Εμφανίζει 562 αποτελέσματα

Κώδικας (σε φωτοαντίγραφο) του έτους 1862, του Ι. Ναού Αγ. Θεοδώρου του Τήρωνος Αργυρούπολης της επαρχίας Χαλδίας του Πόντου.

Σήμερα υπάρχουν στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών κατατεθειμένα 504 χειρόγραφα, από όλες τις περιοχές της Μικράς Ασίας καταταγμένα και αυτά κατά την γεωγραφική έννοια που διέπει το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης. Στο σύνολο περιλαμβάνονται περίπου 40 χειρόγραφα που χρονολογούνται προ του 1922, ορισμένα από τα οποία συντάχθηκαν το 19ο αιώνα από λόγιους Μικρασιάτες και τοπικούς ιστοριοδίφες.

Περιλαμβάνονται τα έργα:
α. Ιστορικά της Ανατολικής Θράκης, 1913-1967
β. Αρχαιολογικά και Φιλολογικά (Ανατολικής Θράκης), 1922-1967
γ. Πολιτικά και διοικητικά Ανατολικής Θράκης, 1924-1967
δ. Εκκλησιαστικά της Ανατολικής Θράκης, 1922-1967
ε. Σχολικά και Εκπαιδευτικά της Ανατολικής Θράκης 1922-1967
στ. Γεωργικά και Δημογραφικά της Ανατολής Θράκης 1922-1967

Λογοδοσίες και πεπραγμένα του Συλλόγου (1918-1922). Αναμνηστική ακρόασις επί τη Εκατονταετηρίδι της Ελληνικής Επαναστάσεως, Έκκλησις του Συλλόγου υπέρ των δικαιωμάτων του Ελληνισμού (1919), τηλεγραφήματα προς τον G. Clemenceau (1919), επιστολή προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο και άλλα έγγραφα.

Προκήρυξις του εν Σμύρνη Υπάτου Αρμοστού της Ελλάδος, 17 Ιουλίου 1922

Έγχρωμος χάρτης της Κωνσταντινούπολης

Βιβλίο με ένδειξη "Ιερέως Λεοντίου Αναστασιάδου, εφημερίου της εν Μουταλάσκη εκκλησίας των Αρ ..., Απάνθισμα της Ιεράς Κατηχήσεως ΓΙΑΝΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝ ΜΕΖΧΕΠΙΝΙΝ ΤΑΡΙΦ ΒΕ ΤΕΛΙΜΙ ...., Χριστοσούν Μεγάλη εκκλησία σηνδαν τενσίπ βε τασβίπ πουγιουρουλμούσδουρ, εν Κωνσταντινουπόλει, Τύποις Ι. Π. Παναγιωτίδου, οδός Υψηλής Πύλης, αριθ. 98, 1900.
Με εικόνες.

Αρχείο Ηγεμονικού Διοικητικού Γραφείου Σμύρνης.

Εμπορική και προσωπική αλληλογραφία του Βασίλειου Ιωαννίδη, εμπόρου από την Κωνσταντινούπολη, με επιστολογράφους στον Σουλινά (Ρουμανία), στη Μόσχα, στην Οδησσό, στο Κερμίρ (Καππαδοκία), καθώς και με το καπνεργοστάσιο Κουζή στην Καβάλα (1854-1877). Περιλαμβάνονται επίσης οθωμανικά έγγραφα.

1. Πιστοποιητικό βαπτίσεως της Αναστασίας, αδελφής του Μιλτιάδη Σταμούλη (Σηλυβρία, 1880)
   2 & 3. Ενδεικτικά της ιδίας του Ζαππείου Κωνσταντινουπόλεως (1892-1893)
2. Δίπλωμα της εν Κωνσταντινουπόλει Αδελφότητος "Ο Αρχιγένης" του Θρασ. Κοκόλη, γαμπρού του Μιλτιάδη Σταμούλη (1908)

Λιτανεία εικόνας στο Ρενκιόϊ της Μικράς Ασίας.

Συμβόλαια Σμύρνης - Αϊδινίου. Αριθμός 114/1866 έως 460/1912. Συμπεριλαμβάνονται 2 τόμοι Ευρετηρίων.

Έγχρωμος αστικός χάρτης στον οποίο απεικονίζονται οι συνοικίες της Σμύρνης

Το αρχείο περιλαμβάνει αλληλογραφία του Γ. Γαρμπή:

• Επιστολές προς τον Γ. Γαρμπή από τη μητέρα του Ελένη.
• Επιστολές προς τον Γ. Γαρμπή από τον θείο του Δημήτριο Δημίδη.
• Επιστολές προς τον Γ. Γαρμπή από διάφορους συγγενείς του.
• Επισκεπτήρια συγγενών του Γ. Γαρμπή.
• Επιστολές του Γαρμπή προς τους οικείους του από το Παρίσι, την περίοδο 1911-1912.

Υπήρχε δεύτερος υποφάκελος, ο οποίος λανθάνει. Έφερε τον τίτλο «Εκπαιδευτικά» και, σύμφωνα με τον «Κατάλογο των μικρασιατικών αρχείων του ΕΛΙΑ» (1996-1997) περιελάμβανε:

• Λογοδοσία της Εφορίας και της Διευθύντριας του Κεντρικού Παρθεναγωγείου της Ελληνικής Κοινότητος Σταυροδρομίου για το έτος 1911 (17.6.1912).
• Πρόγραμμα σχολικής εορτής. Επίδοση βραβείων για το σχολικό έτος 1912-13. Εκπαιδευτήρια της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Χαλκηδόνος (23.6.1913).
• Πρόγραμμα της σχολικής εορτής των Τριών Ιεραρχών για το έτος 1913. Εκπαιδευτήρια της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Χαλκηδόνος (28.1.1913).

Βιβλίο αντιγραφής επιστολών του Μητροπολίτη Δαρδανελλίων Ειρηναίου. Περιλαμβάνονται επιστολές προς το Πατριαρχείο, άλλους δεσπότες και ιδιώτες, καθώς και αλληλογραφία του ως Προέδρου της Εφορίας των Εκκλησιαστικών Σχολών της περιοχής δικαιοδοσίας του, με αναφορά, κατά κύριο λόγο, στους διωγμούς των ελληνορθόδοξων πληθυσμών της περιοχής.

Έξι πίνακες που περιλαμβάνουν στατιστικές πληροφορίες για τις βιομηχανίες της Μικράς Ασίας ανά περιοχή: Αλάσεϊρ (Φιλαδέλφεια), Βρύουλλα [Βουρλά], Νέα Έφεσος, Βαϊνδήριο, Φώκαια, Πέργαμος. Καταγράφεται τόπος, έτος ιδρύσεως, αντικείμενο (τι παράγει η κάθε βιομηχανία), όνομα ιδρυτή, όνομα ιδιοκτήτη, «εθνότης» και «υπηκοότης» του ιδιοκτήτη, πλήθος προσωπικού και στοιχεία για τα μηχανήματα και την παραγωγή της κάθε μονάδας. Καταγράφονται, τέλος, οι κατά τόπους καταγραφείς («τη φροντίδι…») Οι πίνακες είναι τυπωμένοι και από τις δύο όψεις ενώ τα στοιχεία έχουν συμπληρωθεί χειρόγραφα. Οι πίνακες συντάχθηκαν όχι νωρίτερα από το 1918.

Συλλογή ταχυδρομικών δελταρίων (cartes postales) με θέμα τους πρόσφυγες από τη Μακεδονία που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και τα περίχωρά της

Ζητήματα κτηματικά, οικονομικά και διαπραγματεύσεις, θέματα για τη δημόσια εκπαίδευση, προξενικά ζητήματα και διπλωματικές σχέσεις με τρίτες χώρες, εμπορικά, διοικητικά και δικαστικά ζητήματα, κρούσματα πανώλης, υγειονομικά μέτρα, ναυτιλιακά ζητήματα, πολιτικές σχέσεις Ελλάδας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, διώξεις και μέτρα κατά των Ελλήνων, θέματα ελληνισμού, δικαστικές υποθέσεις, διπλωματικά θέματα, αλληλογραφία με το Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, θέματα προσωπικού, αιτήσεις αποφυλάκισης Ελλήνων κρατουμένων, ναυάγια, εκπαιδευτικά και εκκλησιαστικά ζητήματα, φάροι, σπογγαλιεία, υποθέσεις Ελλήνων Οθωμανών υπηκόων, οργάνωση εκκλησιών Μικράς Ασίας και Αιγαίου, πολιτικά θέματα νησιών Αιγαίου, ζητήματα Πατριαρχείων, μεταξοσκωληκοτροφία, αρμενικό ζήτημα, υποθέσεις φυλακισμένων, υποθέσεις εξισλαμισμού Ελληνίδων, ποινικά ζητήματα, κληρονομικές υποθέσεις και κληροδοτήματα, πολιτικές και στρατιωτικές εκθέσεις, ζητήματα ιθαγένειας, ζητήματα Οικουμενικού Πατριαρχείου, γεωργικά θέματα, ημερήσεις αναφορές πρέσβεων, περί ληστείας, μέτρα κατά Ελλήνων και Αρμενίων, πίνακες πληθυσμού, σεισμοί Κωνσταντινουπόλεως, κ.ά.

Οικογενειακή αλληλογραφία. Οι επιστολές του Κυριάκου και του Ηλία Παπαχρυσάνθου προς τον αδελφό τους Βασίλη είναι γραμμένες στα καραμανλίδικα

Στον φάκελο εμπεριέχονται τίτλοι σπουδών της Αστικής Σχολής Καισαρείας, και του Κεντρικού Παρθεναγωγείου (εκδοθέν από την «κατά Καισαρείαν Ιερατική Σχολή») 1918

Ο φάκελος περιέχει πτυχίο από Αρχιγένεια Εκπαιδευτήρια Θράκης

Φωτογραφίες, χρ. 1920-1923, όπου απεικονίζονται στρατιώτες στην Μ. Ασία, Ξάνθη, Κορυτσά, Μιχαλίτσι, ανάμεσά τους και Μεσσήνιοι, όπως ο Αριστείδης Θεμ. Κουτσομητόπουλος, πατέρας των Γεώργιου & Παναγιώτη Κουτσομητόπουλου.

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Απόδειξη Αγροτικής Τράπεζας για εξόφληση χρέους πρόσφυγα προς την ΑΤΕ
• Πρόσκληση γάμου στην Κωνσταντινούπολη
Προσφυγικό οικογενειακό βιβλιάριο εποικισμού (κοινότητας Ερεντί Νέστου)
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν πρόσφυγες από Ανατολική Θράκη και Πόντο

Εικονογραφημένο δελτάριο με την ένδειξη «Σμύρνη, Προκυμαία, Καφέ Παρί», απεσταλμένο στον Δ. Ηρακλείδη.

Το Αρχείο χαρακτηρίζεται από πλούσια θεματολογία με κύριους άξονες τη διπλωματική, εθνική, βουλευτική και συγγραφική δραστηριότητα του Δραγούμη. Το σύνολο των εθνικών διεκδικήσεων της Ελλάδας την περίοδο αυτή φωτίζονται από το πλήθος του αρχειακού υλικού που απόκειται στις ενότητες του Αρχείου, που περιέχουν αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα και τύπο με τα εξής θέματα:

• Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919)
• Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920)
• Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Φωτογραφία ταφής πεσόντων-«ενθύμιον της μάχης του Καρά-Αγάτς της Κουβαλίτσας έξωθι του Εσκί Σεχίρ»

Χάρτες της Γεωγραφικής Βρετανικής Υπηρεσίας του 1920 1) της Ευρωπαϊκής Τουρκίας με την περιοχή των στενών, της Σμύρνης και των νησιών του Αιγαίου, 2) των νότιων συνόρων της Τουρκίας στην Ασία και 3) της χερσονήσου της Καλλίπολης.

Στον υποφάκελο 1.4 περιλαμβάνονται επιστολές του γιατρού Μαθιού Μακκά από τη Μικρά Ασία (Προύσα, Εσκί Σεχίρ) προς τους γονείς του (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1921).

Αξιωματικοί και πολίτες κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας

Οι Π. Ξανθόπουλος και Λ. Θωμαΐδης ήταν αρχηγοί της 5ης και της 19ης ομάδας προσκόπων Κωνσταντινουπόλεως. Στο αρχείο περιλαμβάνονται εγκύκλιοι, ημερήσια διαταγή και πιστοποιητικό του εφόρου περιφερείας Κωνσταντινουπόλεως του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων καθώς και αλληλογραφία των Ξανθόπουλου και Θωμαΐδη για θέματα που αφορούν τις ομάδες τους.

Φωτογραφική συλλογή Παναγιώτη Τζαβάρα
α) 1920, Απριλίου 13: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας (δεύτερος από δεξιά) με άλλους στρατιωτικούς στη Μικρασιατική Εκστρατεία.
β) 1920-1921: Στρατιωτικό σώμα σε ανάπαυση στη Μικρά Ασία.
γ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας ανάμεσα σε άλλους στρατιωτικούς (δεύτερος από αριστερά).
δ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας, με άλλους στρατιώτες καθισμένοι μπροστά σε τζαμί.

Στιγμιότυπα από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία: ο στρατηγός Αναστάσιος Παπούλας (1921)· ο πρίγκιπας Ανδρέας με τον επιτελάρχη στις προφυλακές· προέλαση του ελληνικού στρατού προς Ουσάκ· ανατίναξη γέφυρας από Τούρκους (Αύγουστος 1919)· μεταφορά τραυματιών· άποψη της Προύσας (1921)· το Επιτελείο Στρατιάς στην Κιουτάχεια (1921)· απόψεις σημαντικών οικημάτων στην Κιουτάχεια: ο σιδηροδρομικός σταθμός, ελληνικοί στρατώνες, ερείπια του φρουρίου, χαρακώματα. Τούρκοι αιχμάλωτοι προετοιμάζουν το συσσίτιό τους· προέλαση του ελληνικού πυροβολικού· χαρακώματα, νοσοκομεία· τούρκοι αιχμάλωτοι από τις τελευταίες επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού, κατά την προέλασή του προς Κιουτάχεια· πρόσφυγες χωρικοί από κατεστραμμένα χωριά· αναχώρηση του ιππικού και του πυροβολικού για το μέτωπο· λάφυρα τουρκικών πυροβόλων· το επιτελείο του Β΄ Σώματος στρατού με διοικητή τον στρατηγό Πετμεζά· παρακολούθηση γυμνασίων βολής από τους επιτελείς της στρατιάς· Αφιόν Καραχισάρ· βαρύ πυροβολικό στο Μποζ Εγιούκ· σταθμός εφοδιασμού στο Μπιλετζίκ· χειρουργική επέμβαση στο Εϊρέτ από τον καθηγητή Κορίλλο (1921)· επιθετική αναγνώριση στο Εϊρέτ (29 Ιουνίου 1921)· εργασίες επισκευής σηράγγων, γεφυρών κ.ά.· ο διάδοχος στο στρατηγείο του Ουσάκ· κατασκευές υδραγωγείου, εργοστασίου ταπήτων στο Ουσάκ· στρατιωτική λέσχη στη Σμύρνη· εορτασμός του Πάσχα στην πρώτη γραμμή του μετώπου· πανηγυρισμοί στη Σμύρνη για την άλωση της Κιουτάχειας· κέντρο ανεφοδιασμού στο Εσκή Σεχίρ· εορτασμός για την υποδοχή του βασιλιά Κωνσταντίνου στη Σμύρνη (Ιούλιος 1921)· το χωριό Ιλάμ Κιοί μετά τον εμπρησμό του από τους Τούρκους.
Απόψεις Κιουτάχειας, Προύσας, Αφιόν Καραχισάρ και άλλων περιοχών την εποχή της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Τρία ταχυδρομικά δελτάρια από το Μικρασιατικό Μέτωπο με απεικονίσεις στρατιωτικών. Το ένα με κείμενο στην πίσω όψη.

Χάρτες περιοχών της Μικράς Ασίας.

1. Αφιόν Καραχισάρ (έκδ. Πρόχειρος, χ.χ.),
2. Προύσα (Δεκέμβριος 1920),
3. Φιλαδέλφεια, Σύναος (Σιμάβ), Νικομήδεια (Ismid), Σμύρνη (Ιανουάριος 1921),
4. Δορύλαιον (Εσκί - Σεχίρ), Σπάρτη, Ακ- Σεχίρ, Κυδωνιές (Αιβαλί), Αλικαρνασσός, Αϊδίνιον-Ντενιζλί, Ζιβρί-Χισάρ, Σινώπη, Bilejik (Φεβρουάριος 1921),
5. Μπέι - Σεχίρ, Ποντοηράκλεια, Μπόλι, Άγκυρα, Καραμάν, Σεβερέκ (Μάρτιος 1921),
6. Καισάρεια, Τοκάτη, Μερζιφούντα (Απρίλιος 1921)

Επιστολές, έντυπα, αποκόμματα εφημερίδων

1921, Μάιος
Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποβιβαζόμενος από το θωρηκτό "Κιλκίς" στο λιμάνι της Σμύρνης.

Φωτογραφίες από τη φωτογραφική συλλογή Τηλέμαχου Αποστολόπουλου: Ο Τηλέμαχος Αποστολόπουλος στη Μικρά Ασία (1919)· ο ίδιος στη Σμύρνη (1921)· η γέφυρα στο Κιπρί-Μπασί· αξιωματικοί και νοσηλευτικό προσωπικό του πρώτου στρατιωτικού νοσοκομείου στο Δορύλαιο (1921).

Καρτ-ποστάλ από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, από την εγκατάσταση προσφύγων στη Ροτόντα, από Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, από Έλληνες στρατιώτες κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία και εικόνες από Μικρά Ασία.

• Αλληλογραφία του Υπουργείου Οικονομικών με την Εθνική Τράπεζα σχετικά με τη χορήγηση δανείων σε πρόσφυγες από τη Ρωσία, τη Θράκη, τον Πόντο, την Μικρά Ασία.
• Αλληλογραφία του Υπουργείου Οικονομικών με την Επιτροπή Ποντίων περί αλλαγής εγγυητών των δανείων
• Συγκρότηση Επιτροπής Ποντίων
• Αιτήσεις χορήγησης δανείου προσφύγων Πόντου, Δυτικής Θράκης
• Γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής χορήγησης δανείων

Φωτογραφίες από το μέτωπο της Μικράς Ασίας.

«Μητρώον των εν τω Νομώ Χίου Προσφύγων» κατά τον πρώτο διωγμό των Ελλήνων κυρίως από την Ερυθραία της Μικράς Ασίας το 1914. Στα φύλλα του καταγράφονται ονομαστικά 7.375 προσφυγικές οικογένειες και τα μέλη τους, δηλαδή ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανέρχεται συνολικά σε 31.874, τις περισσότερες φορές αλφαβητικά, άλλοτε σύμφωνα με το μικρό τους όνομα και άλλοτε με το επίθετό τους, ανά «τμήμα» προέλευσης.
Τα τμήματα προέλευσης με τη σειρά που ακολουθεί το βιβλίο είναι τα εξής: α) Κάτω Παναγιάς, β) Α΄Κρήνης, γ) Β΄Κρήνης, δ) Γ΄Κρήνης, ε) Δ΄Κρήνης, στ) Οβατζηκίου, ζ) Ερυθρών, η) Α΄Ρεϊς-Δερέ, θ) Β΄Ρεϊς-Δερέ (Κρήνης), ι) Μελί, ια) Α΄Αλατσάτων, ιβ) Β΄Αλατσάτων, ιγ) Αγ. Παρασκευής, ιδ) Καραβούρνων, ιε) Β΄Καραβούρνων, ιστ) 17ον, ιζ) Οινουσών, ιη) 16ον, ιθ) Καρδαμύλων, κ) Προσθήκαι εις διάφορα Τμήματα.
Σε κάθε φύλλο του καταγράφονται στοιχεία σε στήλες που φέρουν τους παρακάτω τίτλους και βρίσκονται με την ακόλουθη σειρά: «Αύξων αριθμός οικογενείας, ονοματεπώνυμο προσφύγων, ηλικία, τόπος εγκαταστάσεως, τελευταία κατοικία εν τη υποδούλω Ελλάδι, επάγγελμα, αύξων αριθμός βιβλιαρίου, παρατηρήσεις»

• 68 φωτογραφίες από το μέτωπο της Μικρασιατικής Εκστρατείας (Εσκί Σεχίρ 1921), κατά τη διάρκεια της επίσκεψης εκεί του βασιλιά Κωνσταντίνου και του διαδόχου Γεωργίου.
• Λεύκωμα με καρτ ποστάλ από την Τουρκία των μέσων της δεκαετίας του 1920.
• Λυτές καρτ ποστάλ.

Δύο επιστολές στην οικογένεια του από το Μικρασιατικό μέτωπο μετά τη μάχη στον Σαγγάριο ποταμό όπου εκτός από προσωπικές επιδιώξεις και οικογενειακά θέματα παρουσιάζει την κατάσταση που επικρατεί στο στράτευμα και τις αντιδράσεις που προκαλεί η κακή διοίκηση καθώς και τις προσδοκίες του για εκκαθαρίσεις, μεταβολές και ειρήνευση.

Δακτυλόγραφη καταγραφή της ιστορίας του 4ου Συντάγματος Αρχιπελάγους, σελίδες 1 έως 12. Το πρώτο μέρος αφορά τη δράση του συντάγματος στο Μακεδονικό Μέτωπο την περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου 1916 και Ιουνίου 1919 (λείπει η σελίδα 6, όπου πιθανότατα περιγράφεται η δράση της μονάδας στη μάχη του Σκρα στις 6/29 Μαΐου 1918). Το δεύτερο μέρος αφορά τη συμμετοχή στη Μικρασιατική Εκστρατεία από τον Ιούνιο του 1919. Το δακτυλόγραφο τελειώνει με την κατάληψη του Εσκί Σεχίρ (Δορυλαίου) στις 8-9 Ιουλίου του 1921 από τον ελληνικό στρατό. Περιλαμβάνεται επίσης χειρόγραφο αντίγραφο αποσπάσματος της ημερησίας διαταγής του 4ου Συντάγματος Αρχιπελάγους (26/9/1918), όπου προτείνεται η παρασημοφόρηση 16 αξιωματικών για τη συμβολή τους στην επιτυχή πορεία της μονάδας, η οποία διήνυσε απόσταση 170 χιλιομέτρων μέσα σε επτά ημέρες χωρίς μεταγωγικά μέσα.

Ημερολόγιο Ν.Β. Δερματόδετος τόμος [Χειρόγραφο]
‘Το ημερολόγιον της στρατιωτικής μου ζωής και πολεμικαί σελίδες της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Έγγραφον εκ του προχείρου πολεμικού ημερολογίου. Εν Θεολόγω Θάσου την 3ην Σεπτεμβρίου 1923’

Το αρχείο περιλαμβάνει την αλληλογραφία ( εισερχόμενη, εξερχόμενη και τηλεγραφήματα) του Δ. Γούναρη, των ιδιαίτερων γραμματέων του (Α. Δασκαλόπουλου, Τ. Μπουκαούρη, Γ. Πολυζωγόπουλου). Η αλληλογραφία αυτή αφορά κυρίως αιτήματα ιδιωτών, συλλόγων, καθώς και εξυπηρετήσεις μέσω διάφορων υπουργείων. Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης, την υπηρεσιακή αλληλογραφία των υπουργείων (Δικαιοσύνης, Συγκοινωνίας, Στρατιωτικών), αποκόμματα εφημερίδων και ποικίλα άλλα τεκμήρια.

Περιέχει αντίγραφα αναφορών διπλωματικών αντιπροσώπων επί διαφόρων θεμάτων και εκ διαφόρων πρωτευουσών, διάφορα θέματα στρατιωτικής φύσεως, επερωτήσεις αρμοδιότητος Υπουργείου Στρατιωτικών, αντίγραφα διαφόρων διπλωματικών αντιπροσώπων διά τα ελληνοτουρκικά και σχετικά με την εκστρατεία στη Μικρά Ασία, δελτία τύπου, αντίγραφα αναφορών πρεσβειών περί εκκενώσεως Μικράς Ασίας, πολιτικής της Αγγλίας, Γαλλίας, κτλ.

Παρουσιάζονται: Απόψεις πόλεων, Αναμνηστικές φωτογραφήσεις στρατιωτικών, σκηνές από το πεδίο των μαχών, ασχολίες της καθημερινής ζωής των στρατιωτών, η ζωή στους καταυλισμούς, περίθαλψη τραυματιών

Διοικητικά έγγραφα όπως Πιστοποιητικά, Δελτάρια, Βαπτιστικά, τούρκικα έγγραφα, συμβόλαια

30 φωτογραφίες από τη δράση της Γ΄ Μοίρας Αεροπλάνων στη Μικρά Ασία.

Στο αρχείο του Ιωάννη Μεταξά περιλαμβάνεται αρχειακό υλικό σχετικά με το ενδεχόμενο στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με τις θέσεις του Μεταξά για τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ειδικότερα, στο αρχείο υπάρχει το σχέδιο του υπομνήματος για τη μη συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό των συμμάχων της Αντάντ στην επιχείρηση κατάληψης των Δαρδανελλίων, το οποίο υπέβαλε στον πρωθυπουργό Βενιζέλο τον Φεβρουάριο του 1915 με την ιδιότητα του αρχηγού του Επιτελείου, καθώς και το σχέδιο της επιστολής παραίτησης και αποστρατείας του Μεταξά, καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον Βενιζέλο τον Ιανουάριο του ιδίου έτους και σχέδια επιστολών του προς τον πρωθυπουργό Γούναρη σχετικά με τις διαφορετικές απόψεις του Επιτελείου ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας σε εκστρατεία στη Μικρά Ασία πριν από τον Φεβρουάριο του 1915. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, υπομνήματα και καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον βασιλιά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 1915 σχετικά με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ουδετερότητα. Στο αρχείο περιλαμβάνεται και η καταγραφή από τον Μεταξά της συνομιλίας του τον Μάρτιο του 1921 με τον πρωθυπουργό Δημήτριο Γούναρη, τον υπουργό Οικονομικών Πρωτοπαπαδάκη, τον υπουργό Στρατιωτικών Θεοτόκη και τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, όταν του προτάθηκε να επανέλθει στο Επιτελείο ή να αναλάβει τη γενική διοίκηση του στρατού στη Μικρά Ασία. Για την ίδια περίοδο, το αρχείο διασώζει και τη γνωστή επιστολή του αδερφού του βασιλιά Κωνσταντίνου, πρίγκιπα Ανδρέα, που στέλνει από τη Σμύρνη στον Μεταξά, όπου συμπυκνώνεται η απέχθεια και το μίσος των αντιβενιζελικών προς τον μικρασιατικό Ελληνισμό. Τις πληροφορίες για την κρίσιμη κατάσταση του στρατεύματος στη Μικρά Ασία και για το γεγονός ότι επίκειτο τουρκική επίθεση την οποία θα ήταν αδύνατον να αποκρούσουν οι ελληνικές δυνάμεις, που πληροφορείται ο Μεταξάς από τον πρίγκιπα Ανδρέα, τις διαβιβάζει με επιστολή του τον Δεκέμβριο του 1921 στον πρωθυπουργό Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη. Στο αρχείο εντοπίζεται, επίσης, κείμενο, μάλλον του δημοσιογράφου Σπυρίδωνος Μινώτου, για τη φιλανθρωπική δράση της βασίλισσας Σοφίας την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Στο Φωτογραφικό Αρχείο φυλάσσονται φωτογραφικά τεκμήρια από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (αρχιστράτηγος της Στρατιάς Μικράς Ασίας). Ειδικά για την τελευταία περίοδο, υπάρχει λεύκωμα με 7 φωτογραφίες από την ορκωμοσία του πρώτου ελληνικού στρατού Μικράς Ασίας (Μάρτιος 1920) και λυτές ερασιτεχνικές φωτογραφίες από την αποβίβαση του Παρασκευόπουλου στην Σμύρνη ως αρχιστρατήγου.

Φάκελος με τίτλο «Αποστολή Καυκάσου» με εκθέσεις για την αποστολή του συγγραφέα για τον επαναπατρισμό των Ελλήνων του Καυκάσου, κ.α.
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του στις 17 Σεπτεμβρίου 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα, αναφέρεται και στα νέα της Μικρασιατικής καταστροφής (Φ.Ε, α/α 34).
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του γύρω στα τέλη Νοεμβρίου του 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα του αναφέρεται στη Μικρασιατική καταστροφή σα πιθανή αιτία μιας μελλοντικής άνθισης (Φ.Ε, α/α 49).
Οι επιστολές στάλθηκαν από το Βερολίνο.

α) 1922, Απρίλιος: Προκήρυξη των Τούρκων στρατιωτών (προφυλακές εκστρατευτικού Σώματος Μικράς Ασίας) προς τους Έλληνες στρατιώτες.
Καλούνται οι έλληνες στρατιώτες να παραδοθούν και να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
β) [1922, Απριλίου 13]: Απόκομμα εφημερίδας
Δημοσίευση επιστολής του Γιαννόπουλου Σαράντη από τις στρατιωτικές προφυλακές της Μικράς Ασίας προς την αδελφή του, στη στήλη «Γράμματα από το μέτωπο».

Ίδρυση Ύπατης Αρμοστείας - Οργάνωση εφοδιασμού και συγκοινωνιών της πόλης, στατιστικοί πίνακες αναφερόμενοι σε θέματα εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, βιομηχανικά, γεωργίας, ναυτιλίας, αλιείας και κτηνοτροφίας, αντίγραφα επιστολών Βενιζέλου για την ελληνική κατοχή Σμύρνης, αποβίβαση Ιταλών στην Αττάλεια, συμμετοχή σε αθλητικούς αγώνες στην Ελλάδα, αλληλογραφία Βενιζέλου - Στεργιάδη για την κατάληψη του Αζαρίου και την εκκένωση του Ναζλή, Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ανακαλύψεις/υποχωρήσεις ελληνικού στρατού και βιαιοπραγίες, χάραξη ορίων ελληνικής ζώνης κατοχής και προέλαση ελληνικού στρατού, τουρκικές αντιδράσεις, πληροφορίες για δράση κεμαλικών, κατάσταση Τουρκίας μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κατάσταση Τουρκίας μέχρι την κατοχή Σμύρνης, φόνοι Ελλήνων, αλληλογραφία αρχηγών ελληνικών - κεμαλικών δυνάμεων περί βιαιοπραγιών του ελληνικού στρατού, στρατιωτικές αναφορές για γαλλικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, ανακρίσεις διασυμμαχικής επιτροπής για σφαγές στη Σμύρνη, τουρκικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, προέλαση του στρατού στο εσωτερικό της Μ. Ασίας, κατάσταση ελληνικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία, καταγγελίες κατά του ελληνικού στρατού κατοχής, δελτία τύπου - οργάνωση ελληνικής κατοχής στη Σμύρνη, συνέπειες της απόβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, ανακατάληψη Αϊδινίου, παλιννόστηση προσφύγων Οθωμανών περιφέρειας Αϊδινίου, ιταλικές ενέργειες μετά τη συνεννόηση Βενιζέλου - Τιττόνι, πατριαρχικό ζήτημα, εκλογή Οικουμενικού Πατριάρχη.

Επιστολή. Μικρή αναφορά του συντάκτη της επιστολής στην κατάσταση στην Σμύρνη, την οποία είδε, όταν βρέθηκε στον Τσεσμέ, για να βοηθήσει την επιβίβασή του στρατού στα πλοία.

Συλλογή 74 ασπρόμαυρων επιστολικών δελταρίων (cartes postales) με θέμα τη Μικρασιατική εκστρατεία, που απεικονίζουν στρατιωτικά στιγμιότυπα της καθημερινότητας και τοπία της Ανατολής.

1) Ελληνικό Προξενείο Σμύρνης: Συμβολαιογραφικές πράξεις, υπηρεσιακά βιβλία. 2) Ελληνικό Προξενικό Δικαστήριο (Ειρηνοδικείο, Πρωτοδικείο): Πρακτικά αποφάσεων, πρακτικά συνεδριάσεων, υπηρεσιακά βιβλία. 3) Δικαστικές αρχές περιόδου Ύπατης Αρμοστείας – Ελληνικής Διοίκησης (Ειρηνοδικεία, Πρωτοδικείο Σμύρνης, Εφετείο Σμύρνης): δικογραφίες και υπηρεσιακά βιβλία. 4) Κεντρικές Φυλακές Σμύρνης: Ατομικοί και Ομαδικοί φάκελοι κρατουμένων, καταδίκων και υποδίκων, υπηρεσιακή αλληλογραφία, ονομαστικές καταστάσεις. Αφορούν φυλακίσεις, αποφυλακίσεις, αποδράσεις, θανάτους, ποινές, προσωπικό φυλακών, οικονομικά θέματα. 5) Εγκληματικές φυλακές Μαγνησίας, Αϊδινίου, Αξαρίου, Βαϊνδηρίου, Θείρων, Κασαμπά, Μαινεμένης, Οδεμησίου, Ουσάκ, Πανόρμου, Περγάμου, Προύσσας, Φιλαδέλφειας.

Φωτογραφικό υλικό, αποκόμματα και φύλλα εφημερίδων για τη Μικρασιατική καταστροφή – δίκη και εκτέλεση των ΕΞ

Φωτογραφίες από το Μικρασιατικό μέτωπο

Φύλλα διάφορων εφημερίδων και περιοδικών, τα περισσότερα σχετικά με το Μικρασιάτικο μέτωπο: Αραμπάς [φύλ. 6, 20.3.1922 / φύλ. 9-10, 17.4.1922 / φύλ. 13, 26 Ιουνίου 1922 / φύλ. 14, 10.7.1922 (2 αντίτυπα)]. Η Αρβύλλα (φύλ. 3, 8-10, 12, 14-15, 17-18, 20 / Δεκ. 1921 - Ιούν. 1922). Αυγή (φύλ. 4, 1922). Εφημερίς των Χαρακωμάτων (φυλ. 7, 26.6.1922). Ο Εφημέριος (αρ. 17, 12.5.1922). Ηχώ Αχαλάρ (φύλ. 1, 10.7.1922). Ηχώ του Μετώπου (φύλ. 3, 13.3.1922). Καραβάνα (φύλ. 3, 1 Μάη [...] / χ.χ.). Καρακάξα (27 Μαρτίου [...]). Κεντρικόν Λεσχίδιον Δορυλαίου (αρ. 1-9, 11 Φεβρ. - 14 Μαρτ. 1922). Λόγχη (φύλ. 2, 26 Μαρτ. 1922 / φύλ. 3, 2 Απρ. 1922). Μανιβέλα (χ.χ.). Η Νταλίκα (φύλ. 1, 15.7.1922 / φύλ. 2, 22.7.1922 / φύλ. 3, 30.7.1922). Η Πάνα (29.6 και 5.6 1922). Πυρ (αρ. 2, [1922], 2 αντίτυπα / αρ. 5, 19.6.1922). Το Σούσουρο (10.7.1922). Το Τσαρούχι (αρ. 13, 24.5.1922). Η Τσουκνίδα (αρ. 3, 26.6.1922 / αρ. 6, 17.7.1922). Φαρείον (αρ. 1, χ.χ.). Φερετζές (αρ. 1, 13 Φεβρ. 1921). Το Φορείον (19.6.1922). Η Φούντα (αρ. 1, 7, 13, 16, 17, 22, 20 Φεβρ. - 5 Ιουλ. 1922).

α) Έγγραφο 1
1922, Οκτωβρίου 24/6
Επιστολή του Νικολάου Πολίτη (καθ’ οδόν από Βελιγράδι προς Θεσσαλονίκη) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Εσωκλείει επιστολή του Βενιζέλου και τον παρακαλεί να του απαντήσει. Έμεινε ικανοποιημένος από τις συζητήσεις που είχε στο Βελιγράδι με τα μέλη της Γιουγκοσλαβικής Κυβέρνησης και με τον βασιλιά Αλέξανδρο, ο οποίος έδωσε μεγάλη σημασία στην αναδιοργάνωση του στρατεύματος.
β) Έγγραφο 2
1922, Νοεμβρίου 2
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Τον συγχαίρει για την επιτυχή εκτέλεση της εντολής για την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης. Ο ίδιος δέχτηκε να αντιπροσωπεύσει την Ελλάδα στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης, για να εξασφαλιστεί η ειρήνη και να μην διαπραχθούν άλλα σφάλματα. Πιστεύει ότι μόνο με δυνατό στρατό μπορεί να διαπραγματευθεί η Ελλάδα χωρίς άλλες ταπεινώσεις. Γι’ αυτό τον παρακαλεί να τον ενημερώσει ποια είναι η πραγματική κατάσταση του στρατεύματος.
γ) Έγγραφο 3
1922, Οκτωβρίου 28/Νοεμβρίου 10
Σχέδιο επιστολής του Κωνσταντίνου Νίδερ (Αλεξανδρούπολη) προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Απαντά στην επιστολή του και τον ευχαριστεί για τις θετικές κρίσεις του. Αναφερόμενος στη Μικρασιατική καταστροφή, αποδίδει ευθύνες στη διοίκηση του στρατεύματος και όχι στα μέσα. Για τον λόγο αυτό, πρωταρχικό σημείο για την ανασυγκρότηση του στρατεύματος είναι η εξύψωση του ηθικού του. Τον ενημερώνει για τις νέες θέσεις εγκατάστασης των Β’, Γ’ και Δ’ Σωμάτων Στρατού στη Θράκη. Πιστεύει ότι ο στρατός είναι κουρασμένος αλλά το ηθικό του βρίσκεται σε καλό σημείο, στερείται όμως κλινοσκεπασμάτων.
δ) Έγγραφο 4
1922, Νοεμβρίου 11
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον Νικόλαο Πολίτη.
Αναφέρεται σε θέματα εξωτερικής πολιτικής: βλέψεις Γιουγκοσλάβων και Βούλγαρων κατά της Θεσσαλονίκης, ελεύθερη ζώνη Θεσσαλονίκης και κυρίως για το ζήτημα της Δυτικής Θράκης και το ρόλο του στρατού στην αντιμετώπιση του θέματος. Τέλος, εκφράζει τους φόβους του για την ομαδική έξωση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και προτείνει ότι σε περίπτωση που συμβεί αυτό, θα πρέπει να απελαθούν οι Τούρκοι της Ελλάδας, για να μην υπάρξουν αφορμές επέμβασης της Τουρκίας στα εσωτερικά της χώρας.

Το αρχείο περιλαμβάνει το λογοτεχνικό και κυρίως το δημοσιογραφικό έργο του Γιώργου Τσιμπιδάρου – Φτέρη, σε μορφή χειρογράφων, δακτυλόγραφων και κυρίως αποκομμάτων από τα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε. Το δημοσιογραφικό του έργο περιέχει ανταποκρίσεις από την Μικρασιατική εκστρατεία, δημοσιεύματα για τον Βενιζέλο, ιστορικά θέματα, κ.λπ.

Περιλαμβάνονται επιφυλλίδες και άρθρα του Γ. Φτέρη για την Μικρά Ασία, την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τον Πλαστήρα και τον Χρυσόστομο Σμύρνης. Μεταξύ αυτών σειρά επιφυλλίδων με τίτλο «Φύλλα εκστρατείας», δημοσιευμένων στην εφημερίδα Βαλκανικός Ταχυδρόμος (30.8.1920-22.9.1920) (φακ. 3).

Κρητικό Χρονικό των Πολέμων και των Κατοχών. Συνέπειες (Α’ Παγκοσμίου) και Μικρασιατική Καταστροφή (σελ. 78-80) Ζ’: 1919-1922

Σώμα φωτογραφιών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία (περισσότερες από 6.000), μέρος του οποίου είναι προϊόν οργανωμένων φωτογραφικών συνεργείων οπλιτών της ελληνικής στρατιάς. Οι τελευταίες, τραβηγμένες και τυπωμένες (πολλές μεγάλων διαστάσεων) από το Δεκέμβριο του 1920 έως τον Ιανουάριο του 1922, αποδίδουν όχι μόνο τις φάσεις των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Μικρασιατικό Μέτωπο αλλά και την ανθρώπινη διάσταση της καθημερινής ζωής του Έλληνα στρατιώτη. Τεκμηριώνουν ακόμη την έντονη ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία (ελληνικοί οικισμοί, ελληνικές αρχαιότητες, βυζαντινά μνημεία κ.ά.).

Α) Εκθέσεις πεπραγμένων, εκθέσεις συμβάντων, μηνιαίες εκθέσεις, εκθέσεις στρατιωτικής κατάστασης, εκθέσεις πληροφοριών, γενικές διαταγές, διαταγές επιχειρήσεων, δελτία στρατιωτικής κατάστασης, δελτία πληροφοριών, δελτία πληροφοριών επί της πολιτικής και στρατιωτικής κατάστασης του εχθρού, αναφορές, ημερολόγια, υπομνήματα, καταστάσεις δυνάμεων, σχεδιαγράμματα διάταξης μονάδων, πίνακες στάθμευσης μονάδων, πίνακες απωλειών, χάρτες και διαγράμματα διατάξεων μονάδων του ελληνικού στρατού και των εχθρικών δυνάμεων και διάφορα έγγραφα της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας των:

• Γενικού Στρατηγείου εν Μικρά Ασία
• Επιτελείου Στρατιάς Μικράς Ασίας
• Επιτελείου Στρατιάς Θράκης
• Επιτελικής Υπηρεσίας Στρατού
• Γενικού Επιτελείου Ναυτικού
• Σώματος Στρατού Σμύρνης
• Α΄ Σώματος Στρατού
• Β΄ Σώματος Σρατού
• Γ΄ Σώματος Στρατού
• Δ΄ Σώματος Στρατού
• Ε΄ Σώματος Στρατού
• Ομάς Μεραρχιών (VII & IX)
• Iης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIας Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Vης Μεραρχίας (Κρήτης - Κυδωνιών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIης Μεραρχίας (Σερρών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIης Μεραρχίας (Αρχιπελάγους) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIIης Μεραρχίας (Ηπείρου) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IXης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Xης Μεραρχίας (Σμύρνης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIης Μεραρχίας (Μαγνησίας) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIης Μεραρχίας (Ξάνθης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Ανεξάρτητης Μεραρχίας
• Μεραρχίας Ιππικού
• Ανεξάρτητου Μικτού Αποσπάσματος Παναγιωτάκου
• Μη μεραρχιακών μονάδων Πεζικού, Πυροβολικού και Μηχανικού
• Μονάδων Αεροπορίας
• Μονάδων Αυτοκινήτων
• Υγιειονομικών Σχηματισμών
• Γενικής Στρατιωτικής Διοίκησης Σμύρνης και Στρατιωτικών Διοικήσεων Δορυλαίου, Ουσάκ, Κιουτάχειας, Πανόρμου, Προύσης, Οδεμησίου, Αξαρίου, Μαγνησίας, Μπαλικεσέρ
  Επιτροπής Οχυρώσεως Μικράς Ασίας

Β) Έγγραφα, δελτία πληροφοριών, υπομνήματα και αναφορές των Στρατιωτικών Αποστολών Πόντου, Κωνσταντινούπολης και Βηρυττού.

Γ) Έγγραφα της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης και Κωνσταντινούπολης

Δ) Έγγραφα των Υπουργείων Εξωτερικών και Στρατιωτικών

Ε) Εκθέσεις, ένορκες καταθέσεις, υπομνήματα, δικογραφίες, εκθέσεις εξέτασης και γνωμοδοτήσεις της Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μικράς Ασίας και της Ανακριτικής Επιτροπής Ελέγχου Δοσιλόγων Μικράς Ασίας

Στ) Αρχεία των Αντιστρατήγων Κ. Μοσχόπουλου, Αλεξ. Οθωναίου, Αχ. Πρωτοσύγγελου, Κιμ. Διγενή, Κ. Μοσχόπουλου, Γ. Πολυμενάκου, Αθ. Εξαδάκτυλου, Αριστ. Βλαχόπουλου, Υποστράτηγου Ι. Πετρίδη και Ι. Κωττάκη

Ζ) Διάφοροι χάρτες της Μικράς Ασίας

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν την Τραπεζούντα, τη Σεβαστούπολη Ρωσίας, το Μικρασιατικό Μέτωπο και αντάρτες στον Πόντο.

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν κορίτσια και μαθήτριες του Παρθεναγωγείου Κίου.

• Ημερολόγιο της μικρασιατικής εκστρατείας, συνταγμένο τον Σεπτέμβριο του 1922 κατά την επιστροφή των στρατευμάτων. Αναφέρεται σε γεγονότα και πολιτικά πρόσωπα κατά τη διάρκεια της εκστρατείας (1919-1922).
• Φωτογραφίες του Λ. Καλλέργη κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, κυρίως απεικονίζουν τον ίδιο και συναδέλφους του υγειονομικούς.

Ο φάκελος περιλαμβάνει αλληλογραφία μεταξύ του Όρχου Πυροβολικού Σμύρνης, της Βάσης Σμύρνης, της Διεύθυνσης Πυροβολικού της Στρατιάς Μικράς Ασίας με θέμα τη δημιουργία Χημείου για τις ανάγκες του στρατού.

Τεκμήρια από την στρατιωτική σταδιοδρομία του Κωνσταντίνου Φωκά μεταξύ άλλων στην μικρασιατική εκστρατεία, τιμητικές διακρίσεις, στρατιωτικές ταυτότητες, υπηρεσιακά έγγραφα από την επαγγελματική του σταδιοδρομία, οικογενειακή αλληλογραφία κ.ά.

Από το οικογενειακό αρχείο Μπαλτατζή:
Έγγραφα Υπουργείου Εξωτερικών (1921). Αποκόμματα τύπου για τη δίκη των έξι (1922).

Αρμενικό ζήτημα, ναυτιλιακά ζητήματα, επιτάξεις πλοίων και αποζημιώσεις, επικοινωνία μεταξύ ελληνικών πρεσβειών - αρμοστειών, κρυπτογραφικά λεξικά, διαπραγματεύσεις ανακωχής και ειρήνης μεταξύ Τουρκίας και Συμμαχικών Δυνάμεων, υπηρεσιακά θέματα Αρμοστείας, προξενικά ζητήματα, αναζήτηση προσώπων, Αρμενική Αγροτική Εταιρεία, προετοιμασία για την εγκατάσταση του Ύπατου Αρμοστή, τηλεγραφήματα με οδηγίες για ενέργειες από την τουρκική κυβέρνηση προς τον Κεμάλ, εκκλησιαστικά ζητήματα και εκλογή Οικουμενικού Πατριάρχη, μοναστηριακά κτήματα, εκπαιδευτικά ζητήματα, οικονομικά και λογιστικά ζητήματα, αιτήσεις για απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας, εμπορικά ζητήματα, Κεντρική Επιτροπή υπέρ των μετατοπισθέντων ελληνικών πληθυσμών (ΥΤΜΕΠ), Κεντρική Επιτροπή προσφύγων Θράκης και Μικράς Ασίας, προσφυγικό ζήτημα, ζητήματα προσωπικού και εθιμοτυπίας, διακοινώσεις Υψηλής Πύλης και διαμαρτυρίες κατά της ελληνικής στρατιωτικής κατοχής, συνωμοσία κατά του βασιλιά, επέλαση μπολσεβίκων, ποντιακό ζήτημα, ελληνική στρατιωτική και ναυτική αποστολή, τηλεγραφήματα και δελτία τύπου σχετικά με τις εξελίξεις σε Μικρά Ασία και Θράκη, στρατιωτικά ζητήματα, επιτάξεις και αποζημιώσεις, κίνημα ανατολής Κεμάλ, διωγμοί Ελλήνων από Τούρκους και Έλληνες αιχμάλωτοι, αστυνομικά ζητήματα, μειονότητες, Θρακικό ζήτημα, κατάληψη Δυτικής Θράκης, μουσουλμάνοι ιεροδίκες (καδήδες), ελληνική κατοχή Σμύρνης, ψηφίσματα ομογενών για ένωση με την Ελλάδα, ζητήματα συνθήκης Βερσαλλιών και Τριανόν, μικτά δικαστήρια, διασυμμαχικός έλεγχος διαβατηρίων, τελωνειακά και φορολογικά ζητήματα, ξένες οργανώσεις και προπαγάνδα στη Τουρκία, ζητήματα ξένων υπηκόων στην Ανατολική Θράκη, μεσεγγύηση κτημάτων Οθωμανών υπηκόων, προσφυγικά ορφανοτροφεία, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός και αποστολές βοήθειας για την αντιμετώπιση επιδημιών, ταχυδρομικά ζητήματα, κληρονομικά ζητήματα, στατιστικές πληροφορίες πληθυσμών, ζητήματα Βόρειας Ηπείρου, ζητήματα εφαρμογής της Συνθήκης των Σεβρών και της Συνθήκης του Νεϊγύ, εθνικά φιλανθρωπικά καταστήματα, ελληνική κοινότητα στην Κωνσταντινούπολη, κουρδικό ζήτημα.

Επιτελικοί / Eπιχειρησιακοί / Πολιτικοί χάρτες
Μέρος της συλλογής χαρτών απεικονίζει το χώρο της ΝΑ Ευρώπης, τη Μικρά Ασία και την Τουρκία κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Η κατασκευή τους εκτείνεται χρονικά από το 16ο έως τον 20ό αι.
Το είδος τους ποικίλλει. Υπάρχουν χάρτες ιστορικοί, εθνογραφικοί, επιτελικοί, αρχαιολογικοί, περιηγητικοί, στατιστικοί, γλωσσολογικοί, διοικητικοί, οικονομικοί–παραγωγικοί, εκκλησιαστικοί, ναυτικοί, γεωφυσικοί και πολιτικοί. Είναι κυρίως ελληνικοί, αλλά υπάρχουν και χάρτες αγγλικοί, γερμανικοί, οθωμανικοί και σλαβικοί.

Καταγραφή προσφύγων από την ανατολική Θράκη που ήρθαν στην Πρέβεζα το 1922

Πιστοποιητικό γέννησης-βάπτισης του Παναγή Μουράτογλου από τη μητρόπολη Νεοκαισάρειας (1917). Οικογενειακές φωτογραφίες Μουρατίδη (1910-1922)
Ο Στυλιανός και η Μαρία Μουρατίδου (αδέλφια) σε παιδική ηλικία στο Παρθένι Πόντου (π. 1910)· οικογενειακή φωτογραφία στην οποία εικονίζονται ο Γεώργιος Μουρατίδης (παππούς), Μιλτιάδης (γιος) και Στυλιανός Μουρατίδης (εγγονός)· ο Πρόδρομος Γουναράς, η σύζυγός του Ελένη, τα παιδιά τους Γιώργος, Αθηνά και Κατίνα και η Φωφώ, αδελφή της Ελένης (π. 1910). Έλληνες από το Παρθένι Πόντου εξόριστοι στη Σαφράμπολη (1921-1922): Λάζαρος Αλγιαννάκης, Χαρίλαος Παπαδόπουλος, Μιλτιάδης Μουρατίδης, Δημήτριος, Συμεών και Πρόδρομος Νικητίδης, Σπυρίδων Ζουμπουλίδης.

Περιλαμβάνονται έγγραφα σχετικά με:

1. Αλληλογραφία των σωμάτων στρατού, απόρρητες εκθέσεις του αρχηγού του στρατού κατοχής και διαταγές,
2. Στρατολογικά θέματα: όπως συλλήψεις – αναζητήσεις ανυπότακτων, αιτήσεις απαλλαγής, στρατολόγηση των υπαλλήλων της Ε.Δ.Σ.
3. Σχέση με τις συμμαχικές δυνάμεις: ιταλική προπαγάνδα, έκτροπα ιταλών – γάλλων αξιωματικών, παρακολούθηση συμμαχικών κινήσεων, σχέση ιταλικών – κεμαλικών σωμάτων.
4. Εκπαίδευση
5. Δημόσια Ασφάλεια: Ληστεία - Επιδρομές - Δράση ληστοσυμμοριών, Φόνοι – Σφαγές, Δράση τσετών – κεμαλικών σωμάτων, Παρακολούθηση υπόπτων, Φυλακίσεις – συλλήψεις – απελάσεις, Έκτροπα στρατιωτικών αρχών,
6. Αιχμάλωτοι πολέμου (Αιτήσεις χαριτοδοσίας ποινών – αποφυλάκισης),
7. Περίθαλψη (Επιδόματα οικογενειών επιστράτων, Άποροι μουσουλμάνοι),
8. Παλιννοστούντες πρόσφυγες (Αιτήσεις επιστροφής κινητής – ακίνητης περιουσίας, Αιτήσεις εγκατάστασης, Στατιστικοί πίνακες - κατάλογοι προσφύγων),
9. Αποζημιώσεις (βλάβες – επιτάξεις),
10. Επισιτισμός,
11. Δημόσια - Κοινωφελή έργα (Φωτισμός πόλεων, Ανέγερση – επισκευών οικημάτων, Αντιπλημμυρικά έργα),
12. Εμπόριο (Διασυμμαχικές απαγορεύσεις εξαγωγής προϊόντων, Εξαγωγές - Διατιμήσεις προϊόντων),
13. Οθωμανοί και ξένοι υπήκοοι,
14. Λειτουργία τουρκικών υπηρεσιών (Τουρκικά δικαστήρια, Τουρκική χωροφυλακή),
15. Δημοτικά – Κοινοτικά θέματα,
16. Εθνολογικά (Πίνακες πληθυσμών) κ.ά.

Η συλλογή περιέχει είκοσι (20) επιστολές του υπολοχαγού του Πυροβολικού Σώματος Γεωργίου Οικονομίδη προς την οικογένειά του, στον Βόλο, γραμμένες στη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας, στα διαδοχικά μέτωπα του πολέμου, μέχρι λίγες μέρες πριν την κατάρρευση και την καταστροφή. Οι επιστολές απηχούν προσωπικές εκτιμήσεις για τη Μικρασιατική εκστρατεία και τους πρωταγωνιστές της και αποτυπώνουν την ψυχολογική κατάσταση, τις ελπίδες και τους φόβους του συντάκτη τους για την έκβαση του πολέμου. Η Συλλογή περιλαμβάνει επίσης ιδιόχειρη «Έγγραφον Κατάθεσιν του Υπολοχαγού του Πυροβολικού Οικονομίδου Γεωργίου» (χ.χ.), καθώς και μία (1) φωτογραφία με τη σημείωση «Εσκί Σεχίρ, 18 Ιουλίου 1921, Ιστορική ημέρα καθ’ ην οι γενναίοι παρασημοφορούνται παρά της Α.Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου, Γ. Κ. Οικονομίδης».

Χάρτες πολιτικοί, εθνογραφικοί, στρατιωτικοί της Ελλάδας, της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, Βοσπόρου κ.ά. (1836/1837-1923).
Εφημερίδα: Η Νίκη (1921)
Φωτογραφίες του Henry-Paul Boissonnas από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (1921): στιγμιότυπα από τις επιχειρήσεις στο Μικρασιατικό μέτωπο· απόψεις των πόλεων Προύσας, Ακσού, Νικομήδειας κ.ά.· αναχώρηση του Νικολάου Μπαλτατζή-Μαυροκορδάτου για τη Σμύρνη(1921)· στιγμιότυπο από τη διαδικασία της δίκης των έξι· η εκκλησία της Αναστάσεως και τα κυπαρίσσια με τις αναμνηστικές πλάκες από την εκτέλεση των έξι.

«Υπουργείο Γεωργίας, Δ/νση Εποικισμού, Γραφείο Εποικισμού Κερκύρας. Αστική Αποκατάσταση Προσφύγων στην Κέρκυρα»
Τετράδιο καταχώρισης ονομάτων προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα κατά συνοικισμό καθώς και την αξία της οικίας τους. Το τετράδιο σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Συλλόγου Προσφύγων Μ. Ασίας & Θράκης «Η πρόνοια 1923».

Φωτογραφία Ελλήνων στρατιωτών στη Μικρά Ασία και προσφύγων από το Λουλέ Μπουργκάς της Ανατολικής Θράκης στις Σέρρες.

Ψηφιακό αντίγραφο ημερολογίου του στρατιώτη Κλεομένη Αναγνωστόπουλου κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας και κατά την περίοδο της αιχμαλωσίας του από τον κεμαλικό στρατό.

α) 1920, Νοεμβρίου 27: Πιστοποιητικό του μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου (Ιερά Μητρόπολη Σμύρνης).
Πιστοποιείται ότι η Αδαμαντία, θυγατέρα του Λαζάρου και της Σοφίας Ζεϊμπέκογλου, ετών 12, ορφανή και από τους δυο γονείς, μεταφέρθηκε από το Ουσάκ στη μητρόπολη Σμύρνης από τη Μαρία Βαλαβανίδου και παραδόθηκε στον Κωνσταντίνο και την Κλειώ Βούλγαρη, προύχοντες στα Άδανα, για να αναλάβουν την ανατροφή της.
β) 1923, Απριλίου 3: Πατριαρχικό γράμμα του Μελέτιου, πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, προς τον Κωνσταντίνο Βούλγαρη.
Εκφράζει τις ευχαριστίες του προς τον ίδιο και προς τον αρχιμανδρίτη Ιγνάτιο για την περίθαλψη των προσφύγων.
γ) 1923, Ιουλίου 12: Επιστολή του Κωνσταντίνου Βούλγαρη, προέδρου της Επιτροπής Περιθάλψεως Ελλήνων Προσφύγων (Αλεξανδρέττα), προς το ελληνικό προξενείο Βηρυτού.
αναφορά στον ταχυδρομικό υπάλληλο του προξένου, ο οποίος δεν είναι συνεπής στα καθήκοντά του, και εκ συστήματος δεν παραδίδει τις απευθυνόμενες προς τον πρόξενο επιστολές των πολιτών.
δ) 1923, Αυγούστου 18: Επιστολή του γενικού προξένου της Ελλάδος στη Βηρυτό προς τον Κωνσταντίνο Βούλγαρη (Αλεξανδρέττα).
Τον ενημερώνει για τη διαδικασία μεταφοράς των προσφύγων και των στρατιωτών στην Ελλάδα.
ε) 1923, Αυγούστου 28: Επιστολή των μελών της κοινοτικής οργάνωσης «Κοινή Δημογεροντία των κοινοτήτων Ικονίου, Σύλλης, Ιλγήν» (Αθήνα) προς τον Κωνσταντίνο Βούλγαρη (Αλεξανδρέττα).
Ο νεοσύστατος σύλλογος ονομάζει τον Κωνσταντίνο Βούλγαρη επίτιμο μέλος για τις υπηρεσίες του στις προσφυγικές τάξεις.
στ) 1923, Σεπτεμβρίου 24: Απαντητική επιστολή του Απόστολου Δοξιάδη, Υπουργού Προνοίας και Αντιλήψεως (Αθήνα) προς τον Κωνσταντίνο Βούλγαρη (Αλεξανδρέττα).
Απαντά θετικά στην πρότασή του για την παρασημοφορία ξένων φιλάνθρωπων κυριών, εκτός των βρετανών υπηκόων.

1. Τηλεγραφήματα
2. Αλληλογραφία

Πρακτικά Εκτάκτου Στρατοδικείου Κατοχής Σμύρνης (Μάιος - Ιούνιος 1919), εκθέσεις εξετάσεων μαρτύρων και αποδεικτικά έγγραφα σχετικά με τα επεισόδια εις βάρος των Τούρκων κατά την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη και ονομαστικές καταστάσεις καταδικασθέντων από το Στρατοδικείο για την ίδια υπόθεση. Αντίγραφα τηλεγραφημάτων του Αρχηγού του Στρατού Κατοχής Σμύρνης Νικόλαου Ζαφειρίου προς τον Βενιζέλο σχετικά με την εξέλιξη της κατάληψης της ζώνης κατοχής Σμύρνης από τον ελληνικό στρατό. Τμήμα έκθεσης για την πολιτική και στρατιωτική κατάσταση των βαλκανικών χωρών. Έγγραφο του Γραφείου Στρατιωτικής Δικαιοσύνης προς Γραφείο Επιτελάρχου Α΄ Σώματος Στρατού περί ένορκης προανάκρισης κατά αντισυνταγματάρχη Δαγκλή περί των εν Δεμίρ Ισάρ (Σιδηρόκαστρο) περιστατικών. Έγγραφα του Αρχηγού του Στρατού Θεόδωρου Πάγκαλου της περιόδου 1922-1923, κυρίως, προς αρχηγό της Επανάστασης 1922 Ν. Πλαστήρα για ζητήματα στρατιωτικού προσωπικού και στρατιωτικής δικαιοσύνης, ημερήσιες διαταγές, απαντήσεις σε ευχές κ.ά.

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν :
• Αστική οικογένεια από Αδριανούπολη, 1908-1920
• Μαθήτριες του Παρθεναγωγείου Αδριανούπολης, περ. 1910-1915,
• Βάπτιση ορφανών προσφυγόπουλων από τον Αμερικανικό Ερυθρό Σταυρό στην Καβάλα, 1923.

Δακτυλογραφημένο προσωπικό ημερολόγιο 23 σελίδων που αφορά τη ζωή και τη δράση του Νικολάου Λιόλιου κατά τα έτη 1902-1923 και κυρίως τη συμμετοχή του στα γεγονότα της Μικρασιατικής εκστρατείας.

Ένα δημοτολόγιο του Δήμου Κυπαρισσίας, όπου εμπεριέχονται και πρόσφυγες της Μικράς Ασίας.

«Β/6, 1923, Πτωχοκομείον»
Αλληλογραφία του Δημάρχου Κερκυραίων με τον Νομάρχη σχετική με το Πτωχοκομείο. [Φ. 557 υπ. 6]

«1923, Β/6. Ορφανοτροφείον»
Υποβολή του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων του οικ. έτους 1922-23 του Ορφανοτροφείου Κερκύρας από τον Δήμαρχο (ως Πρόεδρο του Αδελφάτου του Ορφανοτροφείου) προς τον Νομάρχη για έγκριση. [Φ. 554 υπ. 1]

«Έτος 1924, A/2-γ»
Πρόσφυγες - Μητρώο αρρένων.

• Αναφορές των Προέδρων Κοινοτήτων Κερκύρας και Παξών στον Νομάρχη για την ύπαρξη ή μη προσφύγων στην Kοινότητά τους και
• Αλληλογραφία των Δημάρχων Κερκύρας και Λευκάδας με τον Νομάρχη για την έκδοση πιστοποιητικών ιθαγένειας, για την εγγραφή ή διαγραφή πολιτών στο μητρώο αρρένων του Δήμου τους, για διορθώσεις ηλικίας ή άλλων στοιχείων. [Φ. 509 υπ. 4]

«Δ/50 Στέγαση και αποκατάσταση αστών προσφύγων»
«Δ/50 Αρχείον Νομαρχίας Κερκύρας 1940»
Στέγαση και αποκατάσταση αστών προσφύγων - Χορήγηση επιδομάτων - Διενέργεια εράνων υπέρ αναξιοπαθούντων.
Υποδ. Α: Αλληλογραφία της Νομαρχίας σχετική με τη στέγαση αστέγων λόγω βομβαρδισμού, την ανάγκη κατασκευής καταφυγίων και την ασφάλειά τους, την οικονομική ενίσχυση καταφυγόντων απόρων κατοίκων και τη σίτισή τους:

• Αναφορές της Αστυνομίας πόλεων προς το Υφυπουργείο Ασφαλείας.
• Καταγγελίες προσφύγων.
• Αιτήσεις απόρων για οικονομική ενίσχυση προς τον Νομάρχη.
• Διαβιβαστικά εκθέσεων αρχιτεκτόνων μηχανικών σχετικών με την ασφάλεια των καταφυγίων.
• Εγκύκλιοι του Υπουργείου Εθνικής Προνοίας (Υπηρεσία Στεγάσεως).
• Εντολές του Νομάρχη στην Αστυνομική Δ/νση και της Αστ. Δ/νσης στις Υποδιοικήσεις Παθητικής Αεράμυνας.
• Αιτήσεις δημοδιδασκαλισσών ή Προέδρων Κοινοτήτων ή της Διοίκησης Χωροφυλακής προς τον Νομάρχη ή τον Επόπτη Αγορανομίας για παροχή τροφίμων σε πρόσφυγες από την πόλη.
• Αιτήσεις του Δημάρχου και των Σταθμαρχών προς την Νομαρχία για οικονομική ενίσχυση των καταφυγόντων.
• Αιτήσεις της Αστυνομικής Διεύθυνσης προς την Ηλεκτρική Εταιρεία για εγκατάσταση ηλεκτρικού ρεύματος σε καταφύγια.
• Ονομαστικές καταστάσεις απόρων οικογένειας. Συντάσσονται από τους Προέδρους Κοινοτήτων και αποστέλλονται στην Νομαρχία.

Υποδ. Β: «Γεώργιος Ανδρεάδης και Νικόλαος Σιδηρόπουλος»
Αλληλογραφία της Νομαρχίας Κερκύρας με το Υπ. Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως σχετική με παραχωρήσεις κυριότητας οικημάτων αστικών προσφυγικών συνοικισμών σε πρόσφυγες:

• Εγκύκλιος του Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλήψεως.
• Αποφάσεις του Νομάρχη για πώληση κατοικιών.
• Έγκριση μεταβίβασης κυριότητας οικημάτων.
• Πιστοποιητικά διαμονής προσφύγων.
• Πιστοποιητικά εγγραφής στο Δημοτολόγιο.
• Πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης.
• Πιστοποιητικά υποθηκοφυλακείου.
• Αιτήσεις προσφύγων στο Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλήψεως για αστική αποκατάσταση.
• Εισηγητικές εκθέσεις του Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλ. προς την Νομαρχία σχετικές με την εγκυρότητα ή μη των αιτήσεων των προσφύγων.

Υποδ. Ε: Αλληλογραφία της Νομαρχίας σχετική με την αποκατάσταση προσφύγων εκ Μ. Ασίας:

• Αναφορές του Συλλόγου Προσφύγων Μ. Ασίας και Θράκης, της Χωροφυλακής προς Νομάρχη σχετικές με αναζητήσεις προσφύγων, του Δημάρχου Κερκυραίων προς την Νομαρχία «περί της οικογενειακής συνθέσεως» των προσφύγων.
• Διαταγές του Υπ. Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως προς την Νομαρχία για αναζήτηση προσφύγων.
• Εγκύκλιοι του Υπ. Κρατ. Υγ. και Αντιλ. σχετικές με την αποκατάσταση προσφύγων.
• Αιτήσεις κατοίκων Κερκύρας προς τον Νομάρχη για εγκατάστασή τους σε προσφυγκούς συνοικισμούς της πόλης. [Φ. 153 υπ. 5]

Η συλλογή περιέχει 198 χειρόγραφα φύλλα με αναμνή-σεις του Αναστάσιου Ιωαννίδη από όσα συνέβησαν στον Πόντο, στο Νοβοροσίσκ και το Σοχούμ στο διάστημα 1914-1923

Το βιβλίο περιέχει τα Πρακτικά του Κοινοτικού Συμβουλίου Πραβίου (από το 1929 Ελευθερούπολη) του χρονικού διαστήματος 1920-1923

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Πιστοποιητικό βαπτίσεως (1920)
• Πιστοποιητικά Παμμικρασιατικού και Βυζαντινού Συλλόγου Προσφύγων Καβάλας (1923)

Το σημειωματάριο, όπως το ονομάζει στο πρώτο φύλλο ο ίδιος ο Μιχαήλ Μανιουδής, είναι ουσιαστικά ένα ημερολόγιο που περιγράφει τις εμπειρίες και αναμνήσεις του στρατιώτη Μιχαήλ Μανιουδή, από τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Η αφήγηση ξεκινά από τις 3 Μαΐου 1919 που στρατεύτηκε και καταλήγει στις 3 Αυγούστου 1923 που επέστρεψε στο Ηράκλειο Κρήτης.

Τα δελτάρια είναι, κυρίως, ενθύμια της εκστρατείας στη Μ. Ασία. Αποστολέας ο Ιωάννης Βαρελάς, εξάδελφος του δωρητή και εγγονός του Γεωργίου και της Καλλιόπης Σουφαλή (Αθήνα), οι οποίοι είναι και οι παραλήπτες των δελταρίων.

Πρόκειται για τεκμήρια που αφορούν την περίοδο κατά την οποία ο ελληνισμός του Πόντου γνώρισε σταδιακά τον εκτοπισμό, την οικονομική εξουθένωση, τα τάγματα θανάτου, την υποχρεωτική στράτευση, έως τον τελικό αφανισμό. Βιβλία, έγγραφα, πρακτικά συνεδριάσεων, επιστολές, υπομνήματα και διαβήματα διαμαρτυρίας, μαρτυρίες, αντίγραφα σημαιών για το σχεδιαζόμενο κράτους του Πόντου, στατιστικοί πίνακες.

Μητρώο οικογενειών προσφύγων της Μ. Ασίας όπου καταγράφονται: ο τόπος της (προσωρινής;) εγκατάστασης τους μέσα στα όρια της νομαρχίας Αργολιδοκορινθίας καθώς και τα μέλη των οικογενειών, το επάγγελμα, οι μετακινήσεις τους κλπ.. Συνημμένα: πιστοποιητικά γέννησης και άδειες μετακίνησης ή εγκατάστασης.

Ένα (1) διαβατήριο - εισιτήριο της Γαλλικής Επιτροπής ανταλλαγής πληθυσμών του 1924 στο πρωτότυπο. Η ακριβής χρονολογία του διαβατηρίου είναι 10 Αυγούστου 1924

Οικογενειακές φωτογραφίες προσφύγων και φωτογραφίες στρατιωτών στη Μ. Ασία. Φωτογραφία με τετρακατοικίες προσφύγων.

Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, έγκριση για εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων / Προσωρινή εγκατάσταση προσφύγων.

Ατομικός φάκελος Άθω Ρωμάνου: έγγραφα διορισμού, προαγωγών, μεταθέσεων, αποσπάσεων κ.ά. κατά τη μακρά θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1884-1924).
Δυναστικό ζήτημα: αναχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου· άνοδος στο θρόνο του πρίγκιπα Αλέξανδρου· ανάληψη της αρχής από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων των ετών 1919-1921 ποικίλου περιεχομένου: εκθέσεις του στρατηγού Νίδερ για την εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία (1919)· ελληνική απόβαση στη Σμύρνη· στρατιωτικές επιχειρήσεις Μικράς Ασίας. Συνέδριο ειρήνης (1919).
Συνθήκη Σεβρών (1920)· σχέδιο τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας (1920)· ιταλική κατοχή Δωδεκανήσων. Έγγραφα σχετικά με τη χάραξη των ελληνοαλβανικών συνόρων (1921). Σημειώσεις για τον οικονομικό ρόλο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έγγραφα σχετικά με τη Μικρασιατική άμυνα.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων (1923): Διάσκεψη Λωζάννης· πρόσφυγες Μικράς Ασίας και Θράκης. Αναφορές σχετικά με την έκπτωση της Δυναστείας.