Showing 347 results

Ένα (1) διαβατήριο - εισιτήριο της Γαλλικής Επιτροπής ανταλλαγής πληθυσμών του 1924 στο πρωτότυπο. Η ακριβής χρονολογία του διαβατηρίου είναι 10 Αυγούστου 1924

Οικογενειακές φωτογραφίες προσφύγων και φωτογραφίες στρατιωτών στη Μ. Ασία. Φωτογραφία με τετρακατοικίες προσφύγων.

Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, έγκριση για εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων / Προσωρινή εγκατάσταση προσφύγων.

Ατομικός φάκελος Άθω Ρωμάνου: έγγραφα διορισμού, προαγωγών, μεταθέσεων, αποσπάσεων κ.ά. κατά τη μακρά θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1884-1924).
Δυναστικό ζήτημα: αναχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου· άνοδος στο θρόνο του πρίγκιπα Αλέξανδρου· ανάληψη της αρχής από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων των ετών 1919-1921 ποικίλου περιεχομένου: εκθέσεις του στρατηγού Νίδερ για την εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία (1919)· ελληνική απόβαση στη Σμύρνη· στρατιωτικές επιχειρήσεις Μικράς Ασίας. Συνέδριο ειρήνης (1919).
Συνθήκη Σεβρών (1920)· σχέδιο τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας (1920)· ιταλική κατοχή Δωδεκανήσων. Έγγραφα σχετικά με τη χάραξη των ελληνοαλβανικών συνόρων (1921). Σημειώσεις για τον οικονομικό ρόλο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έγγραφα σχετικά με τη Μικρασιατική άμυνα.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων (1923): Διάσκεψη Λωζάννης· πρόσφυγες Μικράς Ασίας και Θράκης. Αναφορές σχετικά με την έκπτωση της Δυναστείας.

Από το αρχείο Γεωργίου Μπαλτατζή (1893-1922):

Έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών (1921): τηλεγραφήματα και αντίγραφα τηλεγραφημάτων από πρεσβείες και υπηρεσίες του κράτους προς το Υπουργείο Εσωτερικών για ποικίλα θέματα (1921-1922).
Διακοινώσεις, υπομνήματα και πρακτικά της διάσκεψης του Λονδίνου (Φεβρουάριος-Μάρτιος 1921).
Έκθεση για την κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη και για την οργάνωση του δικτύου πληροφοριών στη Μακεδονία (20 Μαΐου 1921).
Σχέδιο υπομνήματος το Γεωργίου Μπαλτατζή για τη συνθήκη των Σεβρών (1920).
Πρακτικά της συνάντησης των: Λόρδου Κώρζον, Γεωργίου Μπαλτατζή, Δημητρίου Γούναρη και Ραγκαβή (27 Οκτωβρίου 1921).
Επιστολές, κοινοποιήσεις και υπομνήματα προς τον Γεώργιο Μπαλτατζή κατά το διάστημα της υπηρεσίας του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1921).
Πρακτικά συνομιλιών μεταξύ Λόυντ Τζωρτζ και Οικουμενικού πατριάρχη Μελέτιου (18 Ιανουαρίου 1922).
Απολογία ενώπιον του Επαναστατικού Δικαστηρίου (12 Νοεμβρίου 1922).
Εφημερίδες και αποκόμματα τύπου με άρθρα για τη Δίκη των Έξι· εφημερίδες με σύγχρονα πολιτικά θέματα (1918-1920).
Αγορεύσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Έγγραφα σχετικά με το κατηγορητήριο των κυβερνήσεων Σκουλούδη, Λάμπρου και Γούναρη.

Από το φάκελο Χαρίκλειας Μαυροκορδάτου - Μπαλτατζή (1893-1926):
Σημειώσεις, ενθυμήσεις και σκέψεις της Χαρίκλειας Μπαλτατζή (1893-1915, 1922-1924).

Από το φάκελο Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1920-1929):
Επιστολές των Εμμανουήλ και Νικολάου Μπαλτατζή προς τη μητέρα τους Χαρίκλεια (1920-1921)· αλληλογραφία μεταξύ των αδελφών Νικολάου και Εμμανουήλ (Νώλη) Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1921)· επιστολές διαφόρων προς τον Νικόλαο Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτο (1921)· εκτεταμένη επιστολογραφία της Χαρίκλειας Μπαλτατζή προς το γιο της Νικόλαο, όταν υπηρετούσε στο Μικρασιατικό μέτωπο (1921-1922), και του έτους 1924.
Σημειώσεις του Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου με τον τίτλο «Περίληψις των επιχειρήσεων του 2ου Συντάγματος Ιππικού κατά την τελευταία υποχώρηση εκ Μ. Ασίας».

"Προσφυγικά" Πρωτόκολλα εισερχομένων - εξερχόμενων εγγράφων στα οποία αποτυπώνεται η θεματολογία των αιτημάτων που υπέβαλαν οι πρόσφυγες στη Νομαρχία Αττικής και Βοιωτίας, όπως υποβολή αποφάσεων καθορισμού ηλικίας, εγγραφή στο μητρώο Αρρένων, κατάθεση πιστοποιητικών Επιτροπής Προσφύγων κ.ά.

Ένα (1) έγγραφο: "Πιστοποιητικόν ταυτότητος Κεντρικής Δημογεροντίας επαρχίας Καισσαρείας" (1924).

Ο φάκελος περιέχει πιστοποιητικά γέννησης και βάπτισης από Σηλυβρία Ανατολικής Θράκης καθώς και δελτίο ταυτότητας.

-Εφημερίδα «Βήμα της Σμύρνης»

1. Μητρώον Αρρένων Κοινότητας Δαμαριώνα

Φωτογραφίες: εκστρατευτικού σώματος Θράκης, στρατιωτών στην Κωνσταντινούπολη, 1 καρτ ποστάλ παλιάς Ραιδεστού, προσφυγικών οικογενειών, προσφυγικών συνοικισμών και οικοδόμησης αυτών.

Μαθητολόγιο Δημοτικού Σχολείου Μικρής Σάντας 1923-1924, στο οποίο εγγράφονται 43 μαθητές και μαθήτριες πρόσφυγες του Πόντου, 22 εξ αυτών ορφανοί.

15 τοκομερίδια/ομόλογα Προσφυγικού Δανείου 7% 1924, πληρωτέα στο Λονδίνο το 1941, 1942, 1943.

Χάρτες πολιτικοί, εθνογραφικοί, στρατιωτικοί της Ελλάδας, της Ευρώπης, της Μικράς Ασίας, Βοσπόρου κ.ά. (1836/1837-1923).
Εφημερίδα: Η Νίκη (1921)
Φωτογραφίες του Henry-Paul Boissonnas από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (1921): στιγμιότυπα από τις επιχειρήσεις στο Μικρασιατικό μέτωπο· απόψεις των πόλεων Προύσας, Ακσού, Νικομήδειας κ.ά.· αναχώρηση του Νικολάου Μπαλτατζή-Μαυροκορδάτου για τη Σμύρνη(1921)· στιγμιότυπο από τη διαδικασία της δίκης των έξι· η εκκλησία της Αναστάσεως και τα κυπαρίσσια με τις αναμνηστικές πλάκες από την εκτέλεση των έξι.

«Υπουργείο Γεωργίας, Δ/νση Εποικισμού, Γραφείο Εποικισμού Κερκύρας. Αστική Αποκατάσταση Προσφύγων στην Κέρκυρα»
Τετράδιο καταχώρισης ονομάτων προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα κατά συνοικισμό καθώς και την αξία της οικίας τους. Το τετράδιο σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Συλλόγου Προσφύγων Μ. Ασίας & Θράκης «Η πρόνοια 1923».

1. Τηλεγραφήματα
2. Αλληλογραφία

Δακτυλογραφημένο προσωπικό ημερολόγιο 23 σελίδων που αφορά τη ζωή και τη δράση του Νικολάου Λιόλιου κατά τα έτη 1902-1923 και κυρίως τη συμμετοχή του στα γεγονότα της Μικρασιατικής εκστρατείας.

«Β/6, 1923, Πτωχοκομείον»
Αλληλογραφία του Δημάρχου Κερκυραίων με τον Νομάρχη σχετική με το Πτωχοκομείο. [Φ. 557 υπ. 6]

«1923, Β/6. Ορφανοτροφείον»
Υποβολή του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων του οικ. έτους 1922-23 του Ορφανοτροφείου Κερκύρας από τον Δήμαρχο (ως Πρόεδρο του Αδελφάτου του Ορφανοτροφείου) προς τον Νομάρχη για έγκριση. [Φ. 554 υπ. 1]

«Έτος 1924, A/2-γ»
Πρόσφυγες - Μητρώο αρρένων.

• Αναφορές των Προέδρων Κοινοτήτων Κερκύρας και Παξών στον Νομάρχη για την ύπαρξη ή μη προσφύγων στην Kοινότητά τους και
• Αλληλογραφία των Δημάρχων Κερκύρας και Λευκάδας με τον Νομάρχη για την έκδοση πιστοποιητικών ιθαγένειας, για την εγγραφή ή διαγραφή πολιτών στο μητρώο αρρένων του Δήμου τους, για διορθώσεις ηλικίας ή άλλων στοιχείων. [Φ. 509 υπ. 4]

«Δ/50 Στέγαση και αποκατάσταση αστών προσφύγων»
«Δ/50 Αρχείον Νομαρχίας Κερκύρας 1940»
Στέγαση και αποκατάσταση αστών προσφύγων - Χορήγηση επιδομάτων - Διενέργεια εράνων υπέρ αναξιοπαθούντων.
Υποδ. Α: Αλληλογραφία της Νομαρχίας σχετική με τη στέγαση αστέγων λόγω βομβαρδισμού, την ανάγκη κατασκευής καταφυγίων και την ασφάλειά τους, την οικονομική ενίσχυση καταφυγόντων απόρων κατοίκων και τη σίτισή τους:

• Αναφορές της Αστυνομίας πόλεων προς το Υφυπουργείο Ασφαλείας.
• Καταγγελίες προσφύγων.
• Αιτήσεις απόρων για οικονομική ενίσχυση προς τον Νομάρχη.
• Διαβιβαστικά εκθέσεων αρχιτεκτόνων μηχανικών σχετικών με την ασφάλεια των καταφυγίων.
• Εγκύκλιοι του Υπουργείου Εθνικής Προνοίας (Υπηρεσία Στεγάσεως).
• Εντολές του Νομάρχη στην Αστυνομική Δ/νση και της Αστ. Δ/νσης στις Υποδιοικήσεις Παθητικής Αεράμυνας.
• Αιτήσεις δημοδιδασκαλισσών ή Προέδρων Κοινοτήτων ή της Διοίκησης Χωροφυλακής προς τον Νομάρχη ή τον Επόπτη Αγορανομίας για παροχή τροφίμων σε πρόσφυγες από την πόλη.
• Αιτήσεις του Δημάρχου και των Σταθμαρχών προς την Νομαρχία για οικονομική ενίσχυση των καταφυγόντων.
• Αιτήσεις της Αστυνομικής Διεύθυνσης προς την Ηλεκτρική Εταιρεία για εγκατάσταση ηλεκτρικού ρεύματος σε καταφύγια.
• Ονομαστικές καταστάσεις απόρων οικογένειας. Συντάσσονται από τους Προέδρους Κοινοτήτων και αποστέλλονται στην Νομαρχία.

Υποδ. Β: «Γεώργιος Ανδρεάδης και Νικόλαος Σιδηρόπουλος»
Αλληλογραφία της Νομαρχίας Κερκύρας με το Υπ. Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως σχετική με παραχωρήσεις κυριότητας οικημάτων αστικών προσφυγικών συνοικισμών σε πρόσφυγες:

• Εγκύκλιος του Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλήψεως.
• Αποφάσεις του Νομάρχη για πώληση κατοικιών.
• Έγκριση μεταβίβασης κυριότητας οικημάτων.
• Πιστοποιητικά διαμονής προσφύγων.
• Πιστοποιητικά εγγραφής στο Δημοτολόγιο.
• Πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης.
• Πιστοποιητικά υποθηκοφυλακείου.
• Αιτήσεις προσφύγων στο Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλήψεως για αστική αποκατάσταση.
• Εισηγητικές εκθέσεις του Υπ. Κρατ. Υγιεινής και Αντιλ. προς την Νομαρχία σχετικές με την εγκυρότητα ή μη των αιτήσεων των προσφύγων.

Υποδ. Ε: Αλληλογραφία της Νομαρχίας σχετική με την αποκατάσταση προσφύγων εκ Μ. Ασίας:

• Αναφορές του Συλλόγου Προσφύγων Μ. Ασίας και Θράκης, της Χωροφυλακής προς Νομάρχη σχετικές με αναζητήσεις προσφύγων, του Δημάρχου Κερκυραίων προς την Νομαρχία «περί της οικογενειακής συνθέσεως» των προσφύγων.
• Διαταγές του Υπ. Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως προς την Νομαρχία για αναζήτηση προσφύγων.
• Εγκύκλιοι του Υπ. Κρατ. Υγ. και Αντιλ. σχετικές με την αποκατάσταση προσφύγων.
• Αιτήσεις κατοίκων Κερκύρας προς τον Νομάρχη για εγκατάστασή τους σε προσφυγκούς συνοικισμούς της πόλης. [Φ. 153 υπ. 5]

Το βιβλίο περιέχει τα Πρακτικά του Κοινοτικού Συμβουλίου Πραβίου (από το 1929 Ελευθερούπολη) του χρονικού διαστήματος 1920-1923

Ημερολόγιο Ν.Β. Δερματόδετος τόμος [Χειρόγραφο]
‘Το ημερολόγιον της στρατιωτικής μου ζωής και πολεμικαί σελίδες της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Έγγραφον εκ του προχείρου πολεμικού ημερολογίου. Εν Θεολόγω Θάσου την 3ην Σεπτεμβρίου 1923’

Περιέχει αντίγραφα αναφορών διπλωματικών αντιπροσώπων επί διαφόρων θεμάτων και εκ διαφόρων πρωτευουσών, διάφορα θέματα στρατιωτικής φύσεως, επερωτήσεις αρμοδιότητος Υπουργείου Στρατιωτικών, αντίγραφα διαφόρων διπλωματικών αντιπροσώπων διά τα ελληνοτουρκικά και σχετικά με την εκστρατεία στη Μικρά Ασία, δελτία τύπου, αντίγραφα αναφορών πρεσβειών περί εκκενώσεως Μικράς Ασίας, πολιτικής της Αγγλίας, Γαλλίας, κτλ.

Παρουσιάζονται: Απόψεις πόλεων, Αναμνηστικές φωτογραφήσεις στρατιωτικών, σκηνές από το πεδίο των μαχών, ασχολίες της καθημερινής ζωής των στρατιωτών, η ζωή στους καταυλισμούς, περίθαλψη τραυματιών

Διοικητικά έγγραφα όπως Πιστοποιητικά, Δελτάρια, Βαπτιστικά, τούρκικα έγγραφα, συμβόλαια

Στο αρχείο του Ιωάννη Μεταξά περιλαμβάνεται αρχειακό υλικό σχετικά με το ενδεχόμενο στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με τις θέσεις του Μεταξά για τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ειδικότερα, στο αρχείο υπάρχει το σχέδιο του υπομνήματος για τη μη συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό των συμμάχων της Αντάντ στην επιχείρηση κατάληψης των Δαρδανελλίων, το οποίο υπέβαλε στον πρωθυπουργό Βενιζέλο τον Φεβρουάριο του 1915 με την ιδιότητα του αρχηγού του Επιτελείου, καθώς και το σχέδιο της επιστολής παραίτησης και αποστρατείας του Μεταξά, καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον Βενιζέλο τον Ιανουάριο του ιδίου έτους και σχέδια επιστολών του προς τον πρωθυπουργό Γούναρη σχετικά με τις διαφορετικές απόψεις του Επιτελείου ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας σε εκστρατεία στη Μικρά Ασία πριν από τον Φεβρουάριο του 1915. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, υπομνήματα και καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον βασιλιά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 1915 σχετικά με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ουδετερότητα. Στο αρχείο περιλαμβάνεται και η καταγραφή από τον Μεταξά της συνομιλίας του τον Μάρτιο του 1921 με τον πρωθυπουργό Δημήτριο Γούναρη, τον υπουργό Οικονομικών Πρωτοπαπαδάκη, τον υπουργό Στρατιωτικών Θεοτόκη και τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, όταν του προτάθηκε να επανέλθει στο Επιτελείο ή να αναλάβει τη γενική διοίκηση του στρατού στη Μικρά Ασία. Για την ίδια περίοδο, το αρχείο διασώζει και τη γνωστή επιστολή του αδερφού του βασιλιά Κωνσταντίνου, πρίγκιπα Ανδρέα, που στέλνει από τη Σμύρνη στον Μεταξά, όπου συμπυκνώνεται η απέχθεια και το μίσος των αντιβενιζελικών προς τον μικρασιατικό Ελληνισμό. Τις πληροφορίες για την κρίσιμη κατάσταση του στρατεύματος στη Μικρά Ασία και για το γεγονός ότι επίκειτο τουρκική επίθεση την οποία θα ήταν αδύνατον να αποκρούσουν οι ελληνικές δυνάμεις, που πληροφορείται ο Μεταξάς από τον πρίγκιπα Ανδρέα, τις διαβιβάζει με επιστολή του τον Δεκέμβριο του 1921 στον πρωθυπουργό Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη. Στο αρχείο εντοπίζεται, επίσης, κείμενο, μάλλον του δημοσιογράφου Σπυρίδωνος Μινώτου, για τη φιλανθρωπική δράση της βασίλισσας Σοφίας την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Στο Φωτογραφικό Αρχείο φυλάσσονται φωτογραφικά τεκμήρια από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (αρχιστράτηγος της Στρατιάς Μικράς Ασίας). Ειδικά για την τελευταία περίοδο, υπάρχει λεύκωμα με 7 φωτογραφίες από την ορκωμοσία του πρώτου ελληνικού στρατού Μικράς Ασίας (Μάρτιος 1920) και λυτές ερασιτεχνικές φωτογραφίες από την αποβίβαση του Παρασκευόπουλου στην Σμύρνη ως αρχιστρατήγου.

Φάκελος με τίτλο «Αποστολή Καυκάσου» με εκθέσεις για την αποστολή του συγγραφέα για τον επαναπατρισμό των Ελλήνων του Καυκάσου, κ.α.
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του στις 17 Σεπτεμβρίου 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα, αναφέρεται και στα νέα της Μικρασιατικής καταστροφής (Φ.Ε, α/α 34).
Επιστολή Ν. Καζαντζάκη προς τη σύζυγό του γύρω στα τέλη Νοεμβρίου του 1922. Ανάμεσα στα άλλα νέα του αναφέρεται στη Μικρασιατική καταστροφή σα πιθανή αιτία μιας μελλοντικής άνθισης (Φ.Ε, α/α 49).
Οι επιστολές στάλθηκαν από το Βερολίνο.

Επιστολή. Μικρή αναφορά του συντάκτη της επιστολής στην κατάσταση στην Σμύρνη, την οποία είδε, όταν βρέθηκε στον Τσεσμέ, για να βοηθήσει την επιβίβασή του στρατού στα πλοία.

Φωτογραφικό υλικό, αποκόμματα και φύλλα εφημερίδων για τη Μικρασιατική καταστροφή – δίκη και εκτέλεση των ΕΞ

Φωτογραφίες από το Μικρασιατικό μέτωπο

Φύλλα διάφορων εφημερίδων και περιοδικών, τα περισσότερα σχετικά με το Μικρασιάτικο μέτωπο: Αραμπάς [φύλ. 6, 20.3.1922 / φύλ. 9-10, 17.4.1922 / φύλ. 13, 26 Ιουνίου 1922 / φύλ. 14, 10.7.1922 (2 αντίτυπα)]. Η Αρβύλλα (φύλ. 3, 8-10, 12, 14-15, 17-18, 20 / Δεκ. 1921 - Ιούν. 1922). Αυγή (φύλ. 4, 1922). Εφημερίς των Χαρακωμάτων (φυλ. 7, 26.6.1922). Ο Εφημέριος (αρ. 17, 12.5.1922). Ηχώ Αχαλάρ (φύλ. 1, 10.7.1922). Ηχώ του Μετώπου (φύλ. 3, 13.3.1922). Καραβάνα (φύλ. 3, 1 Μάη [...] / χ.χ.). Καρακάξα (27 Μαρτίου [...]). Κεντρικόν Λεσχίδιον Δορυλαίου (αρ. 1-9, 11 Φεβρ. - 14 Μαρτ. 1922). Λόγχη (φύλ. 2, 26 Μαρτ. 1922 / φύλ. 3, 2 Απρ. 1922). Μανιβέλα (χ.χ.). Η Νταλίκα (φύλ. 1, 15.7.1922 / φύλ. 2, 22.7.1922 / φύλ. 3, 30.7.1922). Η Πάνα (29.6 και 5.6 1922). Πυρ (αρ. 2, [1922], 2 αντίτυπα / αρ. 5, 19.6.1922). Το Σούσουρο (10.7.1922). Το Τσαρούχι (αρ. 13, 24.5.1922). Η Τσουκνίδα (αρ. 3, 26.6.1922 / αρ. 6, 17.7.1922). Φαρείον (αρ. 1, χ.χ.). Φερετζές (αρ. 1, 13 Φεβρ. 1921). Το Φορείον (19.6.1922). Η Φούντα (αρ. 1, 7, 13, 16, 17, 22, 20 Φεβρ. - 5 Ιουλ. 1922).

Το αρχείο περιλαμβάνει το λογοτεχνικό και κυρίως το δημοσιογραφικό έργο του Γιώργου Τσιμπιδάρου – Φτέρη, σε μορφή χειρογράφων, δακτυλόγραφων και κυρίως αποκομμάτων από τα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε. Το δημοσιογραφικό του έργο περιέχει ανταποκρίσεις από την Μικρασιατική εκστρατεία, δημοσιεύματα για τον Βενιζέλο, ιστορικά θέματα, κ.λπ.

Περιλαμβάνονται επιφυλλίδες και άρθρα του Γ. Φτέρη για την Μικρά Ασία, την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τον Πλαστήρα και τον Χρυσόστομο Σμύρνης. Μεταξύ αυτών σειρά επιφυλλίδων με τίτλο «Φύλλα εκστρατείας», δημοσιευμένων στην εφημερίδα Βαλκανικός Ταχυδρόμος (30.8.1920-22.9.1920) (φακ. 3).

Κρητικό Χρονικό των Πολέμων και των Κατοχών. Συνέπειες (Α’ Παγκοσμίου) και Μικρασιατική Καταστροφή (σελ. 78-80) Ζ’: 1919-1922

Σώμα φωτογραφιών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία (περισσότερες από 6.000), μέρος του οποίου είναι προϊόν οργανωμένων φωτογραφικών συνεργείων οπλιτών της ελληνικής στρατιάς. Οι τελευταίες, τραβηγμένες και τυπωμένες (πολλές μεγάλων διαστάσεων) από το Δεκέμβριο του 1920 έως τον Ιανουάριο του 1922, αποδίδουν όχι μόνο τις φάσεις των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Μικρασιατικό Μέτωπο αλλά και την ανθρώπινη διάσταση της καθημερινής ζωής του Έλληνα στρατιώτη. Τεκμηριώνουν ακόμη την έντονη ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία (ελληνικοί οικισμοί, ελληνικές αρχαιότητες, βυζαντινά μνημεία κ.ά.).

Α) Εκθέσεις πεπραγμένων, εκθέσεις συμβάντων, μηνιαίες εκθέσεις, εκθέσεις στρατιωτικής κατάστασης, εκθέσεις πληροφοριών, γενικές διαταγές, διαταγές επιχειρήσεων, δελτία στρατιωτικής κατάστασης, δελτία πληροφοριών, δελτία πληροφοριών επί της πολιτικής και στρατιωτικής κατάστασης του εχθρού, αναφορές, ημερολόγια, υπομνήματα, καταστάσεις δυνάμεων, σχεδιαγράμματα διάταξης μονάδων, πίνακες στάθμευσης μονάδων, πίνακες απωλειών, χάρτες και διαγράμματα διατάξεων μονάδων του ελληνικού στρατού και των εχθρικών δυνάμεων και διάφορα έγγραφα της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας των:

• Γενικού Στρατηγείου εν Μικρά Ασία
• Επιτελείου Στρατιάς Μικράς Ασίας
• Επιτελείου Στρατιάς Θράκης
• Επιτελικής Υπηρεσίας Στρατού
• Γενικού Επιτελείου Ναυτικού
• Σώματος Στρατού Σμύρνης
• Α΄ Σώματος Στρατού
• Β΄ Σώματος Σρατού
• Γ΄ Σώματος Στρατού
• Δ΄ Σώματος Στρατού
• Ε΄ Σώματος Στρατού
• Ομάς Μεραρχιών (VII & IX)
• Iης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIας Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Vης Μεραρχίας (Κρήτης - Κυδωνιών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIης Μεραρχίας (Σερρών) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIης Μεραρχίας (Αρχιπελάγους) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• VIIIης Μεραρχίας (Ηπείρου) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• IXης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Xης Μεραρχίας (Σμύρνης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIης Μεραρχίας (Μαγνησίας) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIης Μεραρχίας (Ξάνθης) και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIIIης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• XIVης Μεραρχίας και των υπ' αυτή συνταγμάτων, διευθύνσεων και σχηματισμών
• Ανεξάρτητης Μεραρχίας
• Μεραρχίας Ιππικού
• Ανεξάρτητου Μικτού Αποσπάσματος Παναγιωτάκου
• Μη μεραρχιακών μονάδων Πεζικού, Πυροβολικού και Μηχανικού
• Μονάδων Αεροπορίας
• Μονάδων Αυτοκινήτων
• Υγιειονομικών Σχηματισμών
• Γενικής Στρατιωτικής Διοίκησης Σμύρνης και Στρατιωτικών Διοικήσεων Δορυλαίου, Ουσάκ, Κιουτάχειας, Πανόρμου, Προύσης, Οδεμησίου, Αξαρίου, Μαγνησίας, Μπαλικεσέρ
  Επιτροπής Οχυρώσεως Μικράς Ασίας

Β) Έγγραφα, δελτία πληροφοριών, υπομνήματα και αναφορές των Στρατιωτικών Αποστολών Πόντου, Κωνσταντινούπολης και Βηρυττού.

Γ) Έγγραφα της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης και Κωνσταντινούπολης

Δ) Έγγραφα των Υπουργείων Εξωτερικών και Στρατιωτικών

Ε) Εκθέσεις, ένορκες καταθέσεις, υπομνήματα, δικογραφίες, εκθέσεις εξέτασης και γνωμοδοτήσεις της Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μικράς Ασίας και της Ανακριτικής Επιτροπής Ελέγχου Δοσιλόγων Μικράς Ασίας

Στ) Αρχεία των Αντιστρατήγων Κ. Μοσχόπουλου, Αλεξ. Οθωναίου, Αχ. Πρωτοσύγγελου, Κιμ. Διγενή, Κ. Μοσχόπουλου, Γ. Πολυμενάκου, Αθ. Εξαδάκτυλου, Αριστ. Βλαχόπουλου, Υποστράτηγου Ι. Πετρίδη και Ι. Κωττάκη

Ζ) Διάφοροι χάρτες της Μικράς Ασίας

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν την Τραπεζούντα, τη Σεβαστούπολη Ρωσίας, το Μικρασιατικό Μέτωπο και αντάρτες στον Πόντο.

Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν κορίτσια και μαθήτριες του Παρθεναγωγείου Κίου.

• Ημερολόγιο της μικρασιατικής εκστρατείας, συνταγμένο τον Σεπτέμβριο του 1922 κατά την επιστροφή των στρατευμάτων. Αναφέρεται σε γεγονότα και πολιτικά πρόσωπα κατά τη διάρκεια της εκστρατείας (1919-1922).
• Φωτογραφίες του Λ. Καλλέργη κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, κυρίως απεικονίζουν τον ίδιο και συναδέλφους του υγειονομικούς.

Ο φάκελος περιλαμβάνει αλληλογραφία μεταξύ του Όρχου Πυροβολικού Σμύρνης, της Βάσης Σμύρνης, της Διεύθυνσης Πυροβολικού της Στρατιάς Μικράς Ασίας με θέμα τη δημιουργία Χημείου για τις ανάγκες του στρατού.

Τεκμήρια από την στρατιωτική σταδιοδρομία του Κωνσταντίνου Φωκά μεταξύ άλλων στην μικρασιατική εκστρατεία, τιμητικές διακρίσεις, στρατιωτικές ταυτότητες, υπηρεσιακά έγγραφα από την επαγγελματική του σταδιοδρομία, οικογενειακή αλληλογραφία κ.ά.

Από το οικογενειακό αρχείο Μπαλτατζή:
Έγγραφα Υπουργείου Εξωτερικών (1921). Αποκόμματα τύπου για τη δίκη των έξι (1922).

Επιτελικοί / Eπιχειρησιακοί / Πολιτικοί χάρτες
Μέρος της συλλογής χαρτών απεικονίζει το χώρο της ΝΑ Ευρώπης, τη Μικρά Ασία και την Τουρκία κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Η κατασκευή τους εκτείνεται χρονικά από το 16ο έως τον 20ό αι.
Το είδος τους ποικίλλει. Υπάρχουν χάρτες ιστορικοί, εθνογραφικοί, επιτελικοί, αρχαιολογικοί, περιηγητικοί, στατιστικοί, γλωσσολογικοί, διοικητικοί, οικονομικοί–παραγωγικοί, εκκλησιαστικοί, ναυτικοί, γεωφυσικοί και πολιτικοί. Είναι κυρίως ελληνικοί, αλλά υπάρχουν και χάρτες αγγλικοί, γερμανικοί, οθωμανικοί και σλαβικοί.

Καταγραφή προσφύγων από την ανατολική Θράκη που ήρθαν στην Πρέβεζα το 1922

Πιστοποιητικό γέννησης-βάπτισης του Παναγή Μουράτογλου από τη μητρόπολη Νεοκαισάρειας (1917). Οικογενειακές φωτογραφίες Μουρατίδη (1910-1922)
Ο Στυλιανός και η Μαρία Μουρατίδου (αδέλφια) σε παιδική ηλικία στο Παρθένι Πόντου (π. 1910)· οικογενειακή φωτογραφία στην οποία εικονίζονται ο Γεώργιος Μουρατίδης (παππούς), Μιλτιάδης (γιος) και Στυλιανός Μουρατίδης (εγγονός)· ο Πρόδρομος Γουναράς, η σύζυγός του Ελένη, τα παιδιά τους Γιώργος, Αθηνά και Κατίνα και η Φωφώ, αδελφή της Ελένης (π. 1910). Έλληνες από το Παρθένι Πόντου εξόριστοι στη Σαφράμπολη (1921-1922): Λάζαρος Αλγιαννάκης, Χαρίλαος Παπαδόπουλος, Μιλτιάδης Μουρατίδης, Δημήτριος, Συμεών και Πρόδρομος Νικητίδης, Σπυρίδων Ζουμπουλίδης.

Η συλλογή περιέχει είκοσι (20) επιστολές του υπολοχαγού του Πυροβολικού Σώματος Γεωργίου Οικονομίδη προς την οικογένειά του, στον Βόλο, γραμμένες στη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας, στα διαδοχικά μέτωπα του πολέμου, μέχρι λίγες μέρες πριν την κατάρρευση και την καταστροφή. Οι επιστολές απηχούν προσωπικές εκτιμήσεις για τη Μικρασιατική εκστρατεία και τους πρωταγωνιστές της και αποτυπώνουν την ψυχολογική κατάσταση, τις ελπίδες και τους φόβους του συντάκτη τους για την έκβαση του πολέμου. Η Συλλογή περιλαμβάνει επίσης ιδιόχειρη «Έγγραφον Κατάθεσιν του Υπολοχαγού του Πυροβολικού Οικονομίδου Γεωργίου» (χ.χ.), καθώς και μία (1) φωτογραφία με τη σημείωση «Εσκί Σεχίρ, 18 Ιουλίου 1921, Ιστορική ημέρα καθ’ ην οι γενναίοι παρασημοφορούνται παρά της Α.Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου, Γ. Κ. Οικονομίδης».

Στον υποφάκελο 1.4 περιλαμβάνονται επιστολές του γιατρού Μαθιού Μακκά από τη Μικρά Ασία (Προύσα, Εσκί Σεχίρ) προς τους γονείς του (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1921).

Αξιωματικοί και πολίτες κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας

Φωτογραφική συλλογή Παναγιώτη Τζαβάρα
α) 1920, Απριλίου 13: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας (δεύτερος από δεξιά) με άλλους στρατιωτικούς στη Μικρασιατική Εκστρατεία.
β) 1920-1921: Στρατιωτικό σώμα σε ανάπαυση στη Μικρά Ασία.
γ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας ανάμεσα σε άλλους στρατιωτικούς (δεύτερος από αριστερά).
δ) 1920-1921: Ο Παναγιώτης Τζαβάρας, με άλλους στρατιώτες καθισμένοι μπροστά σε τζαμί.

Τρία ταχυδρομικά δελτάρια από το Μικρασιατικό Μέτωπο με απεικονίσεις στρατιωτικών. Το ένα με κείμενο στην πίσω όψη.

Επιστολές, έντυπα, αποκόμματα εφημερίδων

Φωτογραφίες από τη φωτογραφική συλλογή Τηλέμαχου Αποστολόπουλου: Ο Τηλέμαχος Αποστολόπουλος στη Μικρά Ασία (1919)· ο ίδιος στη Σμύρνη (1921)· η γέφυρα στο Κιπρί-Μπασί· αξιωματικοί και νοσηλευτικό προσωπικό του πρώτου στρατιωτικού νοσοκομείου στο Δορύλαιο (1921).

Καρτ-ποστάλ από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, από την εγκατάσταση προσφύγων στη Ροτόντα, από Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, από Έλληνες στρατιώτες κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία και εικόνες από Μικρά Ασία.

• Αλληλογραφία του Υπουργείου Οικονομικών με την Εθνική Τράπεζα σχετικά με τη χορήγηση δανείων σε πρόσφυγες από τη Ρωσία, τη Θράκη, τον Πόντο, την Μικρά Ασία.
• Αλληλογραφία του Υπουργείου Οικονομικών με την Επιτροπή Ποντίων περί αλλαγής εγγυητών των δανείων
• Συγκρότηση Επιτροπής Ποντίων
• Αιτήσεις χορήγησης δανείου προσφύγων Πόντου, Δυτικής Θράκης
• Γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής χορήγησης δανείων

Φωτογραφίες από το μέτωπο της Μικράς Ασίας.

«Μητρώον των εν τω Νομώ Χίου Προσφύγων» κατά τον πρώτο διωγμό των Ελλήνων κυρίως από την Ερυθραία της Μικράς Ασίας το 1914. Στα φύλλα του καταγράφονται ονομαστικά 7.375 προσφυγικές οικογένειες και τα μέλη τους, δηλαδή ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανέρχεται συνολικά σε 31.874, τις περισσότερες φορές αλφαβητικά, άλλοτε σύμφωνα με το μικρό τους όνομα και άλλοτε με το επίθετό τους, ανά «τμήμα» προέλευσης.
Τα τμήματα προέλευσης με τη σειρά που ακολουθεί το βιβλίο είναι τα εξής: α) Κάτω Παναγιάς, β) Α΄Κρήνης, γ) Β΄Κρήνης, δ) Γ΄Κρήνης, ε) Δ΄Κρήνης, στ) Οβατζηκίου, ζ) Ερυθρών, η) Α΄Ρεϊς-Δερέ, θ) Β΄Ρεϊς-Δερέ (Κρήνης), ι) Μελί, ια) Α΄Αλατσάτων, ιβ) Β΄Αλατσάτων, ιγ) Αγ. Παρασκευής, ιδ) Καραβούρνων, ιε) Β΄Καραβούρνων, ιστ) 17ον, ιζ) Οινουσών, ιη) 16ον, ιθ) Καρδαμύλων, κ) Προσθήκαι εις διάφορα Τμήματα.
Σε κάθε φύλλο του καταγράφονται στοιχεία σε στήλες που φέρουν τους παρακάτω τίτλους και βρίσκονται με την ακόλουθη σειρά: «Αύξων αριθμός οικογενείας, ονοματεπώνυμο προσφύγων, ηλικία, τόπος εγκαταστάσεως, τελευταία κατοικία εν τη υποδούλω Ελλάδι, επάγγελμα, αύξων αριθμός βιβλιαρίου, παρατηρήσεις»

• 68 φωτογραφίες από το μέτωπο της Μικρασιατικής Εκστρατείας (Εσκί Σεχίρ 1921), κατά τη διάρκεια της επίσκεψης εκεί του βασιλιά Κωνσταντίνου και του διαδόχου Γεωργίου.
• Λεύκωμα με καρτ ποστάλ από την Τουρκία των μέσων της δεκαετίας του 1920.
• Λυτές καρτ ποστάλ.

Δύο επιστολές στην οικογένεια του από το Μικρασιατικό μέτωπο μετά τη μάχη στον Σαγγάριο ποταμό όπου εκτός από προσωπικές επιδιώξεις και οικογενειακά θέματα παρουσιάζει την κατάσταση που επικρατεί στο στράτευμα και τις αντιδράσεις που προκαλεί η κακή διοίκηση καθώς και τις προσδοκίες του για εκκαθαρίσεις, μεταβολές και ειρήνευση.

Φωτογραφίες, χρ. 1920-1923, όπου απεικονίζονται στρατιώτες στην Μ. Ασία, Ξάνθη, Κορυτσά, Μιχαλίτσι, ανάμεσά τους και Μεσσήνιοι, όπως ο Αριστείδης Θεμ. Κουτσομητόπουλος, πατέρας των Γεώργιου & Παναγιώτη Κουτσομητόπουλου.

Οι φάκελοι περιέχουν:
• Απόδειξη Αγροτικής Τράπεζας για εξόφληση χρέους πρόσφυγα προς την ΑΤΕ
• Πρόσκληση γάμου στην Κωνσταντινούπολη
Προσφυγικό οικογενειακό βιβλιάριο εποικισμού (κοινότητας Ερεντί Νέστου)
Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν πρόσφυγες από Ανατολική Θράκη και Πόντο

Εικονογραφημένο δελτάριο με την ένδειξη «Σμύρνη, Προκυμαία, Καφέ Παρί», απεσταλμένο στον Δ. Ηρακλείδη.

Το Αρχείο χαρακτηρίζεται από πλούσια θεματολογία με κύριους άξονες τη διπλωματική, εθνική, βουλευτική και συγγραφική δραστηριότητα του Δραγούμη. Το σύνολο των εθνικών διεκδικήσεων της Ελλάδας την περίοδο αυτή φωτίζονται από το πλήθος του αρχειακού υλικού που απόκειται στις ενότητες του Αρχείου, που περιέχουν αλληλογραφία, έγγραφα, εκθέσεις, υπομνήματα και τύπο με τα εξής θέματα:

• Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919)
• Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920)
• Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Χάρτες της Γεωγραφικής Βρετανικής Υπηρεσίας του 1920 1) της Ευρωπαϊκής Τουρκίας με την περιοχή των στενών, της Σμύρνης και των νησιών του Αιγαίου, 2) των νότιων συνόρων της Τουρκίας στην Ασία και 3) της χερσονήσου της Καλλίπολης.

Ο φάκελος περιέχει πτυχίο από Αρχιγένεια Εκπαιδευτήρια Θράκης

Συλλογή ταχυδρομικών δελταρίων (cartes postales) με θέμα τους πρόσφυγες από τη Μακεδονία που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και τα περίχωρά της

Ζητήματα κτηματικά, οικονομικά και διαπραγματεύσεις, θέματα για τη δημόσια εκπαίδευση, προξενικά ζητήματα και διπλωματικές σχέσεις με τρίτες χώρες, εμπορικά, διοικητικά και δικαστικά ζητήματα, κρούσματα πανώλης, υγειονομικά μέτρα, ναυτιλιακά ζητήματα, πολιτικές σχέσεις Ελλάδας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, διώξεις και μέτρα κατά των Ελλήνων, θέματα ελληνισμού, δικαστικές υποθέσεις, διπλωματικά θέματα, αλληλογραφία με το Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης, θέματα προσωπικού, αιτήσεις αποφυλάκισης Ελλήνων κρατουμένων, ναυάγια, εκπαιδευτικά και εκκλησιαστικά ζητήματα, φάροι, σπογγαλιεία, υποθέσεις Ελλήνων Οθωμανών υπηκόων, οργάνωση εκκλησιών Μικράς Ασίας και Αιγαίου, πολιτικά θέματα νησιών Αιγαίου, ζητήματα Πατριαρχείων, μεταξοσκωληκοτροφία, αρμενικό ζήτημα, υποθέσεις φυλακισμένων, υποθέσεις εξισλαμισμού Ελληνίδων, ποινικά ζητήματα, κληρονομικές υποθέσεις και κληροδοτήματα, πολιτικές και στρατιωτικές εκθέσεις, ζητήματα ιθαγένειας, ζητήματα Οικουμενικού Πατριαρχείου, γεωργικά θέματα, ημερήσεις αναφορές πρέσβεων, περί ληστείας, μέτρα κατά Ελλήνων και Αρμενίων, πίνακες πληθυσμού, σεισμοί Κωνσταντινουπόλεως, κ.ά.

Στον φάκελο εμπεριέχονται τίτλοι σπουδών της Αστικής Σχολής Καισαρείας, και του Κεντρικού Παρθεναγωγείου (εκδοθέν από την «κατά Καισαρείαν Ιερατική Σχολή») 1918

1. Πιστοποιητικό βαπτίσεως της Αναστασίας, αδελφής του Μιλτιάδη Σταμούλη (Σηλυβρία, 1880)
   2 & 3. Ενδεικτικά της ιδίας του Ζαππείου Κωνσταντινουπόλεως (1892-1893)
2. Δίπλωμα της εν Κωνσταντινουπόλει Αδελφότητος "Ο Αρχιγένης" του Θρασ. Κοκόλη, γαμπρού του Μιλτιάδη Σταμούλη (1908)

Αλληλογραφία, ημερολογιακές σημειώσεις

Φωτογραφίες, σημειώσεις και βιβλιογραφικό υλικό.
Χειρόγραφες και δακτυλόγραφες σημειώσεις Ε. Δαλέζιου για τα Καραμανλίδικα, αποκόμματα ελληνικών εφημερίδων με συναγωγή τουρκικών λέξεων σε χρήση στην ελληνική γλώσσα, εφημερίδα Μικρασιατική Ηχώ (τρία φύλλα 1963, 1970, 1972) φωτογραφίες καραμανλίδικων χειρογράφων, φωτοτυπίες από σελίδες τίτλου καραμανλίδικων εκδόσεων, καραμανλίδικες επιγραφές. Εκδόσεις, χειρόγραφα, films και φωτογραφίες από καραμανλίδικα βιβλία
Σημειώσεις, αποκόμματα και φωτογραφίες από τις βιβλιοθήκες της Κωνσταντινούπολης, τα αρχεία του πατριαρχείου, τα τουρκικά αρχεία, την τουρκική γλώσσα, κατάλογος εκδόσεων του Γαλλικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Κωνσταντινούπολης, τετράδιο Ημερολογίου Ε. Δαλέζιου με τίτλο "Constantinople byzantine et turque: ruines et monuments 1910-1914-1918" με ένθετες φωτογραφίες μνημείων και κτηρίων, ανάτυπο από τεύχος της Revue des Etudes Byzantines (1959), κείμενο με τίτλο "Constantinople 1928. Impression de voyage par Marguerite Devigne,"
Αρνητικά και υαλόπλακες τοπίων, αρχαίων, χριστιανικών και μουσουλμανικών μνημείων καθώς και προσώπων από Κωνσταντινούπολη, Προύσα, Ικόνιο, Σμύρνη, Άδανα, Μουδανιά, Έφεσο, Νίκαια, Άγκυρα, Όλυμπο Βιθυνίας, και Ρόδο. Cartes-postales Κωνσταντινούπολης, Αγίων Τόπων, πορτρέτα σε cartes-postales και φωτογραφίες του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, φωτογραφίες από την κηδεία του οικουμενικού πατριάρχη Ιωαννίκιου Γ΄, από πυρκαγιά στο Πέρα, από την κηδεία του σουλτάνου Μεχμέτ Ε΄ καθώς και φωτογραφίες του Ευγένιου Δαλέζιου από τις περιηγήσεις του στην Τουρκία. Φωτογραφία της σελίδας τίτλου της καραμανλίδικης εφημερίδας Ανατολή (1929). Φάκελος με τίτλο “Documents pour servir a une histoire de la photographie en Tourquie » (χειρόγραφες σημειώσεις και αποκόμματα), χειρόγραφα σχέδια ευρύτερης περιοχής Κωνσταντινούπολης, Σμύρνης κ.α. περιοχών Μικράς Ασίας.
Χειρόγραφες σημειώσεις, βιβλιογραφία, Notes sur les Haihorom και φωτοτυπίες. Καππαδοκία: Paul Goubert, “Note sur l’ histoire de la Cappadoce au debut du XIII s.”, L’ Eglise de Cappadoce. Νικομήδεια – Βιθυνία: χειρόγραφες σημειώσεις, αλληλογραφία, βιβλιογραφικές σημειώσεις, επιγραφικό υλικό, χειρόγραφοι χάρτες Βιθυνίας, σημειώσεις για τα ελληνικά χωριά Βιθυνίας, φωτογραφίες από τον Βόσπορο. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών: χειρόγραφες και δακτυλόγραφες σημειώσεις και αναφορές για το Κέντρο, την ίδρυσή του και τις δραστηριότητές του, περιγραφές από επίσκεψη σε περιοχές της Μικράς Ασίας και βιβλιογραφία σχετική.
Αποκόμματα εφημερίδων τουρκικών και ελληνικών για Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία
Χειρόγραφες σημειώσεις και βιβλιογραφία για το ισλάμ, την Τουρκία, τη Μικρά Ασία, βιβλιογραφικά δελτία. Βιβλιογραφία και βιογραφικά στοιχεία για τον μικρασιάτη λόγιο Ιωάνη Κάλφογλου (1871-1931). Φάκελος με υλικό για τη Μικρά Ασία με σημειώσεις, βιβλιογραφία, φύλλα της εφημερίδας Μικρασιατική Ηχώ, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες της Προύσας και των Μουδανιών, χειρόγραφοι χάρτες Ανατολίας, Προύσας και Μουδανιών. Ανέκδοτο χειρόγραφο κείμενο του Ε. Δαλέζιου με τίτλο Les grandes lignes du peuplement de l’ Asie Mineure.

Η συλλογή περιλαμβάνει χειροποίητες κούκλες και κεντήματα που έγιναν από την Near East Industries της Near East Relief Association, και ποικίλα τρισδιάστατα αντικείμενα και έντυπο υλικό που σχετίζονται με την Near East Relief and Industries.

Ενδιαφέρον για το μικρασιατικό ζήτημα και για την ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική οικονομία και κοινωνία παρουσιάζουν τα τεκμήρια σχετικά με δύο προσφυγικά δάνεια της ΕΤΕ (φ.11 και φ.12) καθώς και πολλές εκθέσεις και ομιλίες του Διομήδη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τις δεκαετίες 1920 και 1930.

Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου του Στρατή Δούκα είναι από τα γνωστότερα λογοτεχνικά έργα με θέμα τη μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή. Στο αρχείο σώζονται κριτικές και σχόλια για το έργο (υποφάκελος 4.3). Στην οικογενειακή αλληλογραφία απαντώνται στοιχεία για την ζωή των μελών της οικογένειας μετά την καταστροφή (φάκελος 8). Διασώζεται έγγραφο που αφορά την αναζήτηση αγνοούμενου στρατιώτη (υποφ. 9.1), τεκμήρια που προορίζονται ή απευθύνονται στην Εκτιμητική επιτροπή κοινότητος Κεμερίου και πέριξ και στη δευτεροβάθμια επιτροπή Κυδωνιών (1925-1926) (υποφ. 9.3) και διάλεξη του αδελφού του Αλέκου Δούκα με τίτλο «Μικρασία» (1959) (υποφ. 10.2).

Το αρχείο περιλαμβάνει αλληλογραφία του κωνσταντινουπολίτη λογοτέχνη Λύσανδρου Πράσινου με τους συντοπίτες του λογοτέχνες Θράσο Καστανάκη, Όμηρο Μπεκέ, Γ. Χαλκούση και άλλους, φωτοαντίγραφα ποιημάτων του και πιστοποιητικά μεταξύ των οποίων άδειες διδασκαλίας, από την Πατριαρχική Κεντρική Εκπαιδευτική Επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τα παρακάτω εκπαιδευτικά ιδρύματα: «Εν Πέραν Εθνικόν Ελληνογαλλικόν Λύκειον» (1914-1915), «Αρρεναγωγείον της Κοινότητος Γαλατά» (1914-1915, 1915-1916), «Εν Πέραν Εθνική Σχολή των Γλωσσών και Εμπορίου» (1914-1915, 1915-1916).

Φάκελος 1
Τεκμήρια (κυρίως προξενική αλληλογραφία) της περιόδου 1921-1923 όταν o Α. Άννινος ήταν Γενικός Πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη. Τα τεκμήρια αφορούν τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την ανταλλαγή των πληθυσμών.

φάκελος 17
Λεύκωμα με φωτογραφίες από τη Μικρασιατική εκστρατεία. Περιέχονται φωτογραφίες από την πορεία της ΧΙΙ Μεραρχίας προς την Άγκυρα. Το λεύκωμα περιλαμβάνει φωτογραφίες του διαδόχου Παύλου, διαφόρων στρατιωτικών τελετών και ασκήσεων, στιγμιότυπα των πορειών και της ανάπαυλας, φωτογραφίες Τούρκων αιχμαλώτων.

Στο αρχείο υπάρχουν:

• 6 φάκελοι που περιέχουν αποκόμματα εφημερίδων (γερμανικών, αγγλικών, ρουμανικών και ελληνικών) σχετικά με τα Βαλκάνια

• 1 τετράδιο χειρόγραφο με τον τίτλο “État present de l’Empire Ottoman” par A. Ubicini et P. de Counteille, καθώς και διάφορες χειρόγραφες σημειώσεις.

• Μοσχόπουλου Ν. Σημειώσεις δυνάμεναι να χρησιμεύσωσι προς απάντησιν εις βουλγαρικά φυλλάδια και υπομνήματα ιδία δε εις το του Balkan Committee ως και εις τας Τουρκίας αιτιάσεις (δακτυλόγραφο)

• Οι εν Μακεδονία μειονότητες (δακτυλόγραφο)

• Μοσχόπουλου Ν. Σημειώσεις προς απάντησιν εις το υπόμνημα του Βαλκανικού Κομιτάτου (δακτυλόγραφο).

• Μετάφραση δημοσιεύματος του Ράικο Δασκάλωφ στην εφ. Berliner Tageblatt (11.11.1922) με θέμα την αυτονομία της Θράκης.

• Φάκελος που περιέχει αποκόμματα της εφ. «Vossische Zeizung».

• Δακτυλόγραφα και χειρόγραφα κείμενα στα γερμανικά.

• Σκόρπια φύλλα εφημερίδων

Έγγραφα σχετικά με την ίδρυση υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στη Σμύρνη (1919)ˑ έκθεση του Αριστείδη Στεργιάδη προς την κυβέρνηση για την αναγκαιότητα της ίδρυσης του υποκαταστήματοςˑ αλληλογραφία και υπηρεσιακά έγγραφα (1919-1922).
Φωτογραφίες του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στη Σμύρνη (1920): απόψεις εξωτερικών και εσωτερικών χώρων του κτιρίου, ομαδικές φωτογραφίες των ανώτερων υπαλλήλων και του προσωπικού.

*Από φάκελο 7:
Υποφάκελος 10 : 1922
Επιστολές από: Κλάδο, συνταγματάρχη απόστρατων, Κανάκης Κ. προς Ν. Πλαστήρα.
Υποφάκελος 11 : 1923
Επιστολές, τηλεγραφήματα και κάρτες από: Κ. Παπαγιάννη, Β. Τσιρογιάννη, Γοργίδη, Ν. Ζαφειρίου,
συνταγματάρχη διοικητή Β’ στρατιωτικής περιοχής Πατρών, Θ. Πάγκαλο, Ελένη, Μ. Σ. Κέπετζη, σύζυγος
Στυλιανού Γονατά, Αχιλλέα, Α. Ρωμάνο, Στρατηγό, Παντελεήμων, Μητροπολίτη Καρύσταινας,
Παναγιώτη Δαγκλή, Αλέξανδρο Οθωναίο, στρατηγό, Κ. Σταυρίδη, Ασημίτσα Θεοφιλίδου, Α.
Χατζηκυριάκο, αρχηγό στόλου, Κ. Μανέτα, στρατηγό Β’ σώματος στρατού, Γεώργιο Αγραφιώτη,
υπολοχαγό, Γεώργιο Κονδύλη, E. C. Hole, γενικό πρόξενο, Φασόπουλο, Διονύσιο Σταυριανόπουλο,
Κωνσταντίνο Βεντήρη, Αντώνιο, Μητροπολίτη Ηλείας, Θάνο Μ. Καρύλλο, έφεδρο υπολοχαγό πεζικού,
Νικόλαο Πολίτη, Αλεξανδρή Ρωμανό, Νικόλαο Α. Σπόντζα, Λογιστικόν και Εκκαθαριστικόν Γραφείον,
Αντιπροσωπεία Οικουμενικού Πατριαρχείου εν Ελλάδι επί πτριαρχίας Χρυσόστομου Εφέσου.
Επιστολές Ν. Πλαστήρα προς: Νομάρχη Κερκύρας, Γεώργιο Κονδύλη και Ελευθέριο Βενιζέλο.

*Φάκελος 8
Αλληλογραφία Εισερχόμενη : 1924
Υποφάκελος 1 : Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1924
Επιστολές από: Σταμάτη Πανταζή, συνταγματάρχη χωροφυλακής, Γ. Τσάμη, ταγματάρχη πεζικού, Ζωή
Π. Μανέτα, Νικόλαο Παππαδάκη, έφορο αρχαιοτήτων, Αρχιμανδρίτη Νεόφυτο, Ιεράς Μητρόπολης
Ηρακλειάς, Παρασκευά Δ. Χασαπογιάννη, Ζ. Αργυρό, Αλέξανδρο Οθωναίο, στρατηγό, Γ. Παπανδρέου,
πληρεξούσιο Λέσβου, Στυλιανό Γονατά, Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Αλέξανδρο Διομήδη,
Σοφία Σωτηριάδου, Γ. Φραγκούδη, Πέτρο Ν. Ευριπαίο, Γενικό Διοικητή Κρήτης, Σπαχή, Μιχαήλ Α.
Ράλλη, Γ. Πεφάνη, Γ. Μελά, Μισαηλίδη, Ελένη Κ. Σπυρίδη, Μ. Κέπετζη προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 2 : Μάρτιος-Απρίλιος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Γ. Π. Βογιατζόγλου, Λ. Παρασκευόπουλο, Μαυρομάτη, Γ.
Μελά(αγγλικά), Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Δεμέστιχα Ιωάννη, Γεώργιο Κονδύλη,
υπουργό Στρατιωτικών, Γεώργιο Παπανδρέου, Γ. Σ. Φραγκούδη, Α. Αλεξανδρή, Οδυσσέα
Παπαμαντέλλα, Κωνσταντίνο Παπαμαντέλλο, Β. Σ. Ασημάκη, λοχαγό πυρ, Γ. Πρωτόπουλο,
αντισυνταγματάρχη, Εμμανουήλ Μπενάκη, Α. Πετρίδη, Μαρδαβέλλα, Νικολόπουλο(γαλλικά),
διευθυντή εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ», Χ. Παπαθανασόπουλο, ταγματάρχη πεζικού, Γαρδίκη,
Αθανασιάδη, Πηνελόπη Δέλτα, Σ. Σωτηριάδη, Αλέξανδρο Παπαναστασίου, Κοσμανίδη Μιχαήλ,
Βεγλέρη(γαλλικά), Νομάρχη Λέσβου, Παπαλεξόπουλο, Κανέλλο, Δήμαρχο Χίου, Λαό της Νέας Χίου,
Χρ. Καραδημήτρης, Στέφανος Π. Καλογεράς, Δήμος Χρονόπουλος, Σύνδεσμος Φοιτητών Παρισιού
προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 3 : Μάιος-Ιούλιος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Γεώργιο Κονδύλη, Ε. Κανελλόπουλο, Λ. Μ. Ράλλη, Αριστόπουλο,
αρχίατρο, Ευστράτιο Πατούνα, Γεώργιο Παπανδρέου, Κ. Μελά, Πότη Τσιμπιδάρο, Βύρων Αθ.
Καραπαναγιώτη, πληρεξούσιο Λέσβου, Λ. Μ. Καλβοκορέσης, Μποδοσάκη Αθανασιάδη, Βάσο Ι.
Βλαβιανό, κεντρική διοικητική επιτροπή «ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ», Ελευθέριο Βενιζέλο, Δανιηλίδη
Δημοσθένη, Νικόλαο Πολίτη, Χ. Παπαθανασόπουλο προς Νικόλαο Πλαστήρα.
Υποφάκελος 4 : Αύγουστος-Δεκέμβριος 1924
Επιστολές και τηλεγραφήματα από: Απόστολο Ορφανίδη, υπουργό Υγιεινής Πρόνοιας και
Αντιλήψεως, Μ. Κέπετζη, Δημοσθένη Δανιηλίδη, Χ. Ππαθανασόπουλο, Κ. Μανέτα, Παπαστεργίου,
απόστρατο τάγματος πεζικού, Παπαλεξόπουλο, Πέτρο Πετρίδη, Βάσο Ι. Βλαβιανό, Γεώργιο
Παπανδρέου, Ανδρέα Χατζηκυριάκο, Γ. Α. Αναγνωστόπουλο, Ε. Κανελλόπουλο, Γ. Σ. Φραγκούδη,
Γεώργιο Κονδύλη, Κ. Παπαμαντέλλο, Γ. Αλιμπέρτη, Απόστολο Αλεξανδρή προς Νικόλαο Πλαστήρα.

*Από φάκελο 19:
Υποφάκελος 2: (1916-1950)
Προσκλήσεις από: Ένωση Εφέδρων Μ. Ασίας & Θράκης Δραπετσώνος-Ταμπουριών & Αμφιάλης, Εθνικό Δημοκτρατικό Σύλλογο Προσφύγων Παλ. Κοκκινιάς κ.ά.

*Από φάκελο 23:
Εφημερίδα του μετώπου με τίτλο «ΑΡΒΥΛΛΑ»(1921)

Από φάκελο 1 του φωτογραφικού υλικού:
Στιγμιότυπα από την άφιξη των μελών της Επαναστατικής Επιτροπής 1922 στον Πειραιά και την είσοδό τους στην Αθήνα, δοξολογία στη Μητρόπολη μετά την επικράτηση της Επανάστασης, μέλη της Επαναστατικής Επιτροπής 1922 στα γραφεία της ταξιαρχίας του ιππικού κατά την επιθεώρηση του στρατού του Έβρου (1923)

Πορτρέτα και στιγμιότυπα από επισκέψεις του βασιλιά Αλέξανδρου στο Μακεδονικό μέτωπο και τη Μικρά Ασία (1919, 1920)

Αρχείο του νομικού συμβούλου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Αυρήλιου Σπαθάρη και γιου του καθηγητή της Μεγάλης του Γένους Σχολής Ανδρέα Σπαθάρη. Το αρχείο καλύπτει ποικίλα νομικά ζητήματα που αφορούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης από τις αρχές του 20ου αιώνα έως το 1957. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται φάκελοι που αφορούν τα δικαιώματα των μειονοτήτων στη Συνθήκη των Σεβρών, τις διαπραγματεύσεις στη Συνδιάσκεψη της Λωζάννης καθώς και το μειονοτικό καθεστώς των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης μετά το 1923. Η αλληλογραφία του Σπαθάρη με διάφορους Κωνσταντινουπολίτες παρέχει στοιχεία για την ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως πληροφορίες για την οικονομική και εκπαιδευτική κατάσταση της μειονότητας, τις διενέξεις και τις αλληλοκατηγορίες στους κόλπους του Πατριαρχείου κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλληλογραφία μεταξύ προσφύγων στα καραμανλίδικα, όπου προβάλλονται πτυχές της κοινωνικής ζωής των τουρκόφωνων προσφύγων μετά την Ανταλλαγή των Πληθυσμών.

Τεκμήρια που ανήκουν στον Κλεισθένη Φιλάρετο, τα οποία σχετίζονται με την επαγγελματική δράση του και το ενδιαφέρον του για την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, την ανάπτυξη της βιομηχανίας και την αποκατάσταση των προσφύγων.

Αρχείο Παπαχριστοδούλου (Πολύδωρος, Περικλής, Άλκης)
Ι. Προσωπικό αρχείο Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου:
φ. Α: Πολύδωρος, Περικλής, Άλκης Παπαχριστοδούλου: Αυτοβιογραφικά στοιχεία για τον Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου, διηγήματα, μελέτες και ταξιδιωτικά, κρίσεις για το λογοτεχνικό του έργο και σχετικά αποκόμματα εφημερίδων. Μελέτες και σημειώσεις του Περικλή και Άλκη Παπαχριστοδούλου.
φ. Β: Μυρτίλος Αποστολίδης: χειρόγραφες μελέτες και σημειώσεις του Αποστολίδη, κυρίως, για τη Θράκη.
φ. Γ: Γεώργιος Βιζυηνός.

1. Έμμετρα. Αντίγραφα ποιημάτων σε μονόφυλλα ή τεύχη χειρόγραφα μονόφυλλα 220, δακτυλογραφημένα μονόφυλλα 4,
2. Επιτύμβιο Γ. Βιζυηνού. Συνεργασίες. Ενεπίγραφες μελέτες και ανεπίγραφα σημειώματα περί Γ. Βιζυηνού των: Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, Αρχιμ. Νικ. Βαφείδου, κ.ά.
   φ. Δ-Ε: Μελέτες ιστορικές, κυρίως, για τη Θράκη και τους Πομάκους και σημειώσεις και μελέτες για τα αναστενάρια.
   φ. ΣΤ: Λαογραφικά θέματα: μελέτες και σημειώσεις για τα δημοτικά τραγούδια της Θράκης και γι άλλα λαογραφικά θέματα.
   φ. Ζ: Αλληλογραφία.
   φ. Η: Έντυπα: εφημερίδες των ετών 1944-1962, φύλλο βουλγαρικής εφημερίδας και τουρκικής εφημερίδας από τις Σαράντα Εκκλησιές. Βιβλία και φυλλάδια ελληνικά και ξενόγλωσσα, κυρίως, για ζητήματα ιστορικά και λαογραφικά της Θράκης, τις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις, τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Θράκη στα συνέδρια ειρήνης στο Παρίσι το 1919 και 1946.
   φ. Θ: Συλλογή ογδόντα πέντε (85) φωτογραφιών από κώδικες, την καθημερινή ζωή της Θράκης, αποκόμματα από περιοδικά και εφημερίδες.
   φ. Ι: Ποικίλα σχετικά με τη Θράκη.
   φ. ΙΑ: Διάφορα.
   ΙΙ. Αρχείο Περικλή Παπαχριστοδούλου: χειρόγραφες φιλολογικές μελέτες, ποιήματα κ.ά.

Αλληλογραφία του Γεωργίου Φωτιάδη (πολίτης της ΕΣΣΔ) με Λουδοβίκο και Αλέκο Φωτιάδη, με τον διαχειριστή του τσιφλικιού του Φωτιάδη στη Σμύρνη, με Τούρκους δικηγόρους σε Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη σχετικά με τη διαχείριση και πώληση του τσιφλικιού μετά το 1922. Αλληλογραφία του Φωτιάδη με Τουρκοκρητικό από Ιεράπετρα σχετικά με ζητήματα κτηματικής περιουσίας, επιστολή του Φωτιάδη στο Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού το 1943 με την οποία διαμαρτύρεται για την απαλλοτρίωση του τσιφλικιού του από τις τουρκικές αρχές, συμβόλαια, συμφωνητικά, τίτλοι ιδιοκτησίας και άλλα δικαιολογητικά για την υπόθεση του τσιφλικιού.

• Μητρώο Τροφίμων (Β. 141, 1922-1990)
• Μητρώο Μελών ΔΣ (Β. 1990, 1922-1987)
• Αλληλογραφία (Φάκ. 2084, 1923)
• Αλληλογραφία με Η.Π.Α. (Φάκ. 2490, 1923-1924)
• Αλληλογραφία με φορείς, υπουργεία κ.λπ. (Φάκ. 2085, 2484, 2485, 1924-1934)
• Εκθέσεις πεπραγμένων-Προϋπολογισμοί (Φάκ. 2503, 1923-1935)
• Κληροδοτήματα Ασύλου (Φάκ. 2229, 1924-1940)
• Διαχείριση Ασύλου (Φάκ. 2486, 1924)
• Μικρασιατικός Σύνδεσμος (Φάκ. 2487, 1924-1925)
• Πρωτόκολλο Αλληλογραφίας (Β. 64, 1925-1927)
• Συνδρομητές και Δωρητές (Φάκ. 2144, 1927-1928)
• Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός (Φάκ. 2489, 1927-1928).

Παραχωρητήρια προσφυγικών κατοικιών

Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919), Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920), Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Έγγραφα από το αρχείο του πρώην Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως Σωφρόνιου (Σταμούλη), αλληλογραφία και άλλα στοιχεία του Θρακικού Κέντρου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου και διάφορα έγγραφα που αφορούν την Ανατολική Θράκη και την Κωνσταντινούπολη, κυρίως, του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

Κ85β:

1. Εννιά (9) επιστολές του Οικουμενικού Πατριαρχείου (1918-1923).
2. Έξι (6) επιστολές της Αρχιγραμματείας και Υπογραμματείας της Ι. Συνόδου Κωνσταντινουπόλεως και τρεις (3) εγκύκλιοι.
3. Μία (1) επιστολή του Πατριάρχη Αντιόχειας Γρηγορίου.
4. Δύο (2) ισολογισμοί κοινοτήτων Μυριοφύτου.
5. Πέντε (5) Δελτία του Γραφείου Τύπου της Γενικής Διοίκησης Θράκης 1922.
6. Μία (1) εγκύκλιος του Αναπληρωτή Γενικού Διοικητή Θράκης Δεκάζου και
7. Δεκατέσσερα (14) αποτυπώματα σφραγίδων Μητροπόλεων και Σωματείων της Ανατολικής Θράκης.

Κ85γ:

1. Εικοσιεννιά (29) γράμματα Πατριαρχών, τοποτηρητών και προέδρων συλλόγων (1914-1926).
2. Εννιά (9) Εγκύκλιοι Πατριαρχείων (1919-1943).
3. Επτά (7) διάφορα έγγραφα εκκλησιαστικά (1911-1924).
4. Έξι (6) έγγραφα Ύπατης Αρμοστείας Κωνσταντινουπόλεως (1920).
   5.Εικοσιπέντε (25) έγγραφα Γενικής Διοικήσεως Θράκης και υπηρεσιών (1922-1923).
5. Τρία (3) έγγραφα κυβερνητικά (1932-1933).
6. Τέσσερα (4) διπλώματα συλλόγων (1892, 1919, 1927).
7. Τρία (3) έγγραφα σχετικά με τοπωνυμίες Ανατολικής Θράκης.
8. Πρακτικά συσκέψεων Βουλευτών Προσφύγων Θράκης (1929).
9. Έξι (6) έγγραφα Θρακικής Ενώσεως Κωνσταντινούπολης (1919-1920).
10. Έξι έγγραφα (6) Μητροπόλεως Μυριοφύτου.
11. Δύο (2) στατιστικά περιοχής Μυριοφύτου (1913-1923).
12. Δεκαέξι (16) δελτία Τύπου Γενικής Διοίκησης Θράκης (1920-1922).
13. Τέσσερα (4) διάφορα έγγραφα.
14. Δεκαέξι (16) αποτυπώματα σφραγίδων και δεκατέσσερα (14) αποκόμματα εντίτλων εγγράφων διαφόρων υπηρεσιών.

Κ85δ:

1. Είκοσι (20) γράμματα Οικουμενικών Πατριαρχών, τοποτηρητών, κ.λπ (1912-1931).
2. Ένα (1) έγγραφο του Πατριάρχη Αντιόχειας Γρηγορίου (1923).
   3.Οκτώ (8) έγγραφα Κεντρικής Επιτροπής Μετατοπισθέντων Πληθυσμών (1919).
3. Έξι (6) επιδοτήρια και προικοσύμφωνα (1919-1920).
4. Δύο (2) έγγραφα της Θρακικής Ένωσης Κωνσταντινουπόλεως (1919).
5. Τρεις (3) εγκύκλιοι Πατριαρχείων (1911-1921).
6. Επτά (7) έγγραφα σχετικά με τους διωγμούς του ελληνικού πληθυσμού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (1914).
7. Πέντε (5) Δελτία Τύπου (1921).
8. Δώδεκα (12) έγγραφα της Πολιτικής Διοικήσεως Θράκης (1921).
9. Τρία (3) έγγραφα υπουργείων (1924-1930).
10. Πέντε (5) καταστάσεις συμβολαίων κ.ά. Μυριοφύτου (1921-1924).
11. Δεκατρία (13) έγγραφα της Υποδιοικήσεως Μυριοφύτου (1920-1922).
    13.Δύο (2) έγγραφα της Διοικήσεως Ραιδεστού (1920).
12. Οκτώ (8) διάφορα έγγραφα της Μητροπόλεως Μυριοφύτου (1913-1920).
13. Μία (1) εγκύκλιος του Διοικητή 13ου Συντάγματος (1921).
14. Ένα (1) Φιρμάνι ιδρύσεως Σχολής Πλατάνων (Μυριοφύτου) (1911).
15. Έξι (6) ενδεικτικά σπουδών της Μεγάλης του Γένους Σχολής (1888-1889).
16. Ένα (1) αντίγραφο διαθήκης του Θεμ. Γρηγορίου (1854).
17. Ένα (1) δίπλωμα Αδελφότητας Αγ. Ιωάννου Περιστάσεως (1919).
18. Οκτώ (8) επιστολές διαφόρων (1912-1922).
19. Δέκα (10) αποδείξεις πληρωμών σωματείων, κ.λπ. (1911-1917).
20. Εννιά (9) έγγραφα Αρχιγένειων Καθιδρυμάτων Επιβατών (1911-1912).
21. Ένα (1) έγγραφο της Επιτροπής προς ανέγερσιν σχολής εν Χαλκηδόνι (1920).
22. Ένα (1) έντυπο "Πασχάλιοις Πίναξ Πατριαρχείων" (1928).
23. Τέσσερα (4) διπλώματα διαφόρων εταιρειών (1895-1920),
24. Ένα (1) έντυπο "Πρόγραμμα Εθνικού Συνδέσμου Κωνσταντινουπόλεως" (1919).
25. Τρία (3) αποτυπώματα σφραγίδων.

Κ85ε:
Φ. Ι:

1. Εννιά (9) γράμματα Πατριαρχικά και Τοποτηρητών (1919-1930).
2. Ένα (1) έγγραφο της Κεντρικής Επιτροπής Μεταναστεύσεως Πληθυσμών (1919).
3. Πέντε (5) έγγραφα Αρμοστειών και Γενικής Διοικήσεως Θράκης (1921-1923).
4. Δύο (2) έγγραφα Θρακικής Ενώσεως (1919).
5. Δύο (2) Πατριαρχικοί Εγκύκλιοι (1914, 1919).
6. Έντεκα (11) εικόνες.
7. Δύο (2) έγγραφα Υποδιοικήσεως Μυριοφύτου (1920, 1923).
   Φ. ΙΙ:
8. Επιστολές προς τον Μητροπολίτη Σωφρόνιο (Ν. Καζάζη, Π. Παπαγεωργίου, Σ. Λάμπρου, Α. Κουρτίδου, Γερμ. Στρινοπούλου, κ.ά.).
9. Δώδεκα (12) αποδείξεις Σωματείων.
10. Μία (1) Κεντρ. Επιτρ. Ζαγορισίου (1919).
    Φ. ΙΙΙ. Διάφορα στατιστικά επαρχίας Μυριοφύτου και Περιστάσεως.
    Φ. IV: Διάφορα διωγμών πληθυσμών Θράκης (1919-1923)
    Φ. V: Διακόσιες τριάντα τρεις (233) επιστολές Φ. Αποστολίδη, Γ. Βαλέτα, Ν. Βασιλειάδη, Κ. Βουτσόπουλου, Αθηνάς Γαϊτάνου Γιαννιού, Απ. Δοξιάδη, Λ. Εννάλη, Δ. Καμπούρογλου, Κορυτσάς Ευλογίου Κουρίλα, Κ. Κουρτίδη, Γ. Μπακαλάκη, Πολ. Παπαχριστοδούλου, Παντοκρατορινού Αθαν. Αρχιμανδρίτη, Σ. Παπαδοπούλου, Παραμυθίας Αθηναγόρου, Δ. Πασχάλη, Μεγ. Πρωτοσυγκέλλου Αδαμάντιου, Ν. Ροδοπούλου, Αχ. Σαμοθράκη, Έκτορος Σαραφίδου, Ι. Σπαθάρη, Τραπεζούντος Χρύσανθου, Τρωάδος Ευσταθίου, Μέν. Φιλήντα, βιογραφία Ξενοκράτους, Μ. Γεδεών.

Ζητήματα περίθαλψης προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και προσφύγων πριν από το 1922. Μετακινήσεις πληθυσμών, σύμπυξη πληθυσμών για εγκατάσταση προσφύγων, διαδικασίες ανταλλαγής πληθυσμών. Ζητήματα προσωρινής στέγασης το πρώτο διάστημα από την άφιξη των προσφύγων. Συγκέντρωση βοηθημάτων για περίθαλψη και πρόνοια προσφύγων, έρανοι και δράση ξένων φιλανθρωπικών οργανώσεων. Συγκρότηση νοσοκομείων και άλλων υγειονομικών υπηρεσιών για την περίθαλψη προσφύγων, εισαγωγή προσφύγων σε ορφανοτροφεία. Ζητήματα στέγασης και αστικής αποκατάστασης προσφύγων, απαλλοτριώσεις εκτάσεων και επιτάξεις οικιών για τη στέγαση των προσφύγων, νομικά ζητήματα αποκατάστασης προσφύγων, έκδοση παραχωρητηρίων οικιών, θέματα που αφορούν το Ταμείο Ανταλλαξίμων και Κοινωφελών Περιουσιών.

Χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού περιοχών της Μικράς Ασίας (Άγκυρα, Φιλαδέλφεια, Σιβρί Χισάρ, Αφιόν Καραχισάρ, Εσκί Σεχίρ, Συναός), τουρκικές προκηρύξεις στα ελληνικά προς τους Έλληνες στρατιώτες και ελληνικές προκηρύξεις στα οθωμανικά προς του Τούρκους των Βαλκανικών Πολέμων ή της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

1. Αρχείο ιατρού Συμεών Ιωσηφίδη αναφερόμενο σε ελληνοτουρκικά θέματα των ετών 1930 - 1937.
2. Αλληλογραφία Ιω. Παναγιωτάκη σχετιζόμενη με το προσφυγικό ζήτημα των ετών 1923-1940.
3. Χειρόγραφες ομιλίες Εκκλησιαστικής Σχολής Χάλκης.
4. Αρχείο Στρατηγού Π. Σοφιανόπουλου, έγγραφα και φωτογραφίες (1915 - 1921).

1. Προκήρυξη Τούρκων στρατιωτών της περιόδου της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
2. Υπεύθυνη δήλωση αποζημίωσης πρόσφυγα.

1. Χάρτες 19ος - 20ός αιώνας: χάρτης της περιοχής της Αδριανούπολης, χάρτης της Μεγάλης Ελλάδας του 1920, χάρτης βυζαντινών επαρχιών Μικράς Ασίας.
2. Επιστολόχαρτα εμπορικών οίκων της Κωνσταντινούπολης με τιμολόγια και εμπορικές δοσοληψίες 1910-1913.
3. Αλληλογραφία του Χρ. Σαββαΐδη από το Εσκί Σεχίρ με τον Β. Ελευθεριάδη από την Κωνσταντινούπολη (1918-1919) σχετικά με την πώληση κτήματος του δεύτερου στο Εσκί Σεχίρ.
4. Δώδεκα (12) φύλλα της καθημερινής πολιτικής και οικονομικής εφημερίδας "ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ" του έτους 1922.

H Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας του υπουργείου Γεωργίας αποτελούσε βασικό μηχανισμό για την προώθηση της εποικιστικής πολιτικής του κράτους, αφού ήταν αρμόδιο για τις απαραίτητες τοπογραφικές εργασίες ώστε να επιτευχθεί η εγκατάσταση ακτημόνων και προσφύγων σε δημόσιες ή ανταλλάξιμες γαίες, σε εκτάσεις που προήλθαν από απαλλοτριωμένα τσιφλίκια ή από εγγειοβελτιωτικές εργασίες κ.λπ. Με την ίδρυση του υπουργείου Γεωργίας το 1917 η Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας συμμετείχε στην υλοποίηση του προγράμματος απαλλοτριώσεων και απόδοσης κλήρου σε ακτήμονες σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου 1072. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την εισροή εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στο ελληνικό έδαφος, η αποκατάσταση του προσφυγικού πληθυσμού στην ανταλλάξιμη μουσουλμανική περιουσία και στις υπόλοιπες δημόσιες γαίες αποτελούσε επιτακτική ανάγκη. Η Διεύθυνση της Τοπογραφικής Υπηρεσίας σε συνεργασία με την Τοπογραφική Υπηρεσία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων προχώρησε στην καταμέτρηση των ανταλλάξιμων και δημόσιων γαιών και στη διανομή κλήρων για την αγροτική αποκατάσταση των προσφύγων. Στο αρχείο, μάλιστα, διασώζονται πρωτόκολλα χρεώσεως αξίας προσφυγικών κλήρων. Τα έγγραφα του αρχείου αποτυπώνουν επίσης τις διαμάχες στις σχέσεις προσφύγων και γηγενών όσον αφορά τη διανομή δημοσίων και ανταλλάξιμων γαιών που διεκδικούνταν και από τις δύο πληθυσμιακές ομάδες. Η Διεύθυνση Τοπογραφικής Υπηρεσίας καλούνταν να δώσει λύση στις παραπάνω διαμάχες και σε άλλες που αφορούσαν γαιοκτητικά ζητήματα, αφού ήταν η αρμόδια υπηρεσία για τον ακριβή καθορισμό των κλήρων και τη χορήγηση διαγραμμάτων διανομής που βεβαίωναν τα όρια αυτά και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των κλήρων.
Μετά τη διάλυση της ΕΑΠ (Δεκέμβριος 1930) , η Τοπογραφική Υπηρεσία ανέλαβε την οριστική διανομή και χρέωση της αξίας των προσφυγικών κλήρων, ενώ συνέχισε την καταμέτρηση γαιών και τη διανομή κλήρων σε ακτήμονες, συνεταιρισμούς ακτημόνων, υπαλλήλων κ.λπ. που προέρχονταν από δημόσιες γαίες ή από απαλλοτριώσεις. Τα συνεχή παράπονα προσφύγων, ντόπιων και τοπικών παραγόντων ανάγκαζαν την Τοπογραφική Υπηρεσία να προχωρά σε αναδιανομή κλήρων, σε συμπλήρωση κλήρων με πρόσθετες εκτάσεις και σε διευκρινίσεις για τα όρια κτημάτων.
Εκτός βέβαια από τη σημασία της Τοπογραφικής Υπηρεσίας για την προώθηση της πολιτικής του ελληνικού κράτους όσον αφορά την αποκατάσταση των προσφύγων, των ακτημόνων και άλλων πληθυσμιακών ομάδων, το αρχειακό υλικό παρέχει πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας, τη διάρθρωση, τις προκλήσεις και τα προβλήματα που αντιμετώπιζε μια τεχνική υπηρεσία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο της ελληνικής ιστορίας.

Ο φάκελος περιλαμβάνει: ένα βιβλίο εισαγωγής
αντικειμένων με τίτλο Κατάλογος Κειμηλίων
Προσφύγων, διοικητικά έγγραφα, αλληλογραφία,
πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής, καταλόγους
αντικειμένων, χειρόγραφα προσχέδια εγγράφων,
σημειώσεις, φωτογραφίες, αποκόμματα εφημερίδων
εποχής.
Ο φάκελος διακρίνεται σε δύο ενότητες:
Η πρώτη αποτελείται από 41 ομάδες τεκμηρίων, κυρίως
του 1916, και αφορά τα περίπου 1600 αντικείμενα που
συγκεντρώθηκαν και μεταφέρθηκαν από τη Θεσσαλονίκη
στο ΒΧΜ στις αρχές του 1916. Πρόκειται, κυρίως, για
πρωτόκολλα παράδοσης-παραλαβής και καταλόγους
αντικειμένων που προήλθαν από ενορίες και ναούς της
Θεσσαλονίκης, του Κιλκίς αλλά και προσφυγικά κειμήλια
από την Ανατολική Θράκη που είχαν συγκεντρωθεί σε
ναούς της Θεσσαλονίκης.
Η δεύτερη ενότητα αποτελείται από 100 ομάδες
τεκμηρίων με ακραίες χρονολογίες 1921-1980 και
αφορούν στα Κειμήλια Προσφύγων της Μικράς Ασίας
και Ανατολικής Θράκης που άρχισαν να καταφθάνουν
στο Μουσείο λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή
και την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από
την Ανατολική Θράκη.

Αρχείο Ελευθερίου Κ. Βενιζέλου, Αρχείο Β. Καλαϊτζή - Μουντάκη, Μικρασιατική Εκστρατεία και Καταστροφή, Αρχείο "Λεύκωμα Ελευθέριος Βενιζέλος"

Ευχαριστήριες επιστολές διαφόρων νομαρχιών, δήμων, κοινοτήτων, συλλόγων και αδελφοτήτων, κυρίως της Μακεδονίας, και συστατικές του υπουργείου Εξωτερικών προς τη βρετανίδα Mary Hunter και τον Φώτιο Πουλιέζο για τη διοργάνωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων προς ανακούφιση των ορφανών και των απόρων οικογενειών, για τις διαλέξεις, την περίθαλψη και γενικότερα την εμψύχωση των ελλήνων στρατιωτών στο μέτωπο κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία. Περιλαμβάνονται φωτογραφίες των Hunter και Πουλιέζου, διαβατήρια και ένα έντυπο λεύκωμα για τη δράση της Hunter στο Μικρασιατικό Μέτωπο (1922).

Στο αρχείο περιέχονται λογοτεχνικά, φιλολογικά και δημοσιογραφικά κείμενα (χειρόγραφα) του Ηλία Βουτιερίδη.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ενότητα του αρχείου που περιλαμβάνει διηγήματα (καθώς και ελάχιστα ποιήματα) στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου, στο πλαίσιο ενός διαγωνισμού διηγήματος που προκήρυξε ο Βουτιερίδης ως διευθυντής της εφημερίδας "Ο Συνάδελφος" (Σμύρνη 1922).

Το υλικό της συλλογής αποτελείται από έγγραφα και εφημερίδες σχετικά με το Συνέδριο των Ελληνικών Παροικιών (Παρίσι, 1916), τον Βενιζέλο και την πολιτική του (1909-1916).
Επίσης περιλαμβάνει μία επί μέρους συλλογή εγγράφων (χειρόγραφα σημειώματα, διάλεξη, επιστολές) του γιατρού Τομάζου Σγουρδαίου για διάφορα θέματα σχετικά με τον ελληνισμό της Τουρκίας, την εκλογή Εθνικού Συμβουλίου των Αλύτρωτων Ελλήνων κ.ά. Περιλαμβάνονται σημαντικοί, χειρόγραφοι, αναλυτικοί γενεαλογικοί πίνακες για τις φαναριώτικες οικογένειες Φωτιάδη και Βυζαντίου που συνέταξε ο Αλέξανδρος Ν.Δ. Φωτιάδης το 1928 με βάση σημειώματα του πατέρα του.

Φάκελοι 1-2
Αλληλογραφία, σχέδια νόμου και υπομνήματα των περιόδων κατά τις οποίες διετέλεσε βουλευτής και γερουσιαστής Κοζάνης και Γενικός Διοικητής Θράκης.

Tο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο (M.Λ.A.) ιδρύθηκε το 1930 από την Mέλπω Mερλιέ (1889-1979). Eίναι το ιστορικότερο και αρχαιότερο κέντρο μελέτης της παραδοσιακής μας μουσικής, βυζαντινής, δημοτικής και ρεμπέτικης. Aπό τότε έως σήμερα, κυρίως χάρη στην έρευνα της Mέλπως Mερλιέ, αλλά και επιφανών συνεργατών της (Nίκου Σκαλκώτα, Πέτρου Πετρίδη, Γιώργου Πονηρίδη, Nικολάου Xρυσοχοΐδη, Aγλαΐας Aγιουτάντη, Δέσποινας Mαζαράκη, Samuel Baud-Bovy) συγκεντρώθηκε μοναδικό υλικό ανεκτίμητης αξίας, στο οποίο περιλαμβάνονται αδημοσίευτα χειρόγραφα και έγγραφα, δισκοθήκη, οργανοθήκη, βιβλιοθήκη και εκδόσεις.

Αναλυτικότερα:

Αδημοσίευτα χειρόγραφα και έγγραφα:

• Aναστασιματάριο του περίφημου πρωτοψάλτη Kωνσταντινουπόλεως Γεωργίου Pαιδεστηνού (1833-1889)
• Σειρά από Ωδές σε Oικουμενικούς Πατριάρχες του 19ου αιώνα
• Mία συλλογή από 33 δημοτικά και αστικά τραγούδια ανθολογημένη από τον μικρασιάτη μουσικό του 19ου αιώνα Πέτρο Φιλανθίδη
• Ένα απάνθισμα από 121 Φαναριώτικα τραγούδια (μισμαγιά) γραμμένο προεπαναστατικά στην προχρυσανθινή παρασημαντική

Στη βιβλιοθήκη του M.Λ.A. υπάρχουν:

• Mία μεγάλη σειρά από φακέλους με αποκόμματα από εφημερίδες που αναφέρονται στη βυζαντινή μουσική καθώς και τη δημοτική και τη ρεμπέτικη

Δισκοθήκη
α. Συλλογή Mέλπως Mερλιέ
Δημιουργήθηκε το 1930-1931 μέσα σε λίγους μήνες, όταν, με πρωτοβουλία της Mέλπως Mερλιέ, ηχογραφήθηκαν σε 222 δίσκους 78 στροφών (ο κάθε δίσκος βγήκε σε ελάχιστα αντίτυπα μόνο για τη χρήση των μελετητών) περίπου 600 δημοτικά τραγούδια απ' όλη σχεδόν την Eλλάδα (και τα τότε υπό ιταλική κατοχή Δωδεκάνησα), αρκετά βυζαντινά μέλη, ο Bενιζέλος να τραγουδά ριζίτικα, ο Παλαμάς ν' απαγγέλλει ποιήματά του καθώς και δείγματα από διάφορες τοπικές διαλέκτους, όπως την Ποντιακή και την Tσακώνικη.

β. Δίσκοι εμπορίου
Πλούσια συλλογή εμπορικών δίσκων δημοτικής και βυζαντινής μουσικής καθώς και ρεμπέτικων τραγουδιών. Eπίσης δίσκοι με παραδοσιακές μουσικές απ' όλο τον κόσμο.

Οργανοθήκη
Mουσικά όργανα που έχουν παιχτεί από λαϊκούς οργανοπαίχτες των αρχών του 20ού αιώνα. Ξεχωρίζει ένας καππαδοκικός κεμανές.

Αναμνηστικές φωτογραφίες στρατιωτών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία, μελών ή συγγενών της οικογένειας Χαρίτου: ο αξιωματικός Χρήστος Χαρίτος με την Άννα Παπαδοπούλου [1920-1921], οι στρατιώτες Γεώργιος Θεοδοσόπουλος, Κωνσταντίνος Σέργιος και Μιχαήλ Ρακιτζής στη Σμύρνη (1920)ˑ στρατιώτες αγνώστων στοιχείων.