Εμφανίζει 27 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Μόνο περιγραφές ανώτατου επιπέδου Βενιζέλος, Ελευθέριος Ελληνικά
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Προβολή:

Φτέρης, Γιώργος (Τσιμπιδάρος, Γιώργος)

  • GR ELIA-MIET Α.Ε.600
  • Μέρος
  • κυρίως 1919-1922

Το αρχείο περιλαμβάνει το λογοτεχνικό και κυρίως το δημοσιογραφικό έργο του Γιώργου Τσιμπιδάρου – Φτέρη, σε μορφή χειρογράφων, δακτυλόγραφων και κυρίως αποκομμάτων από τα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε. Το δημοσιογραφικό του έργο περιέχει ανταποκρίσεις από την Μικρασιατική εκστρατεία, δημοσιεύματα για τον Βενιζέλο, ιστορικά θέματα, κ.λπ.

Περιλαμβάνονται επιφυλλίδες και άρθρα του Γ. Φτέρη για την Μικρά Ασία, την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τον Πλαστήρα και τον Χρυσόστομο Σμύρνης. Μεταξύ αυτών σειρά επιφυλλίδων με τίτλο «Φύλλα εκστρατείας», δημοσιευμένων στην εφημερίδα Βαλκανικός Ταχυδρόμος (30.8.1920-22.9.1920) (φακ. 3).

Τσιμπιδάρος, Γιώργος

Σύμμεικτα (1923)

  • Αρ.Εισ. 343
  • Αρχείο
  • 1923

1923, Ιανουαρίου 19
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Λωζάννη) προς τον Απόστολο Αλεξανδρή.
Παρά την ανασυγκρότηση του στρατού του Έβρου, ο Βενιζέλος αποκλείει την κατάληψη της Ανατολικής Θράκης και συνιστά της υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης αναπτύσσοντας τους λόγους των απόψεών του.

Σύμμεικτα (1922)

  • Αρ.Εισ. 214
  • Αρχείο
  • 1922

α) Έγγραφο 1
1922, Οκτωβρίου 24/6
Επιστολή του Νικολάου Πολίτη (καθ’ οδόν από Βελιγράδι προς Θεσσαλονίκη) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Εσωκλείει επιστολή του Βενιζέλου και τον παρακαλεί να του απαντήσει. Έμεινε ικανοποιημένος από τις συζητήσεις που είχε στο Βελιγράδι με τα μέλη της Γιουγκοσλαβικής Κυβέρνησης και με τον βασιλιά Αλέξανδρο, ο οποίος έδωσε μεγάλη σημασία στην αναδιοργάνωση του στρατεύματος.
β) Έγγραφο 2
1922, Νοεμβρίου 2
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον στρατηγό Κωνσταντίνο Νίδερ.
Τον συγχαίρει για την επιτυχή εκτέλεση της εντολής για την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης. Ο ίδιος δέχτηκε να αντιπροσωπεύσει την Ελλάδα στη συνδιάσκεψη της Λωζάννης, για να εξασφαλιστεί η ειρήνη και να μην διαπραχθούν άλλα σφάλματα. Πιστεύει ότι μόνο με δυνατό στρατό μπορεί να διαπραγματευθεί η Ελλάδα χωρίς άλλες ταπεινώσεις. Γι’ αυτό τον παρακαλεί να τον ενημερώσει ποια είναι η πραγματική κατάσταση του στρατεύματος.
γ) Έγγραφο 3
1922, Οκτωβρίου 28/Νοεμβρίου 10
Σχέδιο επιστολής του Κωνσταντίνου Νίδερ (Αλεξανδρούπολη) προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Απαντά στην επιστολή του και τον ευχαριστεί για τις θετικές κρίσεις του. Αναφερόμενος στη Μικρασιατική καταστροφή, αποδίδει ευθύνες στη διοίκηση του στρατεύματος και όχι στα μέσα. Για τον λόγο αυτό, πρωταρχικό σημείο για την ανασυγκρότηση του στρατεύματος είναι η εξύψωση του ηθικού του. Τον ενημερώνει για τις νέες θέσεις εγκατάστασης των Β’, Γ’ και Δ’ Σωμάτων Στρατού στη Θράκη. Πιστεύει ότι ο στρατός είναι κουρασμένος αλλά το ηθικό του βρίσκεται σε καλό σημείο, στερείται όμως κλινοσκεπασμάτων.
δ) Έγγραφο 4
1922, Νοεμβρίου 11
Επιστολή του Ελευθερίου Βενιζέλου (Παρίσι) προς τον Νικόλαο Πολίτη.
Αναφέρεται σε θέματα εξωτερικής πολιτικής: βλέψεις Γιουγκοσλάβων και Βούλγαρων κατά της Θεσσαλονίκης, ελεύθερη ζώνη Θεσσαλονίκης και κυρίως για το ζήτημα της Δυτικής Θράκης και το ρόλο του στρατού στην αντιμετώπιση του θέματος. Τέλος, εκφράζει τους φόβους του για την ομαδική έξωση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους και προτείνει ότι σε περίπτωση που συμβεί αυτό, θα πρέπει να απελαθούν οι Τούρκοι της Ελλάδας, για να μην υπάρξουν αφορμές επέμβασης της Τουρκίας στα εσωτερικά της χώρας.

Συλλογή φωτογραφιών Μικράς Ασίας

  • Αρ.Εισ. 205
  • Αρχείο
  • 1916-1921

Κάρτ-ποστάλ με το πορτρέτο του Ελευθερίου Βενιζέλου και της τριανδρίας (1916)· κάρτ-ποστάλ με απόψεις από τη Μικρά Ασία κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας: Κασαμπάς, Πάνορμος, Δορύλαιο, Σμύρνη, Σαγγάριος κ.ά. (1920-1921).

Συλλογή φωτογραφικού υλικού

  • Μέρος
  • Τέλη 19ου-Μέσα 20ού αιώνα

Αρχείο Ελευθερίου Κ. Βενιζέλου, Αρχείο Β. Καλαϊτζή - Μουντάκη, Μικρασιατική Εκστρατεία και Καταστροφή, Αρχείο "Λεύκωμα Ελευθέριος Βενιζέλος"

Βενιζέλος, Ελευθέριος

Στρέιτ, Γεώργιος

  • GR ELIA-MIET A.E. 364, 2/ 01
  • Αρχείο
  • 1848-1949

Το αρχείο του Γεωργίου Στρέιτ αποτελείται από έξι ενότητες. Η πρώτη ενότητα Οικογενειακά-Προσωπικά (φάκελοι 1-10) περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα, αλληλογραφία, κ.ά. σχετικά με τις οικογένειες Στεφάνου Στρέιτ (1859-1925) και Στεφάνου Καραθεοδωρή (1868-1950), τον ίδιο και τη γυναίκα του Ιουλία, το γένος Καραθεοδωρή (1875-1945).
Η δεύτερη ενότητα Υπουργείο Εξωτερικών – Αντιπρόσωπος ελληνικής κυβέρνησης - Υπουργός Εξωτερικών – Πολιτικά και νομικά ζητήματα (φάκελοι 11-22) περιλαμβάνει έγγραφα και έντυπα σχετικά με το υπουργείο Εξωτερικών, τη δραστηριότητά του ως αντιπροσώπου και υπουργού Εξωτερικών (1898-1915), την Κοινωνία των Εθνών, τον Ερυθρό Σταυρό και διάφορα πολιτικά, εθνικά και νομικά ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκε ως καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και ως πολιτικός σύμβουλος του βασιλιά (1918-1930).
Οι φάκελοι 18-19 αφορούν το μικρασιατικό ζήτημα, σχετικά τεκμήρια υπάρχουν επίσης στους φακέλους 20-22, αλλά και σε άλλους φακέλους του αρχείου.
Η τρίτη ενότητα Καθηγητής – Νομικός σύμβουλος (φάκελοι 23-31) περιέχει τις ακαδημαϊκές επιστημονικές του δραστηριότητες και τις υποθέσεις και τα νομοσχέδια για τα οποία προσέφερε τις νομικές του συμβουλές και γνωμοδοτήσεις (1878-1947).
Η τέταρτη ενότητα Σύμβουλος βασιλέως Κωνσταντίνου – Πολιτικά – Βασιλική οικογένεια (φάκελοι 32-37), η οποία αποτελείται από πλουσιότατο και μοναδικό αρχειακό υλικό (υπομνήματα, δηλώσεις, διαγγέλματα, αλληλογραφία, εφημερίδες), αναφέρεται στην πολιτική του Κωνσταντίνου στην εξορία (1917-1925) στην Union Hellenique en Suisse και σε περιουσιακά και κληρονομικά ζητήματα της βασιλικής οικογένειας (1917-1939).
Στην πέμπτη ενότητα Αλληλογραφία Γεωργίου Στρέιτ (φάκελοι 38-41) έχει συγκεντρωθεί η αλληλογραφία του με Έλληνες και ξένους επιστολογράφους (πολιτικά και φιλικά πρόσωπα, συναδέλφους του καθηγητές κ.ά.), (1891-1949).
Στην έκτη ενότητα Τύπος-Εφημερίδες (φάκελοι 42-46) περιλαμβάνονται δημοσιεύματα του Γεωργίου Στρέιτ και αποκόμματα εφημερίδων για τον ίδιο καθώς και εφημερίδες για διάφορα πολιτικά θέματα (1892-1941).

Στρέϊτ, Γεώργιος

Σιμόπουλος, Χαράλαμπος (συλλογή επιστολών)

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 26/98
  • Αρχείο
  • 1916-1936

Επιστολές προς τον Χαράλαμπο Σιμόπουλο από τους

  • Λάμπρο Κορομηλά (5 επιστολές, Λωζάννη-Οκτώβριος 1916, Νέα Υόρκη Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1921), με απόψεις για την πολιτική κατάσταση και για την εκστρατεία στη Μικρά Ασία
  • Α. Διομήδη (2 επιστολές, 1919, 1935),
  • Ν.Γ. Πολίτη (3 επιστολές, 1916, 1921-22)
  • υπουργού Εξωτερικών Ιωάννη Θεοτόκη (1935)
  • Δ. Κακλαμάνο (1 επιστολή, 1936)

Σιμόπουλος, Χαράλαμπος

Σγουρδαίος (συλλογή)

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 52/98
  • Μέρος
  • 1909-1945 (κυρίως 1916-1918)

Το υλικό της συλλογής αποτελείται από έγγραφα και εφημερίδες σχετικά με το Συνέδριο των Ελληνικών Παροικιών (Παρίσι, 1916), τον Βενιζέλο και την πολιτική του (1909-1916).
Επίσης περιλαμβάνει μία επί μέρους συλλογή εγγράφων (χειρόγραφα σημειώματα, διάλεξη, επιστολές) του γιατρού Τομάζου Σγουρδαίου για διάφορα θέματα σχετικά με τον ελληνισμό της Τουρκίας, την εκλογή Εθνικού Συμβουλίου των Αλύτρωτων Ελλήνων κ.ά. Περιλαμβάνονται σημαντικοί, χειρόγραφοι, αναλυτικοί γενεαλογικοί πίνακες για τις φαναριώτικες οικογένειες Φωτιάδη και Βυζαντίου που συνέταξε ο Αλέξανδρος Ν.Δ. Φωτιάδης το 1928 με βάση σημειώματα του πατέρα του.

Σγουρδαίος, Τομάζος

Σίμος, Σπυρίδων

  • GR ELIA-MIET αρ.comp. 352
  • Αρχείο
  • 1887-1921

Το αρχείο αποτελείται από τέσσερα (4) λευκώματα με επικολλημένα (από τον ίδιο τον Σ. Σίμο) διάφορα επίσημα έγγραφα, συγχαρητήρια τηλεγραφήματα και επιστολές με την ευκαιρία της ανάληψης του υπουργείου Περιθάλψεως, προσκλήσεις, μενού, επισκεπτήρια, φωτογραφίες (Εμπειρίκειο Άσυλο Παίδων, συνοικισμός προσφύγων στην Τούμπα Θεσσαλονίκης) και αποκόμματα εφημερίδων (1914-1921).
Στα εξώφυλλα των λευκωμάτων υπάρχουν οι ενδείξεις: “Αναμνήσεις εκ της ενδόξου Συνθήκης του Βουκουρεστίου 1914”, “Αναμνήσεις υπουργίας. Θεσσαλονίκη-Αθήναι”, “Σπ.Σίμος. Υπουργός επί της Περιθάλψεως, 1918-1921”.
-Λυτά έγγραφα, κυρίως επιστολές των Ιωακείμ πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, Αλ.Σκουζέ, Ν.Μαυροκορδάτου, Ι. Γενναδίου, Ι.Κ. Σφακιανάκη, Α. Ζαΐμη, Ε. Βενιζέλου, Επαναστατικής Συνελεύσεως Κρητών, Ελληνικών Κοινοτήτων Βραΐλας, Γαλαζίου, Κωνστάντσας, κ.ά. (1887-1917).
-Δύο (2) αχρονολόγητες επιστολές Ε. Βενιζέλου προς Γεώργιο Βεντήρη.
Αξιόλογο είναι το λεύκωμα φωτογραφιών που φυλάσσεται στο Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ (Λεύκωμα 228, αρχείο Σπυρίδωνος Σίμου) με τίτλο «Ενθύμιον διωγμών Μικρασιατικού Ελληνισμού 1914-1918 Τω Υπουργώ κ.κ. Σίμω οι εν Λέσβω Πρόσφυγες ευγνωμονούντες»

Σίμος, Σπυρίδων

Παπαδοπούλου, Άννα

  • GR ELIA-MIET A.E. 297
  • Αρχείο
  • 1914–1925

Τμήμα του ημερολογίου της και επιστολές της Άννας Παπαδοπούλου, δακτυλογραφημένα από την συνονόματη εγγονή της Άννα Παπαδοπούλου. Καλύπτει τις περιόδους από το 1914-1916 και από το 1921 έως τον Μάρτιο του 1923. Το μεγαλύτερο μέρος του αφορά την περίοδο 1921 – 1922 και συγκεκριμένα τη δράση της στο μικρασιατικό μέτωπο και την αλληλογραφία της με σημαίνοντα πρόσωπα της εποχής, ιδιαίτερα μετά την αποπομπή της από το μέτωπο το 1921. Τα πρόσωπα με τα οποία αλληλογραφεί η Άννα Παπαδοπούλου, όπως προκύπτει από τα αντίγραφα των επιστολών και των τηλεγραφημάτων που στέλνει, είναι εκτός των άλλων: ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο στρατηγός Νικόλαος Πλαστήρας, ο υπουργός Στρατιωτικών Νικόλαος Θεοτόκης, ο στρατηγός Αναστάσιος Παπούλας, ο στρατηγός Κωνσταντίνος Νίδερ, ο πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης, ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, ο ύπατος αρμοστής της Σμύρνης Αριστείδης Στεργιάδης, ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης Γεώργιος Πωπ, η Πηνελόπη και ο Στέφανος Δέλτα κ.ά. (1914 – 1923). Μπλοκ αποδείξεων εράνου Υπέρ της Αδελφής του Στρατιώτου (1925)

Παπαδοπούλου, Άννα

Μερκάτη, οικογένεια

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 8/12
  • Μέρος
  • 1731-1946 (κυρίως 1862-1922 και 1912-1923)

Το μεγαλύτερο μέρος του αρχειακού υλικού ανήκει στον Αλέξανδρο Μερκάτη, αυλάρχη του βασιλιά Κωνσταντίνου, και αφορά κυρίως αλληλογραφία του βασιλιά Κωνσταντίνου και του Αλέξανδρου Μερκάτη κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ, ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
Φάκελος 4 Εθνικός Διχασμός - Αλληλογραφία Βασιλιά Κωνσταντίνου (1913-1917)
Φάκελος 5 Εθνικός Διχασμός - Αυλάρχης Αλέξανδρος Μερκάτης (1912-1917)
Φάκελος 6 Εθνικός Διχασμός - Εκθέσεις, αναφορές, μαρτυρίες, κ.ά. (1914-1917)
Φάκελος 7 Ασθένεια και θάνατος Κωνσταντίνου Α΄ (1914-1923)
Φάκελος 8 Μικρασιατική εκστρατεία-Καταστροφή (1918-1923)

Μερκάτης, Αλέξανδρος Λ.

Μελά, οικογένεια

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 29/98, 1/09
  • Μέρος
  • κυρίως 1921-1923

Το αρχείο περιέχει κυρίως τεκμήρια του Γεωργίου Μελά (αλληλογραφία, ημερολόγια και τετράδια με σημειώσεις του). Μεταξύ αυτών: τετράδιο με διάφορες σημειώσεις για την περίοδο 1921-1923 (πολιτική Ιταλών, Γάλλων απέναντι στους Έλληνες κ.λπ.) και τετράδιο με διάφορες σημειώσεις για την περίοδο 1922-1923 (Λωζάννη, Μικρά Ασία, δίκη των Έξι, κλπ).

Μελά, οικογένεια

Μαρκαντωνάκης, Κλέαρχος

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 25/98
  • Μέρος
  • 1897-1928

Επιστολές Ε. Βενιζέλου προς Κ.Μαρκαντωνάκη και σημειώσεις Ε. Βενιζέλου

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Balboa, 14 Φεβρουαρίου 1922)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (5 Ιουνίου 1922)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 3 Φεβρουαρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 7 Φεβρουαρίου 1923)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 29 Ιουνίου 1923)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 19 Ιουλίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 25 Σεπτεμβρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Valmont, 11 Οκτωβρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Wengen, 6 Αυγούστου 1924)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Wengen, 7 Αυγούστου 1925)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 9 Μαρτίου 1926)

Επιστολή (κολοβή) Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 21 Ιανουαρίου 1927)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Χανιά 31 Μαΐου 1927)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 16 Μαρτίου 1928)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Aix les Bains ,1928)

Επιστολή Έλενας Βενιζέλου προς Κ.Μ. (χ.χ.)

-Χειρόγραφες σημειώσεις Βενιζέλου για τη Θράκη.

Μαρκαντωνάκης, Κλέαρχος

Αρχείο Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης

  • Αρχείο
  • 1919 - 1922

Ίδρυση Ύπατης Αρμοστείας - Οργάνωση εφοδιασμού και συγκοινωνιών της πόλης, στατιστικοί πίνακες αναφερόμενοι σε θέματα εκπαιδευτικά, θρησκευτικά, βιομηχανικά, γεωργίας, ναυτιλίας, αλιείας και κτηνοτροφίας, αντίγραφα επιστολών Βενιζέλου για την ελληνική κατοχή Σμύρνης, αποβίβαση Ιταλών στην Αττάλεια, συμμετοχή σε αθλητικούς αγώνες στην Ελλάδα, αλληλογραφία Βενιζέλου - Στεργιάδη για την κατάληψη του Αζαρίου και την εκκένωση του Ναζλή, Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ανακαλύψεις/υποχωρήσεις ελληνικού στρατού και βιαιοπραγίες, χάραξη ορίων ελληνικής ζώνης κατοχής και προέλαση ελληνικού στρατού, τουρκικές αντιδράσεις, πληροφορίες για δράση κεμαλικών, κατάσταση Τουρκίας μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, κατάσταση Τουρκίας μέχρι την κατοχή Σμύρνης, φόνοι Ελλήνων, αλληλογραφία αρχηγών ελληνικών - κεμαλικών δυνάμεων περί βιαιοπραγιών του ελληνικού στρατού, στρατιωτικές αναφορές για γαλλικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, ανακρίσεις διασυμμαχικής επιτροπής για σφαγές στη Σμύρνη, τουρκικές ενέργειες κατά της ελληνικής κατοχής, προέλαση του στρατού στο εσωτερικό της Μ. Ασίας, κατάσταση ελληνικών πληθυσμών στη Μικρά Ασία, καταγγελίες κατά του ελληνικού στρατού κατοχής, δελτία τύπου - οργάνωση ελληνικής κατοχής στη Σμύρνη, συνέπειες της απόβασης του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη, ανακατάληψη Αϊδινίου, παλιννόστηση προσφύγων Οθωμανών περιφέρειας Αϊδινίου, ιταλικές ενέργειες μετά τη συνεννόηση Βενιζέλου - Τιττόνι, πατριαρχικό ζήτημα, εκλογή Οικουμενικού Πατριάρχη.

Ύπατη Αρμοστεία Σμύρνης

Αρχείο Στεφάνου Ν. Δραγούμη

  • GR-ASCSA GL SND 023
  • Μέρος

Ευρωπαϊκός Πόλεμος (1914-1919), Ζητήματα Entente και Εθνικού Διχασμού (1915-1920), Διωγμοί - Μικρασιάτες πρόσφυγες (1914-19)

Δραγούμης, Στέφανος Ν.

Αρχείο Σοφοκλή Βενιζέλου

  • Αρ.Εισ. 226
  • Μέρος
  • π. 1920-1923

Έγγραφα σχετικά με αποτελέσματα των εκλογών 1920ˑ οικογενειακή αλληλογραφία (1921-1923)ˑ
Έγγραφα σχετικά με την υπηρεσία του στον στρατό (1909-1922)ˑ στρατός κατοχής Μικράς Ασίας (1919).

Βενιζέλος, Σοφοκλής Ε.

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA ADM014
  • Μέρος
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια στο αρχείο συγκεντρώνονται διάφορα αιτήματα προσφύγων, προσφυγικών συλλόγων και σωματείων που αφορούν την επίλυση ζητημάτων του προσφυγικού πληθυσμού.
Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου και έγγραφα για τις εθνικές διεκδικήσεις σε Μικρά Ασία, Πόντο και Θράκη, την παροχή στατιστικών στοιχείων του ελληνορθόδοξου πληθυσμού των παραπάνω περιοχών για την στήριξη των ελληνικών αιτημάτων στη συνδιάσκεψη ειρήνης στο Παρίσι κ.ά.
Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία. Στοιχεία υπάρχουν και για την περίθαλψη και αποκατάσταση των προσφύγων πριν από το 1922, για τη μεταφορά του ελληνικού πληθυσμού που είχε συγκεντρωθεί στον Καύκασο και τη νότια Ρωσία, για την παλιννόστηση των προσφύγων στις εστίες τους, για τους κεμαλικούς διωγμούς των ελληνορθόδοξων πληθυσμών, για την οργάνωση της ελληνικής διοίκησης στη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, κ.ά.

Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού (1917-1928)

Αρχείο Πηνελόπης Δέλτα

  • Αρ.Εισ. 306
  • Μέρος
  • π. 1919-1922

Ημερολόγιο της Πηνελόπης Δέλτα με καταγραφές πολιτικών γεγονότωνˑ χειρόγραφα με καταγραφές αναμνήσεων και μαρτυριών με τον τίτλο: "Βενιζέλος", "Πόντος 1919", "1920", "Καταστροφή Αυγούστου 1922" κ.λπ.

Δέλτα, Πηνελόπη

Αρχείο Οικογενείας Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου

  • Αρ.Εισ. 399
  • Μέρος
  • π. 1921-1924

Από το αρχείο Γεωργίου Μπαλτατζή (1893-1922):

Έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών (1921): τηλεγραφήματα και αντίγραφα τηλεγραφημάτων από πρεσβείες και υπηρεσίες του κράτους προς το Υπουργείο Εσωτερικών για ποικίλα θέματα (1921-1922).
Διακοινώσεις, υπομνήματα και πρακτικά της διάσκεψης του Λονδίνου (Φεβρουάριος-Μάρτιος 1921).
Έκθεση για την κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη και για την οργάνωση του δικτύου πληροφοριών στη Μακεδονία (20 Μαΐου 1921).
Σχέδιο υπομνήματος το Γεωργίου Μπαλτατζή για τη συνθήκη των Σεβρών (1920).
Πρακτικά της συνάντησης των: Λόρδου Κώρζον, Γεωργίου Μπαλτατζή, Δημητρίου Γούναρη και Ραγκαβή (27 Οκτωβρίου 1921).
Επιστολές, κοινοποιήσεις και υπομνήματα προς τον Γεώργιο Μπαλτατζή κατά το διάστημα της υπηρεσίας του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1921).
Πρακτικά συνομιλιών μεταξύ Λόυντ Τζωρτζ και Οικουμενικού πατριάρχη Μελέτιου (18 Ιανουαρίου 1922).
Απολογία ενώπιον του Επαναστατικού Δικαστηρίου (12 Νοεμβρίου 1922).
Εφημερίδες και αποκόμματα τύπου με άρθρα για τη Δίκη των Έξι· εφημερίδες με σύγχρονα πολιτικά θέματα (1918-1920).
Αγορεύσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Έγγραφα σχετικά με το κατηγορητήριο των κυβερνήσεων Σκουλούδη, Λάμπρου και Γούναρη.

Από το φάκελο Χαρίκλειας Μαυροκορδάτου - Μπαλτατζή (1893-1926):
Σημειώσεις, ενθυμήσεις και σκέψεις της Χαρίκλειας Μπαλτατζή (1893-1915, 1922-1924).

Από το φάκελο Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1920-1929):
Επιστολές των Εμμανουήλ και Νικολάου Μπαλτατζή προς τη μητέρα τους Χαρίκλεια (1920-1921)· αλληλογραφία μεταξύ των αδελφών Νικολάου και Εμμανουήλ (Νώλη) Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου (1921)· επιστολές διαφόρων προς τον Νικόλαο Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτο (1921)· εκτεταμένη επιστολογραφία της Χαρίκλειας Μπαλτατζή προς το γιο της Νικόλαο, όταν υπηρετούσε στο Μικρασιατικό μέτωπο (1921-1922), και του έτους 1924.
Σημειώσεις του Νικολάου Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου με τον τίτλο «Περίληψις των επιχειρήσεων του 2ου Συντάγματος Ιππικού κατά την τελευταία υποχώρηση εκ Μ. Ασίας».

Μπαλτατζή - Μαυροκορδάτου, οικογένεια

Αρχείο Λευτέρη Αλεξίου

  • Μέρος
  • 1919-1922

Κρητικό Χρονικό των Πολέμων και των Κατοχών. Συνέπειες (Α’ Παγκοσμίου) και Μικρασιατική Καταστροφή (σελ. 78-80) Ζ’: 1919-1922

Αλεξίου, Λευτέρης

Αρχείο Κωνσταντίνου Τσαλδάρη

  • ΙΚΚ/ΑΚΤ
  • Μέρος
  • 1922-1930

O φάκελος 1 υποφάκελος 9 του αρχείου περιέχει αποσπάσματα από εκθέσεις πεπραγμένων στρατιωτικών μονάδων από το μέτωπο της Μικράς Ασίας, καθώς και τις καταθέσεις ανωτέρων αξιωματικών κατά την εκδίκαση της ευθύνης διοικητών στρατιωτικών μονάδων κατά την υποχώρηση στη Μικρά Ασία.
Ο φάκελος 1 υποφάκελος 16 περιέχει σημειώματα και επιστολές σχετικά με τις ανταλλάξιμες περιουσίες Ελλήνων και Μουσουλμάνων.

Τσαλδάρης, Κωνσταντίνος

Αρχείο Ιωάννη Πολίτη

  • Αρ.Εισ. 228
  • Μέρος
  • π. 1912-1946

Προσωπικά έγγραφα: βιογραφικά, νεκρολογίες, παράσημα κ.ά.
‘Εγγραφα σχετικά με τη δραστηριότητα και την εξέλιξη του Ιωάννη Πολίτη στο διπλωματικό σώμα (1913-1946).
Στατιστική μελέτη με πληροφορίες για τον υπόδουλο ελληνισμό της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας (1912-1919).
Υπομνήματα, αναφορές, εκθέσεις και αλληλογραφία για τη Διάσκεψη της Ειρήνης (1919), στην οποία συμμετείχε ως αρχηγός της αποστολής, καθώς και για τις διαπραγματεύσεις στη Λωζάννη (1923).
Έγγραφα της Μικτής Επιτροπής για την ανταλλαγή των πληθυσμών Ελλήνων και Τούρκων (1925-1930).

Αλληλογραφία του Ιωάννη Πολίτη με τους: Ελευθέριο και Σοφοκλή Βενιζέλο, Ανδρέα Μιχαλακόπουλο κ.ά.

Πολίτης, Ιωάννης

Αρχείο Ιωάννη Μεταξά (Κ65α, Κ65β, Κ65γ)

  • GRGSA-CSA PRI014.01-03
  • Μέρος
  • 1915 - 1922

Στο αρχείο του Ιωάννη Μεταξά περιλαμβάνεται αρχειακό υλικό σχετικά με το ενδεχόμενο στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και με τις θέσεις του Μεταξά για τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Ειδικότερα, στο αρχείο υπάρχει το σχέδιο του υπομνήματος για τη μη συμμετοχή της Ελλάδας στο πλευρό των συμμάχων της Αντάντ στην επιχείρηση κατάληψης των Δαρδανελλίων, το οποίο υπέβαλε στον πρωθυπουργό Βενιζέλο τον Φεβρουάριο του 1915 με την ιδιότητα του αρχηγού του Επιτελείου, καθώς και το σχέδιο της επιστολής παραίτησης και αποστρατείας του Μεταξά, καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον Βενιζέλο τον Ιανουάριο του ιδίου έτους και σχέδια επιστολών του προς τον πρωθυπουργό Γούναρη σχετικά με τις διαφορετικές απόψεις του Επιτελείου ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας σε εκστρατεία στη Μικρά Ασία πριν από τον Φεβρουάριο του 1915. Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, υπομνήματα και καταγραφές συνομιλιών του Μεταξά με τον βασιλιά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο του 1915 σχετικά με το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την ουδετερότητα. Στο αρχείο περιλαμβάνεται και η καταγραφή από τον Μεταξά της συνομιλίας του τον Μάρτιο του 1921 με τον πρωθυπουργό Δημήτριο Γούναρη, τον υπουργό Οικονομικών Πρωτοπαπαδάκη, τον υπουργό Στρατιωτικών Θεοτόκη και τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, όταν του προτάθηκε να επανέλθει στο Επιτελείο ή να αναλάβει τη γενική διοίκηση του στρατού στη Μικρά Ασία. Για την ίδια περίοδο, το αρχείο διασώζει και τη γνωστή επιστολή του αδερφού του βασιλιά Κωνσταντίνου, πρίγκιπα Ανδρέα, που στέλνει από τη Σμύρνη στον Μεταξά, όπου συμπυκνώνεται η απέχθεια και το μίσος των αντιβενιζελικών προς τον μικρασιατικό Ελληνισμό. Τις πληροφορίες για την κρίσιμη κατάσταση του στρατεύματος στη Μικρά Ασία και για το γεγονός ότι επίκειτο τουρκική επίθεση την οποία θα ήταν αδύνατον να αποκρούσουν οι ελληνικές δυνάμεις, που πληροφορείται ο Μεταξάς από τον πρίγκιπα Ανδρέα, τις διαβιβάζει με επιστολή του τον Δεκέμβριο του 1921 στον πρωθυπουργό Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη. Στο αρχείο εντοπίζεται, επίσης, κείμενο, μάλλον του δημοσιογράφου Σπυρίδωνος Μινώτου, για τη φιλανθρωπική δράση της βασίλισσας Σοφίας την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Μεταξάς, Ιωάννης

Αρχείο Εμμανουήλ Τσουδερού

  • Αρ.Εισ. 168
  • Μέρος
  • 1916-1935

Αντίγραφα των επιστολών του Ελευθερίου Βενιζέλου προς τον Εμμανουήλ Τσουδερό σχετικά με την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα (1916-1936): θάνατος του Εμμανουήλ Ρέπουλη ˑ ανάληψη του Υπουργείου Οικονομικών από τον Τσουδερό (1924) ˑ δαπάνες της Μικρασιατικής Εκστρατείας (1924) ˑ διακανονισμός των πολεμικών πιστώσεων (1925)

Τσουδερός, Εμμανουήλ

Αρχείο Γεωργίου και Κωνσταντίνου Βεντήρη

  • Αρ.Εισ. 269
  • Μέρος
  • 1914-1940

Υλικό από τους εξής φακέλους:
ΦΑΚΕΛΟΣ 6
Ελληνοχριστιανικές κοινότητες στην Τουρκία - Διωγµοί (1914).
Εθνικός Διχασµός (1915-1917)

ΦΑΚΕΛΟΣ 8
Οι εκστρατείες του Ελληνικού Στρατού (1918-1922). Οι επιχειρήσεις στην Μακεδονία.
Ζήτηµα Ανατολικής Θράκης (1920, Φεβρουάριος).
Συνδιάσκεψη Κορυφής του Σαν Ρέµο (1920, Απρίλιος).
Εκλογές (1920, Νοέµβριος).
Παλινόρθωση βασιλείας (1920, Νοέµβριος).
Επιλεκτική ειδησεογραφία Τύπου - Πολιτικό Γραφείο Ελ. Βενιζέλου (1920,
Μαρτίου 6-7).

ΦΑΚΕΛΟΣ 10
Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-1922)
Υπηρεσιακή Αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου ως Πρωθυπουργού & Υπ. Στρατιωτικών -
Δελτία πληροφοριών στρατού κατοχής Μ. Ασίας (1919, Ιούνιος -
Ιούλιος).
Μεταφράσεις αποκρυπτογραφηµένων τουρκικών αναφορών για τα στρατεύµατα κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία (1919).
Κρυπτογραφηµένα τηλεγραφήµατα
Καταγραφή Ημερήσιων Διαταγών Στρατού Ξηράς (1920, Απρ. - Οκτ.) - Κων/νου Βεντήρη (τετράδιο µεγάλου µεγέθους).
Επίσηµη εισερχόµενη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου - Μικρασιατική Εκστρατεία
(1922, Απρίλιος - Ιούλιος).
Επίσηµη εισερχόµενη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου - Μικρασιατική Καταστροφή
(1922, Σεπτέµβριος - Οκτώβριος).

ΦΑΚΕΛΟΣ 11
Συνέδριο Ειρήνης Παρισίων (1919)
Υπόµνηµα των θέσεων της Ελλάδας για το Συνέδριο Ειρήνης Παρισίων (1918).
Συνθήκη Νεϊγύ (1919, Νοέµβριος).
Συνθήκη Σεβρών (1920, Αύγουστος).
Θεόδωρος Δ. Πάγκαλος. Ζήτηµα προαγωγής - Σταδιοδροµία από τον Α΄ Π.Π. έως τη Μικρασιατική Εκστρατεία (1918-1919).
Επανάσταση 11ης Σεπτεµβρίου 1922
Επίσηµη αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου για την Επανάσταση του 1922 (1922,
Σεπτέµβριος - Οκτώβριος).
Ανακωχή των Μουδανιών & παράδοση της Ανατολ. Θράκης στην Τουρκία (1922,
Σεπτεµβρίου 20-29).
Η δίκη των έξι (1922).
Συνθήκη Λωζάνης (1922-1923)
[Προσωπικές σηµειώσεις Ελ. Βενιζέλου, εκπροσώπου της Ελλάδας στη Συνθήκη της Λωζάνης].
Τηλεγραφήµατα Ελ. Βενιζέλου κατά την εκπροσώπηση της Ελλάδας στη Συνθήκη της Λωζάνης.
Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσµών - Ζήτηµα εξασφάλισης παραµονής Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη (1925).

ΦΑΚΕΛΟΣ 28
Ζήτηµα επαναφοράς απότακτων αξιωµατικών της περιόδου 1917-1923 (1927).
Αλληλογραφία Ελ. Βενιζέλου σχετικά µε την επαναφορά απότακτων
αξιωµατικών της περιόδου 1917-1923 (1927, Απριλίου 24 - Ιουνίου 2).

ΦΑΚΕΛΟΣ 64
Οικονοµική έκθεση της Ελλάδας για την περίοδο 1923-1940.
Ε.Α.Π. - Προσφυγικά δάνεια (1926)

ΦΑΚΕΛΟΣ 78
Συνθήκη Λωζάννης (1923)
Σύµβαση περί ανταλλαγής ελληνικών και τουρκικών πληθυσµών (1923)
Εκτέλεση των Έξι

Βεντήρης, Γεώργιος

Αρχείο Άθω Ρωμάνου

  • Αρ.Εισ. 443
  • Μέρος
  • 1884-1924

Ατομικός φάκελος Άθω Ρωμάνου: έγγραφα διορισμού, προαγωγών, μεταθέσεων, αποσπάσεων κ.ά. κατά τη μακρά θητεία του στο Υπουργείο Εξωτερικών (1884-1924).
Δυναστικό ζήτημα: αναχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου· άνοδος στο θρόνο του πρίγκιπα Αλέξανδρου· ανάληψη της αρχής από τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων των ετών 1919-1921 ποικίλου περιεχομένου: εκθέσεις του στρατηγού Νίδερ για την εκστρατεία στη Μεσημβρινή Ρωσία (1919)· ελληνική απόβαση στη Σμύρνη· στρατιωτικές επιχειρήσεις Μικράς Ασίας. Συνέδριο ειρήνης (1919).
Συνθήκη Σεβρών (1920)· σχέδιο τριμερούς συμφωνίας μεταξύ Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας (1920)· ιταλική κατοχή Δωδεκανήσων. Έγγραφα σχετικά με τη χάραξη των ελληνοαλβανικών συνόρων (1921). Σημειώσεις για τον οικονομικό ρόλο του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Έγγραφα σχετικά με τη Μικρασιατική άμυνα.
Έγγραφα πρεσβείας Παρισίων (1923): Διάσκεψη Λωζάννης· πρόσφυγες Μικράς Ασίας και Θράκης. Αναφορές σχετικά με την έκπτωση της Δυναστείας.

Ρωμάνος, Άθως

Αποστολόπουλος, Νικόλαος

  • GR ELIA-MIET αρ.comp. 22
  • Μέρος
  • 1890-1947

Αλληλογραφία του Αποστολόπουλου με επώνυμους επιστολογράφους (1917-1943), εκθέσεις, επιστολές και διάφορα άλλα έγγραφα σχετικά με το κόμμα των Φιλελευθέρων (1918-1941), αλληλογραφία και πολιτικά σημειώματα σχετικά με το πολιτικό γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας, Παύλου Κουντουριώτη (1924-1926). Επίσης ιστορικές σημειώσεις, μαρτυρίες, άρθρα του Αποστολόπουλου για διάφορες πολιτικές προσωπικότητες και ιστορικά θέματα.
Εκτός από τις θέσεις στις οποίες υπηρέτησε, τα συναφή έγγραφα και την αλληλογραφία του με πολιτικά πρόσωπα της εποχής, στον φάκελο 3 εντοπίζονται επίσης επιστολές φίλων του στρατιωτών από το Μέτωπο και την Μικρά Ασία.

Αποστολόπουλος, Νικόλαος