Μέρος Α.Ε. 098 - Δούσμανης, Σοφοκλής

Απόγονος μεγάλης κερκυραϊκής οικογένειας, κυβερνήτης του θωρηκτού «Γεώργιος Αβέρωφ» στους Βαλκανικούς Πολέμους, ο Σοφοκλής Δούσμανης (Κέρκυρα, 1868 – Αθήνα, 1952), ήταν ναύαρχος και σημαίνον στέλεχος του Πολεμικού Ναυτικού.
Αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 1888. Ικανότατος αξιωματικός φιλοβασιλικών πεποιθήσεων, η σταδιοδρομία του στο Πολεμικό Ναυτικό διαμορφώθηκε από τους δύο αυτούς παράγοντες. Με το βαθμό του αντιπλοιάρχου διετέλεσε αρχιεπιστολεύς της Μοίρας Γυμνασίων (1910), διευθυντής της Διοικητικής Υπηρεσίας του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.) (1912) και κυβερνήτης του θωρηκτού «Γεώργιος Αβέρωφ» και αρχιεπιστολεύς του Στόλου του Αιγαίου κατά τους Βαλκανικούς πολέμους. Προήχθη σε υποναύαρχο το 1914 σε αναγνώριση των υπηρεσιών του και τοποθετήθηκε διοικητής της Μοίρας Θωρηκτών. Διετέλεσε αρχηγός ΓΕΝ από τον Ιούνιο του 1915 έως το 1917. Με την επικράτηση του Βενιζέλου την περίοδο 1917-1920 αποστρατεύτηκε και εξορίστηκε στη Σαντορίνη. Μετά την επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία και διετέλεσε αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου (Ιανουάριος – Απρίλιος 1921) και αρχηγός ΓΕΝ (Νοέμβριος 1921-Οκτώβριος 1922). Αποστρατεύτηκε προαγόμενος σε αντιναύαρχο τον Ιανουάριο του 1923. Όταν ξέσπασε το κίνημα Πλαστήρα τον Μάρτιο του 1935 διορίστηκε από την κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη υπουργός Ναυτικών (Μάρτιος – Οκτώβριος 1935) και προήχθη σε ναύαρχο. Την ίδια περίοδο (Μάρτιος 1935 – Ιανουάριος 1936) ήταν πρόεδρος της «Επιτροπής Εράνου υπέρ του Εθνικού Στόλου», που σκοπό είχε τη συλλογή χρημάτων για την αγορά ενός μεγάλου πλοίου και την αποκατάσταση των ζημιών των πλοίων του στόλου που προκλήθηκαν κατά την καταστολή του κινήματος του Πλαστήρα. Ο Δούσμανης τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα παράσημα. Πέθανε την 6η Ιανουαρίου 1952.
Το 1939 ο Σοφοκλής Δούσμανης συνέγραψε το βιβλίο Το ημερολόγιον του κυβερνήτου του «Γ. Αβέρωφ» κατά τους πολέμους 1912-1913, Αθήναι, τύποις Πυρσού, 1939, στο οποίο προσπαθεί να τονίσει το ρόλο του στις ναυμαχίες της Έλλης (3 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (3 Ιανουαρίου 1913). Παντρεύτηκε την Μαρία Κωνσταντίνου Βούρου το 1915.

[Περισσότερα βιογραφικά στοιχεία βλ. στην εισαγωγή του κ. Κ. Παΐζη-Παραδέλη στην υπάρχουσα καταγραφή του αρχείου].