Showing 118 results

Πρωτόκολλα αλληλογραφίας, γενικοί έλεγχοι, βιβλία πιστοποιητικών σπουδής, βιβλία ταμείου, μαθητολόγιο, φάκελος εγγράφων της Σχολικής Εφορείας

Βιβλίο αντιγραφής επιστολών του Μητροπολίτη Δαρδανελλίων Ειρηναίου. Περιλαμβάνονται επιστολές προς το Πατριαρχείο, άλλους δεσπότες και ιδιώτες, καθώς και αλληλογραφία του ως Προέδρου της Εφορίας των Εκκλησιαστικών Σχολών της περιοχής δικαιοδοσίας του, με αναφορά, κατά κύριο λόγο, στους διωγμούς των ελληνορθόδοξων πληθυσμών της περιοχής.

Νεότερη προσθήκη στις αρχειακές συλλογές του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών αποτελεί σειρά μαγνητοταινιών με συνεντεύξεις από τους εναπομείναντες Έλληνες κατοίκους της Ίμβρου (1992-1996).
Όψιμα, στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών συγκεντρώθηκε αριθμός βιντεοκασετών και ψηφιακών οπτικών δίσκων με μικρασιολογικά θέματα.

Τα έγγραφα έχουν εκδοθεί από εκκλησιαστικές ή κοσμικές αρχές και περιλαμβάνουν πιστοποιητικά βαπτίσεων, γάμου καθώς και τίτλους ιδιοκτησίας, φιρμάνια, έντυπα εκπαιδευτηρίων και νοσοκομείων.

Σήμερα υπάρχουν στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών κατατεθειμένα 504 χειρόγραφα, από όλες τις περιοχές της Μικράς Ασίας καταταγμένα και αυτά κατά την γεωγραφική έννοια που διέπει το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης. Στο σύνολο περιλαμβάνονται περίπου 40 χειρόγραφα που χρονολογούνται προ του 1922, ορισμένα από τα οποία συντάχθηκαν το 19ο αιώνα από λόγιους Μικρασιάτες και τοπικούς ιστοριοδίφες.

Εκτός από τα ανέκδοτα χειρόγραφα σκαριφήματα, που σχεδιάστηκαν κατά παραγγελία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, υπάρχει στο Αρχείο και σημαντικός αριθμός έντυπων χαρτών.

Το πλούσιο πληροφοριακό υλικό αναφέρεται στην ειρηνική – την προ της καταστροφής – περίοδο και περιγράφει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των μικρασιατικών πληθυσμών στη γενέτειρα.

Οι 7000 περίπου φωτογραφίες της συλλογής, αποτυπώνουν τον χώρο της Μικράς Ασίας πριν τον εκπατρισμό, εικόνες της κοινωνικής και καθημερινής ζωής των εκεί ελληνικών κοινοτήτων από το τέλος του δεκάτου ενάτου αιώνα έως το 1922. Μετά την ιστορική αυτή τομή, ο τόπος αλλά και η θεματολογία αλλάζουν. Κυριαρχούν, πλέον οι εικόνες της προσφυγικής εγκατάστασης στην Ελλάδα.

Επιστολές προς τον αρχηγός της Επανάστασης 1922 Νικόλαο Πλαστήρα υπουργών, κοινοταρχών, πολιτών, συλλόγων Φιλελευθέρων, πολιτευτών, ομογενών, στρατιωτικών, του Εμμ. Μπενάκη κ.ά. σχετικά με την πολιτική κατάσταση στη χώρα, ζητήματα διοίκησης, τις εκλογές του 1923 και την κάθοδο σε αυτές του Πλαστήρα, την ανασυγκρότηση του κόμματος των Φιλελευθέρων, με παρακλήσεις για διάφορες διευκολύνσεις, την εκκαθάριση των αντιφρονούντων στο Δημόσιο και το στράτευμα.
Έκθεση Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μικράς Ασίας, περίοδος δευτέρα: Νοέμβριος 1920 - Αύγουστος 1922.
Προπαγανδιστική προκήρυξη προς τους Έλληνες στρατιώτες που τους καλεί να παραδοθούν στις κεμαλικές δυνάμεις.
Χάρτες του μετώπου της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Διαταγές του διοικητή του Νοτίου Συγκροτήματος του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία και της 1ης Μεραρχίας Αθανάσιου Φράγκου καθώς και άλλων στρατιωτικών σχηματισμών προς τον Νικόλαο Πλαστήρα διοικητή του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων κατά τον Αύγουστο του 1922. Δελτία πληροφοριών της 13ης Μεραρχίας του Απριλίου του 1922. Έκθεση πεπραγμένων της 13ης Μεραρχίας κατά τις επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία την περίοδο 10 Αυγούστου με 15 Σεπτεμβρίου 1922.
Μελέτη του 1921 της Ελληνικής Στρατιωτικής Αποστολής στην Κωνσταντινούπολη για τον τρόπο κατάληψης της πόλης από τον ελληνικό στρατό.
Σχέδια κατάλυσης των αρχών της Επαναστατικής Επιτροπής Εθνικής Σωτηρίας, της εξουδετέρωσης των αντίθετων στο κίνημα του 1922 στρατιωτικών μονάδων, της μετάβασης των μονάδων από τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου στην Αθήνα.
Επαναστατική Επιτροπή Χίου, έκθεσις του επιτελάρχου της Επαναστάσεως ταγματάρχη Πυροβολικού Ευριπίδη Μπακιρτζή των πεπραγμένων της Επαναστάσεως εν Χίω, Αθήνα 22/9/1922.
Φωτογραφίες του Πλαστήρα και πρωταγωνιστών της Επανάστασης του 1922.

Τεκµήρια των ελληνικών εκστρατευτικών σωµάτων στα οποία ο Ν. Σµπαρούνης συµµετείχε ως στρατιωτικός γιατρός [Σµύρνη 1919-1920, Σαγγάριος 1921]. Διοικητικά έγγραφα (αναφορές, εκθέσεις, διαταγές, επιστολές) της Υγειονομικής Επιτροπής της Στρατιάς Μικράς Ασίας, ονομαστικές καταστάσεις νεκρών στρατιωτών

Ληξιαρχικό βιβλίο βαπτίσεων (Σύλλης) Σίλλης Ικονίου, από 1η Ιανουαρίου 1891 έως 1η Μαρτίου 1921.

Μονόφυλλο κατά του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ την περίοδο της παρουσίας του στη Μικρά Ασία το 1921.

1. Έντυπο "Διακήρυξις των δικαιωμάτων των προσφύγων, Declaration des droits des refugies Greqs" Προσφυγικόν Κόμμα της Ελλάδος, Αθήναι, Ιούλιος 1930. 15 σελ.
2. Υπεύθυνη δήλωση Αχιλλέα Μαυρομουστάκη σχετική με δηλώσεις εγκαταληφθείσης περιουσίας, 1926.
3. Σελίδες από το βιβλίο πρακτικών [ Παμπροσφυγικής Ένωσης Κυκλάδων;], σχετικές με τον προσφυγικό συνοικισμό,1931.
4. Απόφαση Νομαρχίας για συγκρότηση επιτροπής εξακρίβωσης απόρων προσφύγων με σκοπό την μείωση των χρεών τους.
5. 2 Έγγραφα της Ενώσεως των εν Τουρκίας Ελλήνων Υπηκόων, 1928
6. Έντυπο "Λογοδοσία του Δ. Συμβουλίου της Ενώσεως των εκ Τουρκίας Ελλήνων Υπηκόων, 1 Ιανουαρίου 1928 - 31 Ιανουαρίου 1929, Αθήναι", 25 σελ +1 χ.α.
7. α. Δήλωση/ περιγραφή ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται στην Τουρκία, του Αντωνίου Ιωσήφ Ρήγου, 1927
   β. Εξέταση μαρτύρων για το αν γνωρίζουν περιουσιακά στοιχεία του Αντωνίου Ι. Ρήγου, 1929.
   γ. Έγγραφο του Υπ. Οικονομικών προς την Παμπροσφυγική Ένωση Κυκλάδων σχετικό με τον Αντώνιο Ι. Ρήγο.
   δ. " Κινητή περιουσία εγκαταλειφθείσα παρά του δηλούντος εις λίρας Τουρκικάς χρυσάς" χειρόγραφα συμπληρωμένο έντυπο, χωρίς όνομα, 1927.
8. Προσφώνηση προς τον Υπουργό [Υπουργό Προνοίας Μιχαήλ Κύρκο;] από τον Αχιλ. Μαυρομουστάκη κατά την επίσκεψή του στον συνοικισμό, χ.χ.
9. Αιτήσεις της Παμπροσφυγικής Ενώσεως Κυκλάδων για ανέγερση δεύτερου προσφυγικού συνοικισμού και αρνητική απάντηση από το Υπουργείο Πρόνοιας και Αντιλήψεως, 1931
10. Πράξη Εκτιμητικής Επιτροπής για την αξία περιουσίας στην Τουρκία του [Στ. Σεφερίδη], 1926.
11. Απολυτήριο του Αχιλλέα Μαυρομουστάκη από το Ζωγράφειο Γυμνάσιο της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος Σταυροδρομίου Κωνσταντινουπόλεως, 1912.
12. Ομιλία του Αχιλλέα Μαυρομουστάκη, Προέδρου της Παμπροσφυγικής Ενώσεως Κυκλάδων στην τελετή θεμελίου λίθου του προσφυγικού συνοικισμού Ερμουπόλεως.
13. Φωτογραφίες:
    α. Από γιορτές και γυμναστικές επιδείξεις στο Αμερικανικό Ορφανοτροφείο (3 ανατυπωμένες)
    β. Από το Αμερικανικό Ορφανοτροφείο Near East Relief (3 πρωτότυπες)
    γ. Του Αχιλλέα Μαυρομουστάκη (ανατυπωμένη)
    δ. Πιθανόν από το Ορφανοτροφείο ( 2 ανατυπωμένες)
14. Ποίημα "Το ορφανό προσφυγόπουλο" με υπογραφή Α. Γ. Μ. , χ.χ.
15. Έγγραφο [απόδειξη πληρωμής;] στα τουρκικά
16. Αλληλογραφία στα αγγλικά και γαλλικά του Αντωνίου Κατολιά με αγγλικές και γαλλικές αρχές, σχετική με αποζημιώσεις.
17. Υπεύθυνες δηλώσεις Ευαγγελίας Καραγιαννίδου , Ιωάννη Καραγιαννίδη και Μαργίτσας Στεφάνου Χ'' Στεφάνου, κατοίκων Αμερικανικού Ορφανοτροφείου, σχετικές με δηλώσεις εγκαταληφθείσης περιουσίας, 1926.
18. Πράξεις Γενικού Μητρώου της Διεύθυνσης Ανταλλαγής του Υπ. Γεωργίας των Ιωάννη και Ευαγγελίας Καραγιαννίδου, 1929.
19. Φωτοαντίγραφο με στοιχεία για την "Παμπροσφυγική"
20. Φωτοαντίγραφο ΦΕΚ 68/Τ.Β /1928 περί απαλλοτριώσεως ιδιωτικών εκτάσεων στον Ξηρόκαμπο.
21. Φωτοαντίγραφο "Η μαρτυρία του Αχιλλέα Μαυρομουστάκη" που είναι τμήμα επιστολής που έστειλε ο Α. Μ. στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. [1973]

Χάρτες περιοχών της Μικράς Ασίας.

1. Αφιόν Καραχισάρ (έκδ. Πρόχειρος, χ.χ.),
2. Προύσα (Δεκέμβριος 1920),
3. Φιλαδέλφεια, Σύναος (Σιμάβ), Νικομήδεια (Ismid), Σμύρνη (Ιανουάριος 1921),
4. Δορύλαιον (Εσκί - Σεχίρ), Σπάρτη, Ακ- Σεχίρ, Κυδωνιές (Αιβαλί), Αλικαρνασσός, Αϊδίνιον-Ντενιζλί, Ζιβρί-Χισάρ, Σινώπη, Bilejik (Φεβρουάριος 1921),
5. Μπέι - Σεχίρ, Ποντοηράκλεια, Μπόλι, Άγκυρα, Καραμάν, Σεβερέκ (Μάρτιος 1921),
6. Καισάρεια, Τοκάτη, Μερζιφούντα (Απρίλιος 1921)

Λιτανεία εικόνας στο Ρενκιόϊ της Μικράς Ασίας.

Οριστικά Παραχωρητήρια, αιτήσεις προσφύγων, πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης προσφύγων από προσφυγικούς συλλόγους, ευρετήριο αστών προσφύγων νομού Μεσσηνίας, σχέδια προσφυγικών συνοικισμών, σχέδια τύπων προσφυγικών κατοικιών κ.ά.

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια στο αρχείο συγκεντρώνονται διάφορα αιτήματα προσφύγων, προσφυγικών συλλόγων και σωματείων που αφορούν την επίλυση ζητημάτων του προσφυγικού πληθυσμού.
Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου και έγγραφα για τις εθνικές διεκδικήσεις σε Μικρά Ασία, Πόντο και Θράκη, την παροχή στατιστικών στοιχείων του ελληνορθόδοξου πληθυσμού των παραπάνω περιοχών για την στήριξη των ελληνικών αιτημάτων στη συνδιάσκεψη ειρήνης στο Παρίσι κ.ά.
Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία. Στοιχεία υπάρχουν και για την περίθαλψη και αποκατάσταση των προσφύγων πριν από το 1922, για τη μεταφορά του ελληνικού πληθυσμού που είχε συγκεντρωθεί στον Καύκασο και τη νότια Ρωσία, για την παλιννόστηση των προσφύγων στις εστίες τους, για τους κεμαλικούς διωγμούς των ελληνορθόδοξων πληθυσμών, για την οργάνωση της ελληνικής διοίκησης στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, κ.ά.

«Υπουργείο Γεωργίας, Δ/νση Εποικισμού, Γραφείο Εποικισμού Κερκύρας. Αστική Αποκατάσταση Προσφύγων στην Κέρκυρα»
Τετράδιο καταχώρισης ονομάτων προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα κατά συνοικισμό καθώς και την αξία της οικίας τους. Το τετράδιο σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Συλλόγου Προσφύγων Μ. Ασίας & Θράκης «Η πρόνοια 1923».