Γενικά Αρχεία του Κράτους - Τμήμα Μεσσηνίας

Γενικά Αρχεία του Κράτους - Τμήμα Μεσσηνίας

• Γ.Α.Κ. Μεσσηνίας

• Κρατικός Αρχειακός Φορέας

Τα Γ.Α.Κ. – Αρχεία Ν. Μεσσηνίας ιδρύθηκαν το 1991, με το Ν. 1946/91.

Από το 1992 και μέχρι τον Απρίλιο του 1994 στεγάζονταν σε ένα μικρό γραφείο του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας.

Το 1994 η Υπηρεσία μεταφέρθηκε στο επί της οδού Υπαπαντής 36 μισθωμένο νεοκλασικό κτίριο, ιδιοκτησίας των «Αλεξανδρακείων Κληροδοτημάτων» της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας. Εδώ παρέμειναν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2016.

Σήμερα, τα ΓΑΚ-Μεσσηνίας έχουν αποκτήσει, επιτέλους, τη δική τους ΜΟΝΙΜΗ ΣΤΕΓΗ. Από 1η Ιανουαρίου 2017, στεγάζονται σε κτίριο ιδιοκτησίας του Δήμου Καλαμάτας, που τους το παραχώρησε ΔΩΡΕΑΝ για σαράντα έτη, προκειμένου να στεγαστεί η ιστορική κληρονομιά του νομού Μεσσηνίας. Πρόκειται για ένα εμβληματικό κτίριο στο ιστορικό κέντρο της πόλης, επί των οδών Αριστοδήμου 22 και Αγ. Νικολάου 23, τριώροφο και εν μέρει διώροφο, εμβαδού 1.048,90 τ.μ., με συμμετρική διάταξη των όγκων, λιτό προστώο στο ισόγειο και αετωματική απόληξη της στέγης, χαρακτηρισμένο από το ΥΠ.ΠΟ ως διατηρητέο, το οποίο, μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς του 1986, αγοράστηκε (1988) και ανακατασκευάστηκε πλήρως (δεκ. 1990) από το Δήμο Καλαμάτας

Εκτιμούμε ότι είναι κτίριο της δεκαετίας του 1880. Πρώτος ιδιοκτήτης του ήταν ο Νικόλαος Πανταζόπουλος, από τους σημαντικότερους Καλαματιανούς εμποροκτηματίες του 19ου αιώνα, με ευρύτατο κύκλο εργασιών στο εξωτερικό, Τραπεζίτης, συνιδρυτής με τη σύζυγό του Ρεγγίνα, της «Λαϊκής Σχολής» Καλαμάτας (σημερινού Πνευματικού Κέντρου). Το κτίριο περιήλθε στην μοναχοκόρη του, Φλωρεντία, σύζυγο του μεγαλέμπορου και τραπεζίτη Παναγιώτη Ψάλτη (ιδιοκτήτη του επίσης εμβληματικού αρχοντικού της Καλαμάτας επί της οδού Αριστομένους, σημερινού ιστορικού Δημαρχείου). Όμως, στο σπίτι αυτό, δίπλα στο ναό του Αγίου Νικολάου Φλαρίου, κατοίκησε μέχρι τέλους της ζωής της η σύζυγος του Νικόλαου Πανταζόπουλου, Ρεγγίνα, στην οποία είχε αφήσει, μετά το θάνατό του (1896), την επικαρπία και τη διαχείριση της περιουσίας του, καθώς και το δικαίωμα να κατοικεί σε οποιαδήποτε οικία του συζύγου της ήθελε.
Το 1935, μετά το θάνατο της Φλωρεντίας (θυγατέρας του Νικόλαου Πανταζόπουλου και συζύγου του Παναγιώτη Ψάλτη), το κτίριο κληροδοτήθηκε σε δύο από τα παιδιά της, στο Γεώργιο και στην Ευγενία Παν. Ψάλτη. Τις επόμενες δεκαετίες το κτίριο πέρασε, κατά σειρά, στους εξής ιδιοκτήτες: Το 1952, στον εμποροκτηματία Ηλία Μιλτιάδη Γαρίδη και τη σύζυγό του Ευαγγελία (θυγατέρα του Ιωάννη Βαρκλαντή). Το 1982,στον έμπορο, με καταγωγή από Δολούς, Ηλία Π. Τσίγκο, το 1988, στο Δήμο Καλαμάτας, και, το 2014, στα ΓΑΚ-Μεσσηνίας.
Το κτίριο δεν χρησιμοποιήθηκε μόνον ως κατοικία. Είχε ποικίλες χρήσεις. Εδώ, λειτούργησε, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, η Κλινική Αναστασιάδη, το Ι.Κ.Α., Αστυνομικό Τμήμα, φροντιστήριο κ.ά. Τελευταία, πριν την παραχώρηση του κτιρίου στα ΓΑΚ-Μεσσηνίας (2014), στεγάζονταν οι Τεχνικές Υπηρεσίες και εν συνεχεία το Ληξιαρχείο του Δήμου Καλαμάτας.

Διοικητικά: υπηρεσίες δημόσιου τομέα, Εκπαιδευτικά: σχολεία - σχολές - εκπαιδευτικά ιδρύματα, Δικαστικά: δικαστικές αρχές, Συμβολαιογραφικά: Συμβολαιογράφοι, Δημοτικά: οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, Συλλογές: ιδιωτικές συλλογές.

Το Αναγνωστήριο είναι ανοικτό για το κοινό από Δευτέρα έως Παρασκευή 9.00 – 15.00.