Showing 1119 results

Authority record

Βενιζέλος, Ελευθέριος

  • Person
  • 1864 - 1936

Χρονολόγιο

1864 (23 Αυγούστου) Γέννηση στις Μουρνιές Κυδωνίας
1887 Αποφοίτηση από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
1897 Πρόεδρος της Επαναστατικής Συνέλευσης των Κρητών
1898 Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής των Κρητών
1899 Σύμβουλος (υπουργός) Δικαιοσύνης του ύπατου αρμοστή Κρήτης πρίγκιπα Γεωργίου
1901 Παραίτηση (απόλυση) από τη θέση του συμβούλου. Αρχηγός των αντιδρώντων στην αυταρχική πολιτική του Γεωργίου
1905 Αρχηγός της Επανάστασης του Θέρισου
1910 Πρόεδρος της Συντακτικής Συνέλευσης και πρωθυπουργός της Κρήτης. Πρωθυπουργός της Ελλάδας, υπουργός Στρατιωτικών και Ναυτικών
1912 Βασικός πρωτεργάτης της Βαλκανικής Συνεννόησης εναντίον της Τουρκίας
1913 Υπογράφει τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου και των Αθηνών
1916 Μέλος της Τριανδρίας της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη
1917 Πρωθυπουργός και υπουργός Στρατιωτικών
1919 Μέλος της Ακαδημίας Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών της Γαλλίας. Υπογράφει τη Συνθήκη του Neuilly
1920 Υπογράφει τη Συνθήκη των Σεβρών
1923 Υπογράφει τη Συνθήκη της Λωζάννης
1924 (Ιανουάριος-Φεβρουάριος) Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης και πρωθυπουργός. Παραιτείται και αναχωρεί για το Παρίσι
1928 Πρωθυπουργός της Ελλάδας
1930 Υπογράφει στην Άγκυρα το Σύμφωνο ελληνοτουρκικής φιλίας
1932 (Μάιος) Παραίτηση της κυβέρνησης Βενιζέλου
1932 (Ιούνιος) Σχηματίζει νέα κυβέρνηση
1933 Σχηματίζει την τελευταία του κυβέρνηση
1936 (18 Μαρτίου) Θάνατος στο Παρίσι. Κηδεύεται στο Ακρωτήρι Χανίων

Κρίνος, Δημήτριος Αθανασίου

  • Person

Ο Δημήτριος Αθανασίου Κρίνος με καταγωγή από τη Χίο, υπήρξε δικηγόρος, μελετητής της τοπικής ιστορίας και αρθρογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά.
Δώρισε στα ΓΑΚ Σύρου μία πλούσια συλλογή από βιβλία, λυτά έγγραφα, φωτογραφίες, όπως και κάποια αντίτυπα από την εφημερίδα «Το Βήμα της (Σμύρνης)» του εκδότη Αρίστου Περίδη.

Πλαστήρας, Νικόλαος

  • Person
  • 1883 - 1953

Ο Νικόλαος Πλαστήρας (4 Νοεμβρίου 1883 - 26 Ιουλίου 1953) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός. Έγινε γνωστός για την στρατιωτική του δράση κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (όπου έγινε γνωστός ως Μαύρος Καβαλάρης) και τη Μικρασιατική εκστρατεία ενώ πολλές φορές ενεπλάκη με την πολιτική συμμετέχοντας ή οργανώνοντας κινήματα. Ήταν φιλοβενιζελικός και κυβέρνησε την Ελλάδα τρεις φορές, μία το 1945 και άλλες δύο στα 1950-1952.

Σουλιώτης-Νικολαΐδης, Αθανάσιος

  • Person
  • 1878 - 1945

Το όνομα του Αθανασίου Σουλιώτη - Νικολαΐδη είναι στενά συνυφασμένο με μια άλλη πνευματική και πολιτική προσωπικότητα της νεοελληνικής ιστορίας, πολύ πιο γνωστή αυτή, τον Ίωνα Δραγούμη. Αν και δεν γνώρισε την υστεροφημία του στενού του φίλου, ο Α. Σουλιώτης στάθηκε στον καιρό του μια “αφανής” αλλά έντονη μορφή.
Αν και αξιωματικός του στρατού (απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων) ο Α. Σουλιώτης μετείχε στο Μακεδονικό Αγώνα ως μυστικός πράκτορας, ιδιότητα που διατήρησε και αργότερα, μέχρι το 1916. Από τη δράση του αυτή τρεις εμπειρίες είναι σήμερα ευρύτερα γνωστές, καθώς έχουν δημοσιευτεί από τα κατάλοιπα του οι σχετικές του αναμνήσεις (Ο Μακεδονικός Αγών. Η “Οργάνωσις Θεσσαλονίκης”. Θεσσαλονίκη, 1959, Ημερολόγιον του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου. Θεσσαλονίκη, 1962 και ”Οργάνωσις Κωνσταντινουπόλεως”. Αθήνα, 1984. Βλ. Φάκελο 28, Εκδόσεις έργων του Α. Σουλιώτη). Καθοριστικές για τη ζωή και τη μετέπειτα πορεία του στάθηκαν οι δύο πρώτες: η συγκρότηση και διεύθυνση μυστικής πατριωτικής οργάνωσης στη Θεσσαλονίκη, από το 1906 έως το 1908, με κύριο σκοπό την αντιμετώπιση της βουλγαρικής προπαγάνδας και δράσης και η ίδρυση, σε συνεργασία με τον Ίωνα Δραγούμη, ανάλογης μυστικής οργάνωσης στην Πόλη, με ευρύτερους όμως στόχους και εθνικό πρόγραμμα. Η Οργάνωση Κωνσταντινούπολης βρισκόταν αρχικά υπό την καθοδήγηση ειδικής μυστικής υπηρεσίας του Υπουργείου των Εξωτερικών, της Πανελλήνιας Οργάνωσης. Από το 1909 όμως, όταν ατόνησε η υπηρεσία αυτή, η Οργάνωση Κωνσταντινούπολης διευθύνεται ουσιαστικά από τον ίδιο τον Α. Σουλιώτη, μέχρι την έκρηξη του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου. Τότε ο Α. Σουλιώτης φεύγει για την ελληνική πρεσβεία της Σόφιας και στη συνέχεια για το μέτωπο, με εντολή να παρακολουθεί τις κινήσεις της βουλγαρικής μεραρχίας Θεοδωρώφ, συντελώντας έτσι και εκείνος στη ματαίωση των σχεδίων της να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη πριν από τα ελληνικά στρατεύματα. Ας σημειώσουμε εδώ ότι η μυστική πατριωτική του εργασία στη Θεσσαλονίκη και στην Πόλη επέβαλε την προς τα έξω εμφάνιση του με άλλη ιδιότητα βέβαια από εκείνη του αξιωματικού του στρατού. Έτσι το περισσότερο διάστημα εμφανιζόταν ως έμπορος με το όνομα Νικολαΐδης, το οποίο από τότε παρέμεινε ως δεύτερο του επίθετο.
“Αφανής”, λοιπόν, και ως προς την ιδιότητα του αυτή του μυστικού πράκτορα και ως προς την ίδια τη φύση της εργασίας στην οποία αφιέρωσε τα πρώτα δημιουργικά χρόνια της ζωής του. Η πλευρά αυτή ωστόσο δεν είναι μόνο πρόσκαιρη, αλλά ηχεί και κάπως παραπλανητική: οπωσδήποτε δεν πρόκειται για έναν κοινό κρατικό υπάλληλο ή, έστω, για ένα τυπικό παράδειγμα στρατιωτικού που απλώς ευσυνείδητα εκτελούσε εντολές εκ των άνω. Κάτι τέτοιο άλλωστε δύσκολα θα εναρμονιζόταν με το κλίμα του Μακεδονικού Αγώνα και ο Α. Σουλιώτης ανήκει τυπικά και ουσιαστικά στη γενιά - και στον κύκλο των νέων τότε αξιωματικών - που έχοντας βιώσει ιδιαίτερα τραυματικά την ήττα του ‘97 οραματίζεται και ζητά να αναλάβει την “αποστολή” μιας νέας εθνικής αφύπνισης, και να την κάνει πράξη. Αν άλλοι επέλεξαν τον ένοπλο αγώνα, ο Α. Σουλιώτης και ο Ίων Δραγούμης είναι από εκείνους που επιχειρούν να συλλάβουν και να εφαρμόσουν μια δυναμική εθνική πολιτική, απαλλαγμένη - σύμφωνα εξάλλου με αντιλήψεις της εποχής - από τις αδυναμίες, τις αδράνειες ή τη “στείρα μεγαλοστομία” που είχε κληροδοτήσει το παρελθόν, μια πολιτική που να εμπνέεται από ένα καινούργιο “εθνικό ιδανικό”, από έναν εθνικισμό με ανανεωμένο ιστορικό και ιδεολογικό υπόβαθρο.
Κάτω από αυτό ακριβώς το πρίσμα θα πρέπει να προσεγγίσει κανείς τη δραστηριότητα του Α. Σουλιώτη στη Θεσσαλονίκη αλλά κυρίως στην Πόλη, όπου οι απροσδιόριστες μέχρι τότε αναζητήσεις του παίρνουν πιο συγκεκριμένη μορφή. Στο κοσμοπολίτικο περιβάλλον της Πόλης, εκεί όπου η συνάντηση των φυλών της Ανατολής είναι έντονη και τα ιστορικά σημάδια της μακρόχρονης συμβίωσης τους ορατά, όπου μουσουλμανισμός και βυζαντινή παράδοση μαζί δημιουργούν μια ξεχωριστή αισθητική, ο Α. Σουλιώτης θα ανασύρει από το παρελθόν και θα οραματιστεί με τον δικό του τρόπο το “ανατολικό ιδανικό”: το ιδανικό ενός πολιτισμού στον οποίο έχουν συνεισφέρει με τα ιδιαίτερα τους χαρακτηριστικά όλες οι εθνότητες των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, “της καθ’ημάς Ανατολής”, ενός πολιτισμού ιδιαίτερου που ο Α. Σουλιώτης βλέπει να απειλείται με εξαφάνιση από την εισβολή του δυτικού πολιτισμού. Εκεί, ζώντας από κοντά την πανηγυρική ατμόσφαιρα συναδέλφωσης που αυθόρμητα προκάλεσε η είδηση της ανακήρυξης του Συντάγματος, θα συνειδητοποιήσει τη “δύναμη” ενός τέτοιου ιδανικού και θα φανταστεί ένα μεγάλο κράτος ανατολίτικο όπου μουσουλμάνοι και χριστιανοί θα είναι ισότιμοι Οθωμανοί πολίτες. Τόσο η πολιτική συγκυρία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία - οι αρχικές διακηρύξεις των Νεότουρκων ήταν προς την κατεύθυνση της ισοπολιτείας - όσο και η παράδοση της οικουμενικής ιδέας, συνέθεταν ευνοϊκά στοιχεία προς έναν επαναπροσδιορισμό της πολιτικής των Ελλήνων, τους οποίους ο Α. Σουλιώτης έβλεπε να ηγούνται δυναμικά της κίνησης αυτής. Τον ηγετικό αυτό ρόλο επεδίωξε άμεσα, όταν η απροθυμία του κυρίαρχου τμήματος των Νεότουρκων να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους επέβαλε τη συντονισμένη δράση των χριστιανικών εθνοτήτων για τη διεκδίκηση της αρχής της ισοπολιτείας και των δικαιωμάτων τους. Μέσα από αυτήν την προσπάθεια, που τις παραμονές των Βαλκανικών Πολέμων φάνηκε να αποδίδει καρπούς, συντελώντας στη συμμαχία και των βαλκανικών κρατών, ο Α. Σουλιώτης θα πιστέψει έντονα στην ιδέα της συνεννόησης των εθνών της Βαλκανικής. Τάσεις προς την πολιτική συνεννόησης των βαλκανικών κρατών ή της ελληνοτουρκικής συνεννόησης είχαν εκφραστεί και παλιότερα, όπως είναι γνωστό. Ενα ιδιαίτερο όμως και αξιοσημείωτο στοιχείο των τάσεων αυτών μπορεί να ανιχνευθεί στην ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση του Α. Σουλιώτη: η έμφαση που δίνει συνολικότερα στην δυναμική της συμφιλίωσης των βαλκανικών εθνών, σε αντίθεση με τη στενή εθνικιστική - επεκτατική πολιτική των “κρατιδίων”, όπως τα αποκαλούσε. Τη δυναμική αυτή επιχειρεί να τεκμηριώσει και επιστημονικά, μέσα από τις κοινές ιστορικογεωγραφικές ρίζες των λαών “της καθ’ ημάς Ανατολής”.
Τα ίχνη ακριβώς της πολιτικής και ιδεολογικής συγκρότησης του Α. Σουλιώτη είναι το κυρίαρχο σώμα πληροφοριών που προσφέρει το αρχείο του, το οποίο μπορεί να χαρακτηριστεί βασικά ως αρχείο συγγραφέα. Αυτή είναι και η άλλη διάσταση της προσωπικότητας του Α. Σουλιώτη, λιγότερο ίσως γνωστή στο ευρύτερο κοινό όσο ζούσε, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των γραπτών του - όσα είχε προλάβει να επεξεργαστεί περισσότερο - άρχισε να δημοσιεύεται αρκετά χρόνια μετά το θάνατο του. Η πολιτική εξάλλου αρθρογραφία του, αρκετά συστηματική επί σειρά ετών (στο περιοδικό Πολιτική Επιθεώρησις καθώς και στον ημερήσιο τύπο), σε συνδυασμό και με την ενεργητική ένταξη του στο ευρύτερο στρατόπεδο των αντιβενιζελικών, παραπέμπει περισσότερο στην εικόνα του Α. Σουλιώτη ως ανθρώπου της δράσης και της στράτευσης για τις πολιτικές του ιδέες, όσο έντονα προσωπική και να ήταν η στράτευση αυτή.
Γύρω στα τέλη αυτής της περιόδου, λίγο μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Ι. Μεταξά, ο Α. Σουλιώτης - μέσω του αρχείου του πάντοτε - “σιωπά” για λίγα χρόνια. Εχει μόλις θητεύσει Νομάρχης Φλώρινας (1934-1935) και Γενικός Διοικητής Θράκης (1936), υπεύθυνες κρατικές θέσεις σε τομείς πολύ ευαίσθητους, όπως εκείνος της “αφομοιώσεως των σλαβόφωνων” και της παρακολούθησης της δράσης των κομμουνιστών ή των “βουλγαριζόντων”. Στα καθήκοντα που του επιβάλλουν οι θέσεις αυτές θα ανταποκριθεί με την ευσυνειδησία του κρατικού (όχι του κομματικού) οργάνου, αφήνοντας μας όμως ένα αίσθημα αμηχανίας στην ανάμνηση του “ανατολικού” του ιδανικού ή της ιδέας της βαλκανικής συνεννόησης. Το ίδιο περίπου αίσθημα αμηχανίας που, με πρώτη ίσως ματιά, αφήνουν οι ιδεολογικές “αντιφάσεις” στην προσωπικότητα του Α. Σουλιώτη, που δεν είναι βέβαια δυνατόν να αναπτυχθούν εδώ. Η ανάλυση τους όμως θα μπορούσε να συμβάλει επίσης στην μελέτη της ιδεολογίας διανοουμένων της εποχής του, σε σχέση και με την πολιτική ή κομματική τους συμπεριφορά και ένταξη.
Μετά τη σύντομη αυτή “σιωπή” που εντοπίζουμε από το 1937 μέχρι το 1942, τον ξαναβρίσκουμε άρρωστο με φυματίωση να περνά τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε σανατόριο στα Μελίσσια, πλάι στη σύζυγο του Σοφία Προβελεγγίου. Πέθανε το 1945. Στη “Διαθήκη” του - όπως ο ίδιος επιγράφει δύο σύντομα σημειώματα, ελαφρώς διαφορετικά, χρονολογημένα το 1943 - μιλά κυρίως για το αρχείο του, το οποίο αφήνει στη σύζυγο του Σοφία, εκφράζοντας πια με σαφήνεια την επιθυμία να δημοσιευτεί μέρος από τα χαρτιά του σε ενιαίο τόμο ή τμηματικά, ιδιαίτερα όσα αναφέρονται στις Οργανώσεις Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινούπολης.

Από την Εισαγωγή του Καταλόγου της Ελένης Φουρναράκη [επιμ.], Αρχείο Αθανασίου Σουλιώτη-Νικολαΐδη (1878-1945), Αθήνα 1992.

Βασιλικός, Νίκος

  • Person
  • 1898 - 1989

Ο δικηγόρος Νίκος Βασιλικός γεννήθηκε στο Θεολόγο της Θάσου στις 30 Σεπτεμβρίου 1898. Το 1917 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στη Μυτιλήνη (1918-1919) και στη συνέχεια στο Μικρασιατικό μέτωπο. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή τον Ιούνιο του 1923. Τον Σεπτέμβριο του 1925 εγκαταστάθηκε ως δικηγόρος στην Καβάλα. Πολιτεύθηκε και στις 26 Ιανουαρίου 1936 εκλέχθηκε πρώτος βουλευτής Καβάλας. Τα χρόνια της Κατοχής τα πέρασε στη Θεσσαλονίκη. Το 1945 επέστρεψε στην Καβάλα από όπου μετακόμισε οριστικά το 1947. Πολιτεύθηκε με το Κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου αλλά δεν εκλέχθηκε στη Θάσο. Τον Απρίλιο του 1959 ανέλαβε την υπόθεση Πόλκ με την οποία και έγινε ευρύτερα γνωστός.Ο Νίκος Βασιλικός ήταν ο συνήγορος του κατηγορουμένου δημοσιογράφου Γ. Στακτόπουλου στην πολύκροτη δίκη. Μετά τη συνταξιοδότησή του διέμενε στην Αθήνα. Παντρεμένος με την Καίτη Βασιλικού απέκτησε δύο παιδιά, την Έλζα και τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό.
[Στοιχεία για το σύντομο βιογραφικό του Ν.Β. έχουν αντληθεί από την έκδοση Νίκος Βασιλικός, Ημερολόγιο της Μικρασιατικής Καταστροφής, Βασίλης Βασιλικός, Η Δίκη των Έξ, Εκδόσεις Γνώση (1993) και από το άρθρο του Κωνσταντίνου Χιόνη για τον Ν. Βασιλικό δημοσιευμένο στα Θασιακά, περιοδική έκδοση της Θασιακής Ένωσης Καβάλλας, Τόμος Β’, 5.]

Δραγούμης, Φίλιππος Στ.

  • Person
  • 1890 - 1980

Ο Φίλιππος Στ. Δραγούμης, τέταρτος γιος και προτελευταίο από τα έντεκα παιδιά του Στέφανου Ν. Δραγούμη και της Ελίζας, το γένος Ιωαν. Κοντογιαννάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2/14 Ιανουαρίου 1890. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου (1899-1902) και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1906-1910). Επιστρατεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1912 ως έφεδρος δεκανέας του Πεζικού. Στη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου τραυματίστηκε στη μάχη του Σαρανταπόρου (χτυπήθηκε με βόλι στον αγκώνα) και νοσηλεύθηκε στην Ελασσώνα. Αποσπάσθηκε κατόπιν στο Γενικό Στρατηγείο ως κρυπτογράφος και ακολούθησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο στην θριαμβευτική είσοδο του στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα και στην εκστρατεία κατά των Βουλγάρων (1913). Τον Φεβρουάριο του 1914, μετά από διαγωνισμό μπήκε στο υπουργείο Εξωτερικών και αργότερα υπηρέτησε ως υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο Αλεξανδρείας (Απρίλιος-Οκτώβριος 1916). Το 1917 όμως, απολύθηκε από το υπουργείο για πολιτικούς λόγους, διώχθηκε ως αντιβενιζελικός και εξορίσθηκε (1917-1918) στην Κρήτη, Θήρα και Αμοργό.

Μετά τη δολοφονία του αδελφού του Ίωνα, ο Φίλιππος Δραγούμης ύστερα από πολλές και ποικίλες πιέσεις φίλων και συγγενών, αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική. Στις εκλογές της 1/14 Νοεμβρίου 1920, εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Μακεδονίας, στην εκλογική περιφέρεια Φλώρινας-Καστοριάς. ΄Ελαβε μέρος στις περισσότερες από τις εκλογικές αναμετρήσεις, με επιτυχίες αλλά και με αποτυχίες, ως ανεξάρτητος υποψήφιος, συνεργαζόμενος άλλοτε με τους αγροτικούς και άλλοτε με τους λαϊκούς. Εξελέγη βουλευτής Φλώρινας-Καστοριάς το 1920-1922, 1926-1928, 1932-1933, 1933-1935, και το 1946-1949 στην εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Το φθινόπωρο του 1952, ο Φίλιπππος Δραγούμης αποχώρησε από την ενεργό πολιτική.

Στο διάστημα της πολιτικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε: 1) υπουργός Γενικός Διοικητής Μακεδονίας (1932-34) στη κυβέρνηση Π. Τσαλδάρη 2) υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γ. Παπανδρέου (Μάϊος 1944-Ιανουάριος 1945) 3) υφυπουργός Εξωτερικών, στην κυβέρνηση Κ.Τσαλδάρη (Διάσκεψη Ειρήνης, Απρίλιος-Οκτώβριος 1946) 4) υπουργός Στρατιωτικών, στην ίδια κυβέρνηση (Νοέμβριος 1946-Ιανουάριος 1947). Συμμετείχε ακόμη, αργότερα, ως υπουργός Εξωτερικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Δ. Κιουσόπουλου (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1952) και ως υπουργός Στρατιωτικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Π. Πιπινέλη (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1963).

Οι πολιτικοί προβληματισμοί και οι προτάσεις του Φ. Δραγούμη για ανανέωση των πολιτικών δυνάμεων και θεσμών στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου εκφράστηκαν μέσα από τη συγγραφή πολυάριθμων άρθρων και μελετών στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο γύρω από θέματα αποκέντρωσης, τοπικής αυτοδιοίκησης, κομματικής νοοτροπίας και γύρω από θέματα εθνικά. Οι εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας σ’όλη αυτήν την περίοδο πολιτικής δράσης και παρέμβασης του Φ. Δραγούμη, τα προβλήματα της Β. Ηπείρου και της Μακεδονίας διαπερνούν και διαποτίζουν κάθε πολιτική του σκέψη και πράξη. Τα κυριότερα δημοσιευμένα έργα του είναι: α) “Εκλογή πολιτικών δημοσιευμάτων” Α΄1922-25, Β΄1925-28, Γ΄1945 β) “Προσοχή στη Βόρειαν Ελλάδα”, (1948) γ) “Τα Εθνικά Δίκαια στη Διάσκεψη Ειρήνης”, (1949) δ) “Απολογία του κοινοβουλευτισμού”, (1950) ε) “Επί του Κυπριακού ζητήματος”, (1950). ΄Εγραψε και πολλά άλλα άρθρα και έργα, τα οποία παραμένουν αδημοσίευτα. Επιμελήθηκε επίσης με ιδιαίτερη φροντίδα την επανέκδοση των έργων του αδελφού του ΄Ιωνα Δραγούμη.

Παράλληλα με τις πολιτικές του δραστηριότητες, ο Φ. Δραγούμης ασχολήθηκε με θέματα επιστημονικά, ιστορικά και πολιτιστικά. Εντύπωση προκαλεί το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για τη γενεαλογία και την ιστορία της οικογένειας του. Διαδέχθηκε τον πατέρα του ως ισόβιο ιδιωτικό μέλος στην Πάγκειο Επιτροπή και στην προεδρία της Γλωσσικής Εταιρείας, την οποία κράτησε για πενήντα περίπου χρόνια. Διετέλεσε επίσης μέλος διοικητικών συμβουλίων σε πολυάριθμους συλλόγους, εταιρείες και ιδρύματα όπως: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων, Ελληνική Γεωγραφική Εταιρεία, Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, Μουσικός και Δραματικός Σύλλογος του Ωδείου Αθηνών, Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αναγνωστοπούλειος Σχολή Κονίτσης, Ελληναλβανικός Σύνδεσμος, Ροταριανός ΄Ομιλος και πολλούς άλλους.

Ο Φίλιππος Δραγούμης παντρεύτηκε το 1931, την Ελένη Βαλαωρίτη (1902-1985), κόρη του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη και εγγονή του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, και απέκτησε μαζί της δύο παιδιά: την Ζωή, σύζυγο Ιωάννη Κ. Μαζαράκη, και τον Μάρκο, σύζυγο Αλεξάνδρας Ρ. Χρίστου.

Πέθανε σε βαθιά γεράματα, στις 2 Ιανουαρίου 1980, στην Αθήνα.

Κύρκος, Μιχάλης

  • Person
  • 1893 – 1967

Ο πολιτικός και δημοσιογράφος Μιχάλης Κύρκος (του Κωνσταντίνου) γεννήθηκε το 1893 (27/7) στο Σιδηροχώρι (Σαμάκοβο) της Ανατολικής Θράκης. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές στη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη, συνέχισε τις σπουδές του στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή Ελβετίας. Το 1918 παντρεύτηκε στο Ηράκλειο την Ιωάννα Θαλασσινού και απέκτησε μαζί της τρεις γιους τον Κύρκο (Τάκη), τον Κώστα και τον Λεωνίδα. Την περίοδο 1914-1923 διετέλεσε διευθυντής μέσων εμπορικών σχολών σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Από το 1923 άρχισε να ασχολείται με την πολιτική. Εκλέχθηκε βουλευτής και διετέλεσε Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και Υγιεινής την περίοδο 1926 -1928 και 1934-1935 με βασική μέριμνα την αποκατάσταση των προσφύγων. Ιδρυτής του Δημοκρατικού Ριζοσπαστικού Κόμματος (ΔΡΚ) προσχώρησε στον πολιτικό Συνασπισμό του ΕΑΜ το 1945. Την περίοδο 1947-1950 φυλακίστηκε και στάλθηκε στο στρατόπεδο της Μακρονήσου. Την μεταπολεμική περίοδο εκλέχθηκε βουλευτής συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ και υπήρξε σημαντικό στέλεχος της Ελληνικής Επιτροπής για την διεθνή Ύφεση και την Ειρήνη. Πέθανε στην Αθήνα το 1967.

Σβώλος, Αλέξανδρος

  • Person
  • 1892 - 1956

Συνταγματολόγος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πολιτικός. ∆ιδάκτωρ της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1915, ο Αλ. Σβώλος εργάστηκε την περίοδο 1917-1920 ως ∆ιευθυντής Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Το 1921-1922 διορίστηκε Ανώτερος Αντιπρόσωπος της Ελληνικής ∆ιοικήσεως στην Προύσσα της Μικράς Ασίας. Υφηγητής Γενικής Πολιτειολογίας, εξελέγη το 1929 τακτικός καθηγητής της έδρας του Συνταγµατικού ∆ικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από την οποία, λόγω των ιδεών του, διώχτηκε πολλές φορές (1935, 1936, 1943, 1945). ∆ιετέλεσε Πρόεδρος της Ένωσης υπέρ της Αυτοδιοίκησης, της Κεντρικής Επιτροπής ∆ηµοκρατικού Αγώνα και της Ένωσης υπέρ των Ελευθεριών του ανθρώπου και του πολίτη. Τον Απρίλη του 1944, ανέλαβε την Προεδρία της ΠΕΕΑ. Μετείχε στη διάσκεψη του Λιβάνου και στη συνέχεια διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, από την οποία παραιτήθηκε την 1η Δεκεμβρίου του 1944. Μετά τα ∆εκεµβριανά αποχώρησε από τον συνασπισµό του ΕΑΜ και το 1946 διώχτηκε οριστικά από το Πανεπιστήµιο. Από τότε, ασχολήθηκε αποκλειστικά με την πολιτική ως πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόµµατος - ΕΛ∆. Εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης το 1950 από τις γραµµές της ∆ηµοκρατικής Παράταξης και το 1953 στις αναπληρωματικές εκλογές. Πέθανε στην Αθήνα το 1956.

Ανδριόπουλος ή Θεοδωρόπουλος, Θεόδωρος

  • Person

Γιος του Ανδρέα Θεοδωρόπουλου, ο Θεόδωρος παντρεύτηκε το 1927 τη Χρυσάνθη το γένος Σταματοπούλου, και απέκτησαν δύο κόρες: την Πολυτίμη και την Παρασκευή.
Η οικογένεια καταγόταν από την κοινότητα Χειράδων Αρκαδίας και το επώνυμο των γιων του Ανδρέα διαμορφώθηκε σε Ανδριόπουλος ή Θεοδωρόπουλος από το όνομα του πατέρα τους. Στα έγγραφα του αρχείου απαντούνται επίσης και οι τύποι Ανδρεόπουλος και Θεοδωρογιαννόπουλος.

Ανδριόπουλος ή Θεοδωρόπουλος, Ιωάννης

  • Person

Η οικογένεια καταγόταν από την κοινότητα Χειράδων Αρκαδίας και το επώνυμο των γιων του Ανδρέα Θεοδωρόπουλου διαμορφώθηκε σε Ανδριόπουλος ή Θεοδωρόπουλος από το όνομα του πατέρα τους. Στα έγγραφα του αρχείου απαντούνται επίσης και οι τύποι Ανδρεόπουλος και Θεοδωρογιαννόπουλος.

Λαμπίρης, Σπυρίδων

  • Person
  • 1902 – ;

Ο Σπυρίδων Λαμπίρης του Θεοδοσίου (Κεφαλλονιά 1902 – Αθήνα ;) ήταν γιατρός. Εργάστηκε στην Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών (1927-1948;) ενώ το 1939 ανακηρύχθηκε επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής και το 1948 έκτακτος καθηγητής. Διετέλεσε επίσης Διευθυντής του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ελπίς» (1943-1964).

Αποστολόπουλος, Νικόλαος

  • Person
  • 1894 - 1944

Λίγα στοιχεία προκύπτουν για το πρόσωπο και τη ζωή του Ν. Αποστολόπουλου μέσα από το αρχείο του, τόσα όμως που να μας προκαλούν το ενδιαφέρον και την περιέργεια.
Ο Νικόλαος Αποστολόπουλος γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου στις 30 Μαρτίου 1894. Ήταν γιος του Κερκυραίου Παναγιώτη Νικολάου Αποστολόπουλου, ο οποίος από την πλευρά της μητέρας του, Ιωαννίνας, συγγένευε με τη γνωστή οικογένεια των Βλασόπουλων της Κέρκυρας που αναγράφεται στο Libro d’ Oro. Ο Παναγιώτης Αποστολόπουλος που διηύθυνε το Ταχυδρομείο στη Σύρο, είχε τιμηθεί με τον Αργυρό Σταυρό του Γεωργίου το 1892, ενώ λίγα χρόνια αργότερα το 1900, προήχθη σε Επιθεωρητή των Ταχυδρομείων και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Πέθανε το 1905, ενώ η χήρα του Ελένη, το γένος Καλομενοπούλου, και μητέρα του Νικολάου έζησε μαζί με το μοναχογιό της στην Αθήνα μέχρι το 1943.
Ο Νικόλαος Αποστολόπουλος τελείωσε το πρώτο Γυμνάσιο στην Αθήνα το 1911 και κατόπιν γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όπως ομολογεί ο ίδιος είχε κλίση προς τις ιστορικές μελέτες και τη δημοσιογραφία από πολύ μικρός. Πριν τελειώσει ακόμα το σχολείο συνεργαζόταν με τα περιοδικά Δάφνη του Σπ. Τρικούπη, Επιθεώρηση του Δεπάστα και την Εφημερίδα του Κορομηλά. Στην εφημερίδα του Κορομηλά, σύμφωνα πάντα με τη μαρτυρία του, αρθρογραφούσε εκφράζοντας τις αντιρρήσεις του στη σκέψη αποχώρησης από την πολιτική του Γεωργίου Θεοτόκη, φίλου και συμπολίτη του πατέρα του, τον οποίο θαύμαζε και πίστευε ότι ήταν ο μόνος που μπορούσε «να αναχαιτίσει την χαλάρωση του κοινωνικού ρυθμού» που είχε προκαλέσει η επανάσταση του 1909 στο Γουδί. Το 1916 όταν ο Θεοτόκης πέθανε και ο ελληνικός λαός ήταν εθνικά διχασμένος ο Αποστολόπουλος έκρινε ότι η Ελλάδα ήταν δύσκολο να παραμείνει ουδέτερη στον παγκόσμιο πόλεμο που είχε ξεσπάσει και ότι ήταν φυσικότερο να στραφεί στο συνασπισμό των χωρών όπου μετείχε η Αγγλία. «Η σκέψις αύτη με έκανε να θεωρήσω ως λύσιν την έξοδον της Ελλάδος εκ της ουδετερότητος, και να μην αρνηθώ τας υπηρεσίας μου προς την Κυβέρνησιν, ήτις ανέλαβε την σχετικήν ευθύνην. Εδέχθην ως εκ τούτου, κατά Σεπτέμβριον του 1917 την θέσιν γραμματέως εις το τότε ιδρυθέν Πολιτικόν Γραφείον Πρωθυπουργού. Αρχικώς διηύθυνεν ο Αναστάσιος Αδοσίδης, αλλά πολύ γλήγορα διευθυντής του Γραφείου κατέστη ο Αριστείδης Κυριακίδης μεθ’ ου με συνέδεσεν στενή φιλία τα μέγιστα υποβοηθήσασα την εκ μέρους μου ανάπτυξιν πρωτοβουλίας και τον χειρισμό ορισμένων υποθέσεων...». Έτσι από το 1917 μέχρι το 1920, ο Αποστολόπουλος εργάστηκε ως γραμματέας του πολιτικού γραφείου του Ελευθερίου Βενιζέλου και την ίδια περίοδο έγραψε μία μελέτη με θέμα «Ο ελληνικός μοναρχισμός 1915-1917» η οποία δημοσιεύθηκε αργότερα.
Μετά την αποτυχία των βενιζελικών στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920, ο Σύνδεσμος Φιλελευθέρων του ανέθεσε τη διεύθυνση της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος των Φιλελευθέρων, η οποία στεγαζόταν στην οδό Βουκουρεστίου 20α. Έτσι από το 1921 μέχρι το 1924, την περίοδο που την αρχηγία των Φιλελευθέρων είχε αναλάβει ο στρατηγός Παναγιώτης Δαγκλής, μέλος της Τριανδρίας (Βενιζέλος, Δαγκλής, Κουντουριώτης) στο κίνημα του 1916, ο Αποστολόπουλος παρακολουθούσε και διεκπεραίωνε τις υποθέσεις του κόμματος. Τον Σεπτέμβριο του 1924 ανέλαβε τη θέση του διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Προέδρου της Δημοκρατίας, του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, θέση από την οποία παραιτήθηκε τον Απρίλιο του 1926. Στη συνέχεια γύρω στο 1928 ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Αεροπορικής Άμυνας και, μετά την επανασύσταση του κόμματος των Φιλελευθέρων, προϊστάμενος της γενικής γραμματείας του η οποία λειτουργούσε υπό τις διαταγές του υπαρχηγού του κόμματος Θεμιστοκλή Σοφούλη.
Μετά την τελευταία διακυβέρνηση της χώρας από τον Βενιζέλο, οι πολιτικές εξελίξεις, οι διαφωνίες και η ιδεολογική σύγχυση που επικρατούσαν στον πολιτικό κόσμο οδήγησαν τον Αποστολόπουλο στην αποστασιοποίησή του από το χώρο των φιλελευθέρων και στην απάρνηση του Βενιζέλου και του βενιζελισμού. Φίλος του Λαϊκού κόμματος το 1934, πολύ γρήγορα ασπάστηκε τις θέσεις του Ι.Μεταξά και το 1937 αποδέχθηκε τη θέση του συμβούλου στο Ανώτατο Οικονομικό Συμβούλιο δικαιολογώντας την πολιτική επιλογή του στον Κοκό Μελά με τα εξής λόγια: «... Σας είναι γνωσταί αι αντιλήψεις μου σήμερον, αφού δεν σας απέκρυψα ποτέ ότι από τινών ετών έχω αναθεωρήσει τας πολιτικάς μου πεποιθήσεις...». Από το 1938 μέχρι το 1943 ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Νέοι Δρόμοι, όργανο της Εθνικής Συντηρητικής Οργανώσεως (Ε.Σ.Ο.) όπου αρθρογραφούσε και έγραφε στίχους και ποιήματα με το ψευδώνυμο «Σκοπευτής». Πρόεδρος της Οργάνωσης ήταν ο βιομήχανος Επαμεινώνδας Χαρίλαος, ιδρυτής του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών και της Ανωτέρας Σχολής Βιομηχανικών Σπουδών, της οποίας ήταν πρόεδρος και καθηγητής. O Αποστολόπουλος με τη σειρά του διετέλεσε γενικός γραμματέας της Σχολής και καθηγητής της Βιοτεχνικής και Βιομηχανικής Ιστορίας στη Σιβιτανίδειο Σχολή και στην Τεχνική Σχολή Ήφαιστος. Σε μία επιστολή του (24/6/1938) προς τον πρίγκιπα Γεώργιο έγραφε: «...Με την πραγματοποίησιν αυτής της Σχολής, η οποία θα δώση ανωτέραν μόρφωσιν προς τους νέους φιλοδοξούντας να διευθύνουν εις το μέλλον τας επιχειρήσεις της Ελλάδος, νομίζω ότι συμπληρούται ο προορισμός και ως οργανώσεως και ως ατόμων...».
Ο Νικόλαος Αποστολόπουλος αυτοκτόνησε στις 29 Απριλίου 1944, σε ηλικία πενήντα χρόνων, ένα χρόνο μετά το θάνατο της μητέρας του.

[Πηγή: Βάρδα, Χριστίνα (επιμ.). Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο.]

Διομήδης, Αλέξανδρος

  • Person
  • 1874 - 1950

Ο Αλέξανδρος Διομήδης καταγόταν από την παλιά σπετσιώτικη οικογένεια με το επώνυμο Κυριακός ή Κυριακού που ασχολιόταν με τη ναυτιλία και το εμπόριο και συμμετείχε ενεργά στον αγώνα της ανεξαρτησίας προσφέροντας το πλοίο της «Πελεκάνος». Γιός του Νικολάου Διομήδη και της Ελένης Φιλαρέτου, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Δεκεμβρίου 1875. Μεγάλωσε μέσα σε οικογένεια νομομαθών και πολιτικών, γεγονός που τον οδήγησε να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Τόσο ο πατέρας του, όσο και ο παππούς του Διομήδης-Αναστάσιος Κυριακός καθώς και ο θείος του Βασίλης Οικονομίδης ήταν καθηγητές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο παππούς του διετέλεσε επίσης βουλευτής Σπετσών και πρωθυπουργός, υπήρξε δε από τους κυριότερους συντάκτες του Συντάγματος του 1844.

Ο Αλέξανδρος Διομήδης σπούδασε Νομικά στη Βαϊμάρη, στο Βερολίνο και στο Παρίσι. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας το 1895. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα αναγορεύτηκε υφηγητής με την πραγματεία του «Περί του προϋπολογισμού του Κράτους», ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε στις εφημερίδες Νέα Ημέρα της Τεργέστης και Νέος Ελεύθερος Τύπος της Βιέννης. Το 1907 συμμετείχε στη Β΄ Συνδιάσκεψη Ειρήνης στη Χάγη και μετά την επανάσταση του 1909 τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη νομάρχης Αττικοβοιωτίας. Από τότε ξεκίνησε ουσιαστικά η πολιτική του σταδιοδρομία. Το 1910 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Σπετσών. Το 1912 ο Βενιζέλος του ανέθεσε το υπουργείο Οικονομικών, όπου παρέμεινε μέχρι το 1915. Το 1916-1917 εστάλη στο Παρίσι και στο Λονδίνο ως έκτακτος απεσταλμένος της κυβέρνησης Θεσσαλονίκης και το 1918 ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών και προσωρινά το υπουργείο Δικαιοσύνης. Μετά την αποτυχία του κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1920, ο Διομήδης αναχώρησε στο εξωτερικό όπου παρέμεινε μέχρι τη μικρασιατική καταστροφή. Τον Σεπτέμβριο του 1922 ανέλαβε προσωρινά το υπουργείο Οικονομικών στην κυβέρνηση Σ. Κροκιδά και στις αρχές του 1923 τοποθετήθηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Το 1928 ανέλαβε τη θέση του πρώτου διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου παρέμεινε μέχρι την απομάκρυνσή του, το 1931, λόγω διαφωνιών με τον Βενιζέλο για τη συναλλαγματική πολιτική. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ανώτατο Οικονομικό Συμβούλιο του οποίου διετέλεσε και πρόεδρος και επανήλθε στο Γενικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας από το οποίο παραιτήθηκε το 1943, όταν διορίστηκε διοικητής ο Γ. Μερκούρης. Τέλος, το 1949 ήταν αντιπρόεδρος στη συμμαχική κυβέρνηση Θ. Σοφούλη μετά το θάνατο του οποίου ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την πρωθυπουργία.

Ο Α. Διομήδης εκτός από οικονομολόγος και τραπεζίτης υπήρξε διανοούμενος και ερευνητής και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εποχή του Βυζαντίου. Τα κυριότερα έργα του είναι:

1) Συνταγματική και οικονομική μελέτη περί του προϋπολογισμού του κράτους, Αθήνα 1905.

2) Η Β΄ Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στη Χάγη το 1907, Αθήνα 1908.

3) Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος αρχομένου του Ευρωπαϊκού πολέμου (1915-1916), Αθήνα.

4) Τα οικονομικά της Ελλάδος προ και μετά την 1η Νοεμβρίου 1920, Αθήνα 1922.

5) Το πρόβλημα του οικονομικού μας μέλλοντος, Αθήνα 1925.

6) Η νομισματική μας ασθένεια και τα μέσα προς θεραπείαν αυτής, Αθήνα 1928.

7) Η πολιτική της σταθεροποιήσεως και ο Ε. Βενιζέλος, Αθήνα 1932.

8) Μετά την κρίσιν. Οικονομικαί και δημοσιονομικαί μελέται 1932-1934, Αθήνα 1934.

9) Βυζαντιναί Μελέται, Αθήνα 1942, 1946.

10) Τα αίτια της οικονομικής παρακμής του Βυζαντίου, Αθήνα 1937.

11) Από την πνευματική και θρησκευτική ζωή των Κομνηνών, Αθήνα.

12) Επί του νομισματικού και πιστωτικού ζητήματος, Αθήνα 1948.

13) Νέα οργανική διάρθρωσις της ελληνικής οικονομίας (Ανασυγκρότηση–Εξηλεκτρισμός-Εκβιομηχάνιση), Αθήνα 1950.

Ο Αλέξανδρος Διομήδης είχε παντρευτεί την Ιουλία Ψύχα, κόρη του Γεωργίου και της Ζηνοβίας το γένος Σαλβάγου, από την Αλεξάνδρεια.

Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1950.

Εμμανουηλίδης, Εμμανουήλ

  • Person
  • 1867 - 1939

Γεννήθηκε στην Καισάρεια της Μικράς Ασίας. Τελείωσε τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1890. Εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη ως δικηγόρος και εκλέχτηκε βουλευτής στην τουρκική Βουλή το 1911. Το 1914 επανεκλέχτηκε βουλευτής, αυτή τη φορά όμως από την περιφέρεια Αϊδινίου. Ως το τέλος του πολέμου εναντιώθηκε πολλές φορές στις τουρκικές αρχές (νόμος περί Πατριαρχείου, τουρκική κυριαρχία επί των χριστιανικών λαών). Κατά τα έτη 1920 και 1922 διετέλεσε νομάρχης Ροδόπης και Κοζάνης. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή κατέφυγε στην Αθήνα, όπου και εκλέχτηκε πληρεξούσιος Αθηνών-Πειραιώς στις βουλευτικές εκλογές του 1923. Το 1924, μαζί με αρκετούς άλλους πρόσφυγες βουλευτές, ανέθεσε την αρχηγία του νεοϊδρυθέντος Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος (κόμμα προσφύγων βουλευτών) στον Γ. Κονδύλη, παραμένοντας ηγετικό στέλεχος και συμμετέχοντας ενεργά στις συνεδριάσεις της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης ως το 1926. Προσχώρησε στο κόμμα του Βενιζέλου και διετέλεσε υπουργός Υγιεινής Προνοίας και Αντιλήψεως στις κυβερνήσεις του 1928 καθώς και στις κυβερνήσεις Ιουνίου 1929 και Δεκεμβρίου 1929. Πέθανε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1943.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, Εγκυκλοπαίδεια Ήλιος, http://el.wikipedia.org, λήμμα: Εμμανουηλίδης, Εμμανουήλ]

Ζαρίφης, Γεώργιος Ιωαν.

  • Person
  • 1807 - 1884

Πρωτότοκος γιος του Ιωάννη Ζαρίφη (1770-1850) και της Ταρσής το γένος Ιορδάνη Καπλάνογλου, ο Γεώργιος γεννήθηκε στην Κων/πολη το 1807. Η καταγωγή του πατέρα του ήταν από το μικρό νησί Αλώνη (σημερινό Πασαλιμάνι) της Προποντίδας όπου διατηρούσε αμπέλια και έκανε εμπόριο κρασιού. Μετά την έκρηξη της Επανάστασης του 1821, ολόκληρη η οικογένεια διέφυγε στην Οδησσό όπου παρέμειναν για περίπου μία δεκαετία. Ο Γεώργιος σπούδασε στο φημισμένο γαλλικό σχολείο Lycee Richelieu με υποτροφία του τσάρου. Το 1830 αποφάσισαν να ακολουθήσουν τον Ι. Καποδίστρια στην Ελλάδα και κατέπλευσαν οικογενειακώς από την Κων/πολη στο Ναύπλιο, όπου πήραν την ελληνική υπηκοότητα και ο Γεώργιος διορίστηκε έφορος της επαρχίας Καρύταινας. Μετά τη δολοφονία του Ι. Καποδίστρια η οικογένεια απογοητευμένη από την κατάσταση στην Ελλάδα αποφάσισε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη. Ο Γεώργιος εργάστηκε στο κατάστημα του Δημητρίου Ζαφειρόπουλου, φίλου του πατέρα του, εμπόρου από τα Γιάννενα, και μετά το θάνατο του τελευταίου, συνεταιρίστηκε με τον γιο του Στέφανο, με τον οποίο ίδρυσαν τον κραταιό εμπορικό οίκο “Ζαφειρόπουλος & Ζαρίφης” (γνωστό ως Ζ/Ζ) με δίκτυα στην Κων/πολη, Μασσαλία, Λονδίνο, Οδησσό. Ο Γεώργιος παρέμεινε στην Κων/πολη όπου ασχολήθηκε με τις εμπορικές και τραπεζικές εργασίες του οίκου ενώ παράλληλα ήταν ο έμπιστος οικονομικός σύμβουλος και τραπεζίτης του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ του Β’. Εισηγήθηκε τη σύσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορικής Τράπεζας (Banque Imperiale Ottomane), της Υπηρεσίας Δημοσίου Χρέους (Service de la dette publique ottomane) και τoυ Οθωμανικού Μονοπωλίου Καπνού (Regie des tabacs de l’ empire ottoman) για να αντιμετωπιστεί από την Υψηλή Πύλη το τεράστιο δημόσιο χρέος και τα δάνεια της αυτοκρατορίας.
Εκτός από επιτυχημένος τραπεζίτης -ήταν επικεφαλής των τραπεζιτών του Γαλατά- και έμπορος, ο Γεώργιος διακρίθηκε για τις μεγάλες ευεργεσίες του στα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα τόσο στην Κων/πολη με την ενίσχυση και συντήρηση των Ζαρίφειων Εκπαιδευτηρίων, του Ζαρίφειου νηπιαγωγείου στα Θεραπειά, του Κεντρικού Παρθεναγωγείου, της Μεγάλης του Γένους Σχολής, του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου, όσο και στη Φιλιππούπολη της Θράκης με τα Ζαρίφεια Διδασκαλεία αρρένων και θηλέων. Οι δωρεές, υποτροφίες και οι φιλανθρωπικές πράξεις του στα Εθνικά Φιλανθρωπικά Καταστήματα (νοσοκομείο Βαλουκλή), σε άπορους νέους και σε ορφανά όσο και στους απλούς ανθρώπους στο δρόμο, τον έκαναν ιδιαίτερα σεβαστό και αγαπητό. Στη διαθήκη του άφησε περίπου 110.00 φράγκα στα παραπάνω ιδρύματα.
Ο Γεώργιος παντρεύτηκε την κόρη του συνεταίρου του Ελένη (Ελέγκω) Δημ. Ζαφειρόπουλου το 1839 και μαζί της απέκτησε 5 παιδιά: 1) τον Λεωνίδα (1840-1923), σύζυγο Ευφροσύνης Νικολοπούλου 2) τον Περικλή (1844-1927), σύζυγο Φάνης Ροδοκανάκη 3) την Σοφία (1848-1923), σύζυγο Οδυσσέα Νεγρεπόντη 4) την Τερέζα (Ταρσή) (1860-1919), σύζυγο Αντωνίου Βλαστού και 5) τον Στέφανο (1863-1894), σύζυγο Μαρίκας Αναγνωστάκη.
Ως ευεργέτης, φιλάνθρωπος και σημαντικός τραπεζίτης τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις και αξιώματα από τους Έλληνες και τους Οθωμανούς.
Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη το 1884. Στην κηδεία του, που κηρύχτηκε επίσημα ημέρα εθνικού πένθους, παρέστησαν όλοι οι επίσημοι και ένα πλήθος 40.000 ανθρώπων τον συνόδευσε στον οικογενειακό τάφο στο Νεκροταφείο του Σισλή.

[Για πιο αναλυτικές βιογραφικές πληροφορίες βλέπε Ν. Μοσχόπουλος, “Γεώργιος Ζαρίφης”, λήμμα στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, “Οικογένεια Ζαρίφη”, λήμμα στην Εγκυκλοπαίδεια του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού (2008) (στο διαδίκτυο), Νικόλαος Ανδρουλιδάκης, “Ο μεγάλος ευεργέτης Γεώργιος Ζαρίφης (1807-1884)” (2012) (στο διαδίκτυο).]

Ζαρίφης, Λεωνίδας Γ.

  • Person
  • 1840 - 1923

Πρωτότοκος γιος του Γεωργίου και της Ελένης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1840. Σπούδασε στην Εμπορική Σχολή της Χάλκης και στη συνέχεια συμπλήρωσε τις εμπορικές σπουδές του στη Μασσαλία και στο Λονδίνο όπου μαθήτευσε στα εμπορικά καταστήματα των θείων του Στέφανου Ζαφειρόπουλου και Μιχαήλ Ζαρίφη. Μετά από δεκαετή περίπου απουσία από την Κωνσταντινούπολη επέστρεψε με την προτροπή του πατέρα του και ασχολήθηκε με τις τραπεζικές και εμπορικές εργασίες της οικογένειας εκεί.
Συμμετείχε στην εταιρεία “Ζαρίφης, Νεγρεπόντης κ’ Σία” με υποκαταστήματα στην Βράιλα και στην Κωνσταντινούπολη που εκκαθαρίστηκε το 1890, ενώ το 1914, σύστησε με τους γιους του την εταιρεία “ L. Zarifi & Cie” που εκκαθαρίστηκε μετά το 1922.
Ο Λεωνίδας Ζαρίφης παντρεύτηκε το 1879 την Ευφροσύνη (Φρόσω) θυγατέρα του Γεωργίου και της Αθηνάς Νικολοπούλου. Απέκτησαν πέντε παιδιά: τον Γεώργιο (1880-1943), σύζυγο Αργυρώς Στ. Κρίνου, την Ελένη (1882-1976), σύζυγο Στέφανου Ευγενίδη, τον Λέοντα (1884-1963) που παρέμεινε άγαμος, τον Στέφανο (1886-1971), σύζυγο Μαρίας Γραικούση και τον Κωνσταντίνο (1891-1979), σύζυγο Ελένης Σταθάτου.
Από νέος δεν είχε ιδιαίτερα καλή υγεία, ήταν πολύ μύωψ, όχι ιδιαίτερα ευπαρουσίαστος, ενώ αγαπούσε τη φύση, την καλή ζωή και ήταν συμπαθής και αγαπητός.
Πέθανε σε μεγάλη ηλικία, 83 ετών, στην Αθήνα το 1923.

Κανελλόπουλος, Ευθύμιος

  • Person
  • 1872 - 1933

Ο Ευθύμιος Κανελλόπουλος, γιος του Χαράλαμπου και της Σοφίας Λάνδερερ, γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 1872. Μπήκε στην υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών το 1901 και ακολούθησε τη διπλωματική σταδιοδρομία. Υπηρέτησε σε διάφορα προξενεία (Κωνσταντινούπολη και Βρυούλλα 1901-1906, Θεσσαλονίκη 1908-1910, Βουκουρέστι 1913, Βιέννη 1914, Αλεξάνδρεια 1917, Λονδίνο 1918), διετέλεσε ύπατος αρμοστής της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1919-1921 και πρεσβευτής στο Βερολίνο (1923-1930) και στη Βέρνη (1931-1933). Το φθινόπωρο του 1922 συμμετείχε στην ολιγόμηνη κυβέρνηση Σ. Κροκκίδα ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Εξωτερικών. Τιμήθηκε με τον Αργυρό και Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος (1908,1915). Είχε μία μικρότερη αδελφή, την Ξαβερία, η οποία ζούσε στην Αθήνα (στην οδό Διπύλου όπου κατοικούσε και η στενή της φίλη Ερασμία Αναστασιάδη) και παραθέριζε στο οικογενειακό κτήμα στο Κιάτο Κορινθίας. H οικογένεια Κανελλοπούλου είχε συγγενική σχέση με την οικογένεια του καθηγητή της Χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ξαβέριου Λάνδερερ. Τα δύο αδέλφια δεν παντρεύτηκαν. Ο Ευθύμιος Κανελλόπουλος πέθανε στη Βέρνη τον Μάιο του 1933 και η σορός του μεταφέρθηκε και κηδεύθηκε στην Αθήνα.

Καραπάνος, Γεράσιμος

  • Person
  • 1880 - 1927

Ο Γεράσιμος Καραπάνος ήταν γιος του Ιωάννη και της Ευφροσύνης Μαυρομμάτη. Η καταγωγή του παππού του Γεράσιμου Καραπάνου ήταν από την Άρτα και της μητέρας του από την Αρκαδία. Είχε δύο ακόμη αδέλφια τον Περικλή και την Μαρία μετέπειτα σύζυγο Σπύρου Στύλου. Η οικογένειά του κατοικούσε στην Αθήνα στην οδό Σταΐκου και Καπλανών. Ο ίδιος σπούδασε στο Παρίσι στην Ecole Nationale Superieure des Mines. Συνέχισε τις σπουδές του στη Λιέγη (1901) ενώ το 1902 βρίσκεται πάλι στο Παρίσι. Οι σπουδές του πραγματοποιήθηκαν με την αρωγή και την προστασία του αδελφού του πατέρα του Κωστή, ο οποίος είχε παντρευτεί την Μαρία Χρηστάκη Ζωγράφου (1847-1901), και είχε αποκτήσει μαζί της τέσσερα παιδιά τον Πύρρο, τον Αλέξανδρο, την Ελένη και τη Ζωή.
Ο Γεράσιμος το 1908 παντρεύτηκε την Ερμιόνη Μαυρομμάτη από τη Μερσίνα της Μικράς Ασίας (η καταγωγή του πατέρα της Κωνσταντίνου ήταν από την Πάφο και της μητέρας της Αθηνάς Ρούσου από την Τήνο). Ο Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης ήταν μέγας ευεργέτης της κοινότητας Μερσίνας και είχε ιδρύσει εκεί τα Μαυρομμάτεια εκπαιδευτήρια. Η Ερμιόνη είχε άλλα οκτώ αδέλφια: την Ελένη Ταχιντζή, την Μαριγώ Κρίστμαν, τον Χριστόφορο, την Αργυρώ Αλιβιζάτου, την Καλλιόπη Ισαακίδη, τον Ανδρέα, τον Αντώνη και τον Γιώργο. Ο Γεράσιμος και η Ερμιόνη απέκτησαν δύο παιδιά, τον Κώστα και την Φρόσω.
Εργάστηκε για τις μεταλλευτικές επιχειρήσεις των αδελφών Ράλλη στη Μ. Ασία και συνεργάστηκε με τον Γεώργιο Ζερβουδάκη στην αναζήτηση χρυσού στην Αφρική και σε επιχειρήσεις του ίδιου στην Μικρά Ασία και στην Αίγυπτο. Ο Ζερβουδάκης όμως χρεωκόπησε το 1911 και η οικονομική κατάσταση του Καραπάνου επιδεινώθηκε σοβαρά. Από το 1910 είχε εγκατασταθεί στην Αλεξάνδρεια και είχε ένα κτήμα στη Σιρέουα, το οποίο εκμεταλλευόταν οικονομικά.
Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων όπου και τον ζωγράφισε η Θάλεια Φλωρά-Καραβία.
Ήταν δημοτικιστής, φίλος και χορηγός του Γεώργιου Σκληρού, γνώριμος του Καβάφη, ανήκε στον κύκλο του περιοδικού Γράμματα της Αλεξάνδρειας και πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου Αιγύπτου ο οποίος υπηρετούσε ανάλογους μεταρρυθμιστικούς στόχους με τον ομώνυμο ελλαδικό.

Κέτσης, Μάνθος

  • Person
  • 1915-1982

Ο Μάνθος Κέτσης, πρώτος σύζυγος της Αυγής Κασιγόνη, γεννήθηκε στην Άνδρο το 1915, σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και μελέτησε σκηνογραφία. Συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση και συνέχισε τη δράση του στις ελληνικές στρατιωτικές μονάδες της Μέσης Ανατολής. Το 1943 έγραψε το θεατρικό έργο «Οι Αντάρτες», η απήχηση του οποίου είχε ως αποτέλεσμα τον εγκλεισμό του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Μετά την απελευθέρωση εργάστηκε σαν σκηνοθέτης, συνέγραψε θεατρικά έργα και εξορίστηκε στην Ικαρία και τη Μακρόνησο. Συνέχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία ως το θάνατό του, το 1982.
[Πηγή: Βιογραφικό σημείωμα στο αρχείο]

Κατσέλης, Πέλος

  • Person
  • 1903 ή 1907 - 1981

Ο Πέλος (Πελοπίδας) Κατσέλης, του Νικολάου και της Ελεωνόρας, γεννήθηκε στο Ναζλί της Μικράς Ασίας. Ξεκίνησε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης και τις ολοκλήρωσε στο παράρτημά της στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένειά του, όταν ο ίδιος ήταν σε νεαρή ηλικία. Το 1924 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στην Επαγγελματική Σχολή Θεάτρου. Στη διάρκεια των σπουδών του δημοσίευσε άρθρα σε νεανικά περιοδικά, και αργότερα συνεργάστηκε ως κριτικός και αρθρογράφος με περιοδικά (Ελληνικά Γράμματα, Νεοελληνικά Γράμματα κ.ά.), υπογράφοντας ορισμένες φορές «Σουδενίτης» από τον τόπο καταγωγής του πατέρα του, το χωριό Σουδενά της Ηπείρου. Συνέχισε τις θεατρικές σπουδές του στην Αυστρία (Βιέννη, 1933) και τη Γερμανία (Μόναχο, Βερολίνο, Δρέσδη, Φρανκφούρτη, 1937‒1939). Από τη Γερμανία συνεργάστηκε ως ανταποκριτής με την εφημερίδα Η Καθημερινή. Εξέδωσε δύο μελέτες για το θέατρο του Σαίξπηρ (Σαίξπηρ Ι. Οθέλλος: Νόημα και χαρακτήρες, Αθήνα, Τυπογραφικά Καταστήματα Ακροπόλεως, [1933], και Κριτικά δοκίμια και μελέτες γύρω απ’ το θέατρο: Ρωμαίος και Ιουλιέτα – Ο Σαίξπηρ κωμωδιογράφος, Αθήνα, Μαυρίδης, 1943). Στο θέατρο εμφανίστηκε αρχικά ως ηθοποιός και ως ιδρυτικό μέλος του Θεατρικού Φοιτητικού Ομίλου, περνώντας και στο χώρο της σκηνοθεσίας, ήδη το 1929 (Λέων Τολστόι, Το ζωντανό πτώμα, θίασος «Σπουδή», θέατρο Αθήναιον). Το 1939 ανέλαβε σκηνοθέτης του περιοδεύοντος κλιμακίου του Εθνικού Θεάτρου «Άρμα Θέσπιδος», θέση στην οποία παρέμεινε ώς το 1941. Συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, την Εθνική Λυρική Σκηνή, την Εθνική Ραδιοφωνία, τον εταιρικό θίασο του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών «Άρμα Θεάτρου», καθώς και με θιάσους του ελεύθερου θεάτρου. Από το 1951 ώς το 1959 διετέλεσε καλλιτεχνικός σύμβουλος της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης και σκηνοθέτησε θεατρικές παραστάσεις σε ανοιχτούς χώρους (Ύδρα, Ναύπακτος, Μεσολόγγι, Λίνδος), στο πλαίσιο της θεωρίας του για μια λαϊκή και στρατευμένη θεατρική τέχνη, την οποία ο ίδιος ονόμασε «Φυσικό Θέατρο». Δίδαξε στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1941‒1946) και στη Σχολή Σταυράκου (1956). Το 1957 ίδρυσε δική του δραματική σχολή, τη διεύθυνση της οποίας διατήρησε ώς το τέλος της ζωής του.

Εφταλιώτης, Αργύρης

  • Person
  • 1849 - 1923

Αργύρης Εφταλιώτης ήταν το φιλολογικό ψευδώνυμο του Κλεάνθη Κ. Μιχαηλίδη. Γιος του δασκάλου Κωνσταντίνου Μιχαηλίδη, γεννήθηκε στον Μόλυβο της Λέσβου το 1849. Μετά το θάνατο του πατέρα του, σε ηλικία ακόμη 17 ετών, πήγε στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια στην Αγγλία, όπου εργάσθηκε αρχικά στο Manchester και κατόπιν σε διάφορες πόλεις της Αγγλίας (Liverpool, Hall), καθώς και στη Βομβάη της Ινδίας, ως υπάλληλος του εμπορικού οίκου των αδελφών Ράλλη. Πέθανε το 1923 στο Cap d’Antibes.
Ως ποιητής εμφανίσθηκε με τη συλλογή Τραγούδια ξενιτευμένου, η οποία κέρδισε τον έπαινο στον Α΄ Φιλαδέλφειο διαγωνισμό το 1889. Δυο χρόνια αργότερα συμμετείχε στον ίδιο διαγωνισμό με τις συλλογές Καθρέπτης του Πύργου μου και Αγάπης λόγια. Η δεύτερη συλλογή αποτελείται από 32 σονέτα σε δεκατρισύλλαβο, επηρεασμένα από τον Shakespeare. Ήταν αφιερωμένο στη γυναίκα του Ελίζα.
Μαζί με τον Ψυχάρη και τον Αλέξανδρο Πάλλη, ο Εφταλιώτης πρωταγωνίστησε για την καθιέρωση της δημοτικής. Από το 1889 δημοσίευε ηθογραφικά διηγήματα τα οποία εξέδωσε το 1897 με τον τίτλο Νησιώτικες ιστορίες. Το 1900 δημοσίευσε το εκτενέστερο αφήγημά του, τη Μαζώχτρα, και το μοναδικό θεατρικό του έργο Βουρκόλακας.
Συνέγραψε επίσης δυο αφηγηματικά κείμενα με πνεύμα διδακτικό: τις Φυλλάδες του Γεροδήμου (1897) και την Ιστορία της Ρωμιοσύνης (1901).
Από το 1914 επικεντρώθηκε στη μετάφραση της Οδύσσειας, με πρότυπο την μετάφραση της Ιλιάδας από τον Πάλλη, την οποία όμως δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.

Κουκουτσάκης, Σταύρος

  • Person

Ο Σταύρος Κουκουτσάκης γεννήθηκε στη Σμύρνη, όπου πριν την Μικρασιατική Καταστροφή εξέδιδε την εφημερίδα Νέα Ζωή. Το 1922 ήλθε πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη, όπου το 1930 εξέδωσε την εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα "Νέα Σμύρνη".

Μοστράτος, Δημήτριος

  • Person

Ο Δημήτριος Γ. Μοστράτος καταγόταν από την Κωνσταντινούπoλη. Το 1891 στο Βερολίνο εκδόθηκε το έργο του Die Padagogik des Helvetius.

Διετέλεσε σχολάρχης της Αμπετείου Σχολής του Καΐρου μεταξύ των ετών 1900-1903. Το 1903 διορίστηκε καθηγητής της ελληνικής φιλολογίας στην Μεγάλη του Γένους Σχολή, όπου δίδαξε ελληνικά, συνθέσεις και γραμματολογία. Πέθανε το 1909.

[Πηγές: Τα στοιχεία αντλήθηκαν από το ίδιο το αρχείο και από την ιστοσελίδα «Δάσκαλοι που δίδαξαν στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή από το έτος της ίδρυσής της μέχρι σήμερα», http://www.megalisxoli.gr/upload/daskaloi.doc. Η αναφορά στο έργο του Δ. Μοστράτου έγινε από την ιστοσελίδα «Τεκμήρια», http://www.kenef.phil.uoi.gr, τελευταία επίσκεψη 18/10/2006. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 6.]

Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας

  • Person
  • 1861 - 1936

Ο Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, γιος του Ιωάννη και της Καλυψώς, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1861. Φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή και κατόπιν ήρθε στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε το 1880 συνεχίζοντας τις σπουδές του στην Ελβετία και στη Γαλλία. Η πρώτη στρατιωτική του δράση συνδέθηκε με την κατάληψη της Άρτας το 1881, ενώ έλαβε μέρος στην εκστρατεία του 1897 στην Κρήτη υπό τον Τιμολέοντα Βάσσο. Στα 1901-1902 επισκέφθηκε με άλλους αξιωματικούς τη Στρατιωτική Ακαδημία του Βερολίνου και από το 1905 έως το 1908 έζησε στο Steyr της Αυστρίας, όπου παρέμεινε ως πρόεδρος της επιτροπής παραλαβής όπλων για τον ελληνικό στρατό. Υποστηρικτής του κινήματος στο Γουδί, το 1909 τοποθετήθηκε στο Γενικό Επιτελείο. Στους Βαλκανικούς πολέμους έλαβε μέρος αρχικά στο Μακεδονικό Μέτωπο ως διοικητής του 2ου πεδινού συντάγματος πυροβολικού, στη συνέχεια ως αρχηγός του πυροβολικού στην Ήπειρο
και στον Β΄ Βαλκανικό πόλεμο ως διοικητής της 10ης ευζωνικής μεραρχίας.
Στην περίοδο του Διχασμού προσχώρησε στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και έγινε αρχηγός του στρατού της Εθνικής Άμυνας. Το Μάρτιο του 1919 επισκέφθηκε επίσημα την Κωνσταντινούπολη μετά από πρόσκληση του Αρχηγείου των Συμμαχικών Στρατευμάτων και στις 30 Ιουνίου αποβιβάστηκε ως αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού κατοχής στη Σμύρνη. Επέστρεψε στη Σμύρνη τον Φεβρουάριο του 1920 όταν άρχισαν οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών επανήλθε στην Ελλάδα προσπαθώντας να πείσει τον Βενιζέλο να μη διενεργήσει εκλογές το Νοέμβριο του 1920. Μετά την εκλογική ήττα των Φιλελευθέρων παραιτήθηκε από τον Στρατό και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Γαλλία.
Παντρεύτηκε την Κούλα Νικολάου Διομήδη (1871-1964) με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Ιωάννη (1911-1932), που από μικρός εμφάνισε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο Λ. Παρασκευόπουλος πέθανε το 1936.

Σίμος, Σπυρίδων

  • Person
  • 1868-1935

Γεννήθηκε στην Ήπειρο το 1868 και πέθανε στην Αθήνα το 1935. Γιος του Μιχαήλ Σίμου, ήταν δημοσιογράφος και διευθυντής της εφημερίδος Πατρίς στο Βουκουρέστι. Εξελέγη βουλευτής Άρτας στη Βουλή του 1910 και διετέλεσε υπουργός Περιθάλψεως της προσωρινής κυβέρνησης Θεσσαλονίκης (Σεπτ. 1916-Ιούνιος 1917) και της μετέπειτα κυβέρνησης Βενιζέλου (1917-1920). Τιμήθηκε με το Σταυρό των Ταξιαρχών, τη Γαλλική Λεγεώνα Τιμής, το παράσημο Ταξιαρχών Στέμματος Ρουμανίας, το δίπλωμα του βασιλέως της Σερβίας και το Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Αγίου Σάββα.

Αθηνογένης, Γεώργιος

  • Person

Ο Γεώργιος Εμ.Αθηνογένης ήταν γαμπρός και στενός συνεργάτης του Στέφανου Σκουλούδη. Εζησε στην Κωνσταντινούπολη και το 1881 διορίστηκε διευθυντής του υποκαταστήματος της Τραπέζης Κωνσταντινουπόλεως στην Αθήνα. Μετά τη διάλυση της Τράπεζας το 1893 και μέχρι το θάνατό του, το 1908, ασχολήθηκε με τραπεζικές εργασίες ιδρύοντας δικό του γραφείο. Παντρεύτηκε την Μαρία Σκουλούδη (αδελφή του Στέφανου) με την οποία απέκτησε επτά παιδιά: 1) την Ελλη, σύζυγο Γεωργίου Χρουσάκη 2) την Κλεώνη, σύζυγο Ιωάννη Χρουσάκη 3) τη Θαλία, σύζυγο Ιωάννη Κουντουριώτη 4) τη Δανάη, σύζυγο Δημητρίου Καλλέργη 5) τον Στέφανο 6) τον Ιωάννη, σύζυγο της Αικατερίνης Κανακάρη-Ρούφου και 7) την Πολύμνια, σύζυγο Θεόδωρου Μπαλτατζή.

Θεοφύλακτος, Θεοφύλακτος

  • Person
  • 1884 - 1961

Ο Θεοφύλακτος Θεοφύλακτος γεννήθηκε το 1884 στο χωριό Τσίτη της Αργυρούπολης. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Τραπεζούντα πριν φύγει για την Αθήνα όπου φοίτησε στην Ιατρική Σχολή. Το 1907 αναγορεύτηκε διδάκτωρ Χειρουργικής και Μαιευτικής και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι στην οφθαλμολογία και την ωτορινολαρυγγολογία. Το 1911 επέστρεψε στην Τραπεζούντα όπου άνοιξε οφθαλμολογική κλινική.

Με την κήρυξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου μετέβη στο Βατούμ, όπου ζούσε ο πατέρας του. Το 1916 επέστρεψε στη ρωσοκρατούμενη Τραπεζούντα, όπου ανέλαβε διευθυντής του ρωσικού νοσοκομείου της πόλης. Με την αποχώρηση των Ρώσων από την Τραπεζούντα επέστρεψε στο Βατούμ, όπου λίγο αργότερα συγκροτήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Πόντου. Ο Θεοφύλακτος υπήρξε αντιπρόεδρος του συμβουλίου και εξέδωσε την εφημερίδα Ελεύθερος Πόντος για την προώθηση και επίτευξη του σκοπού του συμβουλίου, δηλαδή τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους. Το 1920 εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη και το 1922 στη Θεσσαλονίκη όπου αρχικά δούλεψε στο Προσφυγικό Νοσοκομείο και στη συνέχεια άνοιξε ιατρείο το οποίο αργότερα έγινε οφθαλμολογική κλινική και το 1958 γενική κλινική.

Το 1925 συμμετείχε στις δημοτικές εκλογές Θεσσαλονίκης με το συνδυασμό του Μηνά Πατρικίου. Εκλέχθηκε πρώτος σε ψήφους δημοτικός σύμβουλος και διορίστηκε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Από το 1928 και για περίπου ένα χρόνο διετέλεσε Γενικός Διοικητής Θράκης και Ανατολικής Μακεδονίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε. Το 1930 έθεσε υποψηφιότητα για δήμαρχος Θεσσαλονίκης.

Ο Θεοφύλακτος υπήρξε ο εμπνευστής της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, η οποία ιδρύθηκε το 1927 με πρόεδρο τον τελευταίο μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρύσανθο. Πρωτοστάτησε ακόμη στην ίδρυση της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης το 1933. Δραστηριοποιήθηκε σε όλη του τη ζωή σε ζητήματα που σχετίζονταν με τον Πόντο και την προσφυγική αποκατάσταση.

Παντρεύτηκε το 1913 και απέκτησε τέσσερα παιδιά, τρία αγόρια, ένα το 1914, ένα το 1916 (πέθαναν και τα δύο σε νεανική ηλικία) και ένα μάλλον το 1918 (το οποίο πέθανε δύο ετών) κι ένα κορίτσι, την Άννα Θεοφυλάκτου, η οποία γεννήθηκε το 1924 στη Θεσσαλονίκη.

Ο Θ. Θεοφύλακτος πέθανε το 1961.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:
Υλικό του αρχείου.
Συνέντευξη Άννας Θεοφυλάκτου στην Ελπίδα Βόγλη, 28.2.2007.
Θεοφύλακτος Θεοφυλάκτου, Γύρω στην άσβεστη φλόγα, Θεσσαλονίκη 1958.

Παπάζογλου, Ελένη

  • Person
  • 1916 - 2014

Η Ελένη Παπάζογλου γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη το 1916 (;). Φοίτησε στα Εκπαιδευτήρια Φερίκιοϊ και στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο. Μετακόμισε οικογενειακά στη Θεσσαλονίκη όπου και έζησε. Σπούδασε πιάνο με τον Λώρη Μαργαρίτη. Εργάστηκε από το 1952 έως το 1990 στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης ως καθηγήτρια πιάνου. Πολλοί μαθητές της ακολούθησαν καριέρα σολίστ με υψηλές διακρίσεις. Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 2014.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου.

Τσαλδάρης, Παναγής

  • Person
  • 1868 - 1936

Επιφανής πολιτικός, ηγέτης του Λαϊκού κόμματος και πρωθυπουργός. Γεννήθηκε στην Κορινθία. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και μετεκπαιδεύτηκε στη Γερμανία και στη Γαλλία. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1910. Κατά τον Εθνικό Διχασμό υποστήριξε την αντιβενιζελική μερίδα, μετείχε ως υπουργός Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Δ. Γούναρη το 1915, εκτοπίστηκε μετά την επικράτηση του Ε. Βενιζέλου (1917-20), και το 1920-22 ανέλαβε τα υπουργεία Εσωτερικών και Συγκοινωνιών.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, εξελέγη αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος. Αρνήθηκε να αναγνωρίσει το καθεστώς της αβασίλευτης Δημοκρατίας (το οποίο δεν αναγνώρισε παρά το 1932). Αντιτάχθηκε στο καθεστώς του Πάγκαλου (1925-26) και συμμετείχε στην πρώτη («Οικουμενική») κυβέρνηση Αλ. Ζαΐμη το 1926, αναλαμβάνοντας διαδοχικά τα υπουργεία Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας και Παιδείας. Με μικρή κοινοβουλευτική δύναμη μετά την επικράτηση του Ε. Βενιζέλου το 1928, άσκησε δριμεία κριτική στους χειρισμούς της κυβέρνησης και ιδιαίτερα στη σύναψη των ελληνοτουρκικών συμφωνιών του 1930.

Στις εκλογές του Μαρτίου 1933, ο Π. Τσαλδάρης επικράτησε και σχημάτισε κυβέρνηση, η οποία παρέμεινε στην εξουσία ως το 1935. Στην περίοδο αυτή, υπέγραψε το Σύμφωνο Εγγυήσεως του κοινού συνόρου με την Τουρκία (1933) και το τετραμερές Βαλκανικό Σύμφωνο (1934). Υπό τις δυσμενείς συνθήκες που προκάλεσε η αναβίωση του διχασμού, παραιτήθηκε, επανήλθε στην πρωθυπουργία μετά τις εκλογές του 1935, για να ανατραπεί τον Οκτώβριο του ίδιου έτους από τους ακραιφνείς φιλομοναρχικούς στρατιωτικούς που επανέφεραν στον θρόνο τον Γεώργιο Β’.

Ο Π. Τσαλδάρης κέρδισε, χωρίς αυτοδύναμη πλειοψηφία, τις εκλογές του 1936 και καταψήφισε στη Βουλή την πρώτη κυβέρνηση του Ι. Μεταξά, ο οποίος λίγο αργότερα εγκαθίδρυσε δικτατορικό καθεστώς στη χώρα.

Κατσανός, Φιλόστρατος

  • Person
  • 1898-1992

Ο Φιλόστρατος Κατσανός, διακεκριμένος δικηγόρος της Καλαμάτας και από τους μακροβιότερους δικηγόρους της Ελλάδος (1921-1991). Διατέλεσε νομικός σύμβουλος στα «Αλεξανδράκεια Κληροδοτήματα» της Ι.Μ. Μεσσηνίας και υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του «Συλλόγου προς Διάδοσιν των Γραμμάτων». Νυμφεύτηκε την κόρη του γιατρού Μαυρουλίδη, Αθηνά, και απέκτησαν μία θυγατέρα, την Αναστασία, επίσης δικηγόρο. Η μητέρα του ήταν η Αναστασία Στρούμπου, το γένος Δουκάκη.

Ταϊπλιάδης, Γιάννης

  • Person

Ο Γιάννης Ταϊπλιάδης γεννήθηκε στη Βέροια όπου και απεβίωσε το 2012. Σπούδασε φωτογραφία. Τακτικό μέλος της Εταιρείας των Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου της ΟΥΝΕΣΚΟ. Έγραψε έργα για μικρούς και μεγάλους και τα περισσότερα από αυτά παρουσιάστηκαν από ΔΗΠΕΘΕ, από θιάσους του ελεύθερου θεάτρου και πολλούς ερασιτεχνικούς πολιτιστικών συλλόγων. Το έργο του “Και όμως, κάπως έτσι…” τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού στο διαγωνισμό του 1990. Τελευταίο του έργο: “Ο βάλτος είναι πάντα εκεί”. Παρουσιάσθηκε από το ΚΘΒΕ σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας. Τα έτη 1981-82-83 σε τρεις αποστολές στον Πόντο τις οποίες οργάνωσε η Εύξεινος Λέσχη Βεροίας, κατέγραψε κινηματογραφικά και φωτογραφικά σχεδόν όλη την περιοχή του Πόντου. Το 1983 συνελήφθη από την Τουρκική ασφάλεια για κατασκοπεία στην Ορντού (αρχαία Κοτύωρα).

Ζεγκίνη, Αγγελική

  • Person

Η Αγγελική Ζεγκίνη γεννήθηκε το 1950 στην Θεσσαλονίκη, όπου και κατοικεί. Φοίτησε στη Σχολή Ξεναγών Θεσσαλονίκης και άσκησε το επάγγελμα της ξεναγού μέχρι τη συνταξιοδότησή της. Ήταν παντρεμένη με τον Ευστράτιο Ζεγκίνη, με τον οποίο απέκτησαν τρία παιδιά.

Ο Ευστράτιος Ζεγκίνης (1938-2020) γεννήθηκε στην Ίμβρο και αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Χάλκης. Το 1993 εκλέχθηκε αναπληρωτής καθηγητής στην Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το 2003 έγινε καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ. Ανέλαβε το έργο της τεκμηρίωσης και αρχειοθέτησης του Πατριαρχικού Αρχείου ως Διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου του Οικουμενικού Πατριαρχείου από το 2005 έως το θάνατό του το 2020.

Κοντέλη, Ελπινίκη (εγγονή)

  • Person

Η δωρήτρια, Ελπινίκη Κοντέλη, είναι εγγονή της Ελπινίκης Κοντέλη από τα Μοσχονήσια της Μικράς Ασίας.

Οικονόμου, Νικόλαος

  • Person

Ο Νικόλαος Οικονόμου είναι ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ., ο οποίος δώρισε για ψηφιοποίηση τη συλλογή των καρτ –ποστάλ και φωτογραφιών στη μνήμη του πατέρα του, Δημητρίου Οικονόμου.

Σαλίβερος, Μιχαήλ

  • Person

Ο Μιχαήλ Σαλίβερος έμαθε την τέχνη της τυπογραφίας στις επιχειρήσεις του Ανδρέα Κορομηλά και του Ανέστη Κωνσταντινίδη. Το 1892 ίδρυσε αρχικά το βιβλιοπωλείο και αργότερα τον εκδοτικό οίκο, ενώ το 1896 αποκτά ιδιόκτητο τυπογραφείο με έδρα την Αθήνα. Ειδικεύεται σε βιβλία με έμφαση στα ξένα σχολικά εγχειρίδια, ενώ παράλληλα τυπώνει χάρτες, εικόνες, τετράδια καλλιγραφίας κι άλλο εκπαιδευτικό υλικό. Τομέας ειδίκευσής του υπήρξε επίσης το θρησκευτικό / εκκλησιαστικό βιβλίο και η σειρά «Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη» με την έκδοση φθηνών, ευρείας κατανάλωσης, εκκλησιαστικών βιβλίων. Το 1934 ο εκδοτικός οίκος μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία.

ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org/wiki/Ιστορία_της_τυπογραφίας_στο_νεοελληνικό_κράτος

Σοφούλης, Εμμανουήλ

  • Person
  • 1892-1948

Ο Εμμανούηλ Κ. Σοφούλης γεννήθηκε το 1892 στο Άνω Βαθύ Σάμου από γονείς αγρότες. Σπούδασε νομικά και εξάσκησε τη δικηγορία στη γενέτειρά του. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα εκτέλεσε χρέη δημοδιδασκάλου στην Ικαρία. Στενά συνδεδεμένος από παιδί με τον θείο του Θεμιστοκλή Π. Σοφούλη και εμπνεόμενος από το παράδειγμά του, αφοσιώθηκε στην ιδέα της ένωσης της Σάμου με την Ελλάδα από τα 16 χρόνια του. Μετά τη συνθήκη των Σεβρών και τη Μικρασιατική Καταστροφή, κατέβηκε στον ελληνικό πολιτικό στίβο για πρώτη φορά στις εκλογές του 1928 με το κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε βουλευτής Σάμου. Το 1943 διορίστηκε υπουργός Κοινωνικής Προνοίας και Αντιλήψεως της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κάιρο και το διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου του ίδιου έτους βρέθηκε στη Σάμο ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης μετά την παράδοση του νησιού από τους Ιταλούς στις ελληνικές αρχές. Έφυγε από τη Σάμο στο τέλος Νοεμβρίου όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν και κατέλαβαν το νησί ως την οριστική απελευθέρωσή του το 1944. Με το τέλος του Πολέμου ανέλαβε υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου, υπεύθυνος για τον επαναπατρισμό των προσφύγων, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την εγκατάσταση της κυβέρνησης στην Αθήνα. Εκλέχτηκε βουλευτής στις εκλογές του 1946.
Μετά τον θάνατό του εκδόθηκε το πολεμικό ημερολόγιό του, το οποίο είχε παραδώσει στα παιδιά του, με τίτλο: Ημερολόγιο Πολέμου, 1906-1941: Σάμος, Βαλκανικοί πόλεμοι, μακεδονικό μέτωπο, μικρασιατική εκστρατεία, Αθήνα, εκδόσεις Γρηγόρη, 2007.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: http://www.biblionet.gr, http://www.psarasbooks.gr/eshop/bio.php.]

Λαχουβάρη-Χατζηκωνσταντή, Αικατερίνη

  • Person
  • 1917-2005

Η Αικατερίνη (Κατίνα) Λαχουβάρη- Χατζηκωνσταντή (Οδεμήσιο Μικράς Ασίας 1917- Καβάλα 2005) ήταν κάτοικος του Οδεμησίου Μικράς Ασίας μέχρι τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής της. Τον Αύγουστο του 1922 λόγω των τραγικών γεγονότων κατέφυγε με την οικογένειά της στη Σμύρνη. Εκεί έχασε τον πατέρα της και άλλους συγγενείς και είδε τη Σμύρνη να καίγεται και να λεηλατείται. Με ενδιάμεσους σταθμούς τη Μυτιλήνη και το Βόλο το 1925 έφτασε με τα εναπομείναντα μέλη της οικογένειάς της στην Καβάλα.
Το 1926 μπήκε στο Ορφανοτροφείο της Δράμας ως ορφανή από πατέρα. Εκεί έβγαλε το δημοτικό και έμαθε την τέχνη του κεντήματος. Επέστρεψε στην Καβάλα το 1933 και έζησε σε προσφυγικό σπίτι στην συνοικία των Πεντακοσίων. Το 1941 παντρεύτηκε τον Κοσμά Λαχουβάρη, πρόσφυγα από το Γάνο της Ανατολικής Θράκης. Απέκτησαν τρία παιδιά. Το 1943, κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής Κατοχής, η οικογένειά της εξαναγκάστηκε να καταφύγει στη γερμανοκρατούμενη Θεσσαλονίκη. Έμειναν εκεί μέχρι το 1947. Έκτοτε έζησε στην Καβάλα. Ο σύζυγός της πέθανε το 1986 και η ίδια το 2005.

Κεφαλληνιάδης, Νίκος Α.

  • Person
  • 1930-2005

Ένας πολύ σημαντικός λαογράφος, λογοτέχνης και μελετητής της ιστορίας και του πολιτισμού της Νάξου και όχι μόνο. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Χαλκί. Το 1953 τελείωσε τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και το 1964 τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Από το 1955 δίδασκε στη Λεόντειο Σχολή Πατησίων. Πνευματικός και απλός άνθρωπος με αγάπη και πάθος για τον τόπο του. Δημοσίευε έρευνες-μελέτες για την ιστορία, την λαογραφία, σε εφημερίδες και περιοδικά, συνεργαζόταν με τους Ναξιώτικους συλλόγους για την καταγραφή της ιστορίας πολλών χωριών της Νάξου. Προσεγγίζοντας λοιπόν την αλήθεια του κάθε τόπου και των ανθρώπων του είχε αποτέλεσμα, την αγάπη και την εκτίμηση όλου του κόσμου. Για το μεγάλο αυτό έργο του τιμήθηκε από την ΟΝΑΣ, από το ''Διεθνές γραφείο Ειρήνης'' με το μετάλλιο και το βραβείο Ειρήνης, για την προσφορά του στον Παγκόσμιο πολιτισμό. Βραβεύτηκαν δύο φορές βιβλία του, με το Α΄βραβείο του Ε.Ο.Τ., καθώς και το γεγονός ότι ήταν μέλος και αντιπρόεδρος της ΄΄Ενωσης Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος΄΄. Επίσης ήταν μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και μέλος της ΕΚΥΤ (Ένωσης Κυκλαδικού Τύπου). Το 1988 τιμήθηκε στον ''Παρνασό'' από την Ο.Ν.Α.Σ.για τη προσφορά του στη Νάξο και στην κατοχή έλαβε μέρος στην αντίσταση εναντίον των κατακτητών. Το ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΠΑΡΚΟ ΤΗΣ ΤΡΑΓΑΙΑΣ ήταν δική του ιδέα. Αυτή η σπουδαία ιδέα είχε και έχει στόχο να αναδείξει τα βυζαντινά και τα μεσαιωνικά μνημεία σε συνδυασμό με το φυσικό κάλλος της περιοχής και τα γραφικά μονοπάτια.

Βουτσιλάς, Βασίλειος

  • Person

Ο Βασίλειος Βουτσιλάς γεννήθηκε στη Λάρισα το 1923, αποφοίτησε από το 4ο Δημοτικό Σχολείο και από το Γυμνάσιο Αρρένων. Κατόπιν, αφού πήρε το πτυχίο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Λαρίσης, εγγράφηκε στην Πάντειο, αλλά η φοίτηση δεν στάθηκε δυνατή λόγω της επαγγελματικής του απασχόλησης στη δημοσιογραφία, όπου διακρίθηκε στο ρεπορτάζ, την έρευνα και την αρθρογραφία. Μέλος της Ένωσης Συντακτών Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδος και Ευβοίας από το 1949, διετέλεσε γενικός γραμματέας και αντιπρόεδρος της, καθώς και διευθυντής εφημερίδων, ενώ εργάσθηκε ως στενός συνεργάτης επί 25ετία στον Κρατικό Ραδιοφωνικό Σταθμό Λαρίσης. Παράλληλα υπήρξε ανταποκριτής εφημερίδων των Αθηνών, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου και των Τρικάλων, καθώς και ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων. Για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση 1941-1944, τιμήθηκε με αναμνηστικό δίπλωμα και μετάλλιο από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, καθώς και με δίπλωμα από το Πανελλήνιο Σύνδεσμο Δημοσιογράφων Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης 1941-1944. Παράλληλα αναμίχθηκε στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης και μετά τη μεταπολίτευση, το 1975, εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος Λαρίσης, ενώ καθ' όλη την τετραετία διετέλεσε μέλος του προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου.

Χατζηγιάννης, Δημήτριος

  • Person
  • 1888-1973

Ο Δημήτριος Χατζηγιάννης γεννήθηκε στη Χάλκη Λάρισας το 1888. Το 1904 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου τελείωσε το Γυμνάσιο και το 1906 γράφτηκε στην Νομική Σχολή Αθηνών από την οποία αποφοίτησε το 1911 με άριστα. Από τα φοιτητικά του χρόνια δημοσιεύει τα πρώτα του κείμενα σε εφημερίδες της Λάρισας ενώ δραστηριοποιείται στο φοιτητικό κίνημα της εποχής του πρωτοστατώντας στην ίδρυση του Φοιτητικού Συνδέσμου.
Με την προκήρυξη των εκλογών της 8ης Αυγούστου 1910 ο Δ. Χατζηγιάννης δραστηριοποιείται στην περιφέρεια Λάρισας-Μαγνησίας για τον σχηματισμό του αγροτικού -ανορθωτικού συνδυασμού που εκπροσωπούσε τις νέες πολιτικές δυνάμεις και πίστευε στην επανάσταση στο Γουδί και στην ανόρθωση της χώρας. Παρά το νεαρό της ηλικίας του εκλέχθηκε, αλλά απέτυχε να εκλεγεί στις εκλογές της 28ης Νοεμβρίου 1910 ως ανεξάρτητος αγροτικός. Επανεκλέχθηκε διαδοχικά στις εκλογές της 11ης Μαρτίου 1912 και 31ης Μαΐου 1915 συνεργαζόμενος με το κόμμα των Φιλελεύθερων.
Στις εκλογές του 1920,1923,1926 δεν έθεσε υποψηφιότητα. Την περίοδο αυτή ασκεί τη δικηγορία και πρωτοστατεί μαζί με άλλους Λαρισαίους πολίτες στη διευθέτηση του ζητήματος της ύδρευσης και του ηλεκτροφωτισμού της πόλης, ιδρύοντας αρχικά την ΕΥΗΛ και αργότερα τον ΟΥΗΛ.
Παράλληλα από τις αρχές της δεκαετίας του 1920 άρχισε να δραστηριοποιείται έντονα για την δημιουργία αγροτικού κόμματος. Τον Δεκέμβριο του 1925 ίδρυσε μαζί με άλλους Θεσσαλούς το Πανελλήνιο Αγροτικό Ριζοσπαστικό Κόμμα. Επίσης, τον Μάιο του 1929 εκλέγεται Γενικός Γραμματέας του Αγροτικού Κόμματος, θέση που διατήρησε μέχρι το 1932 παρά την διάσπαση του κόμματος.
Επανήλθε στις εκλογές της 16ης Αυγούστου 1928 ως υποψήφιος του Αγροτικού συνδυασμού αλλά απέτυχε. Στις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου 1932 θέτει εκ νέου υποψηφιότητα με το Αγροτικό Κόμμα και εκλέγεται για τέταρτη φορά βουλευτής Λάρισας. Επανεκλέχτηκε στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1933, ενώ στις εκλογές του 1935 δεν συμμετέχει.
Διετέλεσε Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας τα έτη 1943-1946.
Μεταπολεμικά επανέρχεται στην ενεργό πολιτική σκηνή. Στις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 εκλέχθηκε βουλευτής του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος του Γεωργίου Παπανδρέου όπως επίσης και στις εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950. Στις εκλογές του 1951 συνεργάστηκε με την ΕΠΕΚ του Νικόλαου Πλαστήρα και εκλέχθηκε για όγδοη φορά βουλευτής. Κατά την διάρκεια της Βουλής του 1946-1950 συμμετείχε για πρώτη φορά σε κυβερνητικό σχήμα ως Υφυπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση του Δημητρίου Μάξιμου. Ανέλαβε για δεύτερη φορά το Υπουργείο Γεωργίας μετά τις εκλογές του 1950 και τον σχηματισμό κυβέρνησης Ν. Πλαστήρα που στήριξαν τα κόμματα του Σ. Βενιζέλου και του Γ. Παπανδρέου.
Η πρώτη του εμφάνιση στην τοπική αυτοδιοίκηση γίνεται με την υποψηφιότητα του ως δημάρχου Λάρισας στις δημοτικές εκλογές του 1954 επικεφαλής του "Προοδευτικού Συνδυασμού". Το 1955 εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδας. Το 1959 επανεκλέγεται δήμαρχος Λάρισας. Την ίδια χρονιά εκλέχθηκε πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ, ενώ το 1961 εκλέχθηκε αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Δήμων και Κοινοτήτων της Ευρώπης. Η πορεία του διακόπτεται το 1964. Επανέρχεται στο αξίωμα του δημάρχου με διορισμό το 1967 και παραμένει μέχρι το 1969 οπότε και παραιτείται λόγω της διαφωνίας και σύγκρουσης του με την απόφαση της κυβέρνησης για το θέμα ρήψης αποβλήτων στον ποταμό Πηνειό.
Δεν απέκτησε παιδιά από το γάμο με τη Μαρίκα Πλάκα, πέθανε στη Λάρισα τον Μάιο του 1973. Προς τιμήν του ιδρύθηκε το Χατζηγιάννειο Πνευματικό Κέντρο στη Λάρισα, και το όνομά του δόθηκε στην Κεντρική Πλατεία της Χάλκης Λάρισας.

Δρόσου, Καίτη

  • Person
  • 1922 - 2016

Η Καίτη Δρόσου γεννήθηκε στη Σμύρνη, στις 7 Ιουνίου 1922. Ήταν κόρη του δημοσιογράφου Άγγελου (Ευάγγελου) Δρόσου (είχε και το επώνυμο Καλούδας, γεν. το 1896 στην Ιστιαία Εύβοιας) και της Αναστασίας Αργυροπούλου (γεν. το 1903 στην Μικρά Ασία, με καταγωγή από τα Κύθηρα). Είχε μία αδελφή, την Αύρα που γεννήθηκε το 1924. Η Καίτη Δρόσου εργάστηκε λίγα χρόνια ως υπάλληλος στο υπουργείο Οικονομικών (1941-1944) και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος. Ήταν στενή φίλη του Γιάννη Ρίτσου. Το 1943 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Φάνη Καμπάνη (1916-1982) και απέκτησαν έναν γιο, τον Άγγελο (1944-2001). Χώρισαν λίγα χρόνια αργότερα. Μετά από πολύχρονη σχέση παντρεύτηκε τον Άρη Αλεξάνδρου το 1959. Μαζί έφυγαν στη Γαλλία λόγω της δικτατορίας του 1967. Μετά τον θάνατο του Άρη, η Καίτη Δρόσου μοίραζε τη ζωή της μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Πέθανε στο Παρίσι, στις 3.2.2016.

Έργα:

Ποίηση:

  • Ποιήματα, Αθήνα, Λογοτεχνική γωνιά, 1950.
  • Φύλλα φωτιάς, Αθήνα 1953.
  • Οι τοίχοι τέσσερις, Αθήνα, Κείμενα, 1985.

Μελέτες-μεταφράσεις:

  • Άρη Αλεξάνδρου, Διάλεξα. Συγκέντρωση υλικού, βιογραφικά σημειώματα, σχόλια, Καίτη Δρόσου, Αθήνα, Κείμενα, 1984.
  • Ιωσήφ Μπρόντσκι. Ο ποιητής και η Κα-Γκε-Μπε, Αθήνα, Ύψιλον, 1988.
  • Ο «αποστάτης» Μαγιακόβσκη και η Οκτωβριανή Επανάσταση, Αθήνα, Ύψιλον, 1990.
  • Αναμνήσεις απ’ το σπίτι των πεθαμένων κατά Κλωντ Σιμόν. Ανάγνωση του βιβλίου του Κλωντ Σιμόν Η πρόσκληση, Αθήνα, Γκοβόστης, χ.χ.

[Πηγές βιογραφικού: υλικό του αρχείου και οι εκδόσεις: Κατερίνα Καμπάνη, Άρης Αλεξάνδρου, ο παππούς μου, Αθήνα, Ύψιλον, 2006. Δημήτρης Ραυτόπουλος, Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος, Αθήνα, Σοκόλης, 1996. Γιάννης Ρίτσος, Τροχιές σε διασταύρωση. Επιστολικά δελτάρια της εξορίας και γράμματα στην Καίτη Δρόσου και τον Άρη Αλεξάνδρου. Πρόλογος: Καίτη Δρόσου. Επιμέλεια-εισαγωγή-σημειώσεις: Λίζυ Τσιριμώκου, Αθήνα, Άγρα, 2008.]

Αμπελάς, Δημήτριος

  • Person
  • 1887 - 1973

Ο Δημήτριος Αμπελάς σπούδασε στη νομική σχολή (αποφ. 1909), κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας του φοίτησε στη σχολή εφέδρων αξιωματικών (1909-1910) και πολέμησε στους βαλκανικούς πολέμους. Δικηγόρησε ως το 1914 οπότε έγινε μόνιμος στρατιωτικός και πολέμησε σε όλη τη διάρκεια της μικρασιατικής εκστρατείας, φτάνοντας ως το βαθμό του συνταγματάρχη πυροβολικού. Μετά την αποστράτευσή του διορίστηκε και πάλι δικηγόρος Αθηνών και συνταξιοδοτήθηκε το 1956. Έγραψε τα έργα Η κάθοδος των νέων μυρίων, Το ονειρώδες κόμμα, Η δημιουργία. Υπήρξε πρόεδρος της επιστημονικής εταιρείας μεταφυσικών ερευνών.

Τσιμπιδάρος, Γιώργος

  • Person
  • 1891 ή 1894-1967

Ο Γιώργος Φτέρης (ψευδώνυμο του Γιώργου Τσιμπιδάρου), γιος του Ηλία και της Ευγενίας, γεννήθηκε στην Καρέα Μάνης το 1891 [1894, σύμφωνα με το βιβλίο της συζύγου του]. Είχε έξι αδέλφια:τον Στράτη, τον Γιάννη, τον Βασίλη, τον Πότη, την Τασία και την Όλγα. Ο Βασίλειος (Βάσος) Τσιμπιδάρος ήταν επιλοχίας του πεζικού, πολέμησε στη Μακεδονία ως καπετάν Τσιμπίδας και σκοτώθηκε το 1907. Ο Πότης Τσιμπιδάρος υπήρξε διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Ε. Βενιζέλου και βουλευτής.
Ο Γιώργος Φτέρης παρακολούθησε το δημοτικό στην Καρέα, το Ελληνικό στο Γύθειο και το Γυμνάσιο στην Καλαμάτα.Σπούδασε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάστηκε σε εφημερίδες και περιοδικά. Ξεκίνησε στο Θάρρος Καλαμών, και στη συνέχεια συνεργάστηκε στα: Καιροί, Ακρόπολις, Νέα Ημέρα, Πατρίς, Βαλκανικός Ταχυδρόμος, Ελεύθερος Τύπος, Ελεύθερος Λόγος, Αμάλθεια Σμύρνης και στα περιοδικά Νουμάς, Καλλιτέχνης, Χαραυγή Μυτιλήνης, Φιλολογική Πρωτοχρονιά, Νέα Εστία, Νέον πνεύμα, Νεοελληνική λογοτεχνία, Παναθήναια, Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά, Διάπλασις των παίδων, Ανθολογία. Χρησιμοποίησε τα ψευδώνυμα: Ανατολίτης, Λανσελότος, Γκρέκο, Φτέρης. Έζησε στη Ρώμη και στο Παρίσι όπου ήταν ανταποκριτής του Ελεύθερου Βήματος. Επιστρέφοντας στην Αθήνα εργάστηκε ως διευθυντής στα Αθηναϊκά νέα (1933-1941) και συνεργάστηκε στο Βήμα, στα Νέα και στον Ταχυδρόμο.
Έργα του: Η θρυλική ζωή του στρατηγού Βούρβαχη (1937), Πρόσωπα και σχήματα (1954), Μάνη πατρίδα μου (1976), Ελληνικές μορφές (1979).
Μετέφρασε τα Τραγούδια της Βιλιτώς του Pierre Louis (1921), τη Rabouilleuse του Émile Fabre, το Docteur Knock του Jules Romains και άλλα. Έγραψε μελέτες και ποιήματα, μεταξύ αυτών το ποίημα «Η Χωριάτα», γνωστό τραγούδι της Κατοχής.
Υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (1950-1952, 1956-1964), μέλος της Επιτροπής σχολικών βιβλίων, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών (1930-1967).
Τιμήθηκε με τις «Ακαδημαϊκές δάφνες» της Σορβόννης (1930), τον ταξιάρχη του Φοίνικος (1965), το «χρυσούν εύσημον της δημοσιογραφίας» (1966).
Παντρεύτηκε την Ρέα Βραχηνού το 1934 και απέκτησαν μία κόρη, την Ελυάνα. Πέθανε στην Αθήνα στις14 Σεπτεμβρίου 1967 (ημερομηνία των γενεθλίων του).

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου και Ρέα Γιώργου Φτέρη, Δίπλα στον άντρα μου, Αθήνα, Δίφρος, 1977]

Κουτσομητοπούλου, Π. & Γ, οικογένεια

  • Family

Η οικογένεια Κουτσομητοπούλου υπήρξε προυχοντική οικογένεια της Καλαμάτας του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού. Οι Γεώργιος και Παναγιώτης Αριστείδη Κουτσομητόπουλοι -γεννηθέντες τη δεκαετία του 1940- ήταν γόνοι αυτής της οικογένειας. Ο Γεώργιος ήταν υπάλληλος Εθνικής Τραπέζης και ο Παναγιώτης δικηγόρος. Και οι δυο υπήρξαν χαλκέντεροι συλλέκτες αρχειακών τεκμηρίων σχετικών με την εξέλιξη της Καλαμάτας.

Μελά, οικογένεια

  • Family
  • 1866 -

Ο Κωνσταντίνος Μελάς (1874-1953) γεννήθηκε στη Μασσαλία και ήταν γιος του πολιτικού Μιχαήλ Μελά και αδελφός του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και του ιδιαίτερου γραμματέα του βασιλιά Κωνσταντίνου Γεωργίου Μελά. Αποφοίτησε από τη σχολή Ναυτικών δοκίμων και έγινε αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού. Συμμετείχε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 καθώς και στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ήταν ανθυποπλοίαρχος του πολεμικού πλοίου «Μιαούλης» στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την πολιτική. Εκλέχτηκε βουλευτής Ιωαννίνων με το κόμμα των Φιλελευθέρων το 1915 και το 1920.

Ο Γεώργιος Μελάς γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1866 όπου μεγάλωσε και σπούδασε νομικά. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως έφεδρος επίλαρχος. Διετέλεσε ιδιαίτερος γραμματέας του βασιλιά Κωνσταντίνου, θέση από την οποία παραιτήθηκε όταν διαφώνησε με την πολιτική της Ελλάδος στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο. Έγραψε στα γαλλικά βιβλίο με τίτλο Ο Κωνσταντίνος το οποίο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Λ. Μακκά.

Ο Μιχαήλ Μελάς ήταν γιος του Κωνσταντίνου Μελά. Γεννήθηκε το 1902 στην Αθήνα και διέπρεψε ως πρέσβης της Ελλάδας στο εξωτερικό.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is who, υλικό του αρχείου]

Μερκάτη, οικογένεια

  • Family
  • 15ος αιώνας -

Οικογένεια με ρίζες στην Ιταλία πριν τον 15ο αι. O πρώτος πρόγονος της οικογένειας που εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο ήταν ο Πέτρος Μερκάτης το 1536. Ο απόγονός του, Κόμης Diodato-Anastasio Μερκάτης (1723-;), παντρεύτηκε την Angela Ρώμα, κόρη του Αναστασίου Ρώμα και απέκτησαν πέντε γιους. Ο ένας από αυτούς ήταν ο Λεονάρδος Μερκάτης (1760-;), από τον οποίο ξεκινά ο κλάδος της οικογένειας που αφορά στο αρχείο.

Ο Λεονάρδος απέκτησε δύο γιους: τον Αναστάσιο (1798-1880), που παντρεύτηκε την Καικιλία Joseph Drexinger και τον Νικόλαο (1801-1873), που παντρεύτηκε την Αντριάννα Αρβανιτάκη. Ο Αναστάσιος υπήρξε βουλευτής του Ιονίου Κοινοβουλίου και γερουσιαστής και απέκτησε επτά παιδιά: την Αναστασία, τον Λεονάρδο, τον Πέτρο, τον Διονύσιο, τον Πέτρο-Παύλο, την Έλενα και τον Σπυρίδωνα. Ο πρωτότοκος γιος του, Λεονάρδος Αν. Μερκάτης (1838-1901), παντρεύτηκε (1867) την Αικατερίνη Παλαιολόγου-Μπενιζέλου (1848-1919) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Tράπεζας στην Αθήνα. Ο Διονύσιος Αν. Μερκάτης (;-1907) παντρεύτηκε την κόμισσα Αβιγαήλ Ερμάννου Λούντζη (1843-1927) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Τράπεζας στη Ζάκυνθο. Ο Σπυρίδων Αν. Μερκάτης (1853-;) ήταν πρόξενος της Ιταλίας στη Ζάκυνθο και διευθυντής των Αρχείων του νησιού.

Ο Λεονάρδος Αν. Μερκάτης απέκτησε τέσσερα παιδιά από τα οποία επέζησαν τα δύο: η Καικιλία (1871-;), σύζυγος του Αντωνίου Πάλλη, και ο Αλέξανδρος (1874-1947), σύζυγος της Harriet Wright και αυλάρχης του βασιλιά Κωνσταντίνου. Παιδιά του Αλέξανδρου και της Harriet ήταν ο Λεονάρδος (1901-1974), η Αταλάντα (1903-1964) και η Ντάρια (1908-1979). Κόρες του Λεονάρδου Αλ. Μερκάτη και της Ιουλίας Σταθάτου είναι η Ελένη (1937-), σύζυγος Κωνσταντίνου Δρακόπουλου, η Harriet (1942-), σύζυγος Ηλία Σιτινά (α΄ γάμος) και Μ. Μίχα (β΄ γάμος), και η Αταλάντα (1938-2005), σύζυγος Κ. Γουλανδρή.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Eugene Rizo-Rangabe, Livre d’or de la noblesse ionienne, vol. III, 1927, υλικό του αρχείου]

Πετροπουλάκη, οικογένεια

  • Family

Η ύπαρξη της οικογένειας Πετροπουλάκη μαρτυρείται από το 1690 ενώ είναι βέβαιο ότι οι ρίζες της είναι ακόμα πιο παλιές. Πρόκειται για μια ισχυρή και πολυμελή οικογένεια της Μάνης με μέλη πολιτικούς και στρατιωτικούς και με μεγάλη επιρροή στην περιοχή του Γυθείου, ήδη από τα προεπαναστατικά χρόνια. Σπουδαία είναι η συνεισφορά της οικογένειας στους εθνικούς αγώνες (Επανάσταση του 1821, Κρητικές επαναστάσεις, Μακεδονικός αγώνας, Βαλκανικοί πόλεμοι, Μικρασιατική εκστρατεία). Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στην Κρητική επανάσταση του 1866 - 1869, πήραν μέρος 8 μέλη της οικογένειας, ενώ στους Βαλκανικούς πολέμους 22 υπηρετούσαν στο στρατό. Οι πολιτικές πεποιθήσεις της οικογένειας ήταν συντηρητικές και φιλοβασιλικές, γεγονός που είχε δυσμενείς ή ευμενείς επιδράσεις στην τύχη των μελών της ανάλογα με τις περιστάσεις.

1) Παναγιώτης Πετροπουλάκης
Πατέρας του Δημητρίου. Δεν γνωρίζουμε ακριβείς ημερομηνίες γέννησης και θανάτου. Βιογραφικά στοιχεία αντλούμε από τα λίγα έγγραφα του αρχείου της οικογένειας Πετροπουλάκη, που τον αφορούν καθώς και από πληροφορίες στα βιογραφικά άλλων προσώπων της οικογένειας που περιέρχονται στο αρχείο. Συμπεραίνουμε ότι πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821, ενώ το 1828 οι κάτοικοι των ανατολικών χωριών της περιοχής της Σπάρτης τον εκλέγουν δημογέροντα. Tο 1837 ήταν λοχαγός επιλοχίας πρεσβύτης της Βασιλικής Φάλαγγας.

2) Δημήτριος Πετροπουλάκης (Ράχη ca.1800 - Αθήνα 1870)
Ο Δημήτριος Πετροπουλάκης υπήρξε αγωνιστής στην επανάσταση του 1821 και διακρίθηκε κυρίως στις μάχες του κατά του Ιμπραήμ. Υποστήριξε τον Καποδίστρια και τον Οθωνα στην καταστολή των εξεγέρσεων που έγιναν εναντίον τους. Το 1844 όταν απέτυχε να εκλεγεί βουλευτής στασίασε κατά της κυβέρνησης του Κωλέττη, τον οποίο θεώρησε ως υπονομευτή της υποψηφιότητάς του. Το 1850 εκλέχτηκε βουλευτής Μάνης. Το 1862 - 63 διώχθηκε από την Προσωρινή Κυβέρνηση και διατάχθηκε να εγκαταλείψει τη Λακωνία. Γρήγορα όμως οι διωγμοί ατόνισαν. Παράλληλα με την πολιτική δραστηριότητα ακολούθησε στρατιωτική σταδιοδρομία και το 1870 έφτασε στο βαθμό του συνταγματάρχη. Το 1854 έλαβε μέρος στη Θεσσαλική επανάσταση επικεφαλής σώματος εθελοντών και τραυματίστηκε στην Καλαμπάκα στις 10/5/1854. Το 1866 - 67 πραγματοποίησε την πρώτη του εκστρατεία στην Κρήτη. Στα τέλη του 1868 στάλθηκε για δεύτερη φορά στο νησί από την κυβέρνηση Βούλγαρη, επικεφαλής 1000 εθελοντών με σκοπό την αναζωπύρωση του αγώνα. Ηττήθηκε όμως στη μάχη στις Βρύσες (8/12/1868) και αιχμαλωτίστηκε. Απελευθερώθηκε μετά από παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων και αποχώρησε.

3) Αναστάσιος Πετροπουλάκης (Ράχη ca.1830 - 1892)
Αδελφός του Δημητρίου έλαβε μέρος στη Θεσσαλική επανάσταση του 1854 και την Κρητική του 1866 - 69. Ο γιος του Απόστολος πέθανε το 1914 από τις κακουχίες κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων.

4) Λεωνίδας Δημητρίου Πετροπουλάκης (Ράχη 1829 - Αθήνα 1887)
Γιος του Δημητρίου. Η τύχη του και η δράση του ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό αυτήν του πατέρα του. Πήρε μέρος στη Θεσσαλική επανάσταση, διώχθηκε το 1862 - 63 και ακολούθησε τον πατέρα του στην Κρήτη το 1868 μαζί με το γιο του Γεώργιο. Το 1859 εκλέχτηκε βουλευτής της επαρχίας Γυθείου. Μετά το 1869 πολιτεύτηκε με το κόμμα του Δεληγιώργη. Το 1878 επέστρεψε ως ταγματάρχης στο στρατό και το 1881 με το βαθμό του συνταγματάρχη, διορίστηκε αρχηγός του κέντρου του στρατού Θεσσαλίας. Το 1886 καθοριστικός ήταν ο ρόλος του στις συμπλοκές με τους Τούρκους στο Γκριτζόβαλη και τη Μελούνα. Πέθανε στην Αθήνα τον Μάιο του 1887 και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη.

5) Γεώργιος Λεωνίδα Πετροπουλάκης (Ράχη 1852 - Αθήνα ca.1910)
Γιος του Λεωνίδα με πλούσια δράση. Εκτός από την κρητική επανάσταση πήρε μέρος στον γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870 στο πλευρό των Γάλλων. Το 1887 εκλέχτηκε βουλευτής με το τρικουπικό κόμμα, το 1895 πήρε μέρος στην Κρητική επανάσταση, και το 1900 ήταν βουλευτής. Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα ήταν μέλος του Μακεδονικού κομμιτάτου. Το 1908 στάλθηκε ως απεσταλμένος της ελληνικής κυβέρνησης στην Πύλη για τη διερεύνηση των προθέσεων των Νεοτούρκων.

6) Παναγιώτης Πετροπουλάκης (Ράχη 1879 - Οσνίτσανη 1906)
Γιος του Ηλία Πετροπουλάκη (1868 - 1928). Σκοτώθηκε μαζί με τον ξάδελφό του Λεωνίδα στην μάχη της Οσνίτσανης στη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα.

7) Λεωνίδας Παναγιώτου Πετροπουλάκης (Ράχη 1881 - Οσνίτσανη 1906)
Διδάκτορας της Νομικής, σε ηλικία 25 ετών έλαβε μέρος στον Μακεδονικό αγώνα, επικεφαλής τμήματος Μανιατών εθελοντών ως υπαρχηγός του αντάρτικου σώματος του καπετάν Λίτσα (Αντώνιος Βλαχάκης). Σκοτώθηκε στη μάχη της Οσνίτσανης (σημερινό Καστανόφυτο Καστοριάς) το Μάιο του 1906, σε σύγκρουση με τουρκικό απόσπασμα.

8) Πετρόπουλος ή Πέτρος Παναγιώτου Πετροπουλάκης (Ράχη 1890 - Μικρά Ασία 1921)
Υπήρξε αξιωματικός του πεζικού. Στους Βαλκανικούς πολέμους ήταν ανθυπασπιστής στο στρατό Ηπείρου. Το 1921 σκοτώθηκε στην Μικρά Ασία έχοντας το βαθμό του ταγματάρχη.

9) Δημήτριος Παναγιώτου Πετροπουλάκης (Ράχη 1876 - Αθήνα 1957)
Υπολοχαγός του πεζικού στους Βαλκανικούς πολέμους, τραυματίστηκε στις 4/11/1912 στη μάχη του Οστράβου. Πολέμησε στον Α' Παγκόσμιο και το 1919 προήχθη σε αντισυνταγματάρχη. Το 1920 διοικούσε με τον βαθμό αυτό το 30ο Σύνταγμα Πεζικού στα Μουδανιά της Μικράς Ασίας. Το 1922 προήχθη σε συνταγματάρχη και το 1939 ήταν αντιστράτηγος εν αποστρατεία.

10) Ιωάννης Παναγιώτου Πετροπουλάκης (Ράχη 1886 - Αθήνα ca.1950)
Υπήρξε αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού. Φανατικός βασιλόφρων υπέστη διώξεις από το βενιζελικό καθεστώς. Η κορυφαία και μοιραία στιγμή της ζωής του ήταν η συμμετοχή του στην επαναστατική επιτροπή του 1922. Ως αντιπλοίαρχος υπήρξε ο άνθρωπος στις ενέργειες του οποίου ωφείλεται η προσχώρηση του στόλου στην επανάσταση. Ωστόσο η διαφωνία του με τον Στυλιανό Γονατά και τον Νικόλαο Πλαστήρα όσον αφορά τη στάση που έπρεπε να κρατήσουν έναντι του βασιλιά, είχε ως αποτέλεσμα την παραγκώνηση και αντικατάστασή του από τον Δημήτριο Φωκά στις 12 Σεπτεμβρίου 1922. Μετά από αυτό παραφρόνησε και εισήχθη σε ψυχιατρείο. Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του πλοιάρχου. Τιμήθηκε το 1923 με το Χρυσό Σταυρό των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος.

11) Στυλιανός Παναγιώτου Πετροπουλάκης (Ράχη 1895 - Αθήνα 1949)
Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Πρακτικό Λύκειο το 1912. Εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε το 1916 ως ανθυπολοχαγός πυροβολικού. Πήρε μέρος στην επιστράτευση του 1915 και μετά την επάνοδό του στη σχολή στασίασε με άλλους ευέλπιδες, με αιτία την κατάργηση της αρχαιότητας. Το Νοέμβριο του 1918 υπέστη απόπειρα δολοφονίας από βενιζελικά στοιχεία. Από το Δεκέμβριο του 1920 ήταν λοχαγός και αξιωματικός επί του οπλισμού και πυρομαχικών του Αρχηγείου Πυροβολικού της Στρατιάς Μ.Ασίας, θέση που κατείχε μέχρι το τέλος των επιχειρήσεων. Την περίοδο 1925 - 1933 πρέπει να έγινε και ο γάμος του με την Μαρία Αναστασοπούλου ανηψιά του πρωθυπουργού Παναγή Τσαλδάρη. Μετά τις εκλογές του 1933 αποσπάστηκε στο Γενικό Επιτελείο Στρατού ως υπασπιστής του υπουργού Στρατιωτικών. Σημαντική ήταν η συμβολή του από τη θέση αυτή στην καταστολή του κινήματος του Πλαστήρα τον Μάρτιο του 1935, ως συντονιστή των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ναυτικού Επιτελείου. Από βιογραφικό σημείωμα που υπάρχει στο αρχείο φαίνεται ότι ήταν υποψήφιος στις εκλογές αυτές. Τον Ιούλιο του 1937 ήταν αντισυνταγματάρχης, υποδιοικητής στο 3ο Σύνταγμα Ορειβατικού Πυροβολικού, και συνέβαλε στην μεταστάθμευση του Συντάγματος από την Πάτρα στην Κόρινθο. Παράλληλα τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου έγινε διοικητής του. Τιμήθηκε με το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας (1933), το Μετάλλιον Στρατιωτικής Αξίας Γ’ Τάξεως (Νοέμβριος 1935) και το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Γεωργίου του Α' (1936)

12) Χαρίλαος Πετροπουλάκης
Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι εργαζόταν το 1914-1916 στην εταιρεία "Μιχαήλ Πετροπουλάκης συνέχεια εργασιών Π.Μ. Πετροπουλάκη", που εμπορευόταν βελανίδια, λάδι και σύκα.

Ποικιλίδη, Ιωάννη οικογένεια

  • Family

Η οικογένεια του Ιωάννη Ποικιλίδη από τη γενιά της μητέρας του έμενε στο χωριό Σεμέν της περιοχής Κοτυώρων (Ορντού). Η αδερφή της γιαγιάς του, Σημέλα Ελευθεριάδου μαζί με το σύζυγό της Ιωάννη Σιδηρόπουλο, εγκαταστάθηκαν πρώτα στο Σοχούμ της Ρωσίας και κατόπιν μετανάστευσαν στην Κατερίνη το 1928. Εγκαταστάθηκαν στο συνοικισμό των Ευαγγελικών μαζί με συγγενείς Ευαγγελικούς, από τις περιοχές Σεμέν και Φάτσα. Αργότερα, με τη μεσολάβηση της Σημέλας ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Κατερίνη η γιαγιά του Σαμαλού και ο σύζυγος της Ιορδάνης Τσακμαλής με τα παιδιά τους Νίκο και Ολυμπία. Στην Κατερίνη γεννήθηκαν ακόμη τρία παιδιά η Νίκη, ο Γιώργος και η Δέσποινα (μητέρα του Ιωάννη). Λόγω προβλημάτων υγείας της μητέρας της η Δέσποινα δόθηκε στη θεία της Σημέλα και στο θείο της Ιωάννη Σιδηρόπουλο, οι οποίοι τη μεγάλωσαν σαν πραγματικοί γονείς. Η Δέσποινα Σιδηροπούλου παντρεύτηκε τον δικηγόρο Χαράλαμπο Ποικιλίδη και απέκτησαν τρία παιδιά τον Ιωάννη, τον Νίκο και τον Πάρη. Ο Ιωάννης Ποικιλίδης είναι διοικητικός υπάλληλος στο Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης- Ψυχιατρικός Τομέας και ασχολείται ερευνητικά με την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού και την Τοπική Ιστορία συλλέγοντας σχετικές προφορικές μαρτυρίες και αρχειακό υλικό.

Results 1 to 100 of 1119