Βασική επικοινωνία
Ν. Πλαστήρα και Στρ. Βάσου 2
Ηράκλειο, Ηράκλειο 712 01
Γενικά Αρχεία του Κράτους - Τμήμα Ηρακλείου
Τα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ηρακλείου είναι περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους.
Σκοπός και κύρια μέριμνα των Γ.Α.Κ. Ηρακλείου είναι η διάσωση, η εποπτεία, η συγκέντρωση, η ταξινόμηση και ευρετηρίαση όλων των δημόσιων και ιδιωτικών αρχείων, τα οποία αναφέρονται στην ιστορία και στην πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, στη διοικητική, οικονομική και κοινωνική ζωή της Ανατολικής Κρήτης, καθώς και η διάθεση και η με ποικίλους τρόπους αξιοποίηση όλου αυτού του αρχειακού πλούτου από το κοινό και τους ερευνητές.
Από την 1η Ιουλίου του 2016 η υπηρεσία των Γ.Α.Κ. -Αρχείων Ν. Ηρακλείου, μεταφέρθηκε σε νέο κτίριο επί της Λεωφόρου Ν. Πλαστήρα και Στρ. Βάσου 2, στο κέντρο της πόλης.
Τα αρχεία που φυλάσσονται στα Γ.Α.Κ.- Αρχεία Ν. Ηρακλείου καλύπτουν την όψιμη περίοδο της Τουρκοκρατίας (1880-1898), την περίοδο της Αυτονομίας (1900-1913) και την περίοδο από την ένωση της Μεγαλονήσου έως το 2000.
Σύμφωνα με το σύστημα που ακολουθείται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, κάθε αρχείο μετά την εγγραφή του στο Βιβλίο Εισαγωγής εντάσσεται στην ομάδα αρχείων στην οποία ανήκει (Ειδικό Ευρετήριο). Η ομαδοποίηση γίνεται με δελτία, είναι δε θεωρητική και όχι φυσική.
Έχουν προβλεφθεί οι εξής ομάδες:
Διοικητικά: υπηρεσίες Νομαρχιών / Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και γενικότερα υπηρεσίες δημόσιου τομέα.
Εκπαιδευτικά: σχολεία - σχολές - εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Δικαστικά: δικαστικές αρχές.
Συμβολαιογραφικά: Συμβολαιογράφοι.
Δημοτικά: οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ιδιωτικά αρχεία και συλλογές: αρχεία ιδιωτικών φορέων, προσωπικά αρχεία, ιδιωτικές συλλογές (βλ. άρθρο 4 Ν. 1946/1991).
Εκκλησιαστικά
Το αρχειακό υλικό των Γ.Α.Κ.- Αρχείων Ν. Ηρακλείου περιλαμβάνει τις εξής ομάδες αρχείων:
Εκπαιδευτικά Αρχεία σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης των νομών Ηρακλείου και Λασιθίου,
Αρχεία Υποθηκοφυλακείων των νομών Ηρακλείου και Λασιθίου,
Συμβολαιογραφικά Αρχεία, συμβολαιογράφων των νομών Ηρακλείου και Λασιθίου,
Διοικητικά Αρχεία,
Δικαστικά Αρχεία δικαστικών υπηρεσιών του νομού Ηρακλείου,
Αρχεία Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
Ιδιωτικές Συλλογές.
Τα περισσότερα από τα ανωτέρω αρχεία είναι ταξινομημένα και προσβάσιμα στο κοινό. Για τα ταξινομημένα αρχεία έχουν συνταχθεί ευρετήρια (συνοπτικά και αναλυτικά), γεγονός που τα καθιστά με ευκολία προσιτά στην έρευνα.
Τα γραφεία των Αρχείων είναι ανοικτά για το κοινό από Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-15:00.
(Το αρχειακό υλικό χορηγείται 9:00-13:00).
Στα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Ηρακλείου λειτουργεί αναγνωστήριο για το κοινό, για μελέτη αρχειακού υλικού. Οι πολίτες μπορούν να αναζητήσουν δημόσια ή ιδιωτικά αρχεία, μετά από αίτησή τους και σύμφωνα με τον κανονισμό του αναγνωστηρίου της υπηρεσίας.
Στα Αρχεία Νομού Ηρακλείου λειτουργεί βιβλιοθήκη, υποστηρικτικά στις δραστηριότητες των Αρχείων και στις έρευνες όσων συμβουλεύονται το αρχειακό υλικό το οποίο απόκειται στα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Ν. Ηρακλείου.
Η βιβλιοθήκη διαθέτει Βιβλία, Περιοδικά, Εφημερίδες, Σχολικά βιβλία, ΦΕΚ, η θεματική των οποίων εστιάζει κυρίως στην ιστορία με έμφαση στις τοπικές πηγές.
Η βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική και λειτουργεί στο χώρο του αναγνωστηρίου σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας του. Το κοινό έχει πρόσβαση στη βιβλιοθήκη κατά τις ώρες λειτουργίας του αναγνωστηρίου.