Collection - Αρχείο Φωτογραφιών

Σκηνή από την "έξοδο" των πληθυσμών Προσφυγικός συνοικισμός

Identity area

Reference code

Title

Αρχείο Φωτογραφιών

Date(s)

  • π. 1890-1975 (Creation)

Level of description

Collection

Extent and medium

7000 φωτογραφίες

Context area

Name of creator

(1930 -)

Administrative history

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών δημιουργήθηκε όταν, με την καταστροφή του 1922, έγινε κοινή συνείδηση στην ελληνική κοινωνία η ανάγκη αποτύπωσης του πολιτισμού και της ιστορίας των μικρασιατικών κοιτίδων του προσφυγικού πληθυσμού που συνέρρευσε στην Ελλάδα με την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Τότε, η μουσικολόγος Μέλπω Λογοθέτη-Μερλιέ και ο σύζυγός της ελληνιστής Οκτάβιος Μερλιέ τέθηκαν επικεφαλής μιας κίνησης για τη διάσωση της πρόσφατης μικρασιατικής ιστορίας. Η επιστημονική έρευνα αρχίζει κατά το μεσοπόλεμο με καταγραφές δημοτικών τραγουδιών σε πανελλαδική κλίμακα: η μουσική συνιστά τον αρχικό πυρήνα. Γι’ αυτό και στην πρώιμη μορφή του αποκαλείται Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο (1930-1933) και φέρει διαδοχικές επωνυμίες. Όταν το ίδρυμα διευρύνει τους ορίζοντές του και περνά από τη λαογραφία στην ιστορία, μεταπολεμικά, οριστικοποιεί μορφή, θέμα και περιεχόμενο ερευνητικών στόχων και τότε ονομάζεται "Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών – Ίδρυμα Μέλπως και Οκτάβιου Μερλιέ".

Έως το 1962, η ιδιότητα του Οκτάβιου Μερλιέ ως διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου υπήρξε καθοριστική για τη συνεργασία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών με το γαλλικό κράτος, το οποίο στάθηκε ουσιαστικός αρωγός στο εκδοτικό έργο και στην επιστημονική του αποστολή.

Από το 1962, το Κέντρο, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών αναπτύσσει τις δραστηριότητές του στους εξής τομείς:
-συλλογή και διάθεση αρχειακού υλικού που αναφέρεται στη ζωή του ελληνισμού στη Μικρά Ασία, τον εκπατρισμό και την μετεγκατάστασή του στην Ελλάδα
-έκδοση του Δελτίου Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών το οποίο αποτελεί επιστημονικό όργανο που παρακολουθεί και προάγει τις μικρασιατικές σπουδές και ταυτόχρονα αναδεικνύει με επιστημονικές δημοσιεύσεις το πλουσιότατο αρχειακό υλικό του Ιδρύματος
-συγκέντρωση και συντήρηση βιβλιογραφικού υλικού σχετικού με το επιστημονικό αντικείμενο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και διάθεση του υλικού αυτού σε επισκέπτες του ιδρύματος στο αναγνωστήριο
-διάθεση αρχειακού υλικού σε επιστήμονες και ερευνητές με σκοπό την προώθηση της έρευνας καθώς και σε πρόσφυγες δεύτερης και τρίτης γενιάς που ενδιαφέρονται για τον τόπο καταγωγής τους
-οργάνωση εκδηλώσεων προβολής του υλικού και των σκοπών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών αποτελεί από το 1962 Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με κρατική επιχορήγηση. Επίσης, δέχεται χορηγίες από άλλες πηγές για την πραγματοποίηση συγκεκριμένων ερευνητικών στόχων.

Archival history

Στο Αρχείο Προφορικής Παράδοσης εντάχθηκε αρχικά φωτογραφικό υλικό το οποίο σταδιακά, λόγω του όγκου του, αυτονομήθηκε και αποτέλεσε τη φωτογραφοθήκη του Κέντρου.

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

Οι 7000 περίπου φωτογραφίες της συλλογής, αποτυπώνουν τον χώρο της Μικράς Ασίας πριν τον εκπατρισμό, εικόνες της κοινωνικής και καθημερινής ζωής των εκεί ελληνικών κοινοτήτων από το τέλος του δεκάτου ενάτου αιώνα έως το 1922. Μετά την ιστορική αυτή τομή, ο τόπος αλλά και η θεματολογία αλλάζουν. Κυριαρχούν, πλέον οι εικόνες της προσφυγικής εγκατάστασης στην Ελλάδα.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Χρονολογικά και θεματικά, το υλικό ταξινομείται ως εξής:

Η ζωή στους οικισμούς της Μικράς Ασίας πριν τον εκπατρισμό του 1922/1924.
Φωτογραφίες από τη μικρασιατική εκστρατεία 1919 – 1922.
Εικόνες μετά το 1922/1924 από την προσφυγική εγκατάσταση στον ελλαδικό χώρο.
Φωτογραφίες συνεργατών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών σε αποστολές για τη συλλογή υλικού στην Μικρά Ασία και την Ελλάδα.
Φωτογραφίες πληροφορητών του ΚΜΣ συνοδευμένες από τα βιογραφικά τους σημειώματα.

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Η πρόσβαση στο Φωτογραφικό Αρχείο καθίσταται δυνατή κατόπιν τηλεφωνικής προσυνεννοήσεως.

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Notes area

Note

Τα ψηφιακά τεκμήρια επιλέχθηκαν δειγματοληπτικά από το σύνολο του αρχειακού υλικού.

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Status

Level of detail

Dates of creation revision deletion

Language(s)

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα

Accession area