Part ThAP-b001 KMTh-B - Αρχείο Ελληνισμού Μαύρης Θάλασσας

Πόντος. Πληθυσμιακός Χάρτης. Από τον Πόντο στο Βατούμ Μεσήμβρια Κατάλογος Ποντίων προσφύγων από την Τιφλίδα στο Καρς Κατάλογος Ποντίων προσφύγων από την Τιφλίδα στο Καρς Κατάλογος Ποντίων προσφύγων από την Τιφλίδα στο Καρς Κατάλογος Ποντίων προσφύγων από την Τιφλίδα στο Καρς Το Καταστατικό του Ελληνικού Φιλανθρωπικού Συλλόγου της Τιφλίδας (1) Το Καταστατικό του Ελληνικού Φιλανθρωπικού Συλλόγου της Τιφλίδας (2) Το Καταστατικό του Ελληνικού Φιλανθρωπικού Συλλόγου της Τιφλίδας (3)

Identity area

Reference code

GR ThAP-b001 KMTh-B

Title

Αρχείο Ελληνισμού Μαύρης Θάλασσας

Date(s)

  • 1864-1936 (Creation)

Level of description

Part

Extent and medium

Εβδομήντα δύο (72) αντίγραφα έγγραφα, δώδεκα (12) ντοσιέ αρχειοθέτησης (1864-1917).
Εκατό εξήντα ένα (161) αντίγραφα από έγγραφα, δεκάξι (16) ντοσιέ αρχειοθέτησης (1917-1936).
Εκατοντάδες καρτ ποστάλ και ασπρόμαυρες φωτογραφίες.
Ένας (1) χάρτης.
Δύο (2) κούτες με μαγνητικές ταινίες (κυρίως κασέτες ήχου- Compact Cassette και βιντεοκασέτες-VHS).

Context area

Name of creator

Administrative history

Το Κέντρο Μελέτης & Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας δημιουργήθηκε το 1996 με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης. Λειτούργησε έως το 2011 στο πλαίσιο Προγραμματικής σύμβασης που υπεγράφη στις 17 Ιανουαρίου 1996 μεταξύ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Α.Ε., του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Κατά τα χρόνια λειτουργίας του το Κέντρο Μαύρης Θάλασσας ανέπτυξε τις παρακάτω δραστηριότητες:
• Δημιουργία στη Θεσσαλονίκη της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου του Ελληνισμού της Μαύρης Θάλασσας
• Ετήσιες πολιτιστικές δράσεις με την επωνυμία "Εύξεινος Θεσσαλονίκη"
• Ενίσχυση αρχαιολογικών ανασκαφών
• Δημιουργία Κέντρων Ελληνικής Παιδείας σε πανεπιστήμια των χωρών του Ευξείνου Πόντου, στα οποία λειτουργούν έδρες Ελληνικών Σπουδών
• Προγράμματα πολιτισμικής εκπαίδευσης σε σχολεία στα οποία διδάσκεται η ελληνική γλώσσα
• Καταγραφή δεδομένων για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση
• Προγράμματα επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ομογενών δασκάλων και σπουδαστών
• Δημιουργία και ενίσχυση σχολικών και κοινοτικών βιβλιοθηκών
• Προγράμματα φιλοξενίας, πολιτιστικών ανταλλαγών και "υιοθεσιών" ελληνικών συλλόγων, φορέων και σχολείων στο πλαίσιο ενεργών δικτύων επικοινωνίας και συνεργασίας
• Υποστήριξη συνεδρίων και εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό
• Συμμετοχή σε προγράμματα άλλων φορέων, πανεπιστημίων και ιδρυμάτων.
Βλ. https://www.lib.auth.gr/el/kmth

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Το αρχείο ανήκε στο Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και μεταφέρθηκε στο Αναγνωστήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μετά από αίτημα της έδρας, το οποίο έγινε ομόφωνα δεκτό.

Content and structure area

Scope and content

Κρατικό Αρχείο του Ντονιέσκ:
• Εντολές της Δημάρχου Μαριούπολης προς τους κατοίκους ( 1866-1911).
• Η πείνα στα Ελληνικά χωριά 1921-1922.
• Στατιστικά στοιχεία 19 περιόδου 1920-1923.
• Η Παιδαγωγική Ακαδημία της Μαριούπολης
• Τα ελληνικά σχολεία και η αντίδραση των Ελλήνων στη διδασκαλία της ελληνικής.
• Θέατρο-Μουσείο και εφημερίδες της Μαριούπολης.
• Διώξεις αγροτών από το Ντοκουλά.
• Δράση Επιτροπών Μειονοτήτων στην Μαριούπολη και το Ντονέσκ.
• Ελληνικές εκκλησίες 1921-1930.

Κρατικό Αρχείο Οδησσού:
• Η εκπαίδευση των Ελλήνων στην Οδησσό στην εμπορική σχολή του Λιτσέι του Ρισελιέ και στο Παρθεναγωγείο, το πρόγραμμα της διδασκαλίας, τα ονόματα και η εκπαίδευση των δασκάλων.
• Η μετανάστευση των Ελλήνων στις περιοχές της Οδησσού της Μαριούπολης και της Κριμαίας.
• Πληροφορίες για το προσωπικό του στρατιωτικού σώματος των Ελλήνων της Μπαλακλάβας.
• Η δράση των Ελληνικών Σωμάτων της Οδησσού , της Μαριούπολης, του Ροστοβ να Ντενώ, του Βατούμ και της Κριμαίας ( 1870-1920) και η αλληλογραφία τους με το Ελληνικό Προξενείο στην Οδησσό, και τη βασιλική οικογένεια.
• Αποστολή οικονομικής βοήθειας στον Πόντο (1918).

Κρατικό Ιστορικό Αρχείο Ουκρανίας και Κεντρικό Κρατικό Αρχείο Ανωτέρων Οργάνων Εξουσίας Κιέβου.
• Εκλογές (Ελλήνων) στα Σοβιέτ.
• Στοιχεία για τους Συλλόγους που υπήρχαν στην Μαριούπολη στα τέλη του 19ου αι. στις αρχές του 20ου αι.

Κεντρικό Κρατικό Αρχείο Ανωτέρων Οργάνων Εξουσίας Κιέβου
• Έγγραφα της Επιτροπής Εθνικών Μειονοτήτων 1924-1936.

Κεντρικό Κρατικό Αρχείο της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας

• Μετανάστευση των Ελλήνων στην Κριμαία έως το 1901.
• Ελληνικές εκκλησίες χερσονήσου 1861-1914.
• Δράση του Ελληνικού Κοινωφελούς Οργανισμού στη Θεοδοσία ( 1914-1916).
• Υλικό από την Επιτροπή Εθνικών Μειονοτήτων Κριμαίας
• Στατιστικές για τους Ελληνικούς πληθυσμούς.

Κρατικό Αρχείο της Γεωργίας

• Αναφορά του Επιθεωρητή Εκπαίδευσης της περιοχής της Τιφλίδας προς το Διοικητή του Καυκάσου για τη διδασκαλία των ελληνικών στο χωριό Σάντα της Τσάλκας (1906).
• Αναφορά του Περιφερειακού Διοικητή της Τιφλίδας προς τις κεντρικές αρχές του Καυκάσου για την κατάσταση που επικρατεί στο χωριό Ιραγκά , όπου εγκαταστάθηκαν πολλοί Έλληνες ( 1895).
• Αναφορά της Διοίκησης Ελληνικού Φιλανθρωπικού Σωματείου προς το Διευθυντή Εκπαίδευσης στο Κυβερνείο της Τιφλίδας (1913).

Κρατικό Αρχείο της Σταυρούπολης (Ρωσία)

• Αναφορές Επιτροπών Ποντίων Προσφύγων προς των Διοικητή του Καυκάσου σχετικά με την εγκατάσταση τους στην περιοχή (1864-1914).
• Απογραφές πληθυσμού προσφυγικών οικισμών.
• Τοπικές αναφορές σχετικά με τη αποχώρηση πολιτών με ελληνική υπηκοότητα (1922).
• Ζητήματα λειτουργείας προσφυγικών σχολείων και εκκλησιών.

Το Αρχείο της Μαύρης Θάλασσας περιέχει ακόμα:

• Καρτ ποστάλ και φωτογραφίες οικισμών και πόλεων προέλευσης και εγκατάστασης προσφύγων κυρίως από τον Πόντο.

• Πληθυσμιακό χάρτη του Εύξεινου Πόντου χρονολογημένο στις αρχές του 1920 (σημ. εκτίθεται μόνιμα στο Επιστημονικό Αναγνωστήριο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ).
• Προφορικές μαρτυρίες απογόνων Ποντίων προσφύγων της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

  • Armenian
  • Georgian
  • Ukrainian
  • Russian

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Για το σύνολο της περιγραφής του αρχείου βλ. https://greekarchivesinventory.gak.gr/index.php/u-1868 http://archives.lib.auth.gr/index.php/t2sgh;isad?sf_culture=el

Related descriptions

Publication note

Τα ψηφιακά τεκμήρια επιλέχθηκαν δειγματοληπτικά από το σύνολο του αρχειακού υλικού

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Language(s)

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα

Accession area

Related genres