Εμφανίζει 326 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή
Συλλογικό Όργανο

Δήμος Νιγρίτας

  • Συλλογικό Όργανο

Με βάση τις στατιστικές στην επαρχία της Νιγρίτας έως τα τέλη του 1925 εγκαταστάθηκαν 6.429 πρόσφυγες από τη Θράκη και τον Καύκασο. Επιπλέον το 1928 εγκαθίστανται 8.507 πρόσφυγες Έλληνες και Αρμένιοι από την Ανατ. Θράκη, τη Μ. Ασία και τον Πόντο. Το έργο της εγκατάστασης ανέλαβε αρχικά η ΕΑΠ η οποία έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στη σύσταση προσφυγικών συνεταιρισμών. Έτσι ιδρύθηκε στη Νιγρίτα Ο Γεωργικός Πιστωτικός Συνεταιρισμός των Προσφύγων και αρχικά για τη στέγασή τους υπεύθυνο ήταν το Ταμείο Στεγάσεως Προσφύγων Νιγρίτας με πρόεδρο τον έμπορο Ηρακλή Παπαπαναγιώτου. Η Αγροτική Τράπεζα ανέλαβε αργότερα να εισπράξει τα χρέη των αγροτών προσφύγων μετά τη διάλυση της ΕΑΠ το 1930.

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Υπηρεσία Διαχειρίσεως Κτημάτων εξ Ανταλλαγής, Τοπική Επιτροπή Βισαλτίας Σερρών

  • Συλλογικό Όργανο

Η τοπική επιτροπή Ανταλλαξίμων Βισαλτίας έδρευε στο υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης στη Νιγρίτα. Στη δικαιοδοσίας της ανήκε και το λεκανοπέδιο του Σωχού Θεσσαλονίκης. Οι συνεδριάσεις ξεκίνησαν στις 30/9/1925 με πρόεδρο το διευθυντή του τοπικού υποκαταστήματος ΕΤΕ Χαράλαμπο Σκορδίλη και μέλη τον ειρηνοδίκη Π. Αλεβίζο και τον πρόσφυγα Χαρίλαο Σταυρίδη. Στο βιβλίο πράξεων υπάρχουν αρκετές πληροφορίες για την εγκατάσταση των προσφύγων στην περιοχή της Νιγρίτας το διάστημα 1922 έως 1930 και για τις εκμισθώσεις υδρομύλων, καταστημάτων, βοσκοτόπων, μορεοπεριβόλων, λαχανόκηπων. Επιπλέον πληροφορίες για τη διενέργεια δημοπρασιών και εκποιήσεων για τα κτήματα των Ανταλλαγέντων Μουσουλμάνων. Να σημειωθεί ότι στις δημοπρασίες αυτές συμμετείχαν εκτός από πρόσφυγες και ντόπιοι.

Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΕΠΘ), Τεχνικές Υπηρεσίες

  • Συλλογικό Όργανο

1908: ΒΔ 16.8.1908 : Υπουργείον Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Γραφείον Γ΄ Αρχιτεκτονικόν
1910: Ν. ,ΓΨΚΑ΄ 3731/1910:Υπουργείον Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Τμήμα Ε΄, Γραφείον Γ΄ Αρχιτεκτονικόν
1911: Ν. ,ΓΩΚΖ΄ 3827/1911 (ΦΕΚ Α΄ 191): Υπουργείον Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Τμήμα Ζ΄ Γραφείον τεχνικής υπηρεσίας Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως [η φράση "Γραφείον... " αποτελεί τον τίτλο του Τμήματος Ζ΄, δεν αποτελεί υποδιαίρεση]
1932: Ν. 5608 (ΦΕΚ Α΄ 288): Υπουργείον Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, Δ΄ Διεύθυνσις Τεχνικών Υπηρεσιών.
1937: ΑΝ 782/1937 (ΦΕΚ Α΄ 267): Υπουργείον Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, ΣΤ΄ Διεύθυνσις Τεχνικών Υπηρεσιών.
1969: ΥΑ 101491 (ΦΕΚ Β΄ 490): Υπουργείον Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Διεύθυνσις Τεχνικών Υπηρεσιών
1976 ΠΔ 147/1976: Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γενική Διεύθυνση Προγραμματισμού, Μηχανοργανώσεως και Εποπτικών Μέσων, Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών
1977: ΠΔ 150/1977 (ΦΕΚ Α΄ 48): Κατάργηση Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και μεταφορά αρμοδιοτήτων στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων.
Το Αρχιτεκτονικόν Γραφείον / Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών ήταν η αρμόδια υπηρεσία του ΥΕΔΕ/ ΥΠΕΠΘ για τον σχεδιασμό τύπων διδακτηρίων. Στην αρμοδιότητά της ήταν η μελέτη κατασκευή, συντήρηση επίπλωση των διδακτηρίων. Στην προ του 1940 περίοδο ανέλαβε το σχεδιασμό, με ριζοσπαστικό τρόπο (καθώς πολλοί νέοι και σπουδαίοι αρχιτέκτονες συνιστούσαν το ανθρώπινο δυναμικό της), σχολικών μονάδων.
Μετά τον πόλεμο συνέχισε την δραστηριότητά της αν και το ποιοτικό κριτήριο υποχώρησε σε σχέση με τις άμεσες ανάγκες ποσοτικής αναπλήρωσης των κατεστραμμένων από τον πόλεμο σχολείων.
Σημείο καμπής στην ιστορία της ΔΤΥ ήταν η ίδρυση του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων (Α.Ν 627/1968), στον οποίο ανατέθηκε η μελέτη, κατασκευή και εξοπλισμός όλων των δημόσιων κτιρίων όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης πλην της Ανωτάτης. Ο προγραμματισμός ανατέθηκε στην Διεύθυνση Προγραμματισμού και Ερευνών (που συστάθηκε με το άρθρο 19 του ίδιου ΑΝ 627/1968)
Πρακτικά, αυτό σήμαινε ότι στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών παρέμεναν τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, οι ανώτατες σχολές και τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου και Δημοσίου Δικαίου αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ. Η κατάσταση αυτή αποτυπώθηκε, την επόμενη χρονιά στην ΥΑ 101491/1969 (ΦΕΚ Β΄ 490).
Σύμφωνα με αυτό η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών διαρθρωνόταν στα παρακάτω Τμήματα
Τμήμα Α΄ Μελετών

Η σύνταξη μελετών για τις εξής κατηγορίες έργων: α) Έργα που χρηματοδοτούνταν από κληροδοτήματα και δωρεές, β) έργα Νομικών Προσώπων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ.
Ο έλεγχος και έγκριση μελετών για έργα που αφορούσαν α) Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Επιστημονικά Ιδρύματα, β) ιδιωτικά διδακτήρια και γ) ιδιωτικές τεχνικές σχολές.
Επί τόπου έλεγχος και χορήγηση άδειας καταλληλότητας για τα ιδιωτικά σχολεία.
Τμήμα Β΄ Κατασκευών
Έλεγχος και έγκριση οικονομικών στοιχείων έργων (πρακτικά δημοπρασιών, πρωτόκολλα νέων τιμών μονάδος, συγκριτικοί πίνακες)
Η επίβλεψη των έργων στις μαθητικές κατασκηνώσεις
Παραλαβή έργων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ
Έλεγχος προϋπολογισμών επισκευής και συντηρήσεως διδακτηρίων Δημοσίου και καταρτισμός πινάκων για την χορήγηση πιστώσεων.
Τμήμα Γ΄ Διοικητικού
Εποπτεία διοικητικών θεμάτων ΟΣΚ και Ταμείων Ανεγέρσεως Διδακτηρίων
Προϋπολογισμός και προγραμματισμός, διαδικασία διάθεσης πιστώσεων όσον αφορά τα διδακτήρια σε α) Νομαρχιακά Ταμεία, β) Σχολικά Ταμεία
Η προμήθεια υλικών για τις ανάγκες της Διεύθυνσης
Τήρηση του ειδικού αρχείου της Υπηρεσίας.
Παρόμοιες είναι και οι οργανικές μονάδες και αρμοδιότητες που περιγράφονται στο ΠΔ 147/1976
1976
Τμήμα Α΄ Εγκρίσεως Αρχιτεκτονικών σχεδίων
Έλεγχος και έγκριση ανέγερσης ιδιωτικών σχολείων, οικοτροφείων, ιδιωτικών μέσων και κατωτέρων επαγγελματικών σχολών σε όλη την Ελλάδα.
Έλεγχος καταλληλότητας των διδακτηρίων προς χορήγηση αδείας λειτουργίας και εποπτεία επί των κτιριακών εγκαταστάσεων των ιδιωτικών σχολείων γενικής και επαγγελματικής εκπαιδεύσεως περιοχής λεκανοπεδίου Αττικής.
Έλεγχος, θεώρηση και έγκριση αρχιτεκτονικών σχεδίων και μελετών των υπό του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων εποπτευομένων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και επί τη βάσει της κειμένης νομοθεσίας, (πλην Ο.Σ.Κ. και Ο.Δ.Δ.Ε.Π.) όπως: α) Ακαδημίας Αθηνών, β) Πανεπιστημίου Αθηνών για έργα εξ ιδίων ή άλλων πόρων, πλην επενδύσεων, γ) Αστεροσκοπείων της Χώρας, δ) Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής, ε) Σχολής Εκπαιδευτικών Λειτουργών Επαγγελματικής και Τεχνικής Εκπαιδεύσεως (ΣΕΛΕΤΕ), στ) Σιβιτανιδείου Δημοσίας Σχολής Τεχνών και Επαγγελμάτων, ζ) Βαρβακείου Σχολής. Αρχιτεκτονικές μελέτες Εκκλησιαστικών Σχολών.
Σύνταξη, έλεγχος, θεώρηση και έγκριση των αρχιτεκτονικών μελετών των βάσει του Α.Ν. 2039/39 Κληροδοτημάτων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ.
Μελέτη, σύνταξη, αναπροσαρμογή και δημοσίευση των οικοδομικών κανονισμών που αφορούν στα διδακτήρια που προορίζονται για Εκπαιδευτήρια ή Φροντιστήρια, σύμφωνα με τας εκάστοτε απαιτήσεις και εξελίξεις της επιστήμης και της Τεχνικής. Σύνταξη πάσης φύσεως αρχιτεκτονικής μελέτης αρμοδιότητος του Υπουργείου.
Τμήμα Β΄ Έγκρισης μελετών και κατασκευής κτιρίων
Έλεγχος, θεώρηση και έγκριση στατικών υπολογισμών και σχεδίων στατικών μελετών, ηλεκτρομηχανολογικών μελετών, υδραυλικών μελετών και μελετών κεντρικής θέρμανσης των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου των εποπτευομένων υπό του Υπουργείου βάσει της κειμένης νομοθεσίας, πλην Ο.Σ.Κ. και Ο.Δ.Δ.Ε.Π., όπως περιγράφονται στο Τμήμα Α΄.
Στατικές μελέτες: α) Έλεγχος των στατικών μελετών Εκκλησιαστικών Σχολών. β) Έλεγχος, θεώρηση και έγκριση στατικών μελετών Κληροδοτημάτων. γ) Σύνταξη στατικών μελετών πάσης φύσεως έργων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ. δ) Γνωμοδόταησις επί της αντοχής υφισταμένων κτιρίων και σύνταξη εκθέσεων. ε) Επίβλεψις και παραλαβή παντός έργου αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ, επιφυλασσομένων των αρμοδιοτήτων των Νομαρχών και του Ο.Σ.Κ.
Τμήμα Γ΄ Οικονομοτεχνικών Μελετών
Έλεγχος, έγκριση και θεώρηση των οικονομικών τευχών δημοπράτησης των μελετών των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου ως εις τα Τμήματα Α΄ και Β΄.
Έλεγχος, έγκριση και θεώρηση συγκριτικών πινάκων, πρωτοκόλλων νέων τιμών μονάδος, πινάκων αμοιβής μηχανικών, λογαριασμών έργων ων την ευθύνη της εκτέλεσης έχει το ΥΠΕΠΘ.
Έλεγχος και έγκριση πρωτοκόλλων παραλαβής έργων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ (επιφυλασσομένων των αρμοδιοτήτων των Νομαρχών και του Ο.Σ.Κ.).
Έλεγχος και θεώρηση οικονομικών τευχών δημοπρατήσεως έργων αρμοδιότητας Β΄ Τμήματος.)
Την επόμενη χρονιά, 1977 με το ΠΔ 150/1977, η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών καταργήθηκε και οι αρμοδιότητές της μεταβιβάστηκαν σε υπηρεσίες του Υπουργείου Δημοσίων Έργων
Δομή
1937
Σύμφωνα με το ΑΝ του 1937 η Διεύθυνση χωρίζεται στα παρακάτω τμήματα:
Τμήμα Μελετών
Τμήμα Εκτελέσεως Έργων
Τμήμα Ελέγχου
1969
Τμήμα Γ΄ Διοικητικού
Τμήμα Β΄ Κατασκευών
Τμήμα Α΄ Μελετών
1976
Τμήμα Α΄ Εγκρίσεως Αρχιτεκτονικών σχεδίων
Τμήμα Β΄ Έγκρισης μελετών και κατασκευής κτιρίων
Τμήμα Γ΄ Οικονομοτεχνικών Μελετών

Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αργολίδας/Διεύθυνση Υγείας - Πρόνοιας /Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας/Λαϊκή κατοικία

  • Συλλογικό Όργανο

Υπηρεσία του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας με αρμοδιότητα την αστική αποκατάσταση (στέγαση) των προσφύγων του νομού Αργολίδας σε συνεργασία με την Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (Ε.Α.Π.) και την Αγροτική Τράπεζα (Α.Τ.Ε.). Το Τοπικό Συμβούλιο Πρόνοιας και Στεγάσεως Αργολίδας συζητούσε τα αιτήματα ή τις ενστάσεις των προσφύγων και ενέκρινε τα οριστικά παραχωρητήρια κατοικιών στους δικαιούχους. Μετά το 1950 το Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας αναλαμβάνει την αποκατάσταση των προσφύγων και των αστέγων, που δημιουργήθηκαν λόγω του πολέμου και άλλων συνθηκών: πολεμοπαθών, συμμοριοπλήκτων, θεομηνιοπλήκτων, παραπηγματούχων και απόρων. Ειδικά, για τους πρόσφυγες ο Ο.Η.Ε. κατάρτισε προγράμματα για τη στεγαστική και επαγγελματική τους αποκατάσταση.

Υπηρεσία Περιθάλψεως Προσφύγων Ναυπλίου

  • Συλλογικό Όργανο

Το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων (ΤΠΠ) ανέλαβε αρχικά το έργο της προσωρινής στέγασης των προσφύγων. Ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1922 αλλά επειδή αποδείχτηκε ότι το κολοσσιαίο αυτό έργο ξεπερνούσε τις δυνατότητες των μηχανισμών του ελληνικού κράτους αποφασίστηκε η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς, όπως η Κοινωνία των Εθνών κ.ά.. Αποτέλεσμα ήταν η ίδρυση ανεξάρτητων φορέων διαχείρισης των δανείων, όπως η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ), που λειτούργησε υπό την εποπτεία της Κοινωνίας των Εθνών (ΚτΕ), με την αναγκαία συμμετοχή του ελληνικού κράτους.

Δήμος Ναυπλιέων

  • Συλλογικό Όργανο

Ο δήμος Ναυπλιέων σχηματίστηκε με Β.Δ. την 28-4(10-5)-1834 (Φ.Ε.Κ.19) ως δήμος της Επαρχίας Ναυπλίας και παρέμεινε ως πρωτεύουσα του Κράτους μέχρι την 18(30)-9-1834. Παρακολούθησε όλες τις αυτοδιοικητικές μεταβολές μέχρι σήμερα, που επηρέασαν τη σύσταση και την έκτασή του. Μεταξύ των ετών 1920 και 1940 ο πληθυσμός του κυμάνθηκε από 6.000 έως 8.000 κατοίκους. Την περίοδο αυτή περιλαμβάνει την πόλη του Ναυπλίου και την Πρόνοια, τον πρώτο προσφυγικό οικισμό που δημιούργησε ο Καποδίστριας. Μετά την έλευση και την εγκατάσταση 900~ προσφύγων της Μ. Ασίας προστέθηκε και ο συνοικισμός "Νέο Βυζάντιον" στα όρια του Δήμου, που θεμελιώθηκε το 1929.

Καραμέλης, Γεράσιμος

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1886-1940

Το 1923 ο Γεράσιμος Καραμέλης, (1886, Αβία Μεσσηνίας - 1940, Ναύπλιο) ο πρώτος Κιώτης πρόσφυγας εγκατεστημένος στο Ναύπλιο από το 1922, οραματίστηκε το χτίσιμο της Νέας Κίου όταν, τυχαία, ανακάλυψε μια περιοχή, στο μυχό του Αργολικού κόλπου, που του θύμιζε την Κίο. Κινητοποίησε τους Κιώτες της Αθήνας και με τη συνδρομή της Ε.Α.Π. που παραχώρησε χέρσες και ελώδεις κρατικές εκτάσεις δημιουργήθηκε ο οικισμός. Επειδή οι διαθέσιμες εκτάσεις για γεωργική παραγωγή ήταν περιορισμένες, σκέφτηκε να ασχοληθούν οι πρόσφυγες με τη σηροτροφία και την ταπητουργία, στις οποίες είχαν εμπειρία από την πατρίδα τους. Παράλληλα, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις του παλιού ιπποφορβείου του Καποδίστρια, όπου στεγάστηκαν προσωρινά οι νέοι κάτοικοι, για τη δημιουργία εργοστασίου τοματοπολτού - κονσερβοποιείου. Έτσι το 1930 ιδρύεται η "Α.Ε. Ναυπλιακή Εταιρεία Κονσερβών "με τη συνδρομή της Ε.Α.Π. που νοίκιασε το κτήριο για 15 έτη. Το εργοστάσιο ονομάστηκε "ΠΕΛΑΡΓΟΣ" και το 1940 περιήλθε στην οικογένεια του Γεράσιμου Καραμέλη. Εξελίχθηκε σε μία δυναμικά αναπτυσσόμενη επιχείρηση που απασχολούσε μέχρι το 1956, αποκλειστικά, Κιώτες εργαζόμενους εξασφαλίζοντάς τους σταθερό εισόδημα. Το 1968 δημιουργήθηκε νέο εργοστάσιο στη Γαστούνη Ηλείας. Το 1986 το εργοστάσιο της Ν. Κίου πουλήθηκε στην Ένωση Αγροτών Αργολίδας, "ΡΕΑ". Σήμερα, λόγω των αλλαγών στις καλλιέργειες του αργολικού πεδίου δεν λειτουργεί. Ο Γεράσιμος Καραμέλης για την προσφορά του στην ίδρυση της Ν. Κίου και του εργοστασίου "ΠΕΛΑΡΓΟΣ" είχε οριστεί από τον Υπουργό Πρόνοιας και Υγιεινής μέλος του Τοπικού Συμβουλίου Πρόνοιας και Στεγάσεως προσφύγων Ναυπλίου.

Ναυπλιακή Εταιρεία κονσερβών "Ο Πελαργός"

  • Συλλογικό Όργανο

Ο πρόεδρος της Ε.Α.Π. Βασίλης Κριμπάς ανέθεσε στον Γεράσιμο Καραμέλη την ίδρυση ενός Κονσερβοποιείου στη Ν. Κίο, στο παλιό Ιπποφορβείο του Καποδίστρια. Στο μετοχικό κεφάλαιο συμμετείχαν, επίσης, ο Ευάγγελλος Παπαδημητρίου, ο Δημήτρης Ηλίας και ο Τηλέμαχος Συμεωνίδης. Για την ενίσχυσή του συνέβαλε και η Ε.Α.Π. με τη δημιουργία ενός Γεωργικού Πιστωτικού Συνεταιρισμού με κρατικά κεφάλαια. Στις 26-6-1930 ιδρύεται η Ανώνυμη Ναυπλιακή Εταιρεία Κονσερβών, "ΠΕΛΑΡΓΟΣ". Η Ε.Α.Π. νοίκιασε το κτίριο του Ιπποφορβείου για 15 έτη. Αρχικά, ήταν μια μεγάλη βιοτεχνία η οποία γρήγορα αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε σύγχρονο εργοστάσιο υψηλών προδιαγραφών με αυτοματοποιημένη παραγωγή και καινοτόμες πρακτικές. Εκτός από τοματοπολτό κονσερβοποιούσε μπάμιες, φασολάκια, αρακά, αμπελόφυλλα, κολοκυθάκια, γιαλαντζί ντολμάδες, κομπόστες, μαρμελάδες που διοχετεύονταν στην εγχώρια αγορά αλλά και στο εξωτερικό. Οι πρώτες ύλες προέρχονταν, κυρίως, από την ευρύτερη περιοχή της Αργολίδας. Μέχρι το 1956 απασχολούσε αποκλειστικά Κιώτες και Κιώτισες. Τα έργα υποδομής του εργοστασίου διαμόρφωσαν καλλίτερες συνθήκες και για την κοινότητα όπως η κατασκευή του πρώτου αμαξιτού δρόμου Ναυπλίου - Νέας Κίου, το 1958. Το 1968 άρχισε να λειτουργεί και δεύτερο εργοστάσιο "ΠΕΛΑΡΓΟΣ" στη Γαστούνη Ηλείας. Επειδή στην Αργολίδα η παραγωγή λαχανικών και ντομάτας είχαν σχεδόν μηδενιστεί και οι βερικοκιές παρουσίαζαν ασθένειες αποφασίστηκε, το 1986, να πουληθεί. Σήμερα δε λειτουργεί όπως και όλα τα παραδοσιακά εργοστάσια κονσερβοποιίας και τοματοπολτού της περιοχής.

Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος, Υποκατάστημα Ελασσόνας

  • Συλλογικό Όργανο

Το υποκατάστημα Ελασσόνας της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος ιδρύθηκε στις 11 Απριλίου 1936. Σκοπός του ήταν η άσκηση της αγροτικής πίστης. Στο υλικό που διασώζεται παρουσιάζονται οι λειτουργίες του Υποκαταστήματος: μεταξύ άλλων ήταν οι δανειοδοτήσεις, οι οικονομικές ενισχύσεις «συμμοριοπλήκτων» αγροτών, μεμονωμένων και συνεταιρισμένων, καθώς και η κίνηση των Εφοδίων Εξωτερικού. Τέλος, στη σειρά περιέχεται υλικό από τις Γεωργικές Τράπεζες καθώς και οθωμανικοί τίτλοι ιδιοκτησίας.

Γενική Διοίκηση Ηπείρου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1913 - 1955

Οι απελευθερωμένες με τους Βαλκανικούς Πολέμους Νέες Χώρες (Μακεδονία, Ήπειρος, Κρήτη και Νησιά Βορειοανατολικού Αιγαίου) δεν ενσωματώθηκαν άμεσα στη διοικητική διάρθρωση του Ελληνικού Βασιλείου. Στις Νέες Χώρες ο τρόπος διοίκησης καθορίστηκε με τον νόμο 4134 του Φεβρουαρίου του 1913 «περί διοικήσεως των στρατιωτικώς κατεχομένων χωρών» που εισήγαγε ένα αποκεντρωμένο διοικητικό σύστημα με επικεφαλής τον Γενικό Διοικητή με ευρύτατες εξουσίες και με δικαίωμα έκδοσης νομοθετικών πράξεων. Σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο συγκροτήθηκαν οι Γενικές Διοικήσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Κρήτης και Νήσων Αιγαίου. Η Γενική Διοίκηση Ηπείρου περιλάμβανε, αρχικά, τους νομούς Ιωαννίων και Πρέβεζας που τα διοικητικά τους όρια αντιστοιχούσαν στους μετέπειτα νομούς Άρτας, Πρέβεζας, Ιωαννίνων και Θεσπρωτίας και είχε έδρα τα Ιωάννινα. Η Γενική Διοίκηση Ηπείρου σύμφωνα με σχετική απόφαση τον Μάρτιο του 1913 διαθρώνονταν στα εξής Τμήματα: Δικαστικό, Λογιστικό και Ταμειακό, Πολιτικό και Διοικητικό, Ταχυδρομικό - Τηλεγραφικό και Τηλεφωνικό, Δημοσίων Έργων και Ναυτιλίας, Οικονομικό, Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Κοινωνικής Πρόνοιας, Υγειονομικό ή Δημόσιας Υγείας, Γεωμετρικό Γραφείο, Γραφείο Κτηματολογίου, Υπηρεσία Κτηματολογίου και Δασική Υπηρεσία. Το 1915 οι Γενικές Διοικήσεις καταργήθηκαν για να ανασυσταθούν το 1918. Το 1925 με Νομοθετικό Διάταγμα του δικτάτορα Πάγκαλου η Γενική Διοίκηση Ηπείρου καταργήθηκε εκ νέου για ανασυσταθεί πάλι το 1926. Το 1955 με τον Νόμο 3200 οι Γενικές Διοικήσεις καταργήθηκαν οριστικά ως θεσμός διοικητικής διάρθωσης του ελληνικού κράτους.
Πηγή: ΓΑΚ-Αρχεία Νομού Ιωαννίων - Μάρθα Παπαδοπούλου-Κώτση, Το Αρχείο της Γενικής Διοίκησης Ηπείρου 1913-1923, Ιωάννινα 1993.

Ανακριτική Επιτροπή Ελέγχου Δοσιλόγων Μικράς Ασίας

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1923

Η Ανακριτική Επιτροπή Ελέγχου Δοσιλόγων Μικράς Ασίας (ΑΕΕΔΜΑ) συστήθηκε από το υπουργείο Στρατιωτικών, μετά την κατάργηση της Ανακριτικής Επιτροπής Επιχειρήσεων Μ. Ασίας η οποία είχε συγκροτηθεί με απόφαση της Επανάστασης του 1922 τον Φεβρουάριο του 1923 και πρόεδρο τον στρατηγό Κ. Μαζαράκη-Αινιάν, για να ενεργήσει διοικητικές ανακρίσεις για τα γεγονότα της δεύτερης περιόδου της Μικρασιατικής εκστρατείας (από 1ης Νοεμβρίου 1920 έως την Καταστροφή). Η απόρρητη έκθεση που υπεβλήθη στις 23 Δεκεμβρίου 1923, αφού ολοκλήρωσε το ανακριτικό έργο της η Επιτροπή, αποτελείτο από δύο τμήματα που αναφέρονταν αφενός στα γεγονότα στο Νότιο Συγκρότημα της Στρατιάς από την εκδήλωση της τουρκικής επιθέσεως μέχρι την αιχμαλωσία του στρατηγού Τρικούπη (13-20 Αυγούστου 1922) και αφετέρου στα γεγονότα μέχρι την αποχώρηση και των τελευταίων ελληνικών στρατευμάτων από την Μ.Ασία στις 3 Σεπτεμβρίου 1922.
Τακτικά μέλη της Α.Ε.Ε.Δ.Μ.Α. ήσαν οι αντιστράτηγοι Κ. Μοσχόπουλος, Εμ. Ζυμβρακάκης, Π. Σπηλιάδης, Κ. Μηλιώτης, Δ. Ιωάννου, οι υποστράτηγοι Ν. Α. Μιχαλόπουλος, Κ. Γουβέλης, Ι. Νεγρεπόντης και οι αρεοπαγίτες Ι. Χατζησαράντος και Κ. Κυριλλόπουλος.

Επιτροπή για την επανέκδοση των απάντων του Κωνσταντίνου Καραβίδα

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1975 -

Η «Επιτροπή για την επανέκδοση των απάντων του Κωνσταντίνου Καραβίδα» ιδρύθηκε το 1975. Μέλη της ήταν οι: Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Γεώργιος Μαύρος, Φαίδων Βεγλερής,
Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος, Κωνσταντίνος Καλλίας, Ιωάννης Πεσμαζόγλου, Αγνή Ρουσσοπούλου και η κόρη του συγγραφέα Ζωή Καλλιγά-Καραβίδα. Το 1978 επανέκδοσε το βιβλίο του Καραβίδα Αγροτικά. Έρευνα επί της κοινωνικής μορφολογίας εν Ελλάδι και εν ταις γειτονικαίς σλαυικαίς χώραις. Μελέτη συγκριτική. Αθήνα 1931.

Δήμος Κορινθίων

  • Συλλογικό Όργανο

Ο Δήμος Κορινθίων σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 28/4[10-5]/1834, (Φ.Ε.Κ. 19), ως δήμος της επαρχίας Κορίνθου. Στις 13/1/1859 (Φ.Ε.Κ. 5), λόγω σεισμικής καταστροφής, με Β.Δ. μετατέθηκε η έδρα του στη θέση Σχοινιά της Νέας Κορίνθου.

Πολιτικό Μικρασιατικό Κέντρο

  • Συλλογικό Όργανο

Το Πολιτικό Μικρασιατικό Κέντρο ιδρύθηκε το 1924. Ιδρυτές ήταν ο Απ. Ορφανίδης, Εμμ. Εμμανουηλίδης, Στ. Χατζήμπεης, Δημ. Μαρσέλλος, κ.ά Πρώτος πρόεδρος ήταν ο Απ. Ορφανίδης και γενικός γραμματέας ο Εμμ. Εμμανουηλίδης. Στις πρώτες συνεδριάσεις συμμετείχε και ο Κονδύλης ως αρχηγός του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος, με το οποίο κατέβηκαν οι πρόσφυγες στις εκλογές του 1923 και το οποίο υποστήριξαν μέχρι το 1925, όταν διασπάστηκε. Το ΠΜΚ ίδρυσε από την αρχή πολλά παραρτήματα σε διάφορες περιοχές της χώρες και κάλεσε όλους τους προσφυγικούς συλλόγους να συμμετάσχουν σε αυτό. Στόχος ήταν η πολιτική δραστηριοποίηση των προσφύγων για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους απέναντι στις διάφορες κυβερνήσεις. Αρκετά από τα ιδρυτικά του μέλη διετέλεσαν βουλευτές.
Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου

Ταμείο Ανταλλαξίμων Κοινοτικών και Κοινωφελών Περιουσιών

  • Συλλογικό Όργανο

Το Ταμείον Ανταλλαξίμων Κοινοτικών και Κοινωφελών περιουσιών ιδρύθηκε με το Νόμο 3471/1928 ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου υπό την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας. Σκοπός του Ταμείου ήταν η συγκέντρωση και διάθεση των περιουσιών των πάσης φύσης νομικών προσώπων των Ελλήνων στην Τουρκία (κοινοτήτων, κοινοτικών οργανισμών, μονών, εκκλησιών, σχολών, νοσοκομείων, ιδρυμάτων κοινής ωφέλειας) που έπαυσαν να λειτουργούν λόγω της ανταλλαγής των πληθυσμών (άρθρο 1). Με το άρθρο 2 όλοι οι κάτοχοι (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) κινητών περιουσιών ή χρηματικών τίτλων (ομολογίες εκκλησιαστικά κημείλια, τιμαλφή) που ανήκαν σε νομικά πρόσωπα Ελλήνων της Τουρκίας υποχρεώνονταν να τα παραδώσουν στο Ταμείο. Εξαιρούνταν από τη ρύθμιση όσα είχαν παραδοθεί στα μουσεία του Κράτους.
Οι πόροι του Ταμείου προβλεπόταν ότι θα ήταν τα περιουσιακά στοιχεία που αναφέρθηκαν, οι κληρονομιές κληροδοσίες έρανοι εισφορές υπέρ του Ταμείου, η Κρατική ενίσχυση καθώς και 50 εκ. δραχμές που διατίθεντο αμέσως από το Υπουργείο Γεωργίας. Στο άρθρο 6 καθοριζόταν ότι η ταμειακή υπηρεσία θα ενεργούνταν από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στην οποία κατατίθεντο όλα τα χρηματικά ποσά εντόκως και όλοι οι τίτλοι και, κατά το δυνατόν, τα τιμαλφή και κειμήλια. Στην Εθνική Τράπεζα θα κατατίθεντο και τα πάσης φύσεως έσοδα του Ταμείου που δεν διατίθεντο για τους σκοπούς του Νόμου.
Τα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου προβλεπόταν ότι θα διατεθούν υπέρ παρεμφερών σκοπών δηλ. θρησκευτικών, εκπαιδευτικών, φιλανθρωπικών, και άλλων εκπολιτιστικών των προσφυγικών συνοικισμών αναγκών στο βαθμό που αυτά δεν μπορούσαν να ασκηθούν στην Τουρκία μετά τη σύμβαση ανταλλαγής των πληθυσμών (άρθρο 7).
Για το σκοπό αυτό οριζόταν ότι τα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία θα εκποιούνταν με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου μέσω της Εθνικής Τραπέζης (που είχε και αυτή λόγο στις αποφάσεις) και καθορίζονταν οι όροι των εκποιήσεων (άρθρο 8).
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου αποτελούνταν από έναν Πρόεδρο και οκτώ άμισθα μέλη: τέσσερις καταγώμενους από τη Μικρά Ασία, δύο από τη Θράκη και δύο από τον Πόντο (άρθρο 11).
Το 1934 με το Νόμο 6340/1934 το Ταμείο υπήχθη στην εποπτεία του Υπουργείου Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως, στο οποίο υπήχθη και η Υπηρεσία Συμβάσεως Ανταλλαγής και Αποζημιώσεως Ανταλλαξίμων, που υπαγόταν έως τότε στο Υπουργείο Γεωργίας.
Το Ταμείο καταργήθηκε το 1962 με το Νόμο 4223/1962 με το οποίο μεταβιβάζονταν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του Ταμείου στην Δ5 Διεύθυνση του Υπουργείου Κοινωνικής Προνοίας και στον Λογαριασμό Αποκαταστάσεως Αστών Προσφύγων του Νόμου 2044/52, που λειτουργούσε στην Τράπεζα της Ελλάδος. ΒΔ 151/1963

Ελληνικός Μικρασιατικός Σύλλογος Αλεξάνδρειας "Η Μικρά Ασία"

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1906 -

Οι Μικρασιάτες της Αλεξάνδρειας ίδρυσαν το 1906 τον Σύλλογο Μικρασιατών «Η Ανατολή», ακολουθώντας το παράδειγμα των Μικρασιατών του Καΐρου έναν χρόνο πριν (1905). Οι Σύλλογοι του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας ήταν παραρτήματα του Συλλόγου Μικρασιατών «Η Ανατολή» της Αθήνας. Το 1913 ιδρύθηκε ο ανεξάρτητος Σύνδεσμος Ελλήνων Μικρασιατών «Η Ιωνία». Το 1918 μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μικρασιατικό Σύνδεσμο «Η Μικρά Ασία» και σε αυτόν συγχωνεύτηκετο παραρτήμα της «Ανατολής» Αλεξανδρείας. Στη συνέχεια, ο Σύνδεσμος μετατράπηκε σε Σύλλογο των εν Αλεξανδρεία Ελλήνων Μικρασιατών «Η Μικρά Ασία». Το 1936 μετονομάστηκε σε Ελληνικό Μικρασιατικό Σύλλογο «Η Μικρά Ασία». Η δράση του Συλλόγου, από την ίδρυσή του, ήταν φιλανθρωπική. Στο πρώτο καταστατικό (1906) του Συλλόγου των Μικρασιατών Αλεξανδρείας«Η Ανατολή» δηλώνεται πως κύριος σκοπός του ήταν η στήριξη του έργου του κεντρικού Συλλόγου της Αθήνας, δηλαδή η συνένωση των απόδημων Μικρασιατών και η ηθική και πνευματική στήριξή τους, ιδίως των απόρων. Επίσης, η μελέτη της ιστορίας του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η επίτευξη των σκοπών θα γινόταν μέσω διαλέξεων, εκδόσεων καθώς και δημιουργίας και διατήρησης βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου. Στο προσχέδιο του κανονισμού του ανεξάρτητου πλέον Συλλόγου (1920) στους σκοπούς προστίθεται η ενίσχυση του φρονήματος και της εκπαίδευσης των «εν Μικρά Ασία υποδούλων Μικρασιατών». Στα καταστατικά των ετών 1934, 1936 και 1947 η τελευταία ρήτρα απαλοίφεται και εισάγεται η «συμβολή εις παν εθνικόν ή κοινωνικόν ζήτημα». Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1930 δεκτοί ως τακτικά μέλη γίνονταν οι Έλληνες οι καταγόμενοι από την Μικρά Ασία, περιορισμός που καταργείται με το καταστατικό του 1934. Κατά τη λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ο Σύλλογος ανέλαβε τα έξοδαεπαναπατρισμού των Μικρασιατών που υπηρετούσαν καταναγκαστικά στον οθωμανικό στρατό και που κρατούνταν ως αιχμάλωτοι στην Αίγυπτο. Κατά τα έτη αμέσως μετά την Μικρασιατική Καταστροφή ο Σύλλογος ανέλαβε την οικονομική στήριξη και περίθαλψη των προσφύγων που κατέφυγαν στην Αλεξάνδρεια. Σε συνεργασία με το Ελληνικό Γενικό Προξενείο, ο Σύλλογος κατέγραφε τους πρόσφυγες καιεξέδιδε πιστοποιητικά και ειδικά δελτία ταυτότητας προκειμένου να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια.Το 1930 η έδρα του Συλλόγου μεταφέρθηκε από την Αλεξάνδρεια στην Ιβραημία και ενδυναμώθηκαν οι δεσμοί με την εκεί Ελληνική Κοινότητα. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, όταν το ζήτημα της γραφειοκρατικής, υγειονομικής και οικονομικής στήριξης των Μικρασιατών προσφύγων στην Αλεξάνδρεια έπαψε να είναι οξύ, ο Σύλλογος ανέπτυξε έντονη πολιτιστική δράση για φιλανθρωπικούς σκοπούς, διοργανώνοντας κυρίως καλλιτεχνικές ή/και λογοτεχνικές εκδηλώσεις. Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκόσμιου Πολέμου, ο Σύλλογος επιχορηγούσε την εγγραφή και φοίτηση των απόρων μαθητών στα Κοινοτικά Σχολεία της Αλεξάνδρειας και της Ιβραημίας.

[Πηγές: Υλικό του αρχείου: καταστατικά του Συλλόγου (1906, 1934, 1936, 1947), Προσχέδιον Κανονισμού (1920), και αλληλογραφία. Δημοσιεύσεις: «Ο Σύλλογος Μικρασιατών ‘Ανατολή’ και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (ιστότοποςhttps://history.arsakeio.gr, εκτύπωση του κειμένου περιλήφθηκε στον φάκελο 1 του αρχείου) και Ευθύμιος Θ. Σουλογιάννης, «Ελληνικός Μικρασιατικός Σύλλογος στην Αίγυπτο (1905 κ.εξ.)», Μικρασιατικά Χρονικά, τ.19, 1995, 99-107.]

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1930 -

Το Mουσικό Λαογραφικό Αρχείο αποτελεί τον αρχικό πυρήνα του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και το παλαιότερο κέντρο μελέτης της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα. Η έρευνα της Mέλπως Mερλιέ και των επιφανών συνεργατών της (Nίκος Σκαλκώτας, Πέτρος Πετρίδης, Γιώργος Πονηρίδης, Nικόλαος Xρυσοχοΐδης, Aγλαΐα Aγιουτάντη, Δέσποινα Mαζαράκη, Samuel Baud-Bovy, Μάρκος Δραγούμης) κατέγραψε και ανέδειξε μουσικό και γλωσσολογικό υλικό ανεκτίμητης αξίας.

Από το 1975 ως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από πενήντα αποστολές σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, όπου καταγράφηκαν και ηχογραφήθηκαν πολλά τραγούδια, με άγνωστους στο ευρύ κοινό τραγουδιστές και μουσικούς του κάθε τόπου, με σκοπό αφ' ενός τη μελέτη της μουσικής-γλωσσολογικής-λαογραφικής ιδιαιτερότητας και παράδοσης της συγκεκριμένης περιοχής και αφ' ετέρου την έρευνα σε σχέση με την επίδραση που υφίστανται ή ασκούν στις μουσικές των άλλων περιοχών, τόσο της Ελλάδας όσο και των γειτονικών λαών.

Ο σημερινός υπεύθυνος του M.Λ.A. Mάρκος Φ. Δραγούμης, πλαισιωμένος από τον συνεργάτη Θανάση Mωραΐτη αλλά και φίλους που προσφέρουν εθελοντική εργασία, φροντίζει και εμπλουτίζει με νέο υλικό το αρχείο του M.Λ.A.

Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1923 - 1930

Η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) ιδρύθηκε με το ΝΔ περί κυρώσεως του εν Γενεύη υπογραφέντος πρωτοκόλλου περί αποκαταστάσεως των εν Ελλάδι προσφύγων και ιδρύσεως Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων κλπ. (ΦΕΚ 289/13-10-1923). Σύμφωνα με το άρθρο 2: «Η Ἐπιτροπή Ἀποκαταστάσεως Προσφύγων ἱδρύεται ὡς νομικόν πρόσωπον, δυνάμενον νὰ ἐνάγῃ καὶ ἐνάγηται ἐπ΄ ἰδίῳ ὀνόματι, νὰ εἶναι κάτοχον καὶ νὰ ἀπαλλοτριοῦται παντός εἳδους περιουσίας καὶ ἐν γένει νὰ ἐνεργῇ πᾶν ὂ,τι οἰονδήποτε νομίμως ὠργανωμένον σωματεῖον δύναται νὰ ἐνεργῇ συμφώνως πρὸς τοὺς Ὲλληνικούς νόμους».
ΠΗΓΗ: www.et.gr

Γενική Διοίκηση Δυτικής Μακεδονίας

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1914 - 1945

Με το Β.Δ. 1/1912 της 31ης Οκτωβρίου 1912 (ΦΕΚ Α΄ 337) ιδρύεται η Γενική Διοίκηση των απελευθερωμένων χωρών. Ως Γενικός Διοικητής ορίζεται ο Κ. Ρακτιβάν με αρμοδιότητες τη Μακεδονία, την Ήπειρο και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου.
Με το Β.Δ. 524/1914 της 31ης Δεκεμβρίου 1914 (ΦΕΚ Α΄ 404 «Περί διοικητικής διαιρέσεως και διοικήσεως των Νέων Χωρών» η Μακεδονία χωρίζεται σε 22 υποδιοικήσεις (άρθρο 6).
Με το Β.Δ. 1915 της 1ης Απριλίου 1915 (ΦΕΚ Α΄ 120) «Περί διοικητικής διαιρέσεως των Νέων Χωρών» η Μακεδονία διαιρείται σε 5 νομούς (Θεσσαλονίκης, Κοζάνης, Φλώρινας, Σερρών και Δράμας). Η Κοζάνη αποτελείται από τις υποδιοικήσεις Κοζάνης, Γρεβενών και κάποια χωριά της Ελασσώνας, ενώ η Φλώρινα από τις υποδιοικήσεις Φλώρινας και Καστοριάς.
Με το Β.Δ. της 12ης Φεβρουαρίου 1918 «Περί εκτελέσεως του νόμου 1149 της 5ης Φεβρουαρίου 1918 «περί Γενικῶν Διοικήσεων ἐν ταῖς Νέαις Χώραις» επανασυστήνονται οι Γενικές Διοικήσεις και δημιουργείται η Γενική Διοίκηση Κοζάνης – Φλώρινας (άρθρο 1).
Με τον Α.Ν. 208 της 21ης Μαρτίου 1945 (ΦΕΚ Α’ 65) συστήνεται η Γενική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος, στην οποία υπάγονται πλέον οι Γενικές Διοικήσεις Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (άρθρο 1).
Με τον Ν. 3200 της 23ης Απριλίου 1955 (ΦΕΚ Α΄ 97) καταργούνται όλες οι Γενικές Διοικήσεις (άρθρο 22), ενισχύονται οι αρμοδιότητες των Νομαρχιών και συστήνεται το Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης (άρθρο 25).
ΠΗΓΗ: http://www.mathra.gr/ypourgeio-esoterikon-tomeas-makedonias-thrakis/istorika-stoicheia/
www.et.gr

Νομαρχία Κοζάνης

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1923 -

Η Νομαρχία Κοζάνης συστάθηκε με το ιδρυτικό βασιλικό νομοθετικό διάταγμα περί διοικήσεως των Νομών της 10ης Μαΐου 1923 (ΦΕΚ Α’ 111). Το ΒΝΔ προβλέπει την ίδρυση νομαρχιών ως νομικά πρόσωπα για τη ρύθμιση των υποθέσεων του νομού, στοχεύοντας στη δημιουργία μιας ανεπτυγμένης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και, παράλληλα, προνοεί για τη διοικητική διάρθρωση των Νέων Χωρών. Ο νομός Κοζάνης αποτελούνταν από τις επαρχίες Κοζάνης, Εορδαίας, Βοΐου και Γρεβενών. Το ΒΝΔ αντικαθιστά το ιδρυτικό της 6ης Απριλίου 1833 «Διάταγμα περί τῆς διαιρέσεως τοῦ Βασιλείου καὶ τῆς διοικήσεώς του» (ΦΕΚ Α΄12), με το οποίο συστήθηκαν 10 νομοί, 47 επαρχίες και τριών τάξεων δήμοι βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων. Μέχρι το 1964 στη Νομαρχία Κοζάνης ανήκε και η επαρχία Γρεβενών, η οποία μετατράπηκε σε νομό στις 30 Οκτωβρίου 1964 με το Νομοθετικό Διάταγμα 4398 (ΦΕΚ Α΄ 188): «περί ιδρύσεως Νομών Πειραιώς και Γρεβενών και άλλων τινών διατάξεων».
Πηγή: 1. www.et.gr

  1. Κρανιώτη, Ε. (2011). Από την Ν.Α. στην Περιφέρεια ως Β’ βαθμός Τ.Α. (Αδημοσίευτη διπλωματική εργασία). Αθήνα: Εθνική Σχολή Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1881 -

Η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα (ΑΣΚΣΑ) ιδρύθηκε το 1881. Πρόκειται για ιδιωτικό, μη κερδοσκοπικό ίδρυμα. Ως κέντρο επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας είναι αφιερωμένο στη μελέτη κάθε όψης του ελληνικού πολιτισμού, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι δύο βιβλιοθήκες, η Βιβλιοθήκη Blegen και η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, όπως και το Τμήμα Αρχείων της ΑΣΚΣΑ αποτελούν σημαντική πηγή διεπιστημονικής έρευνας στα πεδία της αρχαιολογίας και ανθρωπολογίας, των αρχαιολογικών επιστημών, της τοπογραφίας, αρχιτεκτονικής, επιγραφικής, νομισματικής, ιστορίας, ιστορίας της τέχνης, φιλολογίας, φιλοσοφίας, θρησκείας και των πολιτισμικών σπουδών.

Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1929 - 2012

Η Αγροτική Τράπεζα Ελλάδος ιδρύθηκε το 1929 (Ν. 4332 16.8.1929, ΦΕΚ 283/ τεύχος Α) ως αυτόνομος τραπεζιτικός οργανισμός κοινωφελούς χαρακτήρα με σκοπό την άσκηση της Αγροτικής πίστης σε όλες τις μορφές, την ενίσχυση των συνεταιριστικών οργανώσεων και τη βελτίωση των όρων της διεξαγωγής των γεωργικών εργασιών και συναφών συναλλαγών.
Για την ίδρυση της ΑΤΕ χρησιμοποιήθηκαν κεφάλαια της Εθνικής Τράπεζας και 5 Τραπεζών που λειτουργούσαν μέχρι τότε και συγχωνεύτηκαν με την ΑΤΕ το 1929. Πρόκειται για τις Τράπεζες Μακεδονίας, Θράκης, Ηπείρου, νήσων Αιγαίου, Κοινωφελούς Ταμείου Κρήτης που προϋπήρχαν από τουρκοκρατίας και συνέχιζαν να λειτουργούν και μετά την απελευθέρωση των περιοχών εγκατάστασής τους.
Βάσει καταστατικού ειδικότεροι σκοποί της ΑΤΕ ήταν οι παρακάτω:

  1. Χορήγηση δανείων σε γεωργούς, κτηνοτρόφους, αλιείς, γεωργικούς συνεταιρισμούς και σε νομικά και φυσικά πρόσωπα γεωργικών επιχειρήσεων, καθώς και για την εκτέλεση έργων κοινής ωφελείας
  2. Η προμήθεια και διάθεση στους παραπάνω εργαλείων, μηχανημάτων, λιπασμάτων, γεωργικών φαρμάκων κλπ.
  3. Η διευκόλυνση των παραπάνω σε θέματα συγκέντρωσης, αποθήκευσης, επεξεργασίας και πώλησης των προϊόντων στην αγορά (εσωτερικού- εξωτερικού)
  4. Η διάδοση των τελειότερων μεθόδων καλλιέργειας, κτηνοτροφίας και αλιείας, με παράλληλη τόνωση της αποταμίευσης καθώς και η οργάνωση διοίκησης υπηρεσιών ή οργανισμών αγροτικής ασφάλειας ή αντασφάλειας προϊόντων, καλλιεργειών, ζώων, μέσων, οικημάτων και εγκαταστάσεων.
  5. Η συστηματοποίηση της εμπορίας των γεωργικών προϊόντων.
  6. Η τόνωση του συνεργατικού πνεύματος με προπαγάνδα και διαπαιδαγώγηση των αγροτικών κοινωνιών καθώς και η εποπτεία των γεωργικών συνεταιρισμών
    Η ενίσχυση οικοτεχνιών στις καθαρά γεωργικές οικογένειες για επικερδή απασχόληση στις νεκρές γεωργικές περιόδους.
    Η προστασία της αλιείας, και των δασικών επιχειρήσεων με παροχές δανείων ή πιστώσεων
    Το 1991 η ΑΤΕ μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία και λειτούργησε ως τράπεζα πολλαπλών δραστηριοτήτων μέχρι το 2012 που απορροφήθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς.

Μικτή Επιτροπή Ελληνοβουλγαρικής Μεταναστεύσεως

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1920 - π. 1930

Η Συνθήκη του Νεϊγύ (27 Νοεμβρίου 1919) είχε ως σκοπό την επίλυση των προβλημάτων που δημιουργούνταν από τη μετανάστευση των πληθυσμών. Μεταξύ Βουλγαρίας και Ελλάδας υπογράφτηκε ειδική συνθήκη η οποία προέβλεπε την εθελούσια ανταλλαγή των πληθυσμών. Στις 18 Δεκεμβρίου 1920 συστήνεται Μικτή Επιτροπή Ελληνοβουλγαρικής Μετανάστευσης, η διάρκεια της οποίας ήταν περίπου 10 χρόνια. Η Μικτή Επιτροπή εκπόνησε Κανόνες και Σχέδιο Πληρωμής. Οι Κανόνες αφορούσαν στις συνθήκες μετανάστευσης των πληθυσμών και προσδιόριζαν την περιουσία που είτε θα έπαιρναν μαζί τους, είτε θα εκκαθαριζόταν. Το Σχέδιο Πληρωμής καθόριζε τους όρους πληρωμής των μεταναστών και τον διακανονισμό μεταφοράς πόρων από τη μία χώρα στην άλλη (ορίσθηκε οι μετανάστες να παίρνουν σε μετρητά το 10% της αξίας της ακίνητης περιουσίας από τη χώρα προέλευσης και το υπόλοιπο 90% σε ομολογίες (γραμμάτια) από τη χώρα υποδοχής).
Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (30 Ιανουαρίου 1923) ορίσθηκε η υποχρεωτική ανταλλαγή των Ελλήνων ορθοδόξων της Τουρκίας και των Τούρκων μουσουλμάνων της Ελλάδας. Συστήνεται Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, η οποία αναλαμβάνει τις εκκαθαρίσεις των περιουσιών των ανταλλαξίμων. Η λειτουργία της Επιτροπής χωρίζεται σε πέντε περιόδους, άρχισε στις 8 Οκτωβρίου 1923 και τελείωσε περίπου το 1930. Τέλος, βάσει του Νόμου 5151/15 Ιουλίου 1931, η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος αναλαμβάνει την είσπραξη των χρεών που έως τότε αποτελούσε κύρια δραστηριότητα της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ).

Ανώνυμος Υφαντουργική Εταιρεία Μουταλάσκη

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1927 - 1978

Η Ανώνυμος Υφαντουργική Εταιρεία Μουταλάσκη ιδρύθηκε στις 22.9.1927 (ΦΕΚ, Δελτίο Α.Ε.: 88/30.11.1927) στη Νέα Ιωνία από τους Αλέξανδρο (πατέρα), Γεώργιο και Συμεών (υιοί) Σινιόσογλου και Ιακώβ Τσαλίκογλου (και οι δύο οικογένειες είχαν ήδη δραστηριοποιηθεί στην υφαντουργία: η οικογένεια Ι. Τσαλίκογλου από το 1923 με αργαλειούς που είχε φέρει μαζί της από τη Μικρά Ασία, οι Αφοί Σινιόσογλου από το 1926). Την περίοδο 1930-1950, καθιερώθηκε στην αγορά με το υψηλής ποιότητας κάμποτ που παρήγαγε και σύντομα αναδείχθηκε ως μία από τις σημαντικότερες κλωστοϋφαντουργικές μονάδες της Ελλάδας. Στις 28.12.1978, η εταιρεία απορροφήθηκε και συγχωνεύτηκε με την Πειραϊκή Πατραϊκή Βιομηχανία Βάμβακος Α.Ε. (ΦΕΚ, τχ. Α.Ε. και ΕΠΕ: 3276/30.12.1978). Το 1986 αποσχίστηκε από την Π.Π. και επανασυστάθηκε με την επωνυμία Πειραϊκή Πατραϊκή Κλωστοϋφαντήριο Νέας Ιωνίας (πρώην Μουταλάσκη) Α.Ε. Το 1992 η εταιρεία έπαυσε τις εργασίες της και τέθηκε σε εκκαθάριση (ΦΕΚ, τχ. Α.Ε. και ΕΠΕ: 4726/13.10.1992). Ένα χρόνο αργότερα η εταιρεία αγοράστηκε από την «Σακαλίδης ΕΠΕ».

Κοινωφελές Ταμείο Κρήτης

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1869 - 1929

Το Κοινωφελές Ταμείο Κρήτης ιδρύθηκε το έτος 1869 για να συνδράμει στη θεραπεία των συνεπειών της Επανάστασης του 1866-69 στον αγροτικό πληθυσμό. Η χρηματοδοτική δράση του Ταμείου αφορούσε σε γεωργικούς πληθυσμούς και στους εμπόρους ή βιομήχανους. Ως έδρα ορίστηκαν τα Χανιά ενώ ιδρύθηκε κατάστημα στο Ηράκλειο.
Οι εύθραυστες πολιτικά συνθήκες του 1897 οδήγησαν στην πυρπόληση του κεντρικού καταστήματος και την απώλεια του αρχείου του Ταμείου με αποτέλεσμα την παύση των εργασιών έως το έτος 1901, όταν λαμβάνει παράλληλα την επωνυμία Γεωργική Τράπεζα Κρήτης. Κατά την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας, Διευθυντής του Ταμείου υπήρξε ο Ι. Παπαδάκης, οπότε η λειτουργία του φαίνεται αποδοτικότερη σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στα χρόνια που ακολούθησαν την ενσωμάτωση της Κρήτης στον εθνικό κορμό σε επιστολή της 2/1/1915 προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ως Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης, που φυλάσσεται στο Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου στο Μουσείο Μπενάκη, εκφράζονται οι ευχαριστίες των υπαλλήλων του κεντρικού καταστήματος για τη θεώρηση του νομοσχεδίου του Ταμείου από τη Βουλή και την εξασφάλιση της μονιμότητας του προσωπικού.
Το Ταμείο περιλαμβανόταν ανάμεσα στα ιδρύματα που συγχωνεύθηκαν για την ίδρυση της Αγροτικής Τραπέζης της Ελλάδος. Τα διαθέσιμα του Ταμείου που περιήλθαν στην ΑΤΕ την περίοδο της συγχώνευσης ανέρχονταν σε 1.055.201,84 δρχ. Στον Απολογισμό της ΑΤΕ του έτους 1930 τα κεφάλαια του Ταμείου, σύμφωνα με τα πρωτόκολλα συγχώνευσης του ενεργητικού και τα καθαρά κεφάλαια που μεταβιβάστηκαν στην Τράπεζα,
ανέρχονταν σε 9.571.470,98 δρχ. Οι υποδομές του Ταμείου στα Χανιά λειτούργησαν ως αντιπροσωπεία της ΑΤΕ σύμφωνα με το άρθρο 31 του
Καταστατικού της (πηγή: ΑΤΕ, Το έργον μιας δεκαετίας 1930-1939, Αθήνα 1940)

Γυμναστικός Σύλλογος Ποντίων Ναούσης «Ακρίτας»

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1928 - 1956

Ο Γυμναστικός Σύλλογος Ποντίων Ναούσης «Ακρίτας» ιδρύθηκε το 1928 και υπήρξε ο πρώτος αθλητικός σύλλογος της πόλης. Εξελίχθηκε σε ευρύτερα πολιτιστικό σύλλογο όχι μόνον των Ποντίων αλλά και των υπολοίπων προσφύγων της Νάουσας, οργανώνοντας πολιτιστικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, ενώ συμμετείχε σε πρωταθλήματα της περιοχής.

Ιταλική Διοίκηση Νήσων Αιγαίου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1912 - 1945

Η Ιταλία κατέλαβε τα Δωδεκάνησα τον Μάιο του 1912, κατά τον Ιταλοτουρκικό Πόλεμο. Η απόσπαση των νησιών από την οθωμανική κυριαρχία, σε συνδυασμό με τις ιταλικές διακηρύξεις περί προσωρινότητας αυτής της κατοχής, ενίσχυσαν τις ελπίδες των Δωδεκανησίων για την επίτευξη της πολυπόθητης ένωσης με την Ελλάδα, όπως αυτές άλλωστε είχαν διακηρυχθεί στις 17 Ιουνίου 1912 στην Πάτμο, με την ανακήρυξη της «Αυτόνομης Πολιτείας του Αιγαίου». Οι περιπέτειες των Βαλκανικών, του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και των Συνθηκών Ειρήνης που ακολούθησαν, με τις εδαφικές ανακατατάξεις και τη ρευστότητα των πολιτικών εξελίξεων, θα διατηρούσαν τις ελληνικές επιδιώξεις ζωντανές, μέχρι την απότομη προσγείωση της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Συνθήκης της Λωζάννης. Η ελληνική ήττα του 1922 και η άνοδος των Ιταλών φασιστών στην εξουσία, κατέστησαν πλέον απροκάλυπτες τις προθέσεις των νέων κυρίων των Δωδεκανήσων. Τα «Ιταλικά Νησιά του Αιγαίου» κηρύσσονταν ιταλική κτήση με νομοθετική και τελωνειακή αυτονομία υπό τις διαταγές ενός Ιταλού Κυβερνήτη. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943, τα Δωδεκάνησα καταλαμβάνονται από τους Γερμανούς με την ιταλική πολιτική διοίκηση τυπικά να διατηρείται μέχρι το 1945.

Κέντρο Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας

  • Συλλογικό Όργανο

Το Κέντρο Μελέτης & Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας δημιουργήθηκε το 1996 με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης. Λειτούργησε έως το 2011 στο πλαίσιο Προγραμματικής σύμβασης που υπεγράφη στις 17 Ιανουαρίου 1996 μεταξύ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Α.Ε., του Υπουργείου Εξωτερικών και του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Κατά τα χρόνια λειτουργίας του το Κέντρο Μαύρης Θάλασσας ανέπτυξε τις παρακάτω δραστηριότητες:
• Δημιουργία στη Θεσσαλονίκη της Βιβλιοθήκης και του Αρχείου του Ελληνισμού της Μαύρης Θάλασσας
• Ετήσιες πολιτιστικές δράσεις με την επωνυμία "Εύξεινος Θεσσαλονίκη"
• Ενίσχυση αρχαιολογικών ανασκαφών
• Δημιουργία Κέντρων Ελληνικής Παιδείας σε πανεπιστήμια των χωρών του Ευξείνου Πόντου, στα οποία λειτουργούν έδρες Ελληνικών Σπουδών
• Προγράμματα πολιτισμικής εκπαίδευσης σε σχολεία στα οποία διδάσκεται η ελληνική γλώσσα
• Καταγραφή δεδομένων για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση
• Προγράμματα επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης ομογενών δασκάλων και σπουδαστών
• Δημιουργία και ενίσχυση σχολικών και κοινοτικών βιβλιοθηκών
• Προγράμματα φιλοξενίας, πολιτιστικών ανταλλαγών και "υιοθεσιών" ελληνικών συλλόγων, φορέων και σχολείων στο πλαίσιο ενεργών δικτύων επικοινωνίας και συνεργασίας
• Υποστήριξη συνεδρίων και εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό
• Συμμετοχή σε προγράμματα άλλων φορέων, πανεπιστημίων και ιδρυμάτων.
Βλ. https://www.lib.auth.gr/el/kmth

Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Διεύθυνσις Εισπράξεως Χρεών

  • Συλλογικό Όργανο

Για την Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων
βλ.
Κρίμπας Β. Δ. (1999). Το έργον της αγροτικής εγκαταστάσεως της επιτροπής αποκατάστασης προσφύγων. Δελτίο
Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 13, 225–268. https://doi.org/10.12681/deltiokms.148
file:///C:/Users/stathis/Downloads/2529-121-5180-1-10-20150306.pdf

Γενική Διοίκησις Κεντρικής Μακεδονίας, Γραφεία Εποικισμού

  • Συλλογικό Όργανο

Για την Επιτροπή και τα Γραφεία Εποικισμού Μακεδονίας βλ. σελ. 234-235 στο:
Κρίμπας Β. Δ. (1999). Το έργον της αγροτικής εγκαταστάσεως της επιτροπής αποκατάστασης προσφύγων. Δελτίο
Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 13, 225–268. https://doi.org/10.12681/deltiokms.148
file:///C:/Users/stathis/Downloads/2529-121-5180-1-10-20150306.pdf

Θέατρο "Σμύρνη"

  • Συλλογικό Όργανο

Το θέατρο «Σμύρνη» συνδέεται με τον ηθοποιό και θεατρώνη Ζαχαρία Μέρτικα από τη Σμύρνη, ο οποίος μετά τη Μικρασιατική καταστροφή φαίνεται πως έδρασε στα Χανιά (1923), και από το 1924 στην προσφυγική συνοικία της Νέας Κοκκινιάς (σημερινή Νίκαια) στον Πειραιά. Σύμφωνα με το αρχειακό υλικό που περιγράφεται εδώ (της περιόδου 1939‒1945), το θέατρο βρισκόταν στην οδό Κονδύλη της Νέας Κοκκινιάς, ενώ ως ιδιοκτήτες ή διαχειριστές του εμφανίζονται επίσης οι Βασίλειος Αλιφέρης, Στυλιανός Παγώνης και Αναστάσιος Αναστασιάδης.

Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1914 -

To Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1914. Η διοίκησή του ανατέθηκε σε Εφορευτική Επιτροπή (1914 -1925) με πρόεδρο μέλος της βασιλικής οικογενείας. Πρώτος πρόεδρος ορίστηκε ο πρίγκιπας Νικόλαος και διευθυντής, έως το 1923, ο καθηγητής Βυζαντινής Τέχνης και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστημίου Αθηνών, Αδαμάντιος Αδαμαντίου ο οποίος συγκρότησε και οργάνωσε τις πρώτες συλλογές. Το 1923 ο βασικός πυρήνας των συλλογών του Μουσείου είχε ήδη σχηματισθεί. Η συλλογή γλυπτών δημιουργήθηκε από έργα που είχαν περισυλλεχθεί από τα μνημεία της Αττικής και είχαν συγκεντρωθεί στο Θησείο και στις αποθήκες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, ενώ οι συλλογές εικόνων, μικροτεχνίας, χειρογράφων και υφασμάτων συγκροτήθηκαν από αγορές και δωρεές. Σε αυτόν τον αρχικό πυρήνα προστέθηκαν αντικείμενα προερχόμενα από τις δραστηριότητες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας (ανασκαφές), δωρεές, αγορές, κατασχέσεις, περισυλλογές από εκκλησίες της Θεσσαλονίκης (1916), από την ενσωμάτωση των συλλογών της ΧΑΕ (1923) και των κειμηλίων των προσφύγων, των φορητών δηλαδή αντικειμένων (λατρευτικών και μη) τα οποία ήρθαν από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη μετά τη Μικρασιατική καταστροφή.

Το 1923 τη διεύθυνση του Μουσείου ανέλαβε ο Γενικός Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Γεώργιος Σωτηρίου. Ο Γ. Σωτηρίου οργάνωσε τις συλλογές που είχε καταρτίσει η Εφορευτική Επιτροπή κατά τα προηγούμενα έτη και τις παρουσίασε για πρώτη φορά στο κοινό το 1924 σε πέντε αίθουσες της Ακαδημίας Αθηνών. Παράλληλα δραστηριοποιήθηκε δυναμικά για να αποκτήσει το Μουσείο μόνιμη έδρα. Ο στόχος επιτεύχθηκε το 1926, όταν το Μέγαρο της Δούκισσας της Πλακεντίας, το οποίο από τον θάνατό της και έως τότε στέγαζε υπηρεσίες του στρατού, παραχωρήθηκε στο μουσείο. Μετά τις απαραίτητες τροποποιήσεις και μετασκευές τα εγκαίνια του ΒΧΜ πραγματοποιήθηκαν στις 17 Οκτωβρίου 1930 στο πλαίσιο του Γ΄ Διεθνούς Βυζαντινολογικού Συνεδρίου. Ο Γ. Σωτηρίου παρέμεινε διευθυντής του ΒΧΜ έως τη συνταξιοδότησή του, το 1960. Στην εποχή του οι συλλογές του μουσείου εμπλουτίστηκαν σημαντικά, ενώ έγινε και η πρώτη συστηματική οργάνωση της μόνιμης έκθεσής του. Επίσης, τότε μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία στον χώρο του μουσείου, κέντρου συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης.

Το 1960 τη διεύθυνση του μουσείου ανέλαβε ο Μανόλης Χατζηδάκης, Έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη από το 1941. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Χατζηδάκης αναδιαμόρφωσε μερικώς τη μόνιμη έκθεση του ΒΧΜ υπακούοντας στις επιταγές της μεταπολεμικής εποχής. Η οπτική του διαφορετική βεβαίως από εκείνη του Σωτηρίου, προέβαλλε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της βυζαντινής τέχνης και του πολιτισμού. Σε αυτό βοήθησαν και τα νέα εκθέματα με τα οποία εμπλουτίστηκαν τότε οι συλλογές του Μουσείου. Σημαντικοί σταθμοί στη θητεία του Χατζηδάκη στάθηκαν, αφενός, η πραγματοποίηση της μεγάλης έκθεσης του Ζαππείου με τίτλο «Η Βυζαντινή Τέχνη, Τέχνη Ευρωπαϊκή» (1964) και αφετέρου η ίδρυση του «Κεντρικού Εργαστηρίου Συντηρήσεως και Αποκαταστάσεως Ζωγραφιών και Ψηφιδωτών» (1965).

Το 1967 ο Μ. Χατζηδάκης απομακρύνθηκε από το Μουσείο για να ξαναγυρίσει μετά την πτώση της δικτατορίας τον Ιούλιο του 1974 —κατά τη διάρκεια της δικτατορίας η διεύθυνση του ΒΧΜ είχε ανατεθεί στον ακαδημαϊκό Αναστάσιο Ορλάνδο, και για ένα μικρό διάστημα στον αναπληρωτή προϊστάμενο του μουσείου Μύρωνα Μιχαηλίδη.

Για τη χρονική περίοδο 1975-1982 διευθυντής του Μουσείου διετέλεσε ο έφορος Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Παύλος Λαζαρίδης. Κατά την τελευταία αυτή περίοδο, που συμπίπτει με τα έσχατα χρονικά όρια του ιστορικού αρχείου εγγράφων του ΒΧΜ, το μουσείο επεκτάθηκε αποκτώντας το κτήριο Δαβάκη, ένα οίκημα το οποίο αποτελούσε τμήμα του συγκροτήματος της Δούκισσας της Πλακεντίας αλλά είχε παραμείνει στη δικαιοδοσία του ελληνικού στρατού. Το νέο αυτό οίκημα αξιοποιήθηκε ως εκθεσιακός χώρος και φιλοξένησε νέα αποκτήματα του μουσείου.

Άσυλο Παιδιού Βόλου

  • Συλλογικό Όργανο

Το Άσυλο Παιδιού Βόλου ιδρύθηκε ως σωματείο στις 10 Σεπτεμβρίου 1922, λίγες μόνο μέρες μετά την άφιξη του κύριου όγκου των Μικρασιατών Προσφύγων στον Βόλο, και εγκρίθηκε από το Πρωτοδικείο Βόλου με την πολιτική απόφαση 607 στις 11 Οκτωβρίου 1922. Σκοπός του ήταν η προστασία και περίθαλψη των ορφανών προσφυγόπουλων. Την πρωτοβουλία για την ίδρυσή του ανέλαβαν 30 νεαρές αστές δεσποινίδες της πόλης, με πρωτεργάτρια και πρόεδρο του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου την Φόνη Κουτσαγγέλη.
Οι εθελόντριες του Ασύλου είχαν την αποκλειστική φροντίδα της τροφής, ένδυσης, θέρμανσης, καθαριότητας, υγιεινής, σχολικής μόρφωσης των παιδιών. Για την υγεία των παιδιών ίδρυσαν κατασκηνώσεις (στο Σουτραλί Αγριάς Πηλίου) όπου παρέμεναν τους θερινούς μήνες. Επιπλέον φρόντιζαν για την απόκτηση δεξιοτήτων για τη μελλοντική αποκατάσταση των τροφίμων, ιδρύοντας εργαστήρια αργαλειών, κεντητικής και ραπτικής για τα κορίτσια εντός του ιδρύματος, ενώ τα αγόρια στέλνονταν σε εξωτερικά εργαστήρια.
Από το 1930 δεχόταν μόνο κορίτσια, ενώ τα αγόρια μεταφέρθηκαν σε κρατικά ιδρύματα.
Το 1939 το σωματείο μετατράπηκε σε ίδρυμα υπό την εποπτεία του υπουργείου Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως.
Εκτός της επαγγελματικής κατάρτισης, η προσοχή του Διοικητικού Συμβουλίου στράφηκε στην αποκατάσταση των κοριτσιών μέσω υιοθεσιών, γάμων και τοποθετήσεων σε διάφορα βιοποριστικά επαγγέλματα, ενώ αποκλειόταν η απασχόλησή τους ως οικιακών βοηθών.
Το Άσυλο Παιδιού Βόλου πρόσφερε τις υπηρεσίες του στα ορφανά και δυσπραγούντα παιδιά και τις οικογένειές τους για επτά περίπου δεκαετίες και κάτω από αντίξοες συνθήκες. Άντεξε στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής Κατοχής και του Εμφυλίου, στην περίοδο των καταστροφικών σεισμών της δεκαετίας του ’50, όταν με πρωτοβουλία της τότε προέδρου Μαίρης Κόττα και των υπόλοιπων μελών του συμβουλίου αποκτήθηκε το ιδιόκτητο κτήριο μεταξύ των οδών Γιάννη Δήμου, Κουταρέλια, Τριανταφυλλίδη και Αθλητικού Κέντρου.
Το 1996 διαλύθηκε, λόγω της ελάττωσης των τροφίμων (χάρη στην λογική της αφιδρυματοποίησης) και υπό το βάρος των δυσβάσταχτων λειτουργικών προβλημάτων. Η περιουσία του περιήλθε στο Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, το κτήριο στο Δήμο Βόλου και το αρχείο του στα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας.

Αχιλλοπούλειο Δημοτικό Νοσοκομείο Βόλου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1884 -

Το Αχιλλοπούλειο Νοσοκομείο είναι από τα πρώτα περιφερειακά νοσοκομεία και το πρώτο της Θεσσαλίας και συστάθηκε το 1884 από το σωματείο «Φιλελεήμων Αδελφότης Βόλου» («Αδελφάτο») (ιδρ. 1874), τον πρώτο θεσμό φιλανθρωπίας και κοινωνικής πρόνοιας της πόλης από την εποχή ακόμη της οθωμανικής κυριαρχίας. Πρώτος πρόεδρος υπήρξε ο Γεώργιος Καρτάλης, που διετέλεσε πρόεδρος της Εφορείας της νέας πόλης πριν από το 1881 και πρώτος δήμαρχος του ελεύθερου Βόλου μετά την ενσωμάτωση.
Από το 1903 το νοσοκομείο απέκτησε ιδιόκτητο κτήριο χάρη στη χορηγία των αδελφών Αχιλλόπουλου από την Τσαγκαράδα Πηλίου (5.000 λίρες Αγγλίας), στους οποίους οφείλει την ονομασία του: Αχιλλοπούλειο. Από το έτος αυτό χρονολογείται το παλαιότερο σωζόμενο αρχειακό τεκμήριο του ιδρύματος. Τα σχέδια του κτηρίου ανήκουν στον Βολιώτη αρχιτέκτονα Κων. Αργύρη, φοιτητή τότε στο Παρίσι και γιο του τότε δημάρχου Ιωάννη Χατζηαργύρη. Το νοσοκομείο αρχικά είχε δύο τμήματα, Παθολογικό και Χειρουργικό, και τα πρώτα βιβλία ασθενών του σώζονται από το 1903, το έτος εγκατάστασης στο ιδιόκτητο κτήριο.
Σταδιακά το Νοσοκομείο δέχτηκε πολλά κληροδοτήματα από ευεργέτες της περιοχής.
Το 1908 το «Αχιλλοπούλειο» μετατράπηκε σε δημοτικό ίδρυμα, αφού τα έξοδα λειτουργίας του καλύπτονταν στο μεγαλύτερο ποσοστό από τον Δήμο. Ωστόσο η διοίκηση εξακολουθούσε να ανήκει στο Αδελφάτο και πρόεδρος του νοσοκομείου ήταν ο εκάστοτε δήμαρχος.
Στον μεσοπόλεμο το «Αχιλλοπούλειο» εξελίχθηκε σε ένα σύγχρονο για την εποχή του νοσηλευτικό ίδρυμα και επίσης αντεπεξήλθε με επιτυχία στις αυξημένες και πιεστικές δυσκολίες λόγω της άφιξης μεγάλου κύματος προσφύγων στην πόλη στη δεκαετία του 1920. Στη διάρκεια του δεύτερου πολέμου, φιλοξένησε το Β’ Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 και ενώ το ελληνικό κράτος άρχισε σταδιακά να αναδιοργανώνεται και να επουλώνει τις μεγάλες πληγές της προηγούμενης δεκαετίας, το «Αχιλλοπούλειο» αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο οργανωμένα νοσηλευτικά ιδρύματα της περιφέρειας.
Το 1954 καταργήθηκε η Φιλελεήμων Αδελφότης και το νοσοκομείο έγινε κρατικό, ανήκοντας πλέον στο υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και Υγείας (υπαγόμενο στις διατάξεις του Ν.Δ. 2592/1953) ως Γενικό Νομαρχιακό «Αχιλλοπούλειο» Νοσοκομείο Βόλου.
Μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του ’55, που προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο κτήριο, το νοσοκομείο στεγάστηκε σε σκηνές στην αυλή του. Στη θέση του ανεγέρθηκε νέο που εγκαινιάστηκε στη δεκαετία του ’60. Εκτός από το κτήριο αυτό, στον μεσοπόλεμο ανεγέρθηκε και ένα δεύτερο κτήριο, πάλι σε σχέδια του Κων. Αργύρη, που αποπερατώθηκε το 1930 και στέγαζε το Γυναικολογικό – Μαιευτικό Τμήμα, το Γηροκομείο και το Παράρτημα των Λοιμωδών Νόσων, χάρη στο οποίο έμεινε γνωστό ως κτήριο «Λοιμωδών».
Το 1992 κατεδαφίστηκε παρά την εισήγηση της 5ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων για τον χαρακτηρισμό του ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Στη θέση του ανεγέρθηκε η νέα πτέρυγα του νοσοκομείου συνολικού εμβαδού 33.500 τ.μ., που εγκαινιάσθηκε το 2007.
Με αφορμή την κατεδάφιση του «Λοιμωδών», το αρχείο του νοσοκομείου που φυλασσόταν εκεί, παραδόθηκε στα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας.

Δήμος Βόλου, Γραφείο Δημοτολογίου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1883 -

Ο Δήμος Παγασών (σημ. Βόλου) ιδρύθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 31ης Μαρτίου 1883 (ΦΕΚ 126: «Περί της εις Δήμους διαιρέσεως της εν τω νομώ Λαρίσης επαρχίας Βόλου»).
Με το ΦΕΚ 188Α/19.08.1954 ο Δήμος Παγασών μετονομάστηκε σε Δήμο Βόλου.

Δήμος Βόλου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1954 -

Ο Δήμος Παγασών (σημ. Βόλου) ιδρύθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 31ης Μαρτίου 1883 (ΦΕΚ 126: «Περί της εις Δήμους διαιρέσεως της εν τω νομώ Λαρίσης επαρχίας Βόλου»).
Με το ΦΕΚ 188Α/19.08.1954 ο Δήμος Παγασών μετονομάστηκε σε Δήμο Βόλου.

Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Βόλου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1918 - 1988

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Βόλου ιδρύθηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 18ης Νοεμβρίου 1918 (με την υπογραφή του Βασιλέως Αλεξάνδρου και του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κωνσταντίνου Σπυρίδη στο ΦΕΚ 241 της 18/11/1918), με το οποίο ιδρύονταν ταυτόχρονα και τα Επιμελητήρια Καλαμάτας, Ηρακλείου, Κοζάνης και Καβάλας. Ήταν το πρώτο από τα Επιμελητήρια της Θεσσαλίας και ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1919, έχοντας την εποπτεία όλης της περιοχής της Θεσσαλίας.
Στους καταστατικούς σκοπούς του επιμελητηριακού θεσμού ήταν η προστασία και προαγωγή των εμπορικών και βιομηχανικών συμφερόντων της περιφέρειάς τους και η συνεργασία με το κράτος.
Από την αρχή το Επιμελητήριο με τις εκάστοτε διοικήσεις και τους διευθυντές του αποτέλεσε έναν ισχυρό μοχλό ανάδειξης των θεμάτων της τοπικής οικονομίας, ενημερώνοντας την πολιτεία με εισηγήσεις και υπομνήματα, προωθώντας προτάσεις και λύσεις και αποτελώντας έναν σοβαρό θεσμικό συνομιλητή και σύμβουλό της. Επίσης, έδωσε έμφαση στην εξωστρέφεια των τοπικών επιχειρήσεων και την προώθηση των προϊόντων τους σε εκθέσεις, όπως η Διεθνής Έκθεση της Θεσσαλονίκης, και άλλες. Σε όλο το διάστημα της αδιάλειπτης λειτουργίας του, το ΕΒΕΒ έχει συνδεθεί με κάθε σημαντικό οικονομικό και επιχειρηματικό γεγονός της Μαγνησίας, παρακολουθώντας, συμβάλλοντας και συνδιαμορφώνοντας τις συνθήκες ανάπτυξης της περιοχής.
Από το 1920, το δεύτερο χρόνο λειτουργίας του, κυκλοφόρησε την περιοδική έκδοση το «Δελτίον» ανελλιπώς μέχρι το 1940, οπότε διακόπηκε λόγω του πολέμου, για να επανεκδοθεί το 1965.
Από την ίδρυσή του το ΕΒΕΒ διέθετε τέσσερα τμήματα: εμπορικό, βιοτεχνικό, καπνεμπορικό και βιομηχανικό. Αργότερα το καπνεμπορικό εντάχθηκε στο Γραφείο Προστασίας Καπνού. Από νωρίς όμως υπήρξαν αντιπαραθέσεις ανάμεσά τους που οδήγησαν στην αυτονόμηση του επαγγελματικού και βιοτεχνικού τμήματος και τη δημιουργία το 1925 του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Βόλου, με σκοπό την προστασία και προαγωγή των συμφερόντων των επαγγελματικών, χειροτεχνικών και βιοτεχνικών τάξεων.
Τον Μάιο του 1988, σε εφαρμογή του νόμου 1748/88, ΦΕΚ 24/8.1.1988, τα δύο Επιμελητήρια συγχωνεύτηκαν και αποτέλεσαν το Επιμελητήριο Μαγνησίας.
Το αρχείο του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Βόλου (1925-1988) δεν έχει ακόμη παραδοθεί στα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας.

Γκλαβάνη - Τεχνική Α.Ε. Βιομηχανία παραγωγής γεωργικών μηχανημάτων

  • Συλλογικό Όργανο

Το 1895 ιδρύθηκε στον Βόλο το Μηχανουργείο «Η Σφύρα» από τον Κωστή Γκλαβάνη (Ζαγορά Πηλίου, 1854 - Βόλος, 1932) και τον μηχανικό Μιχαλάκη (Μιχαήλ) Καζάζη. Ο Γκλαβάνης είχε αναπτύξει εμπορικές δραστηριότητες στη Σμύρνη και την Οδησσό. Παράλληλα είχε ενεργό ανάμιξη με τα κοινά και είναι ο μακροβιότερος δήμαρχος Βόλου (τότε Παγασών) την περίοδο 1908-1925. Στην επιχείρηση ο Γκλαβάνης έβαλε το χρηματικό κεφάλαιο, ενώ ο Καζάζης, έχοντας εργαστεί σε σιδηροβιομηχανίες της Αμερικής και της Αγγλίας, αλλά και στο Λαύριο, είχε τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις. Έτσι, το εργοστάσιό τους δημιουργήθηκε σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα και προδιαγραφές.
Στο εργοστάσιο κατασκευάζονταν κυρίως άροτρα, σβάρνες, εκκοκκιστικές μηχανές, χειραντλίες ύδατος («τουλούμπες»), ενώ η εταιρεία ασχολούνταν και με το εμπόριο γεωργικών μηχανών που εισάγονταν από το εξωτερικό.
Το 1924 η εταιρεία Γκλαβάνη – Καζάζη μετατράπηκε σε Ανώνυμη με ιδρυτές τους Κωνσταντίνο, Ευάγγελο (Βάγγο), Αθανάσιο Γκλαβάνη και Μιχαήλ Καζάζη, και τίτλο «Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρία Γκλαβάνης Α.Ε.», η οποία πέρασε αργότερα στους δύο γιους του Κωστή, αρχικά στον Βάγγο και μετά τη δολοφονία του, το 1944, στον Τζων (Ιωάννη) (1892-1984). Τα δύο αδέλφια επίσης αναμίχθηκαν στα κοινά. Ο μεν Βάγγος εκλέχθηκε βουλευτής με την Ένωση Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1926 και με το Προοδευτικό Κόμμα το 1933. Ο δε Τζων, που είχε σπουδάσει γεωργικές επιστήμες στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, ασχολήθηκε αναγκαστικά με την επιχείρηση μετά το θάνατο του αδελφού του. Επίσης, εκλέχθηκε βουλευτής με το Κόμμα των Φιλελευθέρων στις δεκαετίες 1940-1950 και με την Ένωση Κέντρου στη δεκαετία 1960, ενώ διετέλεσε και υπουργός σε διάφορες κυβερνήσεις (Ν. Πλαστήρα, Δ. Μάξιμου, Σ. Βενιζέλου, Γ. Παπανδρέου, Σ. Στεφανόπουλου) και σε πολλά υπουργεία (Γεωργίας και Εθνικής Οικονομίας, Ανοικοδόμησης, Υγιεινής-Κοινωνικής Πρόνοιας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Δημοσίων Έργων, Βορείου Ελλάδος και Βιομηχανίας).
Το 1933-34 εγκαινιάστηκε το βιδοποιείο, ενώ το 1935 οι εγκαταστάσεις χυτηρίου χυτοχάλυβα, για την κατασκευή βλητοφόρων και γεφυροσκευών για τον ελληνικό στρατό. Στη μεταξική δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936 η επιχείρηση, όπως και η βιομηχανία Μποδοσάκη, ασχολήθηκε με την κατασκευή πολεμικού υλικού για τον ελληνικό στρατό.
Στη διάρκεια της Κατοχής δύο από τα τρία εργοστάσια λεηλατήθηκαν από τους Ιταλούς και μετά το 1943 πέρασαν στις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Μετά την απελευθέρωση το εργοστάσιο συνέχισε τη λειτουργία του με προσωπικό 300 ατόμων. Με την ακύρωση μεγάλης παραγγελίας γεωργικών μηχανημάτων από την Τουρκία το 1952, η βιομηχανία υπέστη μεγάλο πλήγμα, απέλυσε τα 9/10 του προσωπικού της και περιήλθε σε πλήρη σχεδόν αργία για 5 χρόνια, μέχρι το 1958, όταν ξανάρχισε την κανονική λειτουργία. Το 1965 απασχολούσε 230 άτομα. Η υπουργοποίηση του Τζων Γκλαβάνη συνέβαλε στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της επιχείρησης, η οποία διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Τα τελευταία χρόνια την επιχείρηση είχε αναλάβει ο γιος του Τζων, Κώστας.

Κλωστοϋφαντουργία Παπαγεωργίου

  • Συλλογικό Όργανο
  • 1905 - 196;

Η κλωστοϋφαντουργία Παπαγεωργίου ιδρύθηκε στο Βόλο το 1905 από τον Στυλιανό Παπαγεωργίου ως ιδιωτική επιχείρηση . Το 1923 η επιχείρηση στηρίχτηκε στη συνεργασία των γιών του Στυλιανού Γ. Παπαγεωργίου και του γαμπρού του Δ. Εκουκουμπέκης. Στη μεταπολεμική περίοδο η επιχείρηση λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά και πέτυχε ιδιαίτερα κέρδη παρά τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή (ανεργία, πρόσφυγες). Ξεκίνησε με 15 αργαλειούς και με προσωπικό 20 μόλις ατόμων. Στις επόμενες δεκαετίες αναπτύχθηκε σε κτήρια, μηχανήματα, παραγωγή και προσωπικό. Οι νέες εγκαταστάσεις αποπερατώθηκαν το 1932, το 1938 η ετήσια παραγωγή είχε φθάσει τα 1.350.000 μέτρα μάλλινο ύφασμα, ενώ μεταπολεμικά και μετά την ανασυγκρότηση αποκτήθηκε σύγχρονος εξοπλισμός και δημιουργήθηκε έως και οικισμός για το προσωπικό, το οποίο έφθασε για ένα διάστημα τα 2.200 άτομα. Το 1960 η βιομηχανία θεωρείται η μεγαλύτερη κλωστοϋαντουργική επιχείρηση στην επαρχία και η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ελλάδα ώς αναφορά τον βιομηχανικό εξοπλισμό της. Η φθίνουσα πορεία για το εργοστάσιο άρχισε μετά το 1960 και οδήγησε στο οριστικό κλείσιμο.

Αποτελέσματα 201 έως 300 από 326