Τσαλδάρης, Παναγής

Άτομο

Τσαλδάρης, Παναγής

1868 - 1936

Επιφανής πολιτικός, ηγέτης του Λαϊκού κόμματος και πρωθυπουργός. Γεννήθηκε στην Κορινθία. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και μετεκπαιδεύτηκε στη Γερμανία και στη Γαλλία. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1910. Κατά τον Εθνικό Διχασμό υποστήριξε την αντιβενιζελική μερίδα, μετείχε ως υπουργός Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Δ. Γούναρη το 1915, εκτοπίστηκε μετά την επικράτηση του Ε. Βενιζέλου (1917-20), και το 1920-22 ανέλαβε τα υπουργεία Εσωτερικών και Συγκοινωνιών.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, εξελέγη αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος. Αρνήθηκε να αναγνωρίσει το καθεστώς της αβασίλευτης Δημοκρατίας (το οποίο δεν αναγνώρισε παρά το 1932). Αντιτάχθηκε στο καθεστώς του Πάγκαλου (1925-26) και συμμετείχε στην πρώτη («Οικουμενική») κυβέρνηση Αλ. Ζαΐμη το 1926, αναλαμβάνοντας διαδοχικά τα υπουργεία Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας και Παιδείας. Με μικρή κοινοβουλευτική δύναμη μετά την επικράτηση του Ε. Βενιζέλου το 1928, άσκησε δριμεία κριτική στους χειρισμούς της κυβέρνησης και ιδιαίτερα στη σύναψη των ελληνοτουρκικών συμφωνιών του 1930.

Στις εκλογές του Μαρτίου 1933, ο Π. Τσαλδάρης επικράτησε και σχημάτισε κυβέρνηση, η οποία παρέμεινε στην εξουσία ως το 1935. Στην περίοδο αυτή, υπέγραψε το Σύμφωνο Εγγυήσεως του κοινού συνόρου με την Τουρκία (1933) και το τετραμερές Βαλκανικό Σύμφωνο (1934). Υπό τις δυσμενείς συνθήκες που προκάλεσε η αναβίωση του διχασμού, παραιτήθηκε, επανήλθε στην πρωθυπουργία μετά τις εκλογές του 1935, για να ανατραπεί τον Οκτώβριο του ίδιου έτους από τους ακραιφνείς φιλομοναρχικούς στρατιωτικούς που επανέφεραν στον θρόνο τον Γεώργιο Β’.

Ο Π. Τσαλδάρης κέρδισε, χωρίς αυτοδύναμη πλειοψηφία, τις εκλογές του 1936 και καταψήφισε στη Βουλή την πρώτη κυβέρνηση του Ι. Μεταξά, ο οποίος λίγο αργότερα εγκαθίδρυσε δικτατορικό καθεστώς στη χώρα.

Επισήμανση: https://ikk.gr/archeio-panagi-tsaldari/