Μουσείο Μάνου Φαλτάϊτς

Το Μουσείο Μάνου Φαλτάϊτς ιδρύθηκε το 1964. Είναι από τα πρώτα τοπικά Ιστορικά - Λαογραφικά Μουσεία της Ελλάδας. Δημιουργήθηκε για να σωθεί η Σκυριανή παραδοσιακή κληρονομιά και για να περάσει στον Πανελλήνιο Χώρο το μήνυμα πως το Παρόν και το Μέλλον πρέπει να στερεώνονται στην Παράδοση.

Το περίφημο αρχείο εγγράφων του Μουσείου περιλαμβάνει έγγραφα από τη Βυζαντινή εποχή, την Τουρκοκρατία, της Φιλικής Εταιρείας, της Επανάστασης του 1821, της Καποδιστριακής και Οθωμανικής εποχής, των μεγάλων νεώτερων ιστορικών γεγονότων του πολέμου του 1897, του Μακεδονικού Αγώνα, των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913), του Εμφύλιου Διχασμού, της Μικρασιατικής Εκστρατείας και Καταστροφής, του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανο-ιταλικής κατοχής, του εμφυλίου πολέμου, του Κυπριακού αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα 1955-1958, καθώς και της πολιτικής ζωής μέχρι σήμερα.

Το αρχείο εγγράφων του μουσείου καλύπτει μια εποχή πολλών αιώνων.

Πέραν των ειδικών και χρονολογικά ταξινομούμενων κατηγοριών, εκείνα που ξεχωρίζουν για το ειδικό βάρος τους, όσον αφορά την Ελληνική ιστορία και συγκεκριμένα την περίοδο της Επανάστασης του 1821 είναι:

Α. Η χειρόγραφη πρωτότυπη Προκήρυξη της Φιλικής Εταιρείας για την Επανάσταση του 1821, αριστουργηματικό κείμενο ύφους και περιεχόμενου. Τούτη βρίσκεται στα Αρχεία του Μουσείου από τον πρόγονο της οικογένειας Φαλτάϊτς, το Γεώργιο Τζάνο, στενότατο συνεργάτη και έμπιστο του Αλεξάνδρου Υψηλάντη.
Β. Η αποκήρυξη της Επανάστασης από τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ και τους Συνοδικούς. Πρόκειται για ένα σπάνιο ντοκουμέντο που αφορά την ιστορία της Επανάστασης του 1821
Γ. Σουλτανικό Φιρμάνι βάσει του οποίου δίνονταν το προνόμιο στους Σκυριανούς, μετά την κατάληψη της Σκύρου από τους Τούρκους το 1538, να διατηρήσουν την περιουσία, την θρησκεία και τη γλώσσα τους καθώς και το δικαίωμα της αυτοδιοίκησης.
Δ. Επιστολή του Διδασκάλου του Γένους Νεόφυτου Βάμβα, προς το Μεγάλο Εθνικό Ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, 1820.
Ε. Έγγραφο του Αυγουστίνου Καποδίστρια προς το Γεώργιο Γριμάλδη, πρόγονο της Άννας-Μαρτσέλο- Φαλτάϊτς,1829 (πολλά κειμήλια του Γριμάλδη βρίσκονται στο μουσείο).