Fonds A.E. 364, 2/ 01 - Στρέιτ, Γεώργιος

Ο Γεώργιος Στρέιτ (Ζυρίχη, c. 1915). Δημιουργός W. Pleyer (Ζυρίχη). Υπόμνημα του μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή για τη δημιουργία νέου ελληνικού Πανεπιστημίου ... Υπόμνημα του μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή για τη δημιουργία νέου ελληνικού Πανεπιστημίου ...

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET A.E. 364, 2/ 01

Title

Στρέιτ, Γεώργιος

Date(s)

  • 1848-1949 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

46 αρχειακά κουτιά και φωτογραφικές εκτυπώσεις

Context area

Name of creator

(1868-1948)

Biographical history

Ο Γεώργιος Στρέιτ, γιος του Στέφανου Ιωαν. Στρέιτ και της Βικτωρίας Λόντου, κόρης του αγωνιστή της Επανάστασης Ανδρέα Χριστόδουλου Λόντου, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13/25 Σεπτεμβρίου 1868. Παρακολούθησε τα μαθήματα στοιχειώδους και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο Παιδαγωγείο του Συλλόγου προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, στο Ελληνικό Λύκειο του Σιμόπουλου και στο Βασιλικό Γυμνάσιο της Λειψίας, από το Πανεπιστήμιο της οποίας ανακηρύχθηκε διδάκτορας το 1892. Υφηγητής του Δημοσίου και Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή το 1894, τακτικός καθηγητής το 1897 και επίτιμος το 1938, αναδείχθηκε σε μια από τις διαπρεπέστερες προσωπικότητες της ελληνικής νομικής επιστήμης, προσφέροντας παράλληλα πολύπλευρες δημόσιες υπηρεσίες. Μεταξύ άλλων, μετέσχε επανειλημμένα σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές για την εκπόνηση και αναθεώρηση του Αστικού Κώδικα, διετέλεσε νομικός σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών και αντιπροσώπευσε επανειλημμένα τη χώρα σε διεθνείς συναντήσεις. Ήταν μέλος της Ακαδημίας του Διεθνούς Δικαίου και μέλος του Διαρκούς Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου στη Χάγη.
Τον Ιούλιο του 1910 εστάλη ως έκτακτος απεσταλμένος και πληρεξούσιος υπουργός στη Βιέννη και συνέβαλε στη βελτίωση των ελληνοαυστριακών σχέσεων. Τον Δεκέμβριο του 1912 διορίστηκε έκτακτος απεσταλμένος πληρεξούσιος υπουργός της Ελλάδος στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης στο Λονδίνο, οι εργασίες της οποίας κράτησαν μέχρι τον Ιούνιο του 1913. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Βενιζέλου, θέση από την οποία παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 1914, υποστηρίζοντας την πολιτική ουδετερότητας του βασιλιά Κωνσταντίνου. Κατά την περίοδο του Διχασμού ήταν σύμβουλος του βασιλιά, τον οποίο και ακολούθησε στην εξορία μετά το 1917, αναπτύσσοντας δραστηριότητα για την προβολή των θέσεων της βασιλικής παράταξης στο εξωτερικό. Το 1922, ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Κοινωνία των Εθνών, ανέλαβε πρωτοβουλίες για τη σωτηρία των προσφύγων. Έκτοτε απέφυγε την ανάμιξη με την πολιτική και τη σύνδεσή του με τον βασιλιά, αναπτύσσοντας διάφορες ακαδημαϊκές δραστηριότητες στο εξωτερικό που κατέστησαν το όνομά του σεβαστό στους ευρωπαϊκούς πανεπιστημιακούς κύκλους.
Εκτός από τις δημόσιες θέσεις που κατείχε σε διάφορες επιτροπές και συμβούλια υπουργείων, ο Στρέιτ υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ναυτικής Ενώσεως, νομικός σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, της Ανώνυμης Εταιρείας Υδάτων Αθηνών-Πειραιώς-Περιχώρων και της εταιρείας Lake Copais Cο.
Το 1929 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1931 πρόεδρός της, χωρίς να ασκήσει ποτέ τα καθήκοντά του, ενώ το 1933 εξελέγη αριστίνδην γερουσιαστής. Διετέλεσε μέλος των επιτροπών των Ολυμπιακών Αγώνων από το 1896 έως το 1906, μέλος πολλών άλλων συλλόγων και εταιρειών και τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις. Η συγγραφική του παραγωγή -γνωμοδοτήσεις και αρθρογραφία- υπήρξε μεγάλη και οι σχέσεις του με τον Τύπο πολύ στενές. Σημαντικότερα νομικά έργα του θεωρούνται το Σύστημα Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου τ. 1, βιβλίο Α΄ Αθήνα, εκδ. Σακελλαρίου 1906 και Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο σε συνεργασία με τον Π. Γ. Βάλληνδα, 2 τόμοι. Αθήνα, Πυρσός, 1937.
Ο Γ. Στρέιτ παντρεύτηκε το 1898 την Ιουλία (Λιλή) Καραθεοδωρή (Βρυξέλλες 1878-Αθήνα 1945), κόρη του Στέφανου Καραθεοδωρή, πρεσβευτή της Τουρκίας στο Βέλγιο, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, την Δέσποινα (1903-;), σύζυγο Ιωάννη Γερουλάνου, και τον Στέφανο (1910-1974;), σύζυγο Λουκίας Μαυρομμάτη. Πέθανε στην Αθήνα το 1948.
[Η σύνταξη του παραπάνω βιογραφικού σημειώματος οφείλεται στον Γ.Χαρωνίτη].

Name of creator

(1837-1920)

Biographical history

Ο Στέφανος Ιωαν. Στρέιτ γεννήθηκε στην Πάτρα το 1837. Σπούδασε νομικά στην Ελλάδα και στη Γερμανία. Όταν επέστρεψε διορίστηκε πρωτοδίκης, εφέτης και δικηγόρος στην Πάτρα και στη συνέχεια διευθυντής του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στη Λαμία. Στις 28 Φεβρουαρίου 1889 διορίστηκε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας και στις 25 Οκτωβρίου 1896 διοικητής της. Το 1897 διετέλεσε υπουργός Οικονομικών και διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις του διακανονισμού των χρεών της Ελλάδας με το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο. Με δική του πρωτοβουλία ίδρυσε την Τράπεζα Κρήτης και την Τράπεζα Ανατολής, συγχώνευσε την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας και πέτυχε να αποκτήσει η Εθνική Τράπεζα, αντί της Ιονικής, το ενιαίο εκδοτικό δικαίωμα στην Ελλάδα. Στις επιδέξιες διαπραγματεύσεις του οφείλεται η έκδοση του δανείου της Αμύνης και σε δική του πρωτοβουλία το δάνειο της παλινοστήσεως των Θεσσαλών και η ύδρευση των Αθηνών μέσω της Στυμφαλίας. Εκτός από τη μέριμνα για τα δημόσια οικονομικά δεν παρέλειψε να ασχοληθεί και με τη νομική επιστήμη. Ως καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου δίδαξε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο από το 1887 έως το 1897, οπότε και παραιτήθηκε διατελώντας σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών. Από τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας παραιτήθηκε για λόγους υγείας το 1911. Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Απριλίου 1920.
[Οι πληροφορίες προέρχονται από νεκρολογία στην εφημερίδα Εμπρός, 14/4/1920].

Name of creator

(1878-1945)

Biographical history

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

Το αρχείο του Γεωργίου Στρέιτ αποτελείται από έξι ενότητες. Η πρώτη ενότητα Οικογενειακά-Προσωπικά (φάκελοι 1-10) περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία, κ.ά. σχετικά με τις οικογένειες Στεφάνου Στρέιτ (1859-1925) και Στεφάνου Καραθεοδωρή (1868-1950), τον ίδιο και τη γυναίκα του Ιουλία, το γένος Καραθεοδωρή (1875-1945).
Η δεύτερη ενότητα Υπουργείο Εξωτερικών – Αντιπρόσωπος ελληνικής κυβέρνησης - Υπουργός Εξωτερικών – Πολιτικά και νομικά ζητήματα (φάκελοι 11-22) περιλαμβάνει έγγραφα και έντυπα σχετικά με το υπουργείο Εξωτερικών, τη δραστηριότητά του ως αντιπροσώπου και υπουργού Εξωτερικών (1898-1915), την Κοινωνία των Εθνών, τον Ερυθρό Σταυρό και διάφορα πολιτικά, εθνικά και νομικά ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε ως καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και ως πολιτικός σύμβουλος του βασιλιά (1918-1930).
Οι φάκελοι 18-19 αφορούν το μικρασιατικό ζήτημα, σχετικά τεκμήρια υπάρχουν επίσης στους φακέλους 20-22, αλλά και σε άλλους φακέλους του αρχείου.
Η τρίτη ενότητα Καθηγητής – Νομικός σύμβουλος (φάκελοι 23-31) περιέχει τις ακαδημαϊκές επιστημονικές του δραστηριότητες και τις υποθέσεις και τα νομοσχέδια για τα οποία προσέφερε τις νομικές του συμβουλές και γνωμοδοτήσεις (1878-1947).
Η τέταρτη ενότητα Σύμβουλος βασιλέως Κωνσταντίνου – Πολιτικά – Βασιλική οικογένεια (φάκελοι 32-37), η οποία αποτελείται από πλουσιότατο και μοναδικό αρχειακό υλικό (υπομνήματα, δηλώσεις, διαγγέλματα, αλληλογραφία, εφημερίδες), αναφέρεται στην πολιτική του Κωνσταντίνου στην εξορία (1917-1925) στην Union Hellenique en Suisse και σε περιουσιακά και κληρονομικά ζητήματα της βασιλικής οικογένειας (1917-1939).
Στην πέμπτη ενότητα Αλληλογραφία Γεωργίου Στρέιτ (φάκελοι 38-41) έχει συγκεντρωθεί η αλληλογραφία του με Έλληνες και ξένους επιστολογράφους (πολιτικά και φιλικά πρόσωπα, συναδέλφους του καθηγητές κ.ά.), (1891-1949).
Στην έκτη ενότητα Τύπος-Εφημερίδες (φάκελοι 42-46) περιλαμβάνονται δημοσιεύματα του Γεωργίου Στρέιτ και αποκόμματα εφημερίδων για τον ίδιο καθώς και εφημερίδες για διάφορα πολιτικά θέματα (1892-1941).

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.

Conditions governing reproduction

Language of material

  • French
  • German
  • Greek
  • Italian

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Για το σύνολο της περιγραφής του αρχείου βλ. https://greekarchivesinventory.gak.gr/index.php/kr8e-ht3z-z6bt

Publication note

Το ημερολόγιο του Γ. Στρέιτ και τα σχετικά με αυτό έγγραφα, που καλύπτουν την περίοδο από 1/8/1914 έως 23/9/1915, έχουν δημοσιευτεί από ομάδα επιστημόνων υπό τον Παναγιώτη Πιπινέλη: Γεωργίου Στρέιτ, Ημερολόγιον - Αρχείον, Αθήνα 1964, 1965, 1966, 2 τόμοι. Όπως πληροφορούμαστε στον πρώτο τόμο του έργου (σελ.65), ο Στρέιτ το καλοκαίρι του 1921 ζήτησε υπηρεσιακώς και έλαβε αντίγραφα των επισήμων κειμένων από τους φακέλους του υπουργείου Εξωτερικών, που είχαν σχέση με την περίοδο που κάλυπτε το ημερολόγιό του. Το 1994-95 υπήρξε η πρόθεση από τον Μαρίνο Γερουλάνο να εκδοθεί η συνέχεια του ημερολογίου. Η μεταγραφή των κειμένων έγινε από την Φόνη Καραμπάτη (συνεργάτιδα τότε του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα) και το αποτέλεσμα της εργασίας της υπάρχει σε ηλεκτρονική μορφή στα χέρια του Γιάννη Στεφανίδη, καθηγητή στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ.

Notes area

Note

Οι φωτογραφίες του αρχείου στις οποίες απεικονίζονται μέλη της οικογένειας Στρέιτ (Στέφανος, Γεώργιος, Ιουλία, τα παιδιά τους Δέσποινα σύζυγος Γερουλάνου, Στέφανος Γ. Στρέιτ) και της οικογένειας Καραθεοδωρή βρίσκονται στο Φωτογραφικό Αρχείο του Ε.Λ.Ι.Α. και σε ψηφιοποιημένη μορφή (αρ.CD 36).

Note

Τα ψηφιακά τεκμήρια επιλέχθηκαν δειγματοληπτικά από το σύνολο του αρχειακού υλικού

Note

Οι ημερομηνίες δημιουργίας και η ένδειξη μεγέθους αφορούν το σύνολο του αρχειακού υλικού.

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

1998, αναθεωρήσεις: Φεβρουάριος-Μάρτιος 2002 και Οκτώβριος - Νοέμβριος 2003.

Language(s)

  • Greek

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα.

Archivist's note

Η αρχική δωρεά του αρχείου ταξινομήθηκε και περιγράφηκε από τον Γιώργο Χαρωνίτη (Αρχείο Γεωργίου Στρέιτ. Ευρετήριο. Επιμέλεια Γιώργος Χαρωνίτης. Ε.Λ.Ι.Α. Αθήνα, 1998). Η εκτύπωση και η ηλεκτρονική μορφή του ευρετηρίου (23 σελίδων) της πρώτης πρόσκτησης του αρχείου δεν ισχύει πλέον, δεδομένου ότι το αρχείο συμπληρώθηκε με το αρχειακό υλικό της δεύτερης δωρεάς (βλ. διαδικασία πρόσκτησης) και χρειάστηκε η ενοποίηση και αναταξινόμηση του. Το αρχείο ταξινομήθηκε και η περιγραφή του αναθεωρήθηκε από την Χριστίνα Βάρδα το 2002. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της επεξεργασίας προστέθηκε και άλλο τμήμα του αρχείου, που έως τότε φυλασσότανε σε άλλο χώρο, με αποτέλεσμα α) την ένταξη του νέου αρχειακού υλικού β) την εκ νέου ταξινόμηση, περιγραφή και γ) την επαναρίθμηση των φακέλων που έγινε το φθινόπωρο του 2003.

Accession area