Εμφανίζει 326 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή
Συλλογικό Όργανο

Κτηματική Υπηρεσία Λέσβου-Γραφείο Διαχείρισης Ανταλλάξιμης Περιουσίας

  • Συλλογικό Όργανο

Ανταλλάξιμα κτήματα είναι τα κτήματα (αστικά και αγροτικά) που εγκατάλειψαν στην Ελλάδα οι Τούρκοι με την ανταλλαγή των Ελληνοτουρκικών πληθυσμών. Τα ανταλλάξιμα κτήματα διαχειρίστηκαν από 5/5/1925 έως 10/9/1934 από την ΕΤΕ (Εθνική Τράπεζα Ελλάδος). Δυνάμει του Ν.6340/1934 λειτουργούσε στο τότε Υπουργείο Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως Δ/νση Ανταλλαγής και καταργήθηκε διά του Α.Ν.2068/1939. Από 11/9/1939 Α.Ν.1909/39 ανατίθεται στο Ελληνικό Δημόσιο (Υπουργείο Οικονομικών - Γενικόν Λογιστήριον του Κράτους - Διεύθυνσις Διαχειρίσεως Ανταλλάξιμων Μουσουλμανικών Κτημάτων) η διαχείριση της εγκαταλειφθείσας από τους Τούρκους περιουσίας. Με την ίδρυση των Κτηματικών Υπηρεσιών (284/88 Π.Δ.) η αρμοδιότητα διαχείρισης των ανταλλαξίμων κτημάτων υπάγεται στις Κτηματικές Υπηρεσίες των νομών που υπάρχουν ανταλλάξιμα κτήματα. Η Κτηματική Υπηρεσία Ν. Λέσβου, η οποία ιδρύεται το 1989, παραλαμβάνει από την Δ.Ο.Υ. Μυτιλήνης και διαχειρίζεται το αρχείο του Γραφείου Διαχείρισης Ανταλλάξιμης Περιουσίας Μυτιλήνης.

Κοινότητα Φιλωτίου Νάξου

  • Συλλογικό Όργανο

Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο ψηφίστηκε ο νόμος ΔΝΖ΄(4057) – ΦΕΚ 58Α/14-02-1912 περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων, που καταργεί το από το 1833 δημοτικό σύστημα και εισάγει το θεσμό της κοινότητας παράλληλα με του δήμου. Στη θέση των πέντε Δήμων της Νάξου εμφανίστηκαν 16 Κοινότητες (ΒΔ 29/08/1912-ΦΕΚ 261 Α/31-08-1912) μεταξύ των οποίων και η Κοινότητα Φιλωτίου

Κοινότητα Νάξου

  • Συλλογικό Όργανο

Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο ψηφίστηκε ο νόμος ΔΝΖ΄(4057) – ΦΕΚ 58Α/14-02-1912 περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων, που καταργεί το από το 1833 δημοτικό σύστημα και εισάγει το θεσμό της κοινότητας παράλληλα με του δήμου. Στη θέση των πέντε Δήμων της Νάξου εμφανίστηκαν 16 Κοινότητες (ΒΔ 29/08/1912-ΦΕΚ 261 Α/31-08-1912) μεταξύ των οποίων και η Κοινότητα Νάξου

Κοινότητα Κυπρίνου (Έβρος)

  • Συλλογικό Όργανο

Η Κοινότητα Κυπρίνου συστάθηκε το 1924 και προσαρτήθηκαν σε αυτήν οι οικισμοί Τσιγγέλη, Φερύγγιον, Μηλιά, Αμμόβουνο και Θεραπειό. Το 1997 ο Κυπρίνος ορίζεται ως έδρα του ομώνυμου Δήμου Κυπρίνου και το 2011 προσαρτάται στον Δήμο Ορεστιάδας και ορίζεται έδρα της δημοτικής ενότητας Κυπρίνου.

Κοινότητα Κοκκαρίου Σάμου

  • Συλλογικό Όργανο

Περίοδος Ηγεμονίας: Το 1860 ιδρύθηκε ο δήμος Μυτιληνών , που περιελάμβανε και το Κοκκάρι.
Το 1874 αποχωρίσθηκε και αποτέλεσε ξεχωριστό δήμο Γ΄τάξεως. Λειτούργησε μέχρι το τέλος της Ηγεμονίας το 1912.
1912 – έως σήμερα: Μετά την ενσωμάτωση στο Ελληνικό κράτος αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα που λειτούργησε μέχρι το 1999 (σχέδιο «Καποδίστριας») οπότε ενσωματώθηκε στον ευρύτερο Δήμο Βαθέος. Το 2011, με την διοικητική διαίρεση του σχεδίου «Καλλικράτης» αποτέλεσε τμήμα του διευρυμένου Δήμου Σάμου. Το 2019 (πρόγραμμα «Κλεισθένης») δημιουργήθηκε ο δήμος Ανατολικής Σάμου. Το Κοκκάρι αποτέλεσε τμήμα του ως δημοτική κοινότητα Κοκκαρίου

Κοινότητα Δαμαριώνα Νάξου

  • Συλλογικό Όργανο

Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο ψηφίστηκε ο νόμος ΔΝΖ΄(4057) – ΦΕΚ 58Α/14-02-1912 περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων, που καταργεί το από το 1833 δημοτικό σύστημα και εισάγει το θεσμό της κοινότητας παράλληλα με του δήμου. Στη θέση των πέντε Δήμων της Νάξου εμφανίστηκαν 16 Κοινότητες (ΒΔ 29/08/1912-ΦΕΚ 261 Α/31-08-1912) μεταξύ των οποίων και η Κοινότητα Δαμαριώνα

Κοινότητα Βίβλου-Τριπόδων

  • Συλλογικό Όργανο

Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο ψηφίστηκε ο νόμος ΔΝΖ΄(4057) – ΦΕΚ 58Α/14-02-1912 περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων, που καταργεί το από το 1833 δημοτικό σύστημα και εισάγει το θεσμό της κοινότητας παράλληλα με του δήμου. Στη θέση των πέντε Δήμων της Νάξου εμφανίστηκαν 16 Κοινότητες (ΒΔ 29/08/1912-ΦΕΚ 261 Α/31-08-1912) μεταξύ των οποίων και η Κοινότητα Βίβλου

Κοινότητα Αγίου Σύλλα (Ηράκλειο Κρήτης)

  • Συλλογικό Όργανο

Ο Άγιος Σύλλας είναι χωριό και έδρα ομώνυμης Κοινότητος του Δήμου Ηρακλείου, στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Τεμένους του Νομού Ηρακλείου. Η Δημοτική Ενότητα Τεμένους (πρώην Δήμος Τεμένους με έδρα τον Προφήτη Ηλία) εντάχθηκε στο Δήμο Ηρακλείου με το πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011. Ο Άγιος Σύλλας απέχει από το Ηράκλειο 14 χιλιόμετρα και είναι χτισμένος σε υψόμετρο 569 μέτρων στις δυτικές παρυφές του Γιούχτα. Οι περισσότεροι κάτοικοι του σημερινού χωριού κατάγονται από τη Μικρά Ασία και ασχολούνται με την καλλιέργεια της σταφίδας.

Κοινωφελές Ταμείο Κρήτης

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1869 - 1929

Το Κοινωφελές Ταμείο Κρήτης ιδρύθηκε το έτος 1869 για να συνδράμει στη θεραπεία των συνεπειών της Επανάστασης του 1866-69 στον αγροτικό πληθυσμό. Η χρηματοδοτική δράση του Ταμείου αφορούσε σε γεωργικούς πληθυσμούς και στους εμπόρους ή βιομήχανους. Ως έδρα ορίστηκαν τα Χανιά ενώ ιδρύθηκε κατάστημα στο Ηράκλειο.
Οι εύθραυστες πολιτικά συνθήκες του 1897 οδήγησαν στην πυρπόληση του κεντρικού καταστήματος και την απώλεια του αρχείου του Ταμείου με αποτέλεσμα την παύση των εργασιών έως το έτος 1901, όταν λαμβάνει παράλληλα την επωνυμία Γεωργική Τράπεζα Κρήτης. Κατά την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας, Διευθυντής του Ταμείου υπήρξε ο Ι. Παπαδάκης, οπότε η λειτουργία του φαίνεται αποδοτικότερη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στα χρόνια που ακολούθησαν την ενσωμάτωση της Κρήτης στον εθνικό κορμό σε επιστολή της 2/1/1915 προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ως Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης, που φυλάσσεται στο Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου στο Μουσείο Μπενάκη, εκφράζονται οι ευχαριστίες των υπαλλήλων του κεντρικού καταστήματος για τη θεώρηση του νομοσχεδίου του Ταμείου από τη Βουλή και την εξασφάλιση της μονιμότητας του προσωπικού.
Το Ταμείο περιλαμβανόταν ανάμεσα στα ιδρύματα που συγχωνεύθηκαν για την ίδρυση της Αγροτικής Τραπέζης της Ελλάδος. Τα διαθέσιμα του Ταμείου που περιήλθαν στην ΑΤΕ την περίοδο της συγχώνευσης ανέρχονταν σε 1.055.201,84 δρχ. Στον Απολογισμό της ΑΤΕ του έτους 1930 τα κεφάλαια του Ταμείου, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα συγχώνευσης του ενεργητικού και τα καθαρά κεφάλαια που μεταβιβάστηκαν στην Τράπεζα,
ανέρχονταν σε 9.571.470,98 δρχ. Οι υποδομές του Ταμείου στα Χανιά λειτούργησαν ως αντιπροσωπεία της ΑΤΕ σύμφωνα με το άρθρο 31 του
Καταστατικού της (πηγή: ΑΤΕ, Το έργον μιας δεκαετίας 1930-1939, Αθήνα 1940)

Κοινοτική Εκτιμητική Επιτροπή εν Θεσσαλονίκη Μουραδιέ, επαρχίας Εφέσσου

  • Συλλογικό Όργανο

Σύνθεση της Επιτροπής:

Πρόεδρος: Νικόλαος Καγκαλής

Μέλη: Θεόδωρος Κουρτόγλου, Κυριάκος Καραμπέτσος

Γραμματέας: Εμμανουλή Μηταφίδης

Σκοπός της επιτροπής ήταν η εκτίμηση της "κατά στοιχεία περιουσίας και δια καθορισμού μεριδίων συμπληρωματικής διατυπώσεως" προσφύγων από την πόλη Μουραδιέ της επαρχίας Εφέσου.

Κλωστοϋφαντουργία Παπαγεωργίου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1905 - 196;

Η κλωστοϋφαντουργία Παπαγεωργίου ιδρύθηκε στο Βόλο το 1905 από τον Στυλιανό Παπαγεωργίου ως ιδιωτική επιχείρηση . Το 1923 η επιχείρηση στηρίχτηκε στη συνεργασία των γιών του Στυλιανού Γ. Παπαγεωργίου και του γαμπρού του Δ. Εκουκουμπέκης. Στη μεταπολεμική περίοδο η επιχείρηση λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά και πέτυχε ιδιαίτερα κέρδη παρά τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή (ανεργία, πρόσφυγες). Ξεκίνησε με 15 αργαλειούς και με προσωπικό 20 μόλις ατόμων. Στις επόμενες δεκαετίες αναπτύχθηκε σε κτήρια, μηχανήματα, παραγωγή και προσωπικό. Οι νέες εγκαταστάσεις αποπερατώθηκαν το 1932, το 1938 η ετήσια παραγωγή είχε φθάσει τα 1.350.000 μέτρα μάλλινο ύφασμα, ενώ μεταπολεμικά και μετά την ανασυγκρότηση αποκτήθηκε σύγχρονος εξοπλισμός και δημιουργήθηκε έως και οικισμός για το προσωπικό, το οποίο έφθασε για ένα διάστημα τα 2.200 άτομα. Το 1960 η βιομηχανία θεωρείται η μεγαλύτερη κλωστοϋαντουργική επιχείρηση στην επαρχία και η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ελλάδα ώς αναφορά τον βιομηχανικό εξοπλισμό της. Η φθίνουσα πορεία για το εργοστάσιο άρχισε μετά το 1960 και οδήγησε στο οριστικό κλείσιμο.

Καραμέλης, Γεράσιμος

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1886-1940

Το 1923 ο Γεράσιμος Καραμέλης, (1886, Αβία Μεσσηνίας - 1940, Ναύπλιο) ο πρώτος Κιώτης πρόσφυγας εγκατεστημένος στο Ναύπλιο από το 1922, οραματίστηκε το χτίσιμο της Νέας Κίου όταν, τυχαία, ανακάλυψε μια περιοχή, στο μυχό του Αργολικού κόλπου, που του θύμιζε την Κίο. Κινητοποίησε τους Κιώτες της Αθήνας και με τη συνδρομή της Ε.Α.Π. που παραχώρησε χέρσες και ελώδεις κρατικές εκτάσεις δημιουργήθηκε ο οικισμός. Επειδή οι διαθέσιμες εκτάσεις για γεωργική παραγωγή ήταν περιορισμένες, σκέφτηκε να ασχοληθούν οι πρόσφυγες με τη σηροτροφία και την ταπητουργία, στις οποίες είχαν εμπειρία από την πατρίδα τους. Παράλληλα, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις του παλιού ιπποφορβείου του Καποδίστρια, όπου στεγάστηκαν προσωρινά οι νέοι κάτοικοι, για τη δημιουργία εργοστασίου τοματοπολτού - κονσερβοποιείου. Έτσι το 1930 ιδρύεται η "Α.Ε. Ναυπλιακή Εταιρεία Κονσερβών "με τη συνδρομή της Ε.Α.Π. που νοίκιασε το κτήριο για 15 έτη. Το εργοστάσιο ονομάστηκε "ΠΕΛΑΡΓΟΣ" και το 1940 περιήλθε στην οικογένεια του Γεράσιμου Καραμέλη. Εξελίχθηκε σε μία δυναμικά αναπτυσσόμενη επιχείρηση που απασχολούσε μέχρι το 1956, αποκλειστικά, Κιώτες εργαζόμενους εξασφαλίζοντάς τους σταθερό εισόδημα. Το 1968 δημιουργήθηκε νέο εργοστάσιο στη Γαστούνη Ηλείας. Το 1986 το εργοστάσιο της Ν. Κίου πουλήθηκε στην Ένωση Αγροτών Αργολίδας, "ΡΕΑ". Σήμερα, λόγω των αλλαγών στις καλλιέργειες του αργολικού πεδίου δεν λειτουργεί. Ο Γεράσιμος Καραμέλης για την προσφορά του στην ίδρυση της Ν. Κίου και του εργοστασίου "ΠΕΛΑΡΓΟΣ" είχε οριστεί από τον Υπουργό Πρόνοιας και Υγιεινής μέλος του Τοπικού Συμβουλίου Πρόνοιας και Στεγάσεως προσφύγων Ναυπλίου.

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1930 -

Το Mουσικό Λαογραφικό Αρχείο αποτελεί τον αρχικό πυρήνα του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και το παλαιότερο κέντρο μελέτης της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα. Η έρευνα της Mέλπως Mερλιέ και των επιφανών συνεργατών της (Nίκος Σκαλκώτας, Πέτρος Πετρίδης, Γιώργος Πονηρίδης, Nικόλαος Xρυσοχοΐδης, Aγλαΐα Aγιουτάντη, Δέσποινα Mαζαράκη, Samuel Baud-Bovy, Μάρκος Δραγούμης) κατέγραψε και ανέδειξε μουσικό και γλωσσολογικό υλικό ανεκτίμητης αξίας.

Από το 1975 ως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από πενήντα αποστολές σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, όπου καταγράφηκαν και ηχογραφήθηκαν πολλά τραγούδια, με άγνωστους στο ευρύ κοινό τραγουδιστές και μουσικούς του κάθε τόπου, με σκοπό αφ' ενός τη μελέτη της μουσικής-γλωσσολογικής-λαογραφικής ιδιαιτερότητας και παράδοσης της συγκεκριμένης περιοχής και αφ' ετέρου την έρευνα σε σχέση με την επίδραση που υφίστανται ή ασκούν στις μουσικές των άλλων περιοχών, τόσο της Ελλάδας όσο και των γειτονικών λαών.

Ο σημερινός υπεύθυνος του M.Λ.A. Mάρκος Φ. Δραγούμης, πλαισιωμένος από τον συνεργάτη Θανάση Mωραΐτη αλλά και φίλους που προσφέρουν εθελοντική εργασία, φροντίζει και εμπλουτίζει με νέο υλικό το αρχείο του M.Λ.A.

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1930 -

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών δημιουργήθηκε όταν, με την καταστροφή του 1922, έγινε κοινή συνείδηση στην ελληνική κοινωνία η ανάγκη αποτύπωσης του πολιτισμού και της ιστορίας των μικρασιατικών κοιτίδων του προσφυγικού πληθυσμού που συνέρρευσε στην Ελλάδα με την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Τότε, η μουσικολόγος Μέλπω Λογοθέτη-Μερλιέ και ο σύζυγός της ελληνιστής Οκτάβιος Μερλιέ τέθηκαν επικεφαλής μιας κίνησης για τη διάσωση της πρόσφατης μικρασιατικής ιστορίας. Η επιστημονική έρευνα αρχίζει κατά το μεσοπόλεμο με καταγραφές δημοτικών τραγουδιών σε πανελλαδική κλίμακα: η μουσική συνιστά τον αρχικό πυρήνα. Γι’ αυτό και στην πρώιμη μορφή του αποκαλείται Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο (1930-1933) και φέρει διαδοχικές επωνυμίες. Όταν το ίδρυμα διευρύνει τους ορίζοντές του και περνά από τη λαογραφία στην ιστορία, μεταπολεμικά, οριστικοποιεί μορφή, θέμα και περιεχόμενο ερευνητικών στόχων και τότε ονομάζεται "Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών – Ίδρυμα Μέλπως και Οκτάβιου Μερλιέ".

Έως το 1962, η ιδιότητα του Οκτάβιου Μερλιέ ως διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου υπήρξε καθοριστική για τη συνεργασία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών με το γαλλικό κράτος, το οποίο στάθηκε ουσιαστικός αρωγός στο εκδοτικό έργο και στην επιστημονική του αποστολή.

Από το 1962, το Κέντρο, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών αναπτύσσει τις δραστηριότητές του στους εξής τομείς:
-συλλογή και διάθεση αρχειακού υλικού που αναφέρεται στη ζωή του ελληνισμού στη Μικρά Ασία, τον εκπατρισμό και την μετεγκατάστασή του στην Ελλάδα
-έκδοση του Δελτίου Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών το οποίο αποτελεί επιστημονικό όργανο που παρακολουθεί και προάγει τις μικρασιατικές σπουδές και ταυτόχρονα αναδεικνύει με επιστημονικές δημοσιεύσεις το πλουσιότατο αρχειακό υλικό του Ιδρύματος
-συγκέντρωση και συντήρηση βιβλιογραφικού υλικού σχετικού με το επιστημονικό αντικείμενο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και διάθεση του υλικού αυτού σε επισκέπτες του ιδρύματος στο αναγνωστήριο
-διάθεση αρχειακού υλικού σε επιστήμονες και ερευνητές με σκοπό την προώθηση της έρευνας καθώς και σε πρόσφυγες δεύτερης και τρίτης γενιάς που ενδιαφέρονται για τον τόπο καταγωγής τους
-οργάνωση εκδηλώσεων προβολής του υλικού και των σκοπών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών αποτελεί από το 1962 Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με κρατική επιχορήγηση. Επίσης, δέχεται χορηγίες από άλλες πηγές για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων ερευνητικών στόχων.

Κέντρο Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας

  • Συλλογικό Όργανο

Το Κέντρο Μελέτης & Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας δημιουργήθηκε το 1996 με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης. Λειτούργησε έως το 2011 στο πλαίσιο Προγραμματικής σύμβασης που υπεγράφη στις 17 Ιανουαρίου 1996 μεταξύ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Α.Ε., του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Κατά τα χρόνια λειτουργίας του το Κέντρο Μαύρης Θάλασσας ανέπτυξε τις παρακάτω δραστηριότητες:
• Δημιουργία στη Θεσσαλονίκη της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου του Ελληνισμού της Μαύρης Θάλασσας
• Ετήσιες πολιτιστικές δράσεις με την επωνυμία "Εύξεινος Θεσσαλονίκη"
• Ενίσχυση αρχαιολογικών ανασκαφών
• Δημιουργία Κέντρων Ελληνικής Παιδείας σε πανεπιστήμια των χωρών του Ευξείνου Πόντου, στα οποία λειτουργούν έδρες Ελληνικών Σπουδών
• Προγράμματα πολιτισμικής εκπαίδευσης σε σχολεία στα οποία διδάσκεται η ελληνική γλώσσα
• Καταγραφή δεδομένων για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση
• Προγράμματα επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ομογενών δασκάλων και σπουδαστών
• Δημιουργία και ενίσχυση σχολικών και κοινοτικών βιβλιοθηκών
• Προγράμματα φιλοξενίας, πολιτιστικών ανταλλαγών και "υιοθεσιών" ελληνικών συλλόγων, φορέων και σχολείων στο πλαίσιο ενεργών δικτύων επικοινωνίας και συνεργασίας
• Υποστήριξη συνεδρίων και εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό
• Συμμετοχή σε προγράμματα άλλων φορέων, πανεπιστημίων και ιδρυμάτων.
Βλ. https://www.lib.auth.gr/el/kmth

Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Λακωνίας (1945 -1968)

  • Συλλογικό Όργανο

Το 1945, με τον Νόμο 338, το Υπουργείο Πρόνοιας θα συστήσει στη Σπάρτη το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Λακωνίας, με σκοπό να αποτελέσει «έναν μόνιμον σχηματισμόν δημοσίας αντιλήψεως και κοινωνικής προνοίας». Κύρια αρμοδιότητα του Κέντρου είναι, αρχικά, να καταρτίσει ένα μόνιμο πρόγραμμα εξακρίβωσης απορίας, ώστε να παρέχει την με κάθε τρόπο προστασία σε κάθε άπορο, εξαιτίας των πολεμικών γεγονότων. Συν τω χρόνω, το Κέντρο θα προσλάβει και άλλες αρμοδιότητες, όπως η διάνοιξη οδών και η εκτέλεση δημοσίων έργων, η εν γένει παιδική προστασία (λειτουργία κατασκηνώσεων, εθνικών αγροτικών νηπιοτροφείων), αλλά και η στεγαστική αποκατάσταση των προσφύγων είτε εκείνων του 1922, είτε των «Προσφύγων του Ο.Η.Ε».

Κέντρο Κοινωνικής Πολιτικής Λακωνίας (1968-1974)

  • Συλλογικό Όργανο

Το 1968, το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Λακωνίας θα μετονομαστεί σε «Κέντρο Κοινωνικής Πολιτικής Λακωνίας», το οποίο, υπό αυτόν τον τίτλο, θα λειτουργήσει μέχρι το 1974. Παράλληλα, την χρονική περίοδο 1951-1971, ζητήματα προσφύγων θα εξετάζει και η Νομαρχία Λακωνίας, συγκροτώντας, εκτάκτως, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Προνοίας και Στεγάσεως (1951-1962) και το Νομαρχιακό Συμβούλιο Στεγάσεως (1963-1971).

Ιταλική Διοίκηση Νήσων Αιγαίου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1912 - 1945

Η Ιταλία κατέλαβε τα Δωδεκάνησα τον Μάιο του 1912, κατά τον Ιταλοτουρκικό Πόλεμο. Η απόσπαση των νησιών από την οθωμανική κυριαρχία, σε συνδυασμό με τις ιταλικές διακηρύξεις περί προσωρινότητας αυτής της κατοχής, ενίσχυσαν τις ελπίδες των Δωδεκανησίων για την επίτευξη της πολυπόθητης ένωσης με την Ελλάδα, όπως αυτές άλλωστε είχαν διακηρυχθεί στις 17 Ιουνίου 1912 στην Πάτμο, με την ανακήρυξη της «Αυτόνομης Πολιτείας του Αιγαίου». Οι περιπέτειες των Βαλκανικών, του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και των Συνθηκών Ειρήνης που ακολούθησαν, με τις εδαφικές ανακατατάξεις και τη ρευστότητα των πολιτικών εξελίξεων, θα διατηρούσαν τις ελληνικές επιδιώξεις ζωντανές, μέχρι την απότομη προσγείωση της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Συνθήκης της Λωζάννης. Η ελληνική ήττα του 1922 και η άνοδος των Ιταλών φασιστών στην εξουσία, κατέστησαν πλέον απροκάλυπτες τις προθέσεις των νέων κυρίων των Δωδεκανήσων. Τα «Ιταλικά Νησιά του Αιγαίου» κηρύσσονταν ιταλική κτήση με νομοθετική και τελωνειακή αυτονομία υπό τις διαταγές ενός Ιταλού Κυβερνήτη. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943, τα Δωδεκάνησα καταλαμβάνονται από τους Γερμανούς με την ιταλική πολιτική διοίκηση τυπικά να διατηρείται μέχρι το 1945.

Ισιδώρειο Ορφανοτροφείο Σύρου

  • Συλλογικό Όργανο

Το Δημοτικό Ορφανοτροφείο Αρρένων ιδρύθηκε το 1855 επί δημαρχίας Α. Δαμαλά. Το Ορφανοτροφείο φέρει μέχρι και σήμερα το όνομα του Νικολάου Ισιδώρου, που κληροδότησε σε αυτό την περιουσία του στις αρχές του 20ου αιώνα.

Θρακική Εστία νομού Καβάλας

  • Συλλογικό Όργανο

Η Θρακική Εστία Καβάλας ιδρύθηκε το 1972 από Θρακιώτες πρόσφυγες του νομού Καβάλας με σκοπό τη διατήρηση των ηθών και εθίμων της Θράκης.

Θέατρο "Σμύρνη"

  • Συλλογικό Όργανο

Το θέατρο «Σμύρνη» συνδέεται με τον ηθοποιό και θεατρώνη Ζαχαρία Μέρτικα από τη Σμύρνη, ο οποίος μετά τη Μικρασιατική καταστροφή φαίνεται πως έδρασε στα Χανιά (1923), και από το 1924 στην προσφυγική συνοικία της Νέας Κοκκινιάς (σημερινή Νίκαια) στον Πειραιά. Σύμφωνα με το αρχειακό υλικό που περιγράφεται εδώ (της περιόδου 1939‒1945), το θέατρο βρισκόταν στην οδό Κονδύλη της Νέας Κοκκινιάς, ενώ ως ιδιοκτήτες ή διαχειριστές του εμφανίζονται επίσης οι Βασίλειος Αλιφέρης, Στυλιανός Παγώνης και Αναστάσιος Αναστασιάδης.

Η εν Κωνσταντινουπόλει Εφορεία των Σχολών Νεβσεχίρ

  • Συλλογικό Όργανο

Η εν Κωνσταντινουπόλει Εφορεία των Σχολών Νεβσεχίρ, δηλαδή η περιοχή Νεάπολης Καππαδοκίας, ιδρύθηκε το 1820 με σκοπό την «…ἀνασύστασιν και ἀπρόσκοπτον λειτουργίαν τῶν κοινοτικῶν ἐκπαιδευτηρίων». Περί τα τέλη του 19ου αιώνα η Εφορεία αριθμούσε την Ελληνική Κοινοτική Σχολή, δύο δημοτικά, Παρθεναγωγείο και δύο νηπιαγωγεία με περισσότερους από 1.000 μαθητές και μαθήτριες.
ΠΗΓΗ: Εκατονταετηρίς της εν Κωνσταντινουπόλει Εφορείας των Ελληνικών Σχολών Νεαπόλεως Καππαδοκίας (Νεβ-Σεχίρ): 1820-1920. (1920). Εν Κωνσταντινούπολει: Τύποις Α. Α. Κορομηλά.

Ζ' Δημοτικό Σχολείο Πατρών

  • Συλλογικό Όργανο

Σύμφωνα με το αρχειακό υλικό που φυλάσσεται στο Τμήμα Γ.Α.Κ. Αχαΐας και αφορά στις σχολικές μονάδες της περιοχής, η πρώτη, προσωρινού χαρακτήρα, εγκατάσταση προσφύγων στον Συνοικισμό Πτωχοκομείου το 1923 συμπίπτει χρονικά με την ίδρυση δύο δημοτικών σχολείων: α) του Θ’ Δημοτικού Σχολείου Αρρένων Πατρών και β) του Ζ’ Δημοτικού Σχολείου Θηλέων Πατρών. Η αρχική τους στέγαση έγινε σε ξύλινο παράπηγμα -αντίστοιχο των προοριζόμενων για κατοικία των προσφύγων της περιοχής- πίσω από τον Ι. Ν. Αγίων Αποστόλων. Τα δύο αυτά σχολεία λειτούργησαν ημιανεξάρτητα μέχρι και την συγχώνευσή τους το σχ. έτος 1929-1930, οπότε και μετονομάστηκαν σε 14ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών (μικτό). Σύμφωνα με τα μαθητολόγια των σχολείων το ποσοστό των μαθητών προσφυγικής καταγωγής, τουλάχιστον κατά τα πρώτα έτη λειτουργίας, ανερχόταν σχεδόν στο 50% του συνόλου των μαθητών.

Εφημερίδα "Καμπάνα"

  • Συλλογικό Όργανο

Η εφημερίδα Καμπάνα εκδίδεται στη Μυτιλήνη, με διευθυντή τον Στράτη Μυριβήλη (φιλολογικό ψευδώνυμο του Ευστράτιου Σταματόπουλου, Λέσβος 1890-Αθήνα 1969), για λογαριασμό των συναδέλφων του εφέδρων αξιωματικών της Λέσβου και αποτελεί εκφραστικό όργανο των αντιμιλιταριστικών απόψεων του εκδότη της, όπως διαμορφώθηκαν κατά την εθελοντική εμπλοκή του στους βαλκανικούς πολέμους, τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Στην εφημερίδα δημοσιεύτηκε, σε 42 συνέχειες, η πρώτη γραφή του μυθιστορήματος Η ζωή εν τάφω του Στρ. Μυριβήλη (α΄ αυτοτελής έκδοση, Τυπογραφείο της Καμπάνας, 1924), ενώ μεταξύ των γνωστών ονομάτων που συνεργάστηκαν στο έντυπο συγκαταλέγονται οι Ηλίας Βενέζης και Ιωάννης Γρυπάρης.

Πηγή: Νίκη Λυκούργου, Σχεδίασμα χρονογραφίας Στράτη Μυριβήλη (1890-1969), Αθήνα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού – Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 1990.

Επιτροπή για την επανέκδοση των απάντων του Κωνσταντίνου Καραβίδα

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1975 -

Η «Επιτροπή για την επανέκδοση των απάντων του Κωνσταντίνου Καραβίδα» ιδρύθηκε το 1975. Μέλη της ήταν οι: Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Γεώργιος Μαύρος, Φαίδων Βεγλερής,
Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος, Κωνσταντίνος Καλλίας, Ιωάννης Πεσμαζόγλου, Αγνή Ρουσσοπούλου και η κόρη του συγγραφέα Ζωή Καλλιγά-Καραβίδα. Το 1978 επανέκδοσε το βιβλίο του Καραβίδα Αγροτικά. Έρευνα επί της κοινωνικής μορφολογίας εν Ελλάδι και εν ταις γειτονικαίς σλαυικαίς χώραις. Μελέτη συγκριτική. Αθήνα 1931.

Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Διεύθυνσις Εποικισμού Θράκης

  • Συλλογικό Όργανο

Η Διεύθυνσης Εποικισμού Θράκης που υπαγόταν στην Ε.Α.Π. ξεκίνησε τις λειτουργίες της το 1923 με έδρα την Κομοτηνή, ενώ παράλληλα διέθετε γραφεία και σε Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα. Βασικός σκοπός της Διεύθυνσης Εποικισμού Θράκης ήταν η άμεση εφαρμογή στεγαστικής πολιτικής και -αστικής ή αγροτικής- αποκατάστασης των προσφυγικών πληθυσμών, προκειμένου να αποφευχθεί μια τυχόν περιθωριοποίηση των πληθυσμών αυτών που θα επέφερε κοινωνική αναταραχή. Από το 1923 λειτούργησαν στα χωριά της Ροδόπης Γραφεία Εποικισμού, προκειμένου να διανεμηθεί άμεσα η καλλιέργεια της γης στους πρόσφυγες και να παραχωρηθούν σε αυτούς αγροτικά εργαλεία για να αποδοθεί η σοδειά του έτους, ενώ αντίστοιχα στην Κομοτηνή και τις άλλες πόλεις της Δυτικής Θράκης λειτούργησαν τα Γραφεία Αστικής Απασχόλησης, υπεύθυνα για την οργάνωση της αστικής προσφυγικής απασχόλησης (επισκευαστικά και κατασκευαστικά έργα, μικρές επιχειρήσεις, μικρή βιομηχανία κ.ά.).

Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Διεύθυνσις Εισπράξεως Χρεών

  • Συλλογικό Όργανο

Για την Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων
βλ.
Κρίμπας Β. Δ. (1999). Το έργον της αγροτικής εγκαταστάσεως της επιτροπής αποκατάστασης προσφύγων. Δελτίο
Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 13, 225–268. https://doi.org/10.12681/deltiokms.148
file:///C:/Users/stathis/Downloads/2529-121-5180-1-10-20150306.pdf

Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας, Τμήμα Τεχνικόν, Γραφείον Στατιστικής

  • Συλλογικό Όργανο

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1923 υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο της Γενεύης ανάμεσα στην Ελληνική Κυβέρνηση και την Κοινωνία των Εθνών. Βάσει του Πρωτοκόλλου η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να ιδρύσει την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (Ε.Α.Π) η οποία επωμίσθηκε το έργο της εγκατάστασης των προσφύγων. Η Ε.Α.Π. ήταν νομικό πρόσωπο, δεν εξαρτιόταν από οποιαδήποτε ελληνική εκτελεστική ή διοικητική αρχή αλλά ήταν αυτόνομος οργανισμός. Τη διοίκησή της ανέλαβαν δύο Έλληνες, διορισμένοι από την Ελληνική Κυβέρνηση, και δύο ξένοι, διορισμένοι από την Κοινωνία των Εθνών. Ο πρόεδρος της επιτροπής ήταν Αμερικανός πολίτης, αντιπρόσωπος οργανώσεων περιθάλψεως. Πρώτος πρόεδρος ορίστηκε ο Henry Morgenthau και μέλη ο εκπρόσωπος της Τράπεζας της Αγγλίας John Campbell, ο Στέφανος Δέλτας και ο Περικλής Αργυρόπουλος. Ο αριθμός των υπαλλήλων της ΕΑΠ ανερχόταν σε 784 το 1924, ενώ ξεπερνούσαν τους 2.000 το 1928 και το 1929. Περί τα τέλη του 1930 η Ε.Α.Π. ανέστειλε τις εργασίες της, μεταβιβάζοντας με ειδική σύμβαση στο Ελληνικό Δημόσιο την περιουσία της και τις υποχρεώσεις της έναντι των προσφύγων.
Για τον καταμερισμό των εργασιών της διαίρεσε τις υπηρεσίες της σε 3 διευθύνσεις: α) Διεύθυνση Οικονομικών, β) Διεύθυνση Αγροτικής Εγκατάστασης Προσφύγων και γ) Διεύθυνση Αστικής Εγκατάστασης Προσφύγων.
Η Διεύθυνση Αγροτικής Εγκατάστασης, στελεχωμένη από υπαλλήλους του Υπουργείου Γεωργίας, είχε τη φροντίδα της οργάνωσης και παρακολούθησης ζητημάτων εγκατάστασης των αγροτών προσφύγων σ’ όλη την Ελλάδα. Για την αρτιότερη οργάνωσή της συστάθηκαν τρεις Γενικές Διευθύνσεις Εποικισμού: α) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Μακεδονίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη και 17 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού, β) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Θράκης με έδρα την Κομοτηνή και 5 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού και γ) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Κρήτης με έδρα τα Χανιά και 4 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού (Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Αγίου Νικολάου). Άλλα 14 Εποικιστικά Γραφεία εκτελούσαν την εγκατάσταση των προσφύγων στη Στερεά, στη Θεσσαλία, στην Πελοπόννησο, την Ήπειρο και τα νησιά. Όλων των Εποικιστικών Γραφείων προϊστάμενος ήταν γεωπόνος.
Η Ελληνική Κυβέρνηση εκχώρησε στην Ε.Α.Π. γαίες εκτάσεως 5.000.000 στρεμμάτων, προερχόμενες α) από δημόσιες γαίες, β) από κτήματα ανταλλάξιμων Μουσουλμάνων που περιήλθαν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου δυνάμει της σύμβασης «Περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών», της 30ής Ιανουαρίου 1923, γ) από κτήματα που εξαγοράστηκαν από Οθωμανούς υπηκόους, δ) από ιδιωτικές γαίες που είχαν απαλλοτριωθεί ή επιταχθεί δυνάμει της αγροτικής μεταρρύθμισης και δ) από κτήματα Βουλγάρων που είχαν αποχωρήσει από το ελληνικό έδαφος δυνάμει της συμβάσεως Νεϊγύ που είχε υπογραφεί από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Της διατέθηκαν, επίσης, δύο εξωτερικά δάνεια, το δάνειο του 1924 και του 1928. Το δάνειο του 1924 ήταν ονομαστικού κεφαλαίου 12.300.000 λιρών Αγγλίας, με επιτόκιο 7% και έκδοση 88%. Η υπηρεσία του δανείου θα εξασφαλιζόταν από τις προσόδους των μονοπωλίων των Νέων Χωρών, δηλ. αλατιού, σπίρτων, τραπουλόχαρτων, τσιγαρόχαρτου και τις εισπράξεις των τελωνείων των Χανίων, του Ηρακλείου, της Σάμου, της Χίου, της Μυτιλήνης και της Σύρου, τον φόρο καπνού και χαρτοσήμων των Νέων Χωρών και τον φόρο οινοπνεύματος ολόκληρης της Ελλάδας.
Το προσφυγικό δάνειο του 1928 ήταν μέρος του λεγόμενου «σταθεροποιητικού» δανείου που συνάφθηκε για τη σταθεροποίηση του ελληνικού νομίσματος, την κάλυψη των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και τη συνέχιση της εγκατάστασης των προσφύγων. Το ονομαστικό κεφάλαιο του δανείου ανερχόταν σε 4.070.960 λίρες Αγγλίας και σε 17.000.000 δολάρια με επιτόκιο 6% και έκδοση 91%. Το 1/3 του δανείου διατέθηκε για την εγκατάσταση των προσφύγων και εισπράχθηκε από την Ε.Α.Π.
Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Γενεύης οι αγροτικές προσφυγικές οικογένειες δικαιούνταν :
α) Παραχώρηση βιώσιμου γεωργικού κλήρου από τις εκτάσεις που είχε εκχωρήσει το Ελληνικό Δημόσιο στην Ε.Α.Π για τον σκοπό αυτό. Η έκταση του γεωργικού κλήρου ποίκιλε ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας και την ποιότητα του εδάφους. Οι εγκατεστημένοι αγρότες εφοδιάζονταν με προσωρινά παραχωρητήρια (τίτλος κατοχής). Ο τίτλος κυριότητος παραχωρήθηκε αργότερα, αφού έγινε ο κτηματικός χάρτης των κλήρων που παραχωρήθηκαν, η υλοποίηση της διαδικασίας χρέωσης προσφύγων για την τιμή της γης, η αποπληρωμή του χρέους και ο συμψηφισμός των αγροτικών αποζημιώσεων.
β) Εξασφάλιση στέγασης με ανέγερση κατοικιών αγροτικού τύπου. Οι κατοικίες αυτές ανεγείρονταν είτε με εργολαβίες είτε με το σύστημα της αυτεπιστασίας, οπότε οι κατά τόπους υπηρεσίες της Ε.Α.Π. παρείχαν τις αναγκαίες οικοδομικές ύλες και χρηματικό δάνειο στους ενδιαφερόμενους πρόσφυγες. Όπου υπήρχαν μουσουλμανικά ανταλλάξιμα ή βουλγαρικά εγκαταλειμμένα, αυτά, αφού επισκευάζονταν με δαπάνες της Ε.Α.Π, παραχωρούνταν στους αγροτικά εγκατεστημένους πρόσφυγες.
γ) Εφοδιασμό με τους απαιτούμενους σπόρους, ζώα (φόρτου, άροσης, αναπαραγωγής), γεωργικά εργαλεία, λιπάσματα, νομή για τα ζώα και τα απαραίτητα για συντήρηση αυτών των ίδιων μέχρι των αποτελεσμάτων της πρώτης καλλιέργειας.
Τα οικήματα που παραχωρήθηκαν, τα εφόδια και τα δάνεια χρεώνονταν στο νομικό πρόσωπο της ομάδας (συνολική αξία των δανείων σε χρήμα και είδος για τα μέλη της ομάδας) και σε κάθε μέλος της ομάδας (αξία των ειδών και αντίτιμο χρηματικών δανείων που έπαιρνε ο αρχηγός της οικογένειας). Έπρεπε να εξοφληθούν σταδιακά με μικρές τοκοχρεολυτικές δόσεις προς 13%, (8%τόκος και 5% για έξοδα διαχείρισης). Η χρέωση των κλήρων που παραχωρήθηκαν έγινε αργότερα δεδομένου ότι η ακριβής έκταση τους ήταν άγνωστη λόγω έλλειψης κτηματικού χάρτη της χώρας.
Η χρέωση των προσφυγικών οικογενειών με τα έξοδα εγκατάστασης αποτέλεσε σοβαρό πρόβλημα για τη βιωσιμότητά τους. Οξύνθηκε επικίνδυνα το 1930 και το κράτος υποχρεώθηκε να προβεί το 1937 σε νομοθετική ρύθμιση για τη μείωση των προσφυγικών χρεών γιατί μετά τη διάλυση της Ε.Α.Π., 1930, τα χρέη αυτά δεν παραγράφτηκαν. Την είσπραξή τους ανέλαβε η Αγροτική Τράπεζα που είχε ιδρυθεί το 1929.
Η Ε.Α.Π. άρχισε τις εργασίες της τέλος του 1923 ( το συμβούλιό της συνήλθε σε πρώτη συνεδρίαση στη Θεσσαλονίκη στις 11/11/1923) & μέχρι την 1/1/1929 είχαν αποκατασταθεί 551.468 άτομα σε 1954 συνοικισμούς. Η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Γεωργίας, που φρόντιζε για την αποκατάσταση των προσφύγων, είχε θέσει ένα γενικό κριτήριο για τον τρόπο που θα έπρεπε να γίνει η νέα μετακίνηση και η επιλογή του οριστικού πλέον τόπου εγκατάστασής τους, ώστε να προσαρμοστούν γρήγορα στις νέες συνθήκες της ζωής τους. Η εγκύκλιος που είχε σταλεί στις νομαρχίες ήταν σαφής: «Η Επιτροπή θεωρεί ότι η κατά το δυνατόν ανασύστασις των κοινοτήτων είναι βασικός όρος δια την επιτυχίαν της μονίμου εγκαταστάσεως των προσφύγων. Διότι οι εκ της αυτής κοινότητος κάτοικοι συνδέονται μετ' αλλήλων δια δεσμών αλληλεγγύης, ηθικών και οικονομικών, οίτινες τα μέγιστα διευκολύνουσι την επιτυχίαν της νέας εγκαταστάσεως, μάλιστα όταν λαμβάνεται πρόνοια ώστε αι φυσικαί συνθήκαι του νέου συνοικισμού να είναι παρόμοιοι προς τας συνθήκας του συνοικισμού εν ω ήσαν εγκατεστημένοι ο πρόσφυγες».
Η δημιουργία συνοικισμού απαιτούσε την ύπαρξη τουλάχιστον δέκα οικογενειών προσφύγων, των οποίων οι αρχηγοί είχαν την υποχρέωση να εκλέξουν μια επιτροπή που θα τους αντιπροσώπευε στις υποθέσεις τους με την ΕΑΠ και τις υπηρεσίες του κράτους. Για την επιλογή της κατάλληλης τοποθεσίας η ΕΑΠ ερχόταν σε συνεννόηση με τους αντιπροσώπους των προσφυγικών ομάδων και στη συνέχεια αναλάμβανε τη μεταφορά των προσφύγων στην τοποθεσία που είχε επιλεγεί. Κριτήριο για την επιλογή της κατάλληλης θέσης ήταν, στο βαθμό που μπορούσε να εφαρμοστεί, η ειδίκευση των προσφύγων σε συγκεκριμένους τύπους καλλιέργειας. Έτσι, καπνοκαλλιεργητές από τις περιφέρειες της Σμύρνης και της Νικομήδειας εγκαταστάθηκαν κυρίως στα εδάφη της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, σηροτρόφοι σε κτήματα του Σουφλίου και της Έδεσσας, ενώ πρόσφυγες ειδικευμένοι στην καλλιέργεια της σουλτανίνας εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη.

Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Γενική Διεύθυνσις Εποικισμού Μακεδονίας, Γραφείον Εποικισμού Κατερίνης

  • Συλλογικό Όργανο

Στις 29 Σεπτεμβρίου 1923 υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο της Γενεύης ανάμεσα στην Ελληνική Κυβέρνηση και την Κοινωνία των Εθνών. Βάσει του Πρωτοκόλλου η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση να ιδρύσει την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (Ε.Α.Π) η οποία επωμίσθηκε το έργο της εγκατάστασης των προσφύγων. Η Ε.Α.Π. ήταν νομικό πρόσωπο, δεν εξαρτιόταν από οποιαδήποτε ελληνική εκτελεστική ή διοικητική αρχή αλλά ήταν αυτόνομος οργανισμός. Τη διοίκησή της ανέλαβαν δύο Έλληνες, διορισμένοι από την Ελληνική Κυβέρνηση, και δύο ξένοι, διορισμένοι από την Κοινωνία των Εθνών. Ο πρόεδρος της επιτροπής ήταν Αμερικανός πολίτης, αντιπρόσωπος οργανώσεων περιθάλψεως. Πρώτος πρόεδρος ορίστηκε ο Henry Morgenthau και μέλη ο εκπρόσωπος της Τράπεζας της Αγγλίας John Campbell, ο Στέφανος Δέλτας και ο Περικλής Αργυρόπουλος. Ο αριθμός των υπαλλήλων της ΕΑΠ ανερχόταν σε 784 το 1924, ενώ ξεπερνούσαν τους 2.000 το 1928 και το 1929. Περί τα τέλη του 1930 η Ε.Α.Π. ανέστειλε τις εργασίες της, μεταβιβάζοντας με ειδική σύμβαση στο Ελληνικό Δημόσιο την περιουσία της και τις υποχρεώσεις της έναντι των προσφύγων.
Για τον καταμερισμό των εργασιών της διαίρεσε τις υπηρεσίες της σε 3 διευθύνσεις: α) Διεύθυνση Οικονομικών, β) Διεύθυνση Αγροτικής Εγκατάστασης Προσφύγων και γ) Διεύθυνση Αστικής Εγκατάστασης Προσφύγων.
Η Διεύθυνση Αγροτικής Εγκατάστασης, στελεχωμένη από υπαλλήλους του Υπουργείου Γεωργίας, είχε τη φροντίδα της οργάνωσης και παρακολούθησης ζητημάτων εγκατάστασης των αγροτών προσφύγων σ’ όλη την Ελλάδα. Για την αρτιότερη οργάνωσή της συστάθηκαν τρεις Γενικές Διευθύνσεις Εποικισμού: α) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Μακεδονίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη και 17 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού, β) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Θράκης με έδρα την Κομοτηνή και 5 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού και γ) Γενική Διεύθυνση Εποικισμού Κρήτης με έδρα τα Χανιά και 4 Γεωργικά Γραφεία Εποικισμού (Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Αγίου Νικολάου). Άλλα 14 Εποικιστικά Γραφεία εκτελούσαν την εγκατάσταση των προσφύγων στη Στερεά, στη Θεσσαλία, στην Πελοπόννησο, την Ήπειρο και τα νησιά. Όλων των Εποικιστικών Γραφείων προϊστάμενος ήταν γεωπόνος.
Η Ελληνική Κυβέρνηση εκχώρησε στην Ε.Α.Π. γαίες εκτάσεως 5.000.000 στρεμμάτων, προερχόμενες α) από δημόσιες γαίες, β) από κτήματα ανταλλάξιμων Μουσουλμάνων που περιήλθαν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου δυνάμει της σύμβασης «Περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών», της 30ής Ιανουαρίου 1923, γ) από κτήματα που εξαγοράστηκαν από Οθωμανούς υπηκόους, δ) από ιδιωτικές γαίες που είχαν απαλλοτριωθεί ή επιταχθεί δυνάμει της αγροτικής μεταρρύθμισης και δ) από κτήματα Βουλγάρων που είχαν αποχωρήσει από το ελληνικό έδαφος δυνάμει της συμβάσεως Νεϊγύ που είχε υπογραφεί από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Της διατέθηκαν, επίσης, δύο εξωτερικά δάνεια, το δάνειο του 1924 και του 1928. Το δάνειο του 1924 ήταν ονομαστικού κεφαλαίου 12.300.000 λιρών Αγγλίας, με επιτόκιο 7% και έκδοση 88%. Η υπηρεσία του δανείου θα εξασφαλιζόταν από τις προσόδους των μονοπωλίων των Νέων Χωρών, δηλ. αλατιού, σπίρτων, τραπουλόχαρτων, τσιγαρόχαρτου και τις εισπράξεις των τελωνείων των Χανίων, του Ηρακλείου, της Σάμου, της Χίου, της Μυτιλήνης και της Σύρου, τον φόρο καπνού και χαρτοσήμων των Νέων Χωρών και τον φόρο οινοπνεύματος ολόκληρης της Ελλάδας.
Το προσφυγικό δάνειο του 1928 ήταν μέρος του λεγόμενου «σταθεροποιητικού» δανείου που συνάφθηκε για τη σταθεροποίηση του ελληνικού νομίσματος, την κάλυψη των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και τη συνέχιση της εγκατάστασης των προσφύγων. Το ονομαστικό κεφάλαιο του δανείου ανερχόταν σε 4.070.960 λίρες Αγγλίας και σε 17.000.000 δολάρια με επιτόκιο 6% και έκδοση 91%. Το 1/3 του δανείου διατέθηκε για την εγκατάσταση των προσφύγων και εισπράχθηκε από την Ε.Α.Π.
Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο της Γενεύης οι αγροτικές προσφυγικές οικογένειες δικαιούνταν :
α) Παραχώρηση βιώσιμου γεωργικού κλήρου από τις εκτάσεις που είχε εκχωρήσει το Ελληνικό Δημόσιο στην Ε.Α.Π για τον σκοπό αυτό. Η έκταση του γεωργικού κλήρου ποίκιλε ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας και την ποιότητα του εδάφους. Οι εγκατεστημένοι αγρότες εφοδιάζονταν με προσωρινά παραχωρητήρια (τίτλος κατοχής). Ο τίτλος κυριότητος παραχωρήθηκε αργότερα, αφού έγινε ο κτηματικός χάρτης των κλήρων που παραχωρήθηκαν, η υλοποίηση της διαδικασίας χρέωσης προσφύγων για την τιμή της γης, η αποπληρωμή του χρέους και ο συμψηφισμός των αγροτικών αποζημιώσεων.
β) Εξασφάλιση στέγασης με ανέγερση κατοικιών αγροτικού τύπου. Οι κατοικίες αυτές ανεγείρονταν είτε με εργολαβίες είτε με το σύστημα της αυτεπιστασίας, οπότε οι κατά τόπους υπηρεσίες της Ε.Α.Π. παρείχαν τις αναγκαίες οικοδομικές ύλες και χρηματικό δάνειο στους ενδιαφερόμενους πρόσφυγες. Όπου υπήρχαν μουσουλμανικά ανταλλάξιμα ή βουλγαρικά εγκαταλειμμένα, αυτά, αφού επισκευάζονταν με δαπάνες της Ε.Α.Π, παραχωρούνταν στους αγροτικά εγκατεστημένους πρόσφυγες.
γ) Εφοδιασμό με τους απαιτούμενους σπόρους, ζώα (φόρτου, άροσης, αναπαραγωγής), γεωργικά εργαλεία, λιπάσματα, νομή για τα ζώα και τα απαραίτητα για συντήρηση αυτών των ίδιων μέχρι των αποτελεσμάτων της πρώτης καλλιέργειας.
Τα οικήματα που παραχωρήθηκαν, τα εφόδια και τα δάνεια χρεώνονταν στο νομικό πρόσωπο της ομάδας (συνολική αξία των δανείων σε χρήμα και είδος για τα μέλη της ομάδας) και σε κάθε μέλος της ομάδας (αξία των ειδών και αντίτιμο χρηματικών δανείων που έπαιρνε ο αρχηγός της οικογένειας). Έπρεπε να εξοφληθούν σταδιακά με μικρές τοκοχρεολυτικές δόσεις προς 13%, (8%τόκος και 5% για έξοδα διαχείρισης). Η χρέωση των κλήρων που παραχωρήθηκαν έγινε αργότερα δεδομένου ότι η ακριβής έκταση τους ήταν άγνωστη λόγω έλλειψης κτηματικού χάρτη της χώρας.
Η χρέωση των προσφυγικών οικογενειών με τα έξοδα εγκατάστασης αποτέλεσε σοβαρό πρόβλημα για τη βιωσιμότητά τους. Οξύνθηκε επικίνδυνα το 1930 και το κράτος υποχρεώθηκε να προβεί το 1937 σε νομοθετική ρύθμιση για τη μείωση των προσφυγικών χρεών γιατί μετά τη διάλυση της Ε.Α.Π., 1930, τα χρέη αυτά δεν παραγράφτηκαν. Την είσπραξή τους ανέλαβε η Αγροτική Τράπεζα που είχε ιδρυθεί το 1929.
Η Ε.Α.Π. άρχισε τις εργασίες της τέλος του 1923 ( το συμβούλιό της συνήλθε σε πρώτη συνεδρίαση στη Θεσσαλονίκη στις 11/11/1923) & μέχρι την 1/1/1929 είχαν αποκατασταθεί 551.468 άτομα σε 1954 συνοικισμούς.
Η αρμόδια επιτροπή του Υπουργείου Γεωργίας, που φρόντιζε για την αποκατάσταση των προσφύγων, είχε θέσει ένα γενικό κριτήριο για τον τρόπο που θα έπρεπε να γίνει η νέα μετακίνηση και η επιλογή του οριστικού πλέον τόπου εγκατάστασής τους, ώστε να προσαρμοστούν γρήγορα στις νέες συνθήκες της ζωής τους. Η εγκύκλιος που είχε σταλεί στις νομαρχίες ήταν σαφής: «Η Επιτροπή θεωρεί ότι η κατά το δυνατόν ανασύστασις των κοινοτήτων είναι βασικός όρος δια την επιτυχίαν της μονίμου εγκαταστάσεως των προσφύγων. Διότι οι εκ της αυτής κοινότητος κάτοικοι συνδέονται μετ' αλλήλων δια δεσμών αλληλεγγύης, ηθικών και οικονομικών, οίτινες τα μέγιστα διευκολύνουσι την επιτυχίαν της νέας εγκαταστάσεως, μάλιστα όταν λαμβάνεται πρόνοια ώστε αι φυσικαί συνθήκαι του νέου συνοικισμού να είναι παρόμοιοι προς τας συνθήκας του συνοικισμού εν ω ήσαν εγκατεστημένοι ο πρόσφυγες».
Η δημιουργία συνοικισμού απαιτούσε την ύπαρξη τουλάχιστον δέκα οικογενειών προσφύγων, των οποίων οι αρχηγοί είχαν την υποχρέωση να εκλέξουν μια επιτροπή που θα τους αντιπροσώπευε στις υποθέσεις τους με την ΕΑΠ και τις υπηρεσίες του κράτους. Για την επιλογή της κατάλληλης τοποθεσίας η ΕΑΠ ερχόταν σε συνεννόηση με τους αντιπροσώπους των προσφυγικών ομάδων και στη συνέχεια αναλάμβανε τη μεταφορά των προσφύγων στην τοποθεσία που είχε επιλεγεί. Κριτήριο για την επιλογή της κατάλληλης θέσης ήταν, στο βαθμό που μπορούσε να εφαρμοστεί, η ειδίκευση των προσφύγων σε συγκεκριμένους τύπους καλλιέργειας. Έτσι, καπνοκαλλιεργητές από τις περιφέρειες της Σμύρνης και της Νικομήδειας εγκαταστάθηκαν κυρίως στα εδάφη της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, σηροτρόφοι σε κτήματα του Σουφλίου και της Έδεσσας, ενώ πρόσφυγες ειδικευμένοι στην καλλιέργεια της σουλτανίνας εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη.

Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1923 - 1930

Η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) ιδρύθηκε με το ΝΔ περί κυρώσεως του εν Γενεύη υπογραφέντος πρωτοκόλλου περί αποκαταστάσεως των εν Ελλάδι προσφύγων και ιδρύσεως Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων κλπ. (ΦΕΚ 289/13-10-1923). Σύμφωνα με το άρθρο 2: «Η Ἐπιτροπή Ἀποκαταστάσεως Προσφύγων ἱδρύεται ὡς νομικόν πρόσωπον, δυνάμενον νὰ ἐνάγῃ καὶ ἐνάγηται ἐπ΄ ἰδίῳ ὀνόματι, νὰ εἶναι κάτοχον καὶ νὰ ἀπαλλοτριοῦται παντός εἳδους περιουσίας καὶ ἐν γένει νὰ ἐνεργῇ πᾶν ὂ,τι οἰονδήποτε νομίμως ὠργανωμένον σωματεῖον δύναται νὰ ἐνεργῇ συμφώνως πρὸς τοὺς Ὲλληνικούς νόμους».
ΠΗΓΗ: www.et.gr

Επιθεωρητές Δημοτικών Σχολείων Γόρτυνος και Ηρακλείου Κρήτης

  • Συλλογικό Όργανο

Ο θεσμός του Επιθεωρητή στην Παλαιά Ελλάδα
Με τη σύσταση του Ελληνικού κράτους το 1830, οργανώνεται και το εκπαιδευτικό του σύστημα. Ο θεσμός των επιθεωρητών καθιερώνεται με το διάταγμα 1372 της 5ης Οκτωβρίου 1830. Με αυτό καθορίζονταν οι αρμοδιότητες του επιθεωρητή, οι οποίες μεταξύ άλλων, ήταν η αυτοπρόσωπη παρουσία του στα σχολεία και στη διεξαγωγή των μαθημάτων, με σκοπό να παρατηρεί τους μαθητές, τις δυνατότητές τους και τον τρόπο παράδοσης του εκπαιδευτικού. Στον νόμο που εισηγούνται οι Βαυαροί περί Δημοτικών Σχολείων το 1834, εισάγεται και ο θεσμός του Γενικού Επιθεωρητή των Δημοτικών Σχολείων. Αυτός θα διευθύνει το Διδασκαλείο το οποίο κατάρτιζε τους νέους δασκάλους, επόπτευε τα Δημοτικά Σχολεία, ενώ ασκούσε και πειθαρχικό έλεγχο στο διδακτικό προσωπικό τους. Λόγω της σταδιακής ενσωμάτωσης νέων περιοχών στο Ελληνικό κράτος (Επτάνησα, Θεσσαλία κλπ), καθιερώνεται ο θεσμός του Έκτακτου Επιθεωρητή με αποκλειστική του ευθύνη την καταγραφή των προβλημάτων των σχολείων και όχι την εποπτική ή πειθαρχική επιστασία των εκπαιδευτικών. Σταδιακά, από το 1842 μέχρι το 1895, μέσα από διάφορα νομοθετήματα συγκροτείται ο "Επιθεωρητισμός". Τα καθήκοντα του επιθεωρητή είναι επαυξημένα και συμπεριλαμβάνουν, τη μισθοδοσία του εκπαιδευτικού προσωπικού, εγκρίσεις αναρρωτικών αδειών, την επίβλεψη της συμπεριφορά τους, ενώ εισηγούνταν τον προβιβασμό των δασκάλων. Το 1895 καθιερώνεται ο θεσμός του Νομαρχιακού Επιθεωρητή: κάθε έξι μήνες περιόδευαν στα σχολεία της περιφέρειάς τους, ήλεγχαν για πειθαρχικά ζητήματα το προσωπικό και τηρούσαν για τον κάθε έναν "φύλλο ποιότητας", εξέταζαν τα όποια κτιριακά προβλήματα των σχολείων, την επάρκεια της υλικοτεχνικής υποδομής τους. Τις θέσεις αυτές καταλάμβαναν, καθηγητές Γυμνασίου, διδάκτορες φιλολογίας, με πενταετή υπηρεσία και διευθυντές Διδασκαλείων. Βοηθοί των Νομαρχιακών Επιθεωρητών ήταν οι Νομαρχιακοί Επιθεωρητές Β΄ τάξης οι οποίοι παρακολουθούσαν τη διδασκαλία μέσα στην τάξη, έκαναν υποδειγματικές διδασκαλίες, συμβούλευαν και καθοδηγούσαν τους δασκάλους. Σε τοπικό-νομαρχιακό επίπεδο λειτουργούσε και το "Εποπτικό Συμβούλιο Εκπαίδευσης" το οποίο εκδίκαζε ενστάσεις κατά των αποφάσεων των επιθεωρητών. Όμως λόγω πλημμελούς λειτουργίας τους και συχνών διαφωνιών μεταξύ τους, ενισχύθηκε ακόμα πιο πολύ ο ρόλος των επιθεωρητών, με νόμο (ΓΩΚΗ΄) του 1911, ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος νόμος σύστηνε το Κεντρικό Εποπτικό Συμβούλιο Δημοτικής Εκπαίδευσης. Το 1905 με το νόμο ΓΖΑ' συστήθηκαν 3 θέσεις Γενικών Επιθεωρητών: δύο φιλολόγων και μίας φυσικομαθηματικών. Επίσης, καταργήθηκαν οι αποτελούμενες από καθηγητές Πανεπιστημίου επιτροπές οι οποίες επισκέπτονταν τα σχολεία. Το 1937 καθιερώνεται ο θεσμός των Γενικών Επιθεωρητών της Δημοτικής Εκπαίδευσης και χωρίζεται η εποπτεία της από τη Μέση Εκπαίδευση σε περιφερειακό επίπεδο.
Ο θεσμός του Επιθεωρητή στην Κρητική Πολιτεία
Με τον Νόμο 42 "Περί Διοικήσεως και Επιθεωρήσεως της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως" (Επίσημη Εφημερίδα της Κρητικής Πολιτείας αριθμ. 58/10-7-1899), εισάγεται ο θεσμός του Γενικού Επιθεωρητού και των Νομαρχιακών Επιθεωρητών στην Κρήτη. Σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο, ο Γενικός Επιθεωρητής εποπτεύει τα γυμνάσια, τα διδασκαλεία και τα ιεροδιδασκαλεία, δύο τουλάχιστον φορές τον χρόνο, επισκεπτόμενος αυτά και εξετάζοντας αν τηρούνται οι διατάξεις του νόμου. Σε όλη την Κρήτη διορίζονται ένας Γενικός Επιθεωρητής και τέσσερις Νομαρχιακοί Επιθεωρητές, με έδρα τις πρωτεύουσες των Νομών Λασιθίου, Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Χανίων. Οι Νομαρχιακοί Επιθεωρητές έχουν την άμεση εποπτεία όλων των δημοτικών σχολείων και των γραμματοδιδασκαλείων αρρένων και θηλέων της Περιφέρειας του Νομού που ανήκουν.
Το 1914 με Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1914 (ΦΕΚ 234/Α/21-8-1914), κατανέμονται τα δημοτικά σχολεία της Νέας Ελλάδος σε Εκπαιδευτικές Περιφέρειες. Τα δημοτικά σχολεία της Κρήτης, κατανέμονται στις εξής Περιφέρειες:

  1. Ηρακλείου (δημοτικά σχολεία της Πόλεως του Ηρακλείου, των επαρχιών Τεμένους, Πεδιάδος και Λασιθίου) με έδρα το Ηράκλειο.
  2. Γόρτυνος (δημοτικά σχολεία των επαρχιών Μαλεβιζίου, Μονοφατσίου, Καινουρίου και Πυργιωτίσσης) με έδρα τους Άγιους Δέκα.
  3. Μεραμβέλλου (δημοτικά σχολεία των επαρχιών Μεραμβέλλου, Ιεράπετρας, Βιάννου και Σητείας) με έδρα τη Νεάπολη.
  4. Ρεθύμνης (δημοτικά σχολεία των επαρχιών Ρεθύμνης, Μυλοποτάμου, Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου) με έδρα το Ρέθυμνο.
  5. Σφακίων (δημοτικά σχολεία των επαρχιών Σφακίων, Γαύδου, Αποκορώνου και Κεραμειών) με έδρα τον Βάμο.
  6. Χανίων (δημοτικά σχολεία των επαρχιών Κισσάμου, Σελίνου, Κυδωνίας) με έδρα τα Χανιά.
    Με Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1914 (ΦΕΚ 234/Α/21-8-1914) τα σχολεία της Κρήτης υπάγονται στη δικαιοδοσία του Γενικού Επιθεωρητού της Ζ΄ Εκπαιδευτικής Περιφέρειας.
    Με Β.Δ. της 31ης Οκτωβρίου 1914 (ΦΕΚ 320/Α/8-11-1914) επεκτάθηκε η σχολική νομοθεσία της Παλαιάς Ελλάδας στις νέες Χώρες.
    Το 1930, με Π.Δ. της 8ης Νοεμβρίου 1930 (ΦΕΚ 369/Α/14-11-1930), στις δύο εκπαιδευτικές Περιφέρειες του Νομού Ηρακλείου, (Ηρακλείου και Γόρτυνος), προστέθηκε ακόμα μία, η Περιφέρεια Πεδιάδος -Καστελλίου.

Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Βόλου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1918 - 1988

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Βόλου ιδρύθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 18ης Νοεμβρίου 1918 (με την υπογραφή του Βασιλέως Αλεξάνδρου και του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κωνσταντίνου Σπυρίδη στο ΦΕΚ 241 της 18/11/1918), με το οποίο ιδρύονταν ταυτόχρονα και τα Επιμελητήρια Καλαμάτας, Ηρακλείου, Κοζάνης και Καβάλας. Ήταν το πρώτο από τα Επιμελητήρια της Θεσσαλίας και ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1919, έχοντας την εποπτεία όλης της περιοχής της Θεσσαλίας.
Στους καταστατικούς σκοπούς του επιμελητηριακού θεσμού ήταν η προστασία και προαγωγή των εμπορικών και βιομηχανικών συμφερόντων της περιφέρειάς τους και η συνεργασία με το κράτος.
Από την αρχή το Επιμελητήριο με τις εκάστοτε διοικήσεις και τους διευθυντές του αποτέλεσε έναν ισχυρό μοχλό ανάδειξης των θεμάτων της τοπικής οικονομίας, ενημερώνοντας την πολιτεία με εισηγήσεις και υπομνήματα, προωθώντας προτάσεις και λύσεις και αποτελώντας έναν σοβαρό θεσμικό συνομιλητή και σύμβουλό της. Επίσης, έδωσε έμφαση στην εξωστρέφεια των τοπικών επιχειρήσεων και την προώθηση των προϊόντων τους σε εκθέσεις, όπως η Διεθνής Έκθεση της Θεσσαλονίκης, και άλλες. Σε όλο το διάστημα της αδιάλειπτης λειτουργίας του, το ΕΒΕΒ έχει συνδεθεί με κάθε σημαντικό οικονομικό και επιχειρηματικό γεγονός της Μαγνησίας, παρακολουθώντας, συμβάλλοντας και συνδιαμορφώνοντας τις συνθήκες ανάπτυξης της περιοχής.
Από το 1920, το δεύτερο χρόνο λειτουργίας του, κυκλοφόρησε την περιοδική έκδοση το «Δελτίον» ανελλιπώς μέχρι το 1940, οπότε διακόπηκε λόγω του πολέμου, για να επανεκδοθεί το 1965.
Από την ίδρυσή του το ΕΒΕΒ διέθετε τέσσερα τμήματα: εμπορικό, βιοτεχνικό, καπνεμπορικό και βιομηχανικό. Αργότερα το καπνεμπορικό εντάχθηκε στο Γραφείο Προστασίας Καπνού. Από νωρίς όμως υπήρξαν αντιπαραθέσεις ανάμεσά τους που οδήγησαν στην αυτονόμηση του επαγγελματικού και βιοτεχνικού τμήματος και τη δημιουργία το 1925 του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Βόλου, με σκοπό την προστασία και προαγωγή των συμφερόντων των επαγγελματικών, χειροτεχνικών και βιοτεχνικών τάξεων.
Τον Μάιο του 1988, σε εφαρμογή του νόμου 1748/88, ΦΕΚ 24/8.1.1988, τα δύο Επιμελητήρια συγχωνεύτηκαν και αποτέλεσαν το Επιμελητήριο Μαγνησίας.
Το αρχείο του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Βόλου (1925-1988) δεν έχει ακόμη παραδοθεί στα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας.

Ελληνικός Μικρασιατικός Σύλλογος Αλεξάνδρειας "Η Μικρά Ασία"

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1906 -

Οι Μικρασιάτες της Αλεξάνδρειας ίδρυσαν το 1906 τον Σύλλογο Μικρασιατών «Η Ανατολή», ακολουθώντας το παράδειγμα των Μικρασιατών του Καΐρου έναν χρόνο πριν (1905). Οι Σύλλογοι του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας ήταν παραρτήματα του Συλλόγου Μικρασιατών «Η Ανατολή» της Αθήνας. Το 1913 ιδρύθηκε ο ανεξάρτητος Σύνδεσμος Ελλήνων Μικρασιατών «Η Ιωνία». Το 1918 μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μικρασιατικό Σύνδεσμο «Η Μικρά Ασία» και σε αυτόν συγχωνεύτηκετο παραρτήμα της «Ανατολής» Αλεξανδρείας. Στη συνέχεια, ο Σύνδεσμος μετατράπηκε σε Σύλλογο των εν Αλεξανδρεία Ελλήνων Μικρασιατών «Η Μικρά Ασία». Το 1936 μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μικρασιατικό Σύλλογο «Η Μικρά Ασία». Η δράση του Συλλόγου, από την ίδρυσή του, ήταν φιλανθρωπική. Στο πρώτο καταστατικό (1906) του Συλλόγου των Μικρασιατών Αλεξανδρείας«Η Ανατολή» δηλώνεται πως κύριος σκοπός του ήταν η στήριξη του έργου του κεντρικού Συλλόγου της Αθήνας, δηλαδή η συνένωση των απόδημων Μικρασιατών και η ηθική και πνευματική στήριξή τους, ιδίως των απόρων. Επίσης, η μελέτη της ιστορίας του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η επίτευξη των σκοπών θα γινόταν μέσω διαλέξεων, εκδόσεων καθώς και δημιουργίας και διατήρησης βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου. Στο προσχέδιο του κανονισμού του ανεξάρτητου πλέον Συλλόγου (1920) στους σκοπούς προστίθεται η ενίσχυση του φρονήματος και της εκπαίδευσης των «εν Μικρά Ασία υποδούλων Μικρασιατών». Στα καταστατικά των ετών 1934, 1936 και 1947 η τελευταία ρήτρα απαλοίφεται και εισάγεται η «συμβολή εις παν εθνικόν ή κοινωνικόν ζήτημα». Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930 δεκτοί ως τακτικά μέλη γίνονταν οι Έλληνες οι καταγόμενοι από την Μικρά Ασία, περιορισμός που καταργείται με το καταστατικό του 1934. Κατά τη λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ο Σύλλογος ανέλαβε τα έξοδαεπαναπατρισμού των Μικρασιατών που υπηρετούσαν καταναγκαστικά στον οθωμανικό στρατό και που κρατούνταν ως αιχμάλωτοι στην Αίγυπτο. Κατά τα έτη αμέσως μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ο Σύλλογος ανέλαβε την οικονομική στήριξη και περίθαλψη των προσφύγων που κατέφυγαν στην Αλεξάνδρεια. Σε συνεργασία με το Ελληνικό Γενικό Προξενείο, ο Σύλλογος κατέγραφε τους πρόσφυγες καιεξέδιδε πιστοποιητικά και ειδικά δελτία ταυτότητας προκειμένου να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια.Το 1930 η έδρα του Συλλόγου μεταφέρθηκε από την Αλεξάνδρεια στην Ιβραημία και ενδυναμώθηκαν οι δεσμοί με την εκεί Ελληνική Κοινότητα. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, όταν το ζήτημα της γραφειοκρατικής, υγειονομικής και οικονομικής στήριξης των Μικρασιατών προσφύγων στην Αλεξάνδρεια έπαψε να είναι οξύ, ο Σύλλογος ανέπτυξε έντονη πολιτιστική δράση για φιλανθρωπικούς σκοπούς, διοργανώνοντας κυρίως καλλιτεχνικές ή/και λογοτεχνικές εκδηλώσεις. Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκόσμιου Πολέμου, ο Σύλλογος επιχορηγούσε την εγγραφή και φοίτηση των απόρων μαθητών στα Κοινοτικά Σχολεία της Αλεξάνδρειας και της Ιβραημίας.

[Πηγές: Υλικό του αρχείου: καταστατικά του Συλλόγου (1906, 1934, 1936, 1947), Προσχέδιον Κανονισμού (1920), και αλληλογραφία. Δημοσιεύσεις: «Ο Σύλλογος Μικρασιατών ‘Ανατολή’ και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (ιστότοποςhttps://history.arsakeio.gr, εκτύπωση του κειμένου περιλήφθηκε στον φάκελο 1 του αρχείου) και Ευθύμιος Θ. Σουλογιάννης, «Ελληνικός Μικρασιατικός Σύλλογος στην Αίγυπτο (1905 κ.εξ.)», Μικρασιατικά Χρονικά, τ.19, 1995, 99-107.]

Εκδόσεις Αλέπαντος και Κότσιφας

  • Συλλογικό Όργανο

Οι εκδότες Αλέπαντος & Κότσιφας, με έδρα στην οδό Σταδίου 59, Αθήνα, εξέδωσαν πολεμικά επιστολικά δελτάρια με σκοπό την κάλυψη της ζωής των Ελλήνων στρατιωτών κατά τη Μικρασιατική εκστρατεία. Αποτύπωσαν στιγμιότυπα από την καθημερινότητα των στρατιωτών, τις πολεμικές επιχειρήσεις ή τοπία από τη Μικρά Ασία. Σκοπός των δελταρίων ήταν η «Επίσημη Πολεμική Έκθεση», που έλαβε χώρα τον Ιούνιο του 1922 από τη Χαρτογραφική Υπηρεσία της Στρατιάς. Αποτυπώνεται η «καλή» πλευρά της ζωής των στρατιωτών με ήρεμα τοπία και στιγμιότυπα από την καθημερινότητά τους στο μέτωπο, ενώ οι επιχειρησιακές λήψεις ήταν πιθανότατα σκηνοθετημένες.

ΠΗΓΗ: https://www.skroutz.gr/s/127902/Η-μικρασιατική-εκστρατεία-Όπως-την-αφηγούνται-τα-επιστολικά-δελτάρια-των-εκδοτών-Αλέπαντου-και-Κότσιφα.html#description

Ειρηνοδικείο Νάξου

  • Συλλογικό Όργανο

Ο θεσμός του Ειρηνοδικείου εγκαινιάστηκε στην Ελλάδα στα χρόνια του Καποδίστρια και η βασική του αρμοδιότητα ήταν οι πρωτόδικες κρίσεις και η εύρεση συμβιβασμών σε διαφορές ιδιωτικού δικαίου. Στο Αρχείο μας έχουν σωθεί βιβλία πολιτικών αποφάσεων από το 1830 (τα υπόλοιπα αρχεία της περιόδου έχουν χαθεί μαζί με ολόκληρο το αρχείο του προσωρινού Πρωτοδικείου ή «Πρωτοκλήτου Δικαστηρίου» που επίσης συστάθηκε από τον Καποδίστρια στη Νάξο).

Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης

  • Συλλογικό Όργανο

ΒΔ 7-11.04.1914 (ΦΕΚ 88/τ. Α΄/1914)Περί σύστασης δικαστηρίων στη Μακεδονία
Σύμφωνα με τα άρθρα 6, 11, 12, 13 του Νόμου 147 /5 Ιανουαρίου 1914: " περί της εν ταις προσαρτωμέναις χώραις εφαρμοστέας νομοθεσίας και της δικαστικής αυτών οργανώσεως" με υπουργό Δικαιοσύνης τον Κ.Δ. Ρακτιβάν αποφασίστηκε η σύσταση δικαστηρίων στις επαρχίες της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας και συγκεκριμένα:

  1. Ένα Εφετείο στη Θεσσαλλονίκη
  2. Δέκα Πρωτοδικεία (και της Θεσσαλονίκης)
  3. Δέκα Ειρηνοδικεία πρώτης τάξεως (και της Θεσσαλονίκης)
  4. Σαράντα ένα Ειρηνοδικεία δευτέρας τάξεως
  5. Οκτώ ειδικά Πταισματοδικεία( και της Θεσσαλονίκης) (άρθρο 1)
    για την απονομή πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης
    Η δικαιοδοσία του Εφετείου Θεσσαλονίκης επεκτείνεται σε περιφέρειες των Πρωτοδικείων Θεσσαλονίκης, Σερρών, Δράμας, , Καβάλας, Βεροίας, Εδέσσης, Καστοριάς και Φλώρινας (άρθρο 3)
    Το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει στη δικαιοδοσία του τις περιφέρειες των Ειρηνοδικείων :
  6. Θεσσαλονίκης, 2. Βασιλικών, 3. Μπάλτσας , 4. Γουμενίθτσας, 5. Λαγκαδά, 6. Σωχού, 7.Κιλκίς, 8. Κιλινδίρ, 9. Πολυγύρου, 11. Άρνης, 12. Ιερισσού, 13. Βάλτης, 14. Συκιάς (άρθρο 4)
    Το Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης ασκεί τη δικαιοδοσία του στην περιφέρεια της πόλεως Θεσσαλονίκης και των εξής χωριών (άρθρο 5):
  7. Ασβεστοχώρι, 2. Χορτιάτης, 3. Καπουτσήδες, 4. Άη Σακλή (Μπουγιούκ Μαχαλάς), 5. Σέδες, 6. Κραν, 7. Ματσάρηδες, 8. Λουτρά Σέδες, 9. Μεγάλο Καραμπουρνού, 10. Μικρό Καράμπουρνού, 11. Μπαχτσέ, 12. Τσαίρ, 13. Καρατσοβαγή, 14, Ζουμπάτες, 15. Χατζή -Μπαλή, 16. Ουζούν Αλή, 17. Επανωμή, 18. Κριτσανά, 19. Τούμπα, 20. Αλυκαί, (Κουρσούκ Τούζλα), 21. Γιαννιτσίδες, 22. Κουλακιά, 23. Καιλή, 24. Κιρτσιλάρ, 25. Μουστάφτσα, 26. Τσοχαλάρ, 27. Ζορμπάς, 28. Σαρίτσα, 29. Γιαϊλαντίκ, 30. Δαούτσα, 31. Κάτω Κουρφάλι, 32. Άνω Κουρφάλι, 33. Μεσαίο Κουρφάλι, 34. Μεντεσελή, 35. Χάνι Βαρδάρ, 36. Τοπσίν, 37. Σιδηροδρομικός Σταθμός Τοπσίν, 38. Καβακλή, 39. Δουρμουσλή, 40. Χατζηλίκι, 41. Γιαχαλή, 42. Βερλάντζα, 43. Καραογλού, 44. Δογαντζή, 45. Βαθύλακκος, (Καδή-Κιόϊ), 46. Μπουγαρίαβον, 47. Σαρηομέρι, 48. Ίγλιτς., 49. Σιαμλή, 50. Βαλμάδα, 51. Τεκελή, 52. Κάτω Καβακλή, 53. Κολοπάντζα, 54. Γκιόρδινον, 55. Νάρες, 56. Τρία Χάνια, 57. Πλατανάκια, 58. Λεμπέτ, 59. Δουδουλάρ, 60. Ουρετζούκ, 61. Λάμπρα, 62. Μαχμούτ, 63. Τσαλή, 64. Ζάτσοβον, 65. Λουτρά Σέδες, 66. Χαρμάν- Κιόϊ, 67. Αραπλή, και 68. Ζορμπά και όλων των συνοικισμών εντός της παραπάνω περιφέρειας.
    Τέλος, τα Πταισματοδικεία Θεσσαλονίκης ασκούν δικαιοδοσία στις περιφέρειες των ομώνυμων Ειρηνοδικείων (άρθρο 16).

ΠΗΓΗ: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19140100088

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Υπηρεσία Διαχειρίσεως Κτημάτων εξ Ανταλλαγής, Τοπική Επιτροπή Βισαλτίας Σερρών

  • Συλλογικό Όργανο

Η τοπική επιτροπή Ανταλλαξίμων Βισαλτίας έδρευε στο υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης στη Νιγρίτα. Στη δικαιοδοσίας της ανήκε και το λεκανοπέδιο του Σωχού Θεσσαλονίκης. Οι συνεδριάσεις ξεκίνησαν στις 30/9/1925 με πρόεδρο το διευθυντή του τοπικού υποκαταστήματος ΕΤΕ Χαράλαμπο Σκορδίλη και μέλη τον ειρηνοδίκη Π. Αλεβίζο και τον πρόσφυγα Χαρίλαο Σταυρίδη. Στο βιβλίο πράξεων υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για την εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή της Νιγρίτας το διάστημα 1922 έως 1930 και για τις εκμισθώσεις υδρομύλων, καταστημάτων, βοσκοτόπων, μορεοπεριβόλων, λαχανόκηπων. Επιπλέον πληροφορίες για τη διενέργεια δημοπρασιών και εκποιήσεων για τα κτήματα των Ανταλλαγέντων Μουσουλμάνων. Να σημειωθεί ότι στις δημοπρασίες αυτές συμμετείχαν εκτός από πρόσφυγες και ντόπιοι.

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1841 -

Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύθηκε στις 30 Μαρτίου 1841, ως κτηματική και προεξοφλητική τράπεζα με το αποκλειστικό δικαίωμα έκδοσης χαρτονομισμάτων. Στα 160 και πλέον χρόνια της ιστορικής διαδρομής της η Εθνική Τράπεζα ανέπτυξε όλες τις χρηματοοικονομικές λειτουργίες, ασκώντας παράλληλα, για ογδόντα επτά χρόνια, το εκδοτικό προνόμιο. Κάλυψε με τις δραστηριότητές της το σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Σταδιακά επέκτεινε τις δραστηριότητές της και σε άλλες χώρες. Η ανάπτυξη της Εθνικής Τράπεζας ακολουθεί πορεία παράλληλη με εκείνη του ελληνικού κράτους. Υπήρξε ο μοχλός με τον οποίο η ελληνική οικονομία εξασφάλισε τα απαραίτητα εσωτερικά και εξωτερικά δάνεια για να στηρίξει τη σταθεροποιητική πολιτική και την ευόδωση των εθνικών αγώνων. Είχε ενεργό και αποφασιστική συμμετοχή στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας και συμπαραστάθηκε πάντα σε εκείνους που πλήγηκαν από τις φυσικές ή τις εθνικές καταστροφές υπερασπίζοντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα των πελατών και των μετόχων της.

Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης νομού Αιτωλοακαρνανίας

  • Συλλογικό Όργανο

Πρόσφυγες που κατέφυγαν στην Ελλάδα μετά την Μικρασιατική καταστροφή και συνέχισαν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία στα ελληνικά σχολεία αφού προσκόμισαν τίτλους σπουδών και βεβαιώσεις προϋπηρεσίας από τα σχολεία του οθωμανικού κράτους.

Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Έβρου, 3ο Γραφείο

  • Συλλογικό Όργανο

Με το Ν. 4653/30 "περί διοικήσεως της εκπαιδεύσεως" δημιουργείται το Εποπτικό Συμβούλιο Στοιχειώδους Εκπαίδευσης. Με τον Α.Ν. 767/37 και τον Α.Ν. 2180/40 έχουμε το Ανώτατο Συμβούλιο Εκπαιδεύσεως με τους Γενικούς Επιθεωρητές Στοιχειώδους Εκπαίδευσης. Δημιουργούνται τα Ανώτερα Εποπτικά Συμβούλια που έχουν στην ευθύνη τους τα Εποπτικά Συμβούλια Σ.Ε. και τους Επιθεωρητές Σ.Ε. ανά περιφέρεια. Με το Β.Δ. 95/25.06.1958 δημιουργούνται τα Περιφερειακά Υπηρεσιακά Συμβούλια Στοιχειώδους Εκπαίδευσης (ΠΥΣΣΕ) και το Ανώτατο Υπηρεσιακό Συμβούλιο (ΑΥΣΣΕ). Με το Ν.Δ 651/1970 το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Συμβούλιο διοικεί 10 Ανώτερες Εκπαιδευτικές Περιφέρειες (στην περιοχή μας έδρα ήταν η Καβάλα), με τους Γενικούς Επιθεωρητές Δημοτικής Εκπαιδεύσεως και τα ΠΥΣΣΕ μετατρέπονται σε Νομαρχιακά Υπηρεσιακά Συμβούλια Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΝΥΣΔΕ). Σε κάθε εκπαιδευτική περιφέρεια δημοτικής εκπαίδευσης ιεραρχικά υπήρχε: σε κατώτερη κλίμακα ο Επιθεωρητής, αμέσως μετά οι Νομαρχιακές Επιθεωρήσεις δημοτικής εκπαίδευσης (σε σύνολο 56, 1 σε κάθε νομό), οι Αναπληρωτές Γενικοί Επιθεωρητές και οι Γενικοί Επιθεωρητές. Με το Ν.1304/82, όπως τον συμπλήρωσε ο Ν.1566/85, όπου Δημοτική Εκπαίδευση αλλάζει σε Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και δημιουργούνται τα Γραφεία.
Η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Έβρου χωριζόταν σε τέσσερα γραφεία. Το 1ο γραφείο στην Αλεξανδρούπολη, το 2ο στο Σουφλί, το 3ο στο Διδυμότειχο και το 4ο γραφείο στην Ορεστιάδα.
Το 2011 με το Ν. 4027/2011 ( ΦΕΚ 233 τ.Α') έγινε η κατάργηση των γραφείων και η συγκέντρωση των λειτουργιών στη Διεύθυνση στην Αλεξανδρούπολη.

Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας νομού Αιτωλοακαρνανίας – Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας Αγρινίου

  • Συλλογικό Όργανο

Η Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας νομού Αιτωλοακαρνανίας του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας αναλαμβάνει τα θέματα της στεγαστικής αποκατάστασης αστών προσφύγων (ενώ την γεωργική αποκατάσταση έχει στην ευθύνη του το Υπουργείο Γεωργίας- Διεύθυνση Εποικισμού) συνεχίζοντας το έργο της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων (Ε.Α.Π.) στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας. Τα Τμήματα Κοινωνικής Πρόνοιας Αγρινίου και Ναυπάκτου διαχειρίζονται την αποκατάσταση Αστών Προσφύγων στον Άγιο Κωνσταντίνο Αγρινίου και στη Ναύπακτο αντίστοιχα και η Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας με έδρα το Μεσολόγγι έχει την ευθύνη της αποκατάστασης των προσφύγων στο συνοικισμό Βίγλα του Μεσολογγίου.

Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας νομού Αιτωλοακαρνανίας – Γραφείο Κοινωνικής Πρόνοιας Ναυπάκτου

  • Συλλογικό Όργανο

Η Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας νομού Αιτωλοακαρνανίας του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας αναλαμβάνει τα θέματα της στεγαστικής αποκατάστασης αστών προσφύγων (ενώ την γεωργική αποκατάσταση έχει στην ευθύνη του το Υπουργείο Γεωργίας - Διεύθυνση Εποικισμού) συνεχίζοντας το έργο της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων (Ε.Α.Π.) στο νομό Αιτωλοακαρνανίας. Τα Τμήματα Κοινωνικής Πρόνοιας Αγρινίου και Ναυπάκτου διαχειρίζονται την αποκατάσταση Αστών Προσφύγων στον Άγιο Κωνσταντίνο Αγρινίου και στη Ναύπακτο αντίστοιχα και η Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας με έδρα το Μεσολόγγι έχει την ευθύνη της αποκατάστασης των προσφύγων στο συνοικισμό Βίγλα του Μεσολογγίου.

Αποτελέσματα 101 έως 200 από 326