916, και αφορά τα περίπου 1600 αντικείμενα που
συγκεντρώθηκαν και μεταφέρθηκαν από τη Θεσσαλονίκη
στο ΒΧΜ στις αρχές του 1916. Πρόκειται, κυρίως, για
πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής και καταλόγους
αντικειμένων που προήλθαν από ενορίες και ναούς της
Θεσσαλονίκης, του Κιλκίς αλλά και προσφυγικά κειμήλια
από την Ανατολική Θράκη που είχαν συγκεντρωθεί σε
ναούς της Θεσσαλονίκης.
Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από 100 ομάδες
τεκμηρίων με ακραίες χρονολογίες 1921-1980 και
αφορούν στα Κειμήλια Προσφύγων της Μικράς Ασίας
και Ανατολικής Θράκης που άρχισαν να καταφθάνουν
στο Μουσείο λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή
και την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από
την Ανατολική Θράκη.

Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

Ιδιωτική Συλλογή Γιάννη Ταϊπλιάδη

  • GR GRGSA-IMA_COL021.02.F000001
  • Μέρος
  • 1924

Ένα (1) διαβατήριο - εισιτήριο της Γαλλικής Επιτροπής ανταλλαγής πληθυσμών του 1924 στο πρωτότυπο. Η ακριβής χρονολογία του διαβατηρίου είναι 10 Αυγούστου 1924

Ταϊπλιάδης, Γιάννης

Αρχείο Φωτίου και Γεωργίου Αποστολίδη

  • Μέρος
  • 1875-1945

Τεκμήρια πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή:
Οθωμανικοί τίτλοι ιδιοκτησίας στην Τσεντώ, απολυτήριο από τη Μεγάλη του Γένους Σχολής, ενδεικτικό από την Πατριαρχική Κεντρική Εκπαιδευτική Επιτροπή, απολυτήριο από τον οθωμανικό στρατό, συμβόλαιο δασκάλου στις Μέτρες, βεβαίωση φοίτησης στη Νομική Σχολή της Κωνσταντινούπολης, προσωπική αλληλογραφία, προσωπικά σημειωματάρια και οικογενειακές φωτογραφίες.

Τεκμήρια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, κατά τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης:
προσφυγικό οικογενειακό βιβλιάριο, έγγραφα της ΕΑΠ και της Εκτιμητικής Επιτροπής του Υπουργείου Γεωργίας, συναλλαγές με τις Τράπεζες σχετικές με τη χορήγηση προσφυγικών δανείων, πιστοποιητικά Δήμου Ξάνθης, άδειες ασκήσεως επιτηδεύματος, πτυχίο Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ταυτότητα δικηγόρου, φωτογραφίες και λίγα φύλλα προσφυγικού Τύπου.

Αποστολίδης, Φώτιος

Αρχείο Φίλιππου Δραγούμη

  • GR-ASCSA GR GL PSD 025
  • Μέρος
  • π. 1914-1928

Αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα, τύπος σχετικά με τα εξής θέματα:

  • Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919)
  • Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920)
  • Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Δραγούμης, Φίλιππος Στ.

Αρχείο Υπουργικού Συμβουλίου (1897-1977)

  • Μέρος
  • 1913-1927

Έγγραφα (επιστολές, σημειώματα, αποφάσεις κ.ά) που αποστέλλονταν στο υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση διεκπεραίωσης ποικίλων θεμάτων, Βασιλικά Διατάγματα, Χειρόγραφα σημειώματα, Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου, Νόμοι, Πρωτόκολλα ορκωμοσίας κυβερνήσεων κ.ά)

Υπουργικό Συμβούλιο

Αρχείο Υπουργείου Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

  • GRGSA-CSA ADM372.02
  • Μέρος
  • 1917 – 1980

Ζητήματα περίθαλψης προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και προσφύγων πριν από το 1922. Μετακινήσεις πληθυσμών, σύμπυξη πληθυσμών για εγκατάσταση προσφύγων, διαδικασίες ανταλλαγής πληθυσμών. Ζητήματα προσωρινής στέγασης το πρώτο διάστημα από την άφιξη των προσφύγων. Συγκέντρωση βοηθημάτων για περίθαλψη και πρόνοια προσφύγων, έρανοι και δράση ξένων φιλανθρωπικών οργανώσεων. Συγκρότηση νοσοκομείων και άλλων υγειονομικών υπηρεσιών για την περίθαλψη προσφύγων, εισαγωγή προσφύγων σε ορφανοτροφεία. Ζητήματα στέγασης και αστικής αποκατάστασης προσφύγων, απαλλοτριώσεις εκτάσεων και επιτάξεις οικιών για τη στέγαση των προσφύγων, νομικά ζητήματα αποκατάστασης προσφύγων, έκδοση παραχωρητηρίων οικιών, θέματα που αφορούν το Ταμείο Ανταλλαξίμων και Κοινωφελών Περιουσιών.

Υπουργείο Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Αρχείο Υπουργείου Γεωργίας, Διεύθυνσης Τοπογραφικής Υπηρεσίας

  • GRGSA-CSA ADM134.01
  • Μέρος
  • 1917 - 1940

H Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας του υπουργείου Γεωργίας αποτελούσε βασικό μηχανισμό για την προώθηση της εποικιστικής πολιτικής του κράτους, αφού ήταν αρμόδιο για τις απαραίτητες τοπογραφικές εργασίες ώστε να επιτευχθεί η εγκατάσταση ακτημόνων και προσφύγων σε δημόσιες ή ανταλλάξιμες γαίες, σε εκτάσεις που προήλθαν από απαλλοτριωμένα τσιφλίκια ή από εγγειοβελτιωτικές εργασίες κ.λπ. Με την ίδρυση του υπουργείου Γεωργίας το 1917 η Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας συμμετείχε στην υλοποίηση του προγράμματος απαλλοτριώσεων και απόδοσης κλήρου σε ακτήμονες σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 1072. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την εισροή εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στο ελληνικό έδαφος, η αποκατάσταση του προσφυγικού πληθυσμού στην ανταλλάξιμη μουσουλμανική περιουσία και στις υπόλοιπες δημόσιες γαίες αποτελούσε επιτακτική ανάγκη. Η Διεύθυνση της Τοπογραφικής Υπηρεσίας σε συνεργασία με την Τοπογραφική Υπηρεσία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων προχώρησε στην καταμέτρηση των ανταλλάξιμων και δημόσιων γαιών και στη διανομή κλήρων για την αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων. Στο αρχείο, μάλιστα, διασώζονται πρωτόκολλα χρεώσεως αξίας προσφυγικών κλήρων. Τα έγγραφα του αρχείου αποτυπώνουν επίσης τις διαμάχες στις σχέσεις προσφύγων και γηγενών όσον αφορά τη διανομή δημοσίων και ανταλλάξιμων γαιών που διεκδικούνταν και από τις δύο πληθυσμιακές ομάδες. Η Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας καλούνταν να δώσει λύση στις παραπάνω διαμάχες και σε άλλες που αφορούσαν γαιοκτητικά ζητήματα, αφού ήταν η αρμόδια υπηρεσία για τον ακριβή καθορισμό των κλήρων και τη χορήγηση διαγραμμάτων διανομής που βεβαίωναν τα όρια αυτά και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κλήρων.
Μετά τη διάλυση της ΕΑΠ (Δεκέμβριος 1930) , η Τοπογραφική Υπηρεσία ανέλαβε την οριστική διανομή και χρέωση της αξίας των προσφυγικών κλήρων, ενώ συνέχισε την καταμέτρηση γαιών και τη διανομή κλήρων σε ακτήμονες, συνεταιρισμούς ακτημόνων, υπαλλήλων κ.λπ. που προέρχονταν από δημόσιες γαίες ή από απαλλοτριώσεις. Τα συνεχή παράπονα προσφύγων, ντόπιων και τοπικών παραγόντων ανάγκαζαν την Τοπογραφική Υπηρεσία να προχωρά σε αναδιανομή κλήρων, σε συμπλήρωση κλήρων με πρόσθετες εκτάσεις και σε διευκρινίσεις για τα όρια κτημάτων.
Εκτός βέβαια από τη σημασία της Τοπογραφικής Υπηρεσίας για την προώθηση της πολιτικής του ελληνικού κράτους όσον αφορά την αποκατάσταση των προσφύγων, των ακτημόνων και άλλων πληθυσμιακών ομάδων, το αρχειακό υλικό παρέχει πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας, τη διάρθρωση, τις προκλήσεις και τα προβλήματα που αντιμετώπιζε μια τεχνική υπηρεσία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο της ελληνικής ιστορίας.

Υπουργείο Γεωργίας, Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας

Αρχείο Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διεύθυνσης Πολιτικής Γης

  • GRGSA-CSA ADM216.03
  • Μέρος
  • 1917-1940

Οι φάκελοι του αρχείου αποτυπώνουν τις διαδικασίες εφαρμογής των νόμων αγροτικής μεταρρύθμισης σε όλη τη χώρα παρέχοντας στοιχεία για:
• Απαλλοτριώσεις ή εξαγορά μεγάλων αγροκτημάτων και εκκλησιαστικής περιουσίας.
• Διανομή κλήρων σε ακτήμονες αγρότες και πρόσφυγες.
• Αποζημιώσεις απαλλοτριώσεων.
• Στατιστικοί πίνακες και διοικητικές εκθέσεις με διάφορα στοιχεία των προς απαλλοτρίωση τσιφλικιών.
• Διοικητική αλληλογραφία για την αγροτική αποκατάσταση προσφύγων.
• Ζητήματα ανταλλαξιμότητας ιδιοκτητών τσιφλικιών και επίλυσης θεμάτων των ανωμάλων δικαιοπραξιών.
• Ζητήματα σύγκρουσης προσφύγων και γηγενών για κτηματικές διαφορές.
• Την αντιμετώπιση των εκκρεμών ζητημάτων μετά την κατάργηση της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων το 1930.

Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διεύθυνση Πολιτικής Γης

Αρχείο Στεφάνου Ν. Δραγούμη

  • GR-ASCSA GL SND 023
  • Μέρος

Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919), Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920), Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Δραγούμης, Στέφανος Ν.

Αρχείο Πρωτοδικείου Ροδόπης

  • GRGSA-ROD JUS003.01
  • Μέρος
  • 1923-2008

Το αρχείο του Πρωτοδικείου Ροδόπης συνιστά το παλαιότερο δικαστικό αρχείο σε πλήρη σειρά που απόκειται στα Γ.Α.Κ. Ροδόπης. Περιλαμβάνει 200 χειρόγραφα βιβλία με πολιτικές αποφάσεις, αποφάσεις προέδρου, αγωγές, βουλεύματα, αποφάσεις μουφτή (στα οθωμανικά), ποινικές αποφάσεις και πρακτικά. Στα κατάστιχα των πολιτικών αποφάσεων της περιόδου από το 1923 μέχρι και τη δεκαετία του 1930 περιλαμβάνονται κατάλογοι προσφύγων οι οποίοι εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους των περιοχών της Ροδόπης και της Ξάνθης. Συγκεκριμένα, αν και στους συγκεκριμένους καταλόγους είναι καταγεγραμμένοι μόνο ενήλικες άρρενες πρόσφυγες, από τα αρχεία αυτά αντλούμε πολλές πληροφορίες για την έλευση και την ένταξη των ομάδων αυτών στην ευρύτερη περιοχή, αφού είναι καταχωρημένοι οι τόποι προέλευσης των προσφύγων, οι περιοχές εγκατάστασης, η ηλικία και σε κάποιες περιπτώσεις το επάγγελμά τους.

Πρωτοδικείο Ροδόπης

Αρχείο Πρωτοδικείου Βόλου

  • GR GRGSA-MAG JUS2.15
  • Μέρος
  • 1922-1970

Η Σειρά «Εταιρικά» περιλαμβάνει 67 τόμους με εταιρικά συμβόλαια ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης εταιρειών από το 1882 έως το 1970. Στους 62 τόμους των ετών 1922-1970 έχουν εντοπιστεί επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν μόνο από πρόσφυγες και σε άλλες οι ιδρυτές-συνέταιροι ήταν γηγενείς και πρόσφυγες.

Πρωτοδικείο Βόλου

Αρχείο Πρωτοδικείου Βόλου

  • GR GRGSA-MAG JUS2.4, 2.6
  • Μέρος
  • 1914-1932

Στη Σειρά «Πολιτικές Αποφάσεις» περιλαμβάνονται Αποφάσεις ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης Σωματείων από το 1914 (Ν. 281/1914: ιδρυτικός νόμος σωματείων) έως το 1932 (από το 1933 κι έπειτα βλ. «Πρωτοδικείο Βόλου, Σειρά: Σωματεία»).
Ειδικότερα, περιλαμβάνει Πολιτικές Αποφάσεις του Πρωτοδικείου Βόλου για την αναγνώριση της ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης Προσφυγικών Σωματείων και Συλλόγων:
Τόμοι 1-107 (1914-1930), και
Τόμοι 1-23 (1931-1932).

Πρωτοδικείο Βόλου

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA ADM014
  • Μέρος
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια στο αρχείο συγκεντρώνονται διάφορα αιτήματα προσφύγων, προσφυγικών συλλόγων και σωματείων που αφορούν την επίλυση ζητημάτων του προσφυγικού πληθυσμού.
Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου και έγγραφα για τις εθνικές διεκδικήσεις σε Μικρά Ασία, Πόντο και Θράκη, την παροχή στατιστικών στοιχείων του ελληνορθόδοξου πληθυσμού των παραπάνω περιοχών για την στήριξη των ελληνικών αιτημάτων στη συνδιάσκεψη ειρήνης στο Παρίσι κ.ά.
Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία. Στοιχεία υπάρχουν και για την περίθαλψη και αποκατάσταση των προσφύγων πριν από το 1922, για τη μεταφορά του ελληνικού πληθυσμού που είχε συγκεντρωθεί στον Καύκασο και τη νότια Ρωσία, για την παλιννόστηση των προσφύγων στις εστίες τους, για τους κεμαλικούς διωγμούς των ελληνορθόδοξων πληθυσμών, για την οργάνωση της ελληνικής διοίκησης στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, κ.ά.

Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού (1917-1928)

Αρχείο Παναγή Τσαλδάρη

  • ΙΚΚ/ΑΠΤ
  • Μέρος
  • 25 Μαΐου 1924 – 31 Ιανουαρίου 1935

Ο φάκελος 4 του αρχείου περιέχει χαρτώο υλικό αναφορικά με την αποκατάσταση των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Πρόκειται για:
• έγγραφα και επιστολές σχετικά με τις αποζημιώσεις των Ελλήνων υπηκόων και τη διαχείριση των ανταλλάξιμων περιουσιών
• Έκθεση Πεπραγμένων της Υγειονομικής Υπηρεσίας της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων στη Μακεδονία - Θράκη.
• Σχέδια νόμων, υπομνήματα, σημειώσεις και αλληλογραφία περί ανταλλαξίμων προσφύγων και ευρύτερα του προσφυγικού ζητήματος.
• Ομιλίες και συνεντεύξεις του πρωθυπουργού Παναγή Τσαλδάρη και του υπουργού Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως Μιχαήλ Κύρκου.
• Πρακτικά της Δημοσιονομικής Επιτροπής της Κοινωνίας των Εθνών σχετικά με την έκδοση του δεύτερου προσφυγικού δανείου (1927).

Τσαλδάρης, Παναγής

Αρχείο οικογένειας Κιουρτσιδάκη

  • Μέρος
  • 1919-1936
  1. Δηλώσεις εκκαθαρίσεως της περιουσίας ανταλλαξίμων προς τη Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής των ελληνοτουρκικών πληθυσμών 1926-1936.
  2. Αλληλογραφία 1919-1922 των στρατευμένων αδελφών προς μέλη της οικογένειας

Κιουρτσιδάκη, οικογένεια

Αρχείο Νομαρχίας Κοζάνης

  • GR GSA-IAM_ADM137.01
  • Μέρος
  • 1925 - 1932

Φ. 1: Μηνιαίες εκθέσεις κοινοτήτων Κοζάνης και Γρεβενών προς τη Νομαρχία Κοζάνης με πληροφορίες σχετικά με τους κατοίκους, τους πρόσφυγες, τους μαθητές, τις αγροτικές εργασίες και το εισόδημα, τα παράπονα και τα ζητήματα των κατοίκων, τους απόρους και τους ανέργους.
Φ.16: Εκλογικοί κατάλογοι εγγεγραμμένων προσφύγων στους καταλόγους των κοινοτήτων της Νομαρχίας Κοζάνης.

Νομαρχία Κοζάνης

Αρχείο Μελέτιου Μεταξάκη

  • 4
  • Μέρος
  • 1918-1923

Έκθεση Μοντάνα, Ανταλλαγή πληθυσμών, Λόρδος Κούρδων, Επιτροπή Ανταλλαγής Προσφύγων, Εφημερίδα της Γενεύης, Συνδιάσκεψη της Λωζάνης, Λόϋδ, Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης, Γ. Σταυρίδης, Πρόεδρος της Επιτροπής, της εν Κωνσταντινούπολει Εθνικής Αμύνης χάριν και ειρήνην από Θεόν, Ομιλία Πατριάρχη ενώπιον της γαλλικής Γερουσίας, Έκθεση του πρωθιερέα Δ. Καλλιμάχου, Λέγκ, Leygues, συνέντευξη Πατριάρχου Μελετίου μετά του Ραϋμόνδου Πουαγκαρέ (Πρωθυπουργός Γαλλίας), Συνέντευξη με πρώην πρωθυπουργό της Γαλλίας Γεωργίου Κλεμανσώ, προνομιακό καθεστώς Ελλήνων Τουρκίας, πρόβλημα μειονοτήτων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, Χορήγηση αμνηστείας,

Μελέτιος - Δ΄ ο Μεταξάκης, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Αρχείο Κωνσταντίνου Τσαλδάρη

  • ΙΚΚ/ΑΚΤ
  • Μέρος
  • 1922-1930

O φάκελος 1 υποφάκελος 9 του αρχείου περιέχει αποσπάσματα από εκθέσεις πεπραγμένων στρατιωτικών μονάδων από το μέτωπο της Μικράς Ασίας, καθώς και τις καταθέσεις ανωτέρων αξιωματικών κατά την εκδίκαση της ευθύνης διοικητών στρατιωτικών μονάδων κατά την υποχώρηση στη Μικρά Ασία.
Ο φάκελος 1 υποφάκελος 16 περιέχει σημειώματα και επιστολές σχετικά με τις ανταλλάξιμες περιουσίες Ελλήνων και Μουσουλμάνων.

Τσαλδάρης, Κωνσταντίνος

Αρχείο Κωνσταντίνου Δ. Καραβίδα

  • GR-ASCSA GR GL KDK 086
  • Μέρος
  • π. 1920-1930

Αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα, τύπος σχετικά με τη Σμύρνη, τον εποικισμό, και την ανταλλαγή πληθυσμών

Καραβίδας, Κωνσταντίνος

Αρχείο Κοινότητας Νάξου

  • Μέρος
  • 1907-1935
  1. Αιτήσεις κατοίκων Μ. Ασίας (Κρήνη, Σμύρνη) για εγγραφή στο Δημοτολόγιο Νάξου 1907, 1920
  2. Έλεγχος επίδοσης μαθητή στη Σχολή Αρρένων του Γαλατά στην Κωνσταντινούπολη 1912-1913
  3. Ανακοίνωση του Νομάρχη Χίου προς τον Δήμαρχο Νάξου σχετικά με την εγκατάσταση προσφύγων στο νησί της Νάξου 1915
  4. Πίναξ εγκαταστάσεως προσφύγων 1915
  5. Αλληλογραφία Δήμου Νάξου περί προσφύγων 1915
  6. Αποφάσεις της Νομαρχίας Κυκλάδων για εγγραφή κατοίκων Σμύρνης στο Μητρώο Αρρένων και το Δημοτολόγιο Νάξου 1916
  7. Πιστοποίηση του Προέδρου της Κοινότητας Μυκόνου περί υποβολής αιτήσεως πρόσφυγα για εγγραφή του στο Μητρώο Αρρένων της Κοινότητας Μυκόνου 1918
  8. Ειδοποίηση της Νομαρχίας Κυκλάδων προς τον Πρόεδρο της Κοινότητας Νάξου περί πολιτογράφησης των προσφύγων 1920
  9. Αίτηση για απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας εγγεγραμμένου πρόσφυγα στο Μητρώο Αρρένων και στο Δημοτολόγιο της Κοινότητας Νάξου 1920
  10. Πίναξ εγγραφής προσφύγων 1923,1925
  11. Λυτά έγγραφα σχετικά με καταγραφή προσφύγων, επιδόματα, αποζημιώσεις, επιτάξεις ακινήτων και αποκατάσταση προσφύγων 1923-1925
  12. Πιστοποιητικά εγγραφής και γέννησης στα Μητρώα Νάξου 1924
  13. Αλληλογραφία Νομαρχίας Κυκλάδων – Επιτροπής Προσφύγων Νάξου σχετικά με την αναζήτηση προσφύγων 1925
  14. Αλληλογραφία Υπηρεσίας Πρόνοιας Κυκλάδων – Επιτροπή Περιθάλψεως Προσφύγων Αμοργού σχετικά με την απαγόρευση μετακίνησης προσφύγων προς Ξάνθη 1925
  15. Διαδικασίες απογραφής προσφύγων 1925-1926
  16. Μητρώο Αρρένων Προσφύγων 1926
  17. Αιτήσεις προς την Κοινότητα Νάξου για έκδοση Πιστοποιητικών (συνημμένα πιστοποιητικά όπου εμφαίνονται ότι είναι πρόσφυγες και εκθέσεις Ειρηνοδικείου) 1926
  18. Αιτήσεις συντάξεων για φονευθέντες στη Μικρασιατική Καταστροφή 1927
  19. Αιτήματα Νομαρχίας Κυκλάδων και Ελεγκτικού Συνεδρίου αναζήτησης προσφύγων εγγεγραμμένων στα Μητρώα της Κοινότητας Νάξου 1927-1934
  20. Διαδικασίες αστικής αποκατάστασης προσφύγων (υποδείγματα αιτήσεων-υπεύθυνων δηλώσεων) – Διαταγές Νομαρχίας 1934-1935

Κοινότητα Νάξου

Αρχείο Κοινότητας Κυπρίνου

  • Μέρος
  • 1923 - 1942

Τα έγγραφα βρίσκονται στο φάκελο με τίτλο «Φάκελος Εαμοκρατίας, 1940-1945». Πολλά έγγραφα του φακέλου είναι τυπωμένα στην πίσω πλευρά ήδη χρησιμοποιημένων χαρτιών-εγγράφων της περιόδου 1923-1942 περίπου. Η πρακτική αυτή ήταν συνήθης λόγω της έλλειψης χαρτιού. Κάποια από τα παλαιά αυτά οπισθόφυλλα περιέχουν πληροφορίες για τους πρόσφυγες της περιοχής. Πρόκειται για συνολικά τέσσερα έγγραφα:

  1. Απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής Δήμου Διδυμοτείχου για την περίθαλψη απόρων προσφύγων, 1923
  2. Έγγραφο της Νομαρχίας Έβρου για τον Προσφυγικό Σύλλογο Θρακών Μικρασιατών Διδυμοτείχου, 1927
  3. Έγγραφο του Συνεργείου Ερεύνης Ανταλλαξίμων Κτημάτων Ανατολικής Μακεδονίας και Δυτικής Θράκης της Διεύθυνσης Ανταλλαγής του Υπουργείου Γεωργίας, 1933
  4. Υπεύθυνη Δήλωση πρόσφυγα από το Κιουπλί σχετικά με την αγροτική αποκατάστασή τους στο χωριό Λαγηνά Σουφλίου, 1942.

Κοινότητα Κυπρίνου (Έβρος)

Αρχείο Ιωάννη Πολίτη

  • Αρ.Εισ. 228
  • Μέρος
  • π. 1912-1946

Προσωπικά έγγραφα: βιογραφικά, νεκρολογίες, παράσημα κ.ά.
‘Εγγραφα σχετικά με τη δραστηριότητα και την εξέλιξη του Ιωάννη Πολίτη στο διπλωματικό σώμα (1913-1946).
Στατιστική μελέτη με πληροφορίες για τον υπόδουλο ελληνισμό της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας (1912-1919).
Υπομνήματα, αναφορές, εκθέσεις και αλληλογραφία για τη Διάσκεψη της Ειρήνης (1919), στην οποία συμμετείχε ως αρχηγός της αποστολής, καθώς και για τις διαπραγματεύσεις στη Λωζάννη (1923).
Έγγραφα της Μικτής Επιτροπής για την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλήνων και Τούρκων (1925-1930).

Αλληλογραφία του Ιωάννη Πολίτη με τους: Ελευθέριο και Σοφοκλή Βενιζέλο, Ανδρέα Μιχαλακόπουλο κ.ά.

Πολίτης, Ιωάννης

Αρχείο Ευφροσύνης Γλύκαντζη

  • GRGSA-MES PRI077.01
  • Μέρος
  • 1924-1928
  • Δήλωση εκκαθαρίσεως κινητής και ακίνητης περιουσίας της Ευφροσύνης θυγ. Σταύρου Γλύκαντζη προς τη Μικτή επιτροπή επί της ανταλλαγής των ελληνοτουρκικών πληθυσμών σύμφωνα με την από 20 Ιανουαρίου 1923 ελληνοτουρκικής σύμβασης, χρ. 1924. Στη Δήλωση Εκκαθάρισης αναφέρεται αναλυτικά η περιουσία (κινητή και ακίνητη) που κατείχε η Ευφροσύνη Γλύκαντζη στην Τουρκία, καθώς και ο τρόπος απόκτησής της.
  • Πράξεις εκτιμητικής επιτροπής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταλλαγής του Υπ. Γεωργίας όπου εκτιμάται η κινητή και ακίνητη περιουσία της Ευφροσύνης Γλύκαντζη σε τουρκικές λίρες.

Γλύκαντζη, Ευφροσύνη

Αρχείο Ευγένιου Δαλέζιου

  • GR-ASCSA GR GL ED 097
  • Μέρος

Φωτογραφίες, σημειώσεις και βιβλιογραφικό υλικό.
Χειρόγραφες και δακτυλόγραφες σημειώσεις Ε. Δαλέζιου για τα Καραμανλίδικα, αποκόμματα ελληνικών εφημερίδων με συναγωγή τουρκικών λέξεων σε χρήση στην ελληνική γλώσσα, εφημερίδα Μικρασιατική Ηχώ (τρία φύλλα 1963, 1970, 1972) φωτογραφίες καραμανλίδικων χειρογράφων, φωτοτυπίες από σελίδες τίτλου καραμανλίδικων εκδόσεων, καραμανλίδικες επιγραφές. Εκδόσεις, χειρόγραφα, films και φωτογραφίες από καραμανλίδικα βιβλία
Σημειώσεις, αποκόμματα και φωτογραφίες από τις βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης, τα αρχεία του πατριαρχείου, τα τουρκικά αρχεία, την τουρκική γλώσσα, κατάλογος εκδόσεων του Γαλλικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Κωνσταντινούπολης, τετράδιο Ημερολογίου Ε. Δαλέζιου με τίτλο "Constantinople byzantine et turque: ruines et monuments 1910-1914-1918" με ένθετες φωτογραφίες μνημείων και κτηρίων, ανάτυπο από τεύχος της Revue des Etudes Byzantines (1959), κείμενο με τίτλο "Constantinople 1928. Impression de voyage par Marguerite Devigne,"
Αρνητικά και υαλόπλακες τοπίων, αρχαίων, χριστιανικών και μουσουλμανικών μνημείων καθώς και προσώπων από Κωνσταντινούπολη, Προύσα, Ικόνιο, Σμύρνη, Άδανα, Μουδανιά, Έφεσο, Νίκαια, Άγκυρα, Όλυμπο Βιθυνίας, και Ρόδο. Cartes-postales Κωνσταντινούπολης, Αγίων Τόπων, πορτρέτα σε cartes-postales και φωτογραφίες του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, φωτογραφίες από την κηδεία του οικουμενικού πατριάρχη Ιωαννίκιου Γ΄, από πυρκαγιά στο Πέρα, από την κηδεία του σουλτάνου Μεχμέτ Ε΄ καθώς και φωτογραφίες του Ευγένιου Δαλέζιου από τις περιηγήσεις του στην Τουρκία. Φωτογραφία της σελίδας τίτλου της καραμανλίδικης εφημερίδας Ανατολή (1929). Φάκελος με τίτλο “Documents pour servir a une histoire de la photographie en Tourquie » (χειρόγραφες σημειώσεις και αποκόμματα), χειρόγραφα σχέδια ευρύτερης περιοχής Κωνσταντινούπολης, Σμύρνης κ.α. περιοχών Μικράς Ασίας.
Χειρόγραφες σημειώσεις, βιβλιογραφία, Notes sur les Haihorom και φωτοτυπίες. Καππαδοκία: Paul Goubert, “Note sur l’ histoire de la Cappadoce au debut du XIII s.”, L’ Eglise de Cappadoce. Νικομήδεια – Βιθυνία: χειρόγραφες σημειώσεις, αλληλογραφία, βιβλιογραφικές σημειώσεις, επιγραφικό υλικό, χειρόγραφοι χάρτες Βιθυνίας, σημειώσεις για τα ελληνικά χωριά Βιθυνίας, φωτογραφίες από τον Βόσπορο. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών: χειρόγραφες και δακτυλόγραφες σημειώσεις και αναφορές για το Κέντρο, την ίδρυσή του και τις δραστηριότητές του, περιγραφές από επίσκεψη σε περιοχές της Μικράς Ασίας και βιβλιογραφία σχετική.
Αποκόμματα εφημερίδων τουρκικών και ελληνικών για Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία
Χειρόγραφες σημειώσεις και βιβλιογραφία για το ισλάμ, την Τουρκία, τη Μικρά Ασία, βιβλιογραφικά δελτία. Βιβλιογραφία και βιογραφικά στοιχεία για τον μικρασιάτη λόγιο Ιωάνη Κάλφογλου (1871-1931). Φάκελος με υλικό για τη Μικρά Ασία με σημειώσεις, βιβλιογραφία, φύλλα της εφημερίδας Μικρασιατική Ηχώ, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες της Προύσας και των Μουδανιών, χειρόγραφοι χάρτες Ανατολίας, Προύσας και Μουδανιών. Ανέκδοτο χειρόγραφο κείμενο του Ε. Δαλέζιου με τίτλο Les grandes lignes du peuplement de l’ Asie Mineure.

Δαλέζιος, Ευγένιος

Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου

  • Μέρος
  • 1870 - 1996

Διπλωματικά έγγραφα, αλληλογραφία, σημειώσεις και άλλα έγγραφα της περιόδου 1915-1918 που αφορούν τον Εθνικό Διχασμό, την έξοδο της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, στη σύγκρουση Βενιζέλου - βασιλιά Κωνσταντίνου, την οργάνωση του κόμματος Φιλελευθέρων και τον εκλογικό αγώνα, τους διωγμούς των Ελλήνων στη Μικρά Ασία, το κίνημα της Εθνικής Αμύνης, το δυναστικό ζήτημα, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Μακεδονικό Μέτωπο. Έγγραφα, αλληλογραφία και σημειώσεις της περιόδου 1919-1922 σχετικά με τη συνδιάσκεψη ειρήνης στο Παρίσι, τις διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας, την αποστολή ελληνικών δυνάμεων στην Μεσημβρινή Ρωσία, την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, τον γάμο του βασιλιά Αλέξανδρου με την Ασπασία Μάνου, την ενημέρωση του Βενιζέλου από τον Δαγκλή κ.ά. για τα εσωτερικά ζητήματα της χώρας, για τη δυσμενή διπλωματική θέση της Ελλάδας και τις επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία, το προσφυγικό ζήτημα, τις διπλωματικές κινήσεις αμέσως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την εκτέλεση των έξι κ.ά. Έγγραφα, εκθέσεις, σημειώσεις, αλληλογραφία της περιόδου 1923 - 1928 που αφορούν την συνδιάσκεψη της Λωζάννης, την συνθήκη ειρήνης, την ανταλλαγή των πληθυσμών, το προσφυγικό πρόβλημα, το πολιτειακό ζήτημα, την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, την εκλογή Οικουμενικού Πατριάρχη, τις εκλογές του 1928 και το κόμμα των Φιλελευθέρων. Έγγραφα, σημειώσεις και αλληλογραφία της περιόδου 1928-1932 που αφορούν τη διακυβέρνηση Φιλελευθέρων, εσωτερικά ζητήματα, την εξωτερική πολιτική, τις ελληνοϊταλικές σχέσεις, τη σταθεροποίηση του νομίσματος και την οικονομική πολιτική. Έγγραφα, σημειώσεις, αλληλογραφία, ομιλίες της περιόδου 1933-1936 που αναφέρονται στην εσωτερική πολιτική κατάσταση, στην απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου, το Βαλκανικό Σύμφωνο, την επάνοδο της βασιλείας, το κίνημα του 1935, συλλυπητήρια για τον θάνατο του Βενιζέλου.

Βενιζέλος, Ελευθέριος

Αρχείο Εκτιμητικών Επιτροπών Ανταλλαξίμων

  • GRGSA-CSA PAO0649
  • Μέρος
  • 1926-1940

Βιβλία και λίγα λυτά έγγραφα που περιέχουν, κυρίως, πρακτικά και ευρετήρια Πρωτοβάθμιων και Δευτεροβάθμιων Εκτιμητικών Επιτροπών των Ανταλλαξίμων με τις δηλώσεις των αιτούντων και ευρετήρια διαφόρων νομών. Επίσης, περιλαμβάνονται ονομαστικά ευρετήρια αποζημιωθέντων αστών προσφύγων, πρακτικά επιτροπών κληρονομικών μεριδίων και ευρετήρια ισχυουσών περικοπών αξίας εκιμηθέντων περιουσιών, βιβλία του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Ανταλλαγής

Υπουργείο Γεωργίας, Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής Πληθυσμών

Αρχείο Διοικητή Τράπεζας της Ελλάδος Εμμανουήλ Τσουδερού

  • IATE Α3
  • Μέρος
  • 1920-1933

Το αρχείο περιέχει τεκμήρια σχετικά με την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας στον απόηχο της Μικρασιατικής Καταστροφής και τις επακόλουθες διαπραγματεύσεις για τη σύναψη των προσφυγικών ομολογιακών δανείων, τον διακανονισμό των πολεμικών χρεών, την αποκατάσταση των Ελλήνων προσφύγων, τη νομισματική σταθεροποίηση της χώρας και την ίδρυση θεσμών, όπως το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων, η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) και η Τράπεζα της Ελλάδος. Ακόμη, περιέχει έγγραφα σχετικά με τη διαχείριση των ανταλλάξιμων κτημάτων μουσουλμάνων και τις δαπάνες για την περίθαλψη και την εγκατάσταση προσφύγων στα αστικά κέντρα και την ύπαιθρο. Μεταξύ άλλων, το αρχείο περιλαμβάνει αλληλογραφία του Ε. Τσουδερού και των Ελλήνων διαπραγματευτών με την Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ) και ξένες τράπεζες, τα Πρωτόκολλα της Γενεύης (1923-1927), υπομνήματα, εκθέσεις, έρευνες και πρακτικά συνεδριάσεων της Οικονομικής Επιτροπής της ΚτΕ, αναφορές της ΕΑΠ που παρέχουν στατιστικά δεδομένα, τη νομοθεσία που διέπει την οικονομική ενίσχυση προσφύγων (αγροτών, μικροεπαγγελματιών και συνεταιρισμών μικρών βιομηχανιών και χειροτεχνιών), καθώς και άρθρα του Ε. Τσουδερού σε ελληνικές και ξένες εφημερίδες.

Τσουδερός, Εμμανουήλ

Αρχείο Δήμου Βόλου (πρώην Παγασών)

  • GR GRGSA-MAG MUN1.1
  • Μέρος
  • 1925-1939

Υποαρχείο Δημοτολογίου
Σειρά: Προσφυγικοί Σύλλογοι
Η σειρά περιλαμβάνει Πιστοποιητικά μελών γυναικών προσφύγων πρώτης γενιάς και Αιτήσεις Εγγραφής (Πολιτογράφησής) τους στο Δημοτολόγιο του Δήμου Παγασών, καθώς και Πιστοποιητικά ταυτοπροσωπίας – καταγωγής γυναικών προσφύγων από τους Προσφυγικούς Συλλόγους που είχαν ιδρυθεί στην πόλη.

Περιλαμβάνονται οι εξής σύλλογοι:

  1. Μικρασιατικός Σύνδεσμος Προσφύγων Βόλου «Η Αλληλεγγύη» (1925-1939, τεκμ. 897)
  2. Σύλλογος Νικομηδείων (1926-1937, τεκμ. 284)
  3. Θρακικός Σύλλογος Βόλου «Η Προποντίς» (1929-1939, τεκμ. 160)
  4. Σύνδεσμος Προσφύγων Βιλαετίου Προύσσης και Προποντίδος «Ο Αλύτρωτος 1922» (1929, τεκμ. 3)
  5. Ένωσις Προσφύγων Καϊστρίου Πεδίου (1928-1939, τεκμ. 117)
  6. Παμπροσφυγικός Σύνδεσμος Βόλου (1929-1934, τεκμ. 205)
  7. Σύλλογος Αρμενίων Προσφύγων Βόλου (1928, τεκμ. 3)
  8. Σύλλογος «Νέα Ιωνία Βόλου» (1928-1930, τεκμ. 13)
  9. Σύλλογος Προσφύγων Καππαδοκίας Βόλου (1928-1939, τεκμ. 420)
  10. Σύνδεσμος εκ Βουλγαρίας Προσφύγων «Η Ανατολική Ρωμυλία» (1930-1935, τεκμ. 44)
  11. Προσφυγική Ένωσις Τέρμα Ιωλκού (1932-1939, τεκμ. 113)
  12. Ένωσις Νέας Ιωνίας Βόλου (1937-1939, τεκμ. 10).

Δήμος Βόλου, Γραφείο Δημοτολογίου

Αρχείο Δήμου Αλεξανδρούπολης

  • Μέρος
  • 1928

Πρόκειται για Μητρώο Αρρένων γεννηθέντων από το 1840 έως το 1893, το οποίο δημιουργήθηκε από το Δήμο Αλεξανδρούπολης το 1928. Στο Μητρώο περιλαμβάνονται εγγραφές προσφύγων πολιτών, με τα ονοματεπώνυμα, πατρώνυμα, έτος γέννησης, τρόπος κτήσεως ιθαγένειας, τόπος καταγωγής και διαμονής κ.ά.

Δήμος Αλεξανδρούπολης

Αρχείο Γεωργίου και Κωνσταντίνου Βεντήρη

  • Αρ.Εισ. 269
  • Μέρος
  • 1914-1940

Υλικό από τους εξής φακέλους:
ΦΑΚΕΛΟΣ 6
Ελληνοχριστιανικές κοινότητες στην Τουρκία - Διωγµοί (1914).
Εθνικός Διχασµός (1915-1917)

ΦΑΚΕΛΟΣ 8
Οι εκστρατείες του Ελληνικού Στρατού (1918-1922). Οι επιχειρήσεις στην Μακεδονία.
Ζήτηµα Ανατολικής Θράκης (1920, Φεβρουάριος).
Συνδιάσκεψη Κορυφής του Σαν Ρέµο (1920, Απρίλιος).
Εκλογές (1920, Νοέµβριος).
Παλινόρθωση βασιλείας (1920, Νοέµβριος).
Επιλεκτική ειδησεογραφία Τύπου - Πολιτικό Γραφείο Ελ. Βενιζέλου (1920,
Μαρτίου 6-7).

ΦΑΚΕΛΟΣ 10
Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-1922)
Υπηρεσιακή Αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου ως Πρωθυπουργού & Υπ. Στρατιωτικών -
Δελτία πληροφοριών στρατού κατοχής Μ. Ασίας (1919, Ιούνιος -
Ιούλιος).
Μεταφράσεις αποκρυπτογραφηµένων τουρκικών αναφορών για τα στρατεύµατα κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία (1919).
Κρυπτογραφηµένα τηλεγραφήµατα
Καταγραφή Ημερήσιων Διαταγών Στρατού Ξηράς (1920, Απρ. - Οκτ.) - Κων/νου Βεντήρη (τετράδιο µεγάλου µεγέθους).
Επίσηµη εισερχόµενη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου - Μικρασιατική Εκστρατεία
(1922, Απρίλιος - Ιούλιος).
Επίσηµη εισερχόµενη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου - Μικρασιατική Καταστροφή
(1922, Σεπτέµβριος - Οκτώβριος).

ΦΑΚΕΛΟΣ 11
Συνέδριο Ειρήνης Παρισίων (1919)
Υπόµνηµα των θέσεων της Ελλάδας για το Συνέδριο Ειρήνης Παρισίων (1918).
Συνθήκη Νεϊγύ (1919, Νοέµβριος).
Συνθήκη Σεβρών (1920, Αύγουστος).
Θεόδωρος Δ. Πάγκαλος. Ζήτηµα προαγωγής - Σταδιοδροµία από τον Α΄ Π.Π. έως τη Μικρασιατική Εκστρατεία (1918-1919).
Επανάσταση 11ης Σεπτεµβρίου 1922
Επίσηµη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου για την Επανάσταση του 1922 (1922,
Σεπτέµβριος - Οκτώβριος).
Ανακωχή των Μουδανιών & παράδοση της Ανατολ. Θράκης στην Τουρκία (1922,
Σεπτεµβρίου 20-29).
Η δίκη των έξι (1922).
Συνθήκη Λωζάνης (1922-1923)
[Προσωπικές σηµειώσεις Ελ. Βενιζέλου, εκπροσώπου της Ελλάδας στη Συνθήκη της Λωζάνης].
Τηλεγραφήµατα Ελ. Βενιζέλου κατά την εκπροσώπηση της Ελλάδας στη Συνθήκη της Λωζάνης.
Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσµών - Ζήτηµα εξασφάλισης παραµονής Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη (1925).

ΦΑΚΕΛΟΣ 28
Ζήτηµα επαναφοράς απότακτων αξιωµατικών της περιόδου 1917-1923 (1927).
Αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου σχετικά µε την επαναφορά απότακτων
αξιωµατικών της περιόδου 1917-1923 (1927, Απριλίου 24 - Ιουνίου 2).

ΦΑΚΕΛΟΣ 64
Οικονοµική έκθεση της Ελλάδας για την περίοδο 1923-1940.
Ε.Α.Π. - Προσφυγικά δάνεια (1926)

ΦΑΚΕΛΟΣ 78
Συνθήκη Λωζάννης (1923)
Σύµβαση περί ανταλλαγής ελληνικών και τουρκικών πληθυσµών (1923)
Εκτέλεση των Έξι

Βεντήρης, Γεώργιος

Αρχείο Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας

  • GR GSA-IAM_ADM001 .01
  • Μέρος
  • 1913-1936

Το συγκεκριμένο αρχειακό υλικό αφορά προσφυγικά ζητήματα σε περιοχές της Κεντρικής, Δυτικής και Ανατολικής Μακεδονίας.

Γενική Διοίκηση Μακεδονίας

Αρχείο Γενικής Διοίκησης Δυτικής Μακεδονίας

  • GR GSA-IAM_ADM049.01
  • Μέρος
  • 1914-1940

Φ. 45: Ονομαστικές καταστάσεις των προσφυγικών οικογενειών των χωριών Κοτζά Ματλή, Καρατζιλάρ, Οκιούζοβα, Καλιομπάση, Ισακλάρ, Γούλες, Χάδοβον, Γιανουσλού, Σαρινχαλάρ Ν. Κοζάνης.
Φ. 47: Ονομαστικές καταστάσεις πληρωμής επιδόματος σε ανταλλάξιμους πρόσφυγες.
Φ. 48: Υπόθεση κτηματικών διαφορών μεταξύ προσφύγων και γηγενών Κατράνιτσας.
Φ. 49: Υπόθεση κτηματικών διαφορών μεταξύ γηγενών και προσφύγων Περδίκα Πτολεμαΐδας. Υπόθεση ανταλλαξίμων Μουσουλμάνων Περδίκα, που επικαλούνται σερβική ιθαγένεια.
Φ. 87: Εγκύκλιοι για την απαγόρευση μετακίνησης προσφύγων.
Φ. 88: Αναφορά σχετικά με απεργία προσφύγων.
Φ. 101: Πίνακας διαθέσιμων κοινοχρήστων γαιών προς διανομή στους πρόσφυγες στην κοινότητα Αναρράχης.
Φ. 128: Άδεια αναχώρησης σε πρόσφυγα.
Φ. 129: Αιτήσεις προσφύγων ομογενών από τη Ρωσία για την εγγραφή τους στα μητρώα αρρένων.
Φ. 173: Αιτήσεις προσφύγων ομογενών από τη Ρωσία για την εγγραφή τους στα μητρώα αρρένων.
Φ. 177: Αιτήσεις κατοίκων του Νεστημίου Ανασελίτσης προς τον Νομάρχη Κοζάνης, σχετικά με εκτάσεις που τους πήραν οι πρόσφυγες.

Γενική Διοίκηση Δυτικής Μακεδονίας

Αρχείο Αυρηλίου Σπαθάρη (Κ342)

  • GRGSA-CSA PRI006.01
  • Μέρος
  • 1919-1957

Αρχείο του νομικού συμβούλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αυρήλιου Σπαθάρη και γιου του καθηγητή της Μεγάλης του Γένους Σχολής Ανδρέα Σπαθάρη. Το αρχείο καλύπτει ποικίλα νομικά ζητήματα που αφορούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης από τις αρχές του 20ου αιώνα έως το 1957. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται φάκελοι που αφορούν τα δικαιώματα των μειονοτήτων στη Συνθήκη των Σεβρών, τις διαπραγματεύσεις στη Συνδιάσκεψη της Λωζάννης καθώς και το μειονοτικό καθεστώς των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης μετά το 1923. Η αλληλογραφία του Σπαθάρη με διάφορους Κωνσταντινουπολίτες παρέχει στοιχεία για την ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως πληροφορίες για την οικονομική και εκπαιδευτική κατάσταση της μειονότητας, τις διενέξεις και τις αλληλοκατηγορίες στους κόλπους του Πατριαρχείου κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλληλογραφία μεταξύ προσφύγων στα καραμανλίδικα, όπου προβάλλονται πτυχές της κοινωνικής ζωής των τουρκόφωνων προσφύγων μετά την Ανταλλαγή των Πληθυσμών.

Σπαθάρης, Αυρήλιος

Αρχείο Bert H. Hill

  • GR-ASCSA GR ASCSA BHH 004
  • Μέρος
  • Π. 1922-1930

Τα έγγραφα του αρχείου περιλαμβάνουν ένα μείγμα επαγγελματικών και προσωπικών εγγράφων. Η σειρά ΙΙΙ (κυτία 13-15) περιέχει αναφορές, αλληλογραφία και έγγραφα σχετικά με την κατάσταση των προσφύγων, την αγροτική και αστική αποκατάσταση και τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων, της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Κοινωνίας των Εθνών στη Γενεύη το 1927.

Hill, Bert H.

Αρχείο Δήμου Τεμένους

  • GRGSA-IRA GR GRGSA-IRA RLA. 3
  • Μέρος
  • 1955-1961

Γενικό Μητρώο Δημοτών (Δημοτολόγιο) της Κοινότητας Αγίου Σύλλα, Επαρχίας Τεμένους. Στο Δημοτολόγιο καταγράφονται τα στοιχεία εγγραφόμενων στην Κοινότητα με ιθαγένεια κτηθείσα εκ Συμβάσεως Ανταλλαγής και Τόπο Γέννησης τη Μικρά Ασία.

Δήμος Τεμένους (Ηράκλειο Κρήτης)

Απομνημονεύματα Παντελή Ι. Φουρνιάδη

  • Μέρος
  • 1890-1960

Ο φάκελος περιέχει 28 δακτυλογραφημένες σελίδες στις οποίες είναι καταγεγραμμένα τα απομνημονεύματα του Παντελή Ι. Φουρνιάδη: από Νικόπολη Πόντου – έλευση στην Καβάλα – αποκατάσταση – Κατοχή

Φουρνιάδης, Παντελής Ι.

Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος (ΑΤΕ)

  • GR PIOP FOL1
  • Μέρος
  • 1914-2012

Το αρχείο περιλαμβάνει:
Πρακτικά Δ.Σ., Ετήσιοι απολογισμοί, Εγκύκλιες Διαταγές, Γενικές Διαταγές,
Ειδικότερα, τεκμήρια που σχετίζονται με την αποκατάσταση προσφύγων περιέχονται στις σειρές και υποσειρές εγγράφων Υποκαταστημάτων, Επιτροπών Αποκαταστάσεως Προσφύγων και Γραφείων Εισπράξεως Χρεών Προσφύγων, που περιλαμβάνουν βιβλία εγγραφών υποχρεώσεων αγροτών και αστών προσφύγων, καθολικά, ημερολόγια διαφόρων πράξεων, ονομαστικούς καταλόγους δικαιούχων προσφύγων, εκτιμητήρια ακινήτων συνοικισμών, πρακτικά Τοπικών Επιτροπών Στεγάσεως, καταστάσεις οφειλών, πρωτόκολλα εκτιμήσεως και παραδόσεως οικημάτων συνοικισμών.

Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος

Άννινος, Άγγελος

  • GR ELIA-MIET Μαρ-97
  • Μέρος
  • 1921-1923

Φάκελος 1
Τεκμήρια (κυρίως προξενική αλληλογραφία) της περιόδου 1921-1923 όταν o Α. Άννινος ήταν Γενικός Πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη. Τα τεκμήρια αφορούν τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Άννινος, Άγγελος