Εμφανίζει 347 αποτελέσματα

Σώμα φωτογραφιών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία (περισσότερες από 6.000), μέρος του οποίου είναι προϊόν οργανωμένων φωτογραφικών συνεργείων οπλιτών της ελληνικής στρατιάς. Οι τελευταίες, τραβηγμένες και τυπωμένες (πολλές μεγάλων διαστάσεων) από το Δεκέμβριο του 1920 έως τον Ιανουάριο του 1922, αποδίδουν όχι μόνο τις φάσεις των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Μικρασιατικό Μέτωπο αλλά και την ανθρώπινη διάσταση της καθημερινής ζωής του Έλληνα στρατιώτη. Τεκμηριώνουν ακόμη την έντονη ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία (ελληνικοί οικισμοί, ελληνικές αρχαιότητες, βυζαντινά μνημεία κ.ά.).

Φάκελοι 44-93
Εντοπίζονται μεταξύ άλλων εγγράφων αιτήσεις πολιτογράφησης και φωτογραφίες προσφύγων, αιτήσεις για έκδοση διαβατηρίων Τουρκοκρητικών, γνωστοποιήσεις προσφύγων ότι βρίσκονται εν ζωή. Διοικητικά έγγραφα σχετικά με πρόσφυγες και τουρκοκρητικούς και σχετικά με την εισροή και αποκατάσταση προσφύγων, έγγραφα προσφύγων προς τη Διοίκηση.

Έκθεση Μοντάνα, Ανταλλαγή πληθυσμών, Λόρδος Κούρδων, Επιτροπή Ανταλλαγής Προσφύγων, Εφημερίδα της Γενεύης, Συνδιάσκεψη της Λωζάνης, Λόϋδ, Πατριάρχης Μελέτιος Μεταξάκης, Γ. Σταυρίδης, Πρόεδρος της Επιτροπής, της εν Κωνσταντινούπολει Εθνικής Αμύνης χάριν και ειρήνην από Θεόν, Ομιλία Πατριάρχη ενώπιον της γαλλικής Γερουσίας, Έκθεση του πρωθιερέα Δ. Καλλιμάχου, Λέγκ, Leygues, συνέντευξη Πατριάρχου Μελετίου μετά του Ραϋμόνδου Πουαγκαρέ (Πρωθυπουργός Γαλλίας), Συνέντευξη με πρώην πρωθυπουργό της Γαλλίας Γεωργίου Κλεμανσώ, προνομιακό καθεστώς Ελλήνων Τουρκίας, πρόβλημα μειονοτήτων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, Χορήγηση αμνηστείας,

Έγγραφα σχετικά με την απονομή πολεμικής σύνταξης του Χρήστου Στεφανόπουλου που σκοτώθηκε κατά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού τον Αύγουστο 1922

Απόφαση περί εποικισμού Καυκασίων και Ποντίων προσφύγων στην Ανατολική Μακεδονία.

Δακτυλογραφημένο προσωπικό ημερολόγιο 23 σελίδων που αφορά τη ζωή και τη δράση του Νικολάου Λιόλιου κατά τα έτη 1902-1923 και κυρίως τη συμμετοχή του στα γεγονότα της Μικρασιατικής εκστρατείας.

Φωτοαντίγραφα του πίνακα των γεωργικώς εγκατεστημένων και δικαιωμένων στην πόλη της Βέροιας με ονοματεπώνυμα και αριθμούς κλήρων, υπογεγραμμένος από την Προσφυγική Επιτροπή.

Ονομαστικός Κατάλογος:
«Προϊστάμενοι Γραφείων Εποικισμού Μακεδονίας»
Δελτία:
«Αναλυτική κατάστασις εμφαίνουσα τα ονόματα των συνοικισμών με τας εν εκάστω εγκαταστημένας ή μετακινουμένας προσφυγικάς οικογένειας και άτομα και τας προελεύσεις αυτών:

1. Αξιουπόλεως (Κιλκίς)
2. Βεροίας
3. Γιαννιτσών
4. Δράμας
5. Εδέσσης
6. Εορδαίας (Πτολεμαίδας)
7. Θεσσαλονίκης
8. Καβάλας
9. Καστοριάς
10. Κιλκίς
11. Κοζάνης
12. Λαγκαδά
13. Πιερίας (Κατερίνης)
14. Σερρών
15. Σιντικής (Σιδηροκάστρου)
16. Φλωρίνης
17. Χαλκιδικής.

Αιτήσεις πολιτογράφησης (με φωτογραφίες), πιστοποιητικά καταγωγής προσφύγων από τοπικούς συλλόγους προσφύγων, γενικό μητρώο αρρένων και θηλέων.

Μαθητολόγιο Αστικού Σχολείου Θηλέων Βέροιας στο οποίο περιλαμβάνονται εγγραφές προσφύγων κατά τα σχολικά έτη 1923- 24 & 1924-25.

Μαθητολόγιο Δημοτικού Σχολείου Μικρής Σάντας 1923-1924, στο οποίο εγγράφονται 43 μαθητές και μαθήτριες πρόσφυγες του Πόντου, 22 εξ αυτών ορφανοί.

Ενδεικτικά προόδου από το Παρθεναγωγείο Τάρσης Βαρείδου, το Ζάππειο Παρθεναγωγείο και τα Εκπαιδευτήρια Φερίκιοϊ της Κωνσταντινούπολης, φωτογραφίες μαθητριών και εκπαιδευτικών από τα σχολεία αυτά.

Φάκελος 1
Έκθεση του 1929, υποβληθείσα στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, με την οποία ο Θ. Θεοφύλακτος τον ενημερώνει για την κατάσταση των πληθυσμών της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Επιστολή παραίτησης από τη θέση του Υπουργού Γενικού Διοικητή Θράκης, βιβλία και έντυπα σχετικά με την ιστορία του Πόντου.

φάκελος 17
Λεύκωμα με φωτογραφίες από τη Μικρασιατική εκστρατεία. Περιέχονται φωτογραφίες από την πορεία της ΧΙΙ Μεραρχίας προς την Άγκυρα. Το λεύκωμα περιλαμβάνει φωτογραφίες του διαδόχου Παύλου, διαφόρων στρατιωτικών τελετών και ασκήσεων, στιγμιότυπα των πορειών και της ανάπαυλας, φωτογραφίες Τούρκων αιχμαλώτων.

Φάκελοι 11-19, 43-45
Το αρχείο περιέχει υλικό που σχετίζεται με την ερευνητική και διδακτική δουλειά της Γερόλυμπου. Χάρτες και ρυμοτομικά σχεδιάσματα της Θεσσαλονίκης και άλλων ελληνικών πόλεων (κυρίως της βόρειας Ελλάδας) που αποτυπώνουν την πολεοδομική τους εξέλιξη. Ακόμη φοιτητικές εργασίες με την ίδια θεματική που περιέχουν φωτογραφίες, χάρτες και διαγράμματα και σχετική βιβλιογραφία.

Λεύκωμα που περιέχει αποκόμματα εφημερίδων, προσκλήσεις και ανακοινώσεις για διαλέξεις και ομιλίες του Λ. Παραρά και σχετικά δημοσιεύματά του. Ορισμένα από αυτά έχουν ως κύριες θεματικές τον Όμιλο Φιλοτέχνων Σμύρνης, τα Βουρλά και τη Σμύρνη.
Περιέχονται ακόμη νεκρολογίες (κυρίως Σμυρνιών προσφύγων).

Τεκμήρια σχετικά με τη διεκδίκηση σύνταξης για τους αγωνιστές του Πόντου, τις χήρες και τα ορφανά τους. Τη σύνταξη διεκδίκησε η Αδελφότητα Ποντίων Αγωνιστών, σωματείο πρόεδρος του οποίου υπήρξε ο Ι. Χίντζογλου. Πρόκειται κυρίως για βεβαιώσεις προσφυγικών σωματείων από όλη την Ελλάδα με τις οποίες πιστοποιούν ότι οι αιτούντες είναι όντως αγωνιστές του αντάρτικου του Πόντου ή συγγενείς τους. Οι βεβαιώσεις συνοδεύονται από φωτογραφίες (1926 - 1932). Πρόσθετα το αρχείο περιέχει τεκμήρια σχετικά με τον "Οικοδομικό συνεταιρισμό Νέος Πόντος" (αλληλογραφία, αιτήσεις, τοπογραφικά) στην περιοχή των Αμπελοκήπων στην Αθήνα (1925-1966, κυρίως 1925 – 1934). Περιλαμβάνει εισερχόμενη και εξερχόμενη αλληλογραφία, βιβλία πρωτοκόλλων, και πρακτικών διοικητικών συμβουλίων, αιτήσεις εγγραφής μελών, συμβολαιογραφικά έγγραφα αγοραπωλησιών και δικαστικά έγγραφα, προκηρύξεις.

Τεκμήρια από την στρατιωτική σταδιοδρομία του Κωνσταντίνου Φωκά μεταξύ άλλων στην μικρασιατική εκστρατεία, τιμητικές διακρίσεις, στρατιωτικές ταυτότητες, υπηρεσιακά έγγραφα από την επαγγελματική του σταδιοδρομία, οικογενειακή αλληλογραφία κ.ά.

• 68 φωτογραφίες από το μέτωπο της Μικρασιατικής Εκστρατείας (Εσκί Σεχίρ 1921), κατά τη διάρκεια της επίσκεψης εκεί του βασιλιά Κωνσταντίνου και του διαδόχου Γεωργίου.
• Λεύκωμα με καρτ ποστάλ από την Τουρκία των μέσων της δεκαετίας του 1920.
• Λυτές καρτ ποστάλ.

Το αρχείο περιέχει οικογενειακή αλληλογραφία του κτηματία, εμπόρου και υποπροξένου της Ιταλίας στη Μυτιλήνη, Μιχαήλ Φιδέλη-Νέζη (με τη μητέρα του Ελένη, τον αδελφό του Αντώνιο - Αntonio Fedeli Nesi) καθώς και τα αδέλφια του Μαρία και Στέλιο Γρ. Κούππα, Πέτρο, Νατάλι, Αγγέλα και Κίμωνα Ελευθεριάδη για τη διευθέτηση οικογενειακών οικονομικών υποθέσεων (1925-1932).
Μεταξύ άλλων, περιέχει αλληλογραφία με το δικηγόρο Επ. Παπαχελά για την απαλλοτρίωση οικοπέδου της συζύγου του στη θέση «Καλλιθέα» στο πλαίσιο της αστικής εγκατάστασης προσφύγων (1931-1933).

Αλληλογραφία, υπομνήματα, εκθέσεις, από τις περιόδους που ο Ν. Κωνσταντόπουλος υπήρξε βουλευτής Σαράντα Εκκλησιών, Σερρών και Αθηνών. Μέρος της αφορά προσφυγικά σωματεία και διεκδικήσεις. Περιέχονται ακόμη τεκμήρια σχετικά με το νομοθετικό του έργο.

Στο αρχείο περιέχονται λογοτεχνικά, φιλολογικά και δημοσιογραφικά κείμενα (χειρόγραφα) του Ηλία Βουτιερίδη.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ενότητα του αρχείου που περιλαμβάνει διηγήματα (καθώς και ελάχιστα ποιήματα) στρατιωτών του Μικρασιατικού Μετώπου, στο πλαίσιο ενός διαγωνισμού διηγήματος που προκήρυξε ο Βουτιερίδης ως διευθυντής της εφημερίδας "Ο Συνάδελφος" (Σμύρνη 1922).

Τμήμα Μανουήλ Γεδεών: Έρευνες και μελέτες του Μ. Γεδεών, ομιλίες, πρακτικά συνεδριάσεων, ανακοινώσεις, μητρώα μελών και οικονομικά του Συλλόγου Μεσαιωνικών Γραμμάτων, δημοσιεύματα του Μ. Γεδεών και για τον ίδιο στον Τύπο, αλληλογραφία, βιογραφικά, εργογραφικά, προσωπικά, οικονομικά και φωτογραφίες. Βιβλία και έντυπα από την βιβλιοθήκη του Μ. Γεδεών.
Ο Μανουήλ Γεδεών γεννήθηκε και έζησε στην Κωνσταντινούπολη (ώς το 1921). Οι μελέτες και εν γένει το πνευματικό του έργο αφορούν την ιστορία του ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης και του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Το αρχείο περιέχει υπηρεσιακή αλληλογραφία, υπομνήματα, εκθέσεις, αναφορές, τηλεγραφήματα, συμβόλαια, σχεδιαγράμματα, ημερολογιακές σημειώσεις, φύλλα και αποκόμματα εφημερίδων κ.ά. που αφορούν κυρίως τη σταδιοδρομία του Σοφοκλή Δούσμανη στο Πολεμικό Ναυτικό: συμμετοχή σε επιτροπές του υπουργείου Ναυτικών, τη δράση του στους Βαλκανικούς πολέμους, στο κίνημα της Θεσσαλονίκης (1916) και στη Μικρασιατική εκστρατεία. Επίσης καλύπτεται η υπηρεσία του ως υπουργού Ναυτικών (1935) και η δράση του ως προέδρου της Επιτροπής Εράνου υπέρ του Εθνικού Στόλου.

Σχετικοί φάκελοι:
Φάκελος 7
Περίοδος 1914-1919. Παγκόσμιος Πόλεμος – Διχασμός (1913-1931)
Φάκελος 8
Περίοδος 1920-1922. Μικρασιατική εκστρατεία (1921- 1922)
Φάκελος 11
Υπουργός Ναυτικών (Μάρτιος – Νοέμβριος 1935). Κίνημα 1935
Φάκελος 12
Υπουργός Ναυτικών (Μάρτιος – Νοέμβριος 1935)
Φάκελος 18
Επιτροπή Εράνου υπέρ του Εθνικού Στόλου (1935-1936)

Φάκελοι 1-5
Τεκμήρια σχετικά με τις πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στην περιοχή της Θράκης μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Περιλαμβάνονται έγγραφα του Γενικού Στρατηγείου, της ΙΧης Μεραρχίας, του υπουργείου Εξωτερικών, αλληλογραφία με την Ύπατη Αρμοστεία και την Ελληνική Στρατιωτική Αποστολή στην Κων/πολη, πληροφορίες, αναφορές, αποφάσεις, διαταγές σχετικά με την πολιτική και διοικητική οργάνωση και διακυβέρνηση της Δυτικής Θράκης μετά την προσάρτησή της στην Ελλάδα (1919-1920).
Ακόμη τεκμήρια σχετικά με τη δημαρχία του Βαμβακά στο δήμο Θεσσαλονίκης από το 1931 έως το 1933.

Στο υλικό για τον Θεόδωρο Ανδριόπουλο ή Θεοδωρόπουλο: επίταξη δωματίων αθηναϊκού σπιτιού για την προσωρινή εγκατάσταση προσφύγων (1924).

Στο υλικό για τον Ιωάννη Ανδριόπουλο ή Θεοδωρόπουλο: ποικίλα τεκμήρια ανάμεσα στα οποία λιθογραφημένη φωτογραφία του βασιλιά Κωνσταντίνου με αφιέρωση

Χειρόγραφα και δακτυλόγραφα λογοτεχνικών έργων, μεταφράσεων και μελετών του Άρη Αλεξάνδρου, συμφωνητικά και άλλα τεκμήρια σχετικά με τις εκδόσεις έργων του και με μεταφράσεις τους σε ξένες γλώσσες. Αλληλογραφία του Άρη Αλεξάνδρου με την Καίτη Δρόσου και με την αδελφή της, Αύρα, αλληλογραφία του με εκδότες, μεταφραστές, κριτικούς, ομότεχνους και φίλους. Αλληλογραφία της Καίτης Δρόσου με μεταφραστές, εκδότες, μελετητές του έργου του Αλεξάνδρου και με άλλα πρόσωπα. Προσωπικά τους τεκμήρια, κυρίως από την επαγγελματική απα-σχόληση του Αλεξάνδρου στην Γαλλία. Ποικίλα τεκ-μήρια και προσωπικά αντικείμενα. Αναμνηστικά άλλων λογοτεχνών. Μελέτες, κριτικές και μεταφράσεις έργων του (έντυπα και αποκόμματα), αφιερώματα στον συγγραφέα, παραστάσεις και συναυλίες με έργα του. Ποίηση και άλλα δημοσιεύματατης Καίτης Δρόσου, κριτικές για το έργο της, εκδόσεις λογοτεχνικών έργων του πατέρα της, Άγγελου Δρόσου, δημοσιεύματα που αφορούν τον Γ. Ρίτσο, τον Η. Έρεμπουργκ και άλλους συγγραφείς. Εκδόσεις έργων του Α. Αλεξάνδρου και της Κ. Δρόσου, βιβλία από τη βιβλιοθήκη τους, ηχογραφήσεις μουσικής από τον Α. Αλεξάνδρου.
.

Η Καίτη Δρόσου είχε γεννηθεί στη Σμύρνη. Στο αρχείο περιλαμβάνονται: πιστοποιητικό βαπτίσεως της Καίτης Δρόσου (Σμύρνη, 20.7.1922), ένορκη βεβαίωση μαρτύρων σχετικά με την περιουσία της Άννας Γεωργίου Αργυροπούλου (το γένος Αλεξίου Λεοντσίνη) στον Βουρνόβα Σμύρνης (1925) και το βιβλίο του πατέρα της Άγγελου Δρόσου, "Ανάμεσα στους πεθαμένους" (1933, επανέκδοση 2005) που αναφέρεται στην μικρασιατική καταστροφή.

Το τμήμα αυτό του αρχείου Καραβίδα περιλαμβάνει αυτοσχέδια τεύχη του Καραβίδα με χειρόγραφα ποιημάτων του, δακτυλόγραφα κείμενά του, φωτοαντίγραφα βιβλίων. Μεταξύ των κειμένων του απαντάται και το άρθρο «Το μέλλον των επί της Ιωνίας Ελληνικών κοινοτήτων» (σελίδες 4 + 18, λείπουν σελίδες)
Επισημαίνεται φωτοαντίγραφο μίας επιστολής του Καραβίδα προς τον Παπαναστασίου από τη Σμύρνη (30/6/1922) με ενδιαφέρουσες επισημάνσεις για την κατάσταση στο μέτωπο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο υποφάκελος 1.3 που περιλαμβάνει επιστολές του Κίμωνα Διγενή προς τη σύζυγό του Κατίνα από τη Σμύρνη (Φεβρουάριος - Νοέμβριος 1919) από το Αγιαζίν και από τα στρατόπεδα αιχμαλώτων στο Kir Chehir και Talas Cesare στη Μικρά Ασία (Φεβρουάριος 1922-Ιούλιος 1923).
Διασώζεται επίσης κλήση του ως μάρτυρα στην Ανακριτική Επιτροπή Ελέγχου Δοσιλόγων Μ. Ασίας (υποφάκελος 1.5)

Περιλαμβάνονται τεκμήρια προσώπων της οικογένειας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται έγγραφα του Δημητρίου και της Θεανώς Καλλίδου από την Επιτροπή ανταλλαγής πληθυσμών και άλλα συναφή τεκμήρια (1924-1936).

Το αρχείο περιέχει υπηρεσιακά έγγραφα (διοριστήρια, πιστοποιητικά, συστατικές επιστολές, δικαστικές αποφάσεις, πρωτόκολλα παραλαβής και παράδοσης υπηρεσιακών εγγράφων), στρατολογικά έγγραφα, διαθήκες κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα έγγραφα από την υπηρεσία του στην Σμύρνη, στην «Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ελληνικής Διοικήσεως Σμύρνης» (1920-1922).

Από το μεγάλο αρχείο της οικογένειας Αμπελά-Τερέντσιο, ο φάκελος 24 αφορά τον Δημήτριο Αμπελά και περιλαμβάνει προσωπική και οικογενειακή αλληλογραφία από την περίοδο της στρατιωτικής υπηρεσίας του, μεταξύ άλλων και από το μέτωπο της Μικράς Ασίας.
Επίσης, στον υποφάκελο 24.8 περιλαμβάνονται:

• Τεκμήρια και αντίγραφα τεκμηρίων (συχνά με το χέρι του Τιμ. Αμπελά, 1914-1923) από τη σταδιοδρομία του Δ. Αμπελά στο στρατό και κυρίως από την διεκδίκηση της αποκατάστασης της αρχαιότητάς του και της άρσης των συνεπειών προηγούμενης (1920) καταδίκης του από το στρατοδικείο (1922).
• Φύλλα πορείας (1913).
• Διαταγές που απευθύνονται στην IV μεραρχία πεζικού (1918) και σε στρατιωτικές μονάδες του μικρασιατικού μετώπου (1921-1922).
• Διαταγές προς τον Δ. Αμπελά (1918), υποβολή παρακλήσεων (1922).
• Ημερήσιες διαταγές με εύφημες μνείες του Δ. Αμπελά (1921-1922).
• Πρωτόκολλα παράδοσης και παραλαβής υλικού, αρχείων κ.λπ. (1913-1920).
• Αποδείξεις παραλαβής ή προμήθειας στρατιωτικής ένδυσης και εξοπλισμού (1913-1921).

Στο αρχείο της οικογένειας Κουρουσόπουλου, που καλύπτει πρόσωπα τριών γενεών, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, εργασίες, χάρτες, αναφορές του αξιωματικού του Πεζικού Βασιλείου Θ. Κουρουσόπουλου από το Στρατιωτικό Γεωγραφικό Ινστιτούτο της Βιέννης προς τη Χαρτογραφική Υπηρεσία στην Αθήνα (1908-1910), πολεμικές εκθέσεις και ημερολόγια (1912-1922), υπηρεσιακά της διοίκησης του Β΄ Σώματος Στρατού (1926-1928), αλληλογραφία με τον πατέρα του Θεμιστοκλή για στρατιωτικά και πολιτικά θέματα (1902-1916), προσωπικά και οικονομικά έγγραφα καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό με απεικονίσεις προσώπων (μελών της οικογένειας, συναδέλφων και φίλων στρατιωτικών) και στρατιωτικών επιχειρήσεων και εκδηλώσεων.

Στο Φωτογραφικό Αρχείο φυλάσσονται φωτογραφικά τεκμήρια από την εκστρατεία της Μικράς Ασίας (αρχιστράτηγος της Στρατιάς Μικράς Ασίας). Ειδικά για την τελευταία περίοδο, υπάρχει λεύκωμα με 7 φωτογραφίες από την ορκωμοσία του πρώτου ελληνικού στρατού Μικράς Ασίας (Μάρτιος 1920) και λυτές ερασιτεχνικές φωτογραφίες από την αποβίβαση του Παρασκευόπουλου στην Σμύρνη ως αρχιστρατήγου.

Επιστολές Ε. Βενιζέλου προς Κ.Μαρκαντωνάκη και σημειώσεις Ε. Βενιζέλου

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Balboa, 14 Φεβρουαρίου 1922)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (5 Ιουνίου 1922)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 3 Φεβρουαρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 7 Φεβρουαρίου 1923)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 29 Ιουνίου 1923)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Λωζάννη, 19 Ιουλίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 25 Σεπτεμβρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Valmont, 11 Οκτωβρίου 1923)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Wengen, 6 Αυγούστου 1924)

Επιστολικό δελτάριο Ε.Β. προς Κ.Μ. (Wengen, 7 Αυγούστου 1925)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 9 Μαρτίου 1926)

Επιστολή (κολοβή) Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 21 Ιανουαρίου 1927)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Χανιά 31 Μαΐου 1927)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Παρίσι, 16 Μαρτίου 1928)

Επιστολή Ε.Β. προς Κ.Μ. (Aix les Bains ,1928)

Επιστολή Έλενας Βενιζέλου προς Κ.Μ. (χ.χ.)

-Χειρόγραφες σημειώσεις Βενιζέλου για τη Θράκη.

Το αρχείο περιέχει κυρίως τεκμήρια του Γεωργίου Μελά (αλληλογραφία, ημερολόγια και τετράδια με σημειώσεις του). Μεταξύ αυτών: τετράδιο με διάφορες σημειώσεις για την περίοδο 1921-1923 (πολιτική Ιταλών, Γάλλων απέναντι στους Έλληνες κ.λπ.) και τετράδιο με διάφορες σημειώσεις για την περίοδο 1922-1923 (Λωζάννη, Μικρά Ασία, δίκη των Έξι, κλπ).

Στον υποφάκελο 1.4 περιλαμβάνονται επιστολές του γιατρού Μαθιού Μακκά από τη Μικρά Ασία (Προύσα, Εσκί Σεχίρ) προς τους γονείς του (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1921).

Το αρχείο αποτελείται από έναν φάκελο που περιλαμβάνει αλληλογραφία, έγγραφα σχετικά με τις θέσεις στις οποίες ο Ανανιάδης υπηρέτησε ως στρατιωτικός δικαστικός, έγγραφα σχετικά με θέσεις που κατείχε σε διοικητικά συμβούλια, προσωπικά έγγραφα (οικονομικά, περιουσιακά) και φωτογραφίες.

Υποφάκελος 1.1 Αλληλογραφία

• Επιστολές του Ε. Ανανιάδη προς τη σύζυγό του από τη Στρέζοβα, από την Προύσα και από τη Ραιδεστό (1919-1922).
• Επιστολές και τηλεγραφήματα προς τον Ανανιάδη από συγγενείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από συνεργάτες και φίλους (1901-1966).
• Καρτ ποστάλ προς το ζεύγος Ανανιάδη από συγγενείς στη Γαλλία, στην Ιταλία και στις ΗΠΑ.
• Επιστολόχαρτα και cartes de visite.

Υποφάκελος 1.2 Υπηρεσιακά

• Διαταγές στρατιάς Μικράς Ασίας (τίτλος του δημιουργού του αρχείου). Περιλαμβάνονται χειρόγραφα και δακτυλόγραφα αντίγραφα διαταγών του επιτελείου που αφορούν ζητήματα στρατιωτικής δικαιοσύνης (3/3/1921-1/9/1922).
• Έκτακτο στρατοδικείο Προύσας. Έγγραφα από την εκεί θητεία του Ανανιάδη ως προέδρου. Περιλαμβάνεται το ΦΕΚ προαγωγής του σε στρατιωτικό δικαστικό σύμβουλο α΄ τάξεως από β΄ τάξεως (31/12/1921) και το διάταγμα διορισμού του ως προέδρου του Δ΄ διαρκούς στρατοδικείου (24/5/1922).
• Φύλλο πορείας του Ανανιάδη από την Προύσα στη Ραιδεστό (Tekirdağ) της Ανατολικής Θράκης (2/9/1922, δύο αντίτυπα δακτυλόγραφα).
• Χειρόγραφες σημειώσεις ημερολογιακού χαρακτήρα από τις ημέρες της υποχώρησης από τη Μικρά Ασία (27/8-3/9/1922).

Υποφάκελος 1.3 Προσωπικά

• Περιουσιακά έγγραφα και σημειώσεις. «Απαιτήσεις», χρέη και πληρωμές, ακίνητη περιουσία, κληρονομικά.
• Συμβόλαια, πληρεξούσιο (Στρέζοβα και Καλάβρυτα). Ενοικιαστήριο για την κατοικία του Ανανιάδη στην Προύσα (6/7/1921).

Το αρχείο περιλαμβάνει αλληλογραφία του κωνσταντινουπολίτη λογοτέχνη Λύσανδρου Πράσινου με τους συντοπίτες του λογοτέχνες Θράσο Καστανάκη, Όμηρο Μπεκέ, Γ. Χαλκούση και άλλους, φωτοαντίγραφα ποιημάτων του και πιστοποιητικά μεταξύ των οποίων άδειες διδασκαλίας, από την Πατριαρχική Κεντρική Εκπαιδευτική Επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου για τα παρακάτω εκπαιδευτικά ιδρύματα: «Εν Πέραν Εθνικόν Ελληνογαλλικόν Λύκειον» (1914-1915), «Αρρεναγωγείον της Κοινότητος Γαλατά» (1914-1915, 1915-1916), «Εν Πέραν Εθνική Σχολή των Γλωσσών και Εμπορίου» (1914-1915, 1915-1916).

Οικογένεια Κέπετζη
Φωτογραφίες της οικογένειας Σταύρου Κέπετζη, επιστολές του Αργύρη Εφταλιώτη στην πρώτη εξαδέλφη του Ευτέρπη Κέπετζη (1913–1923), φωτογραφίες και το βιβλίο της ίδιας "Με τον Εφταλιώτη" (1939), δελτάριο του Μιχαήλ Κέπετζη προς Κωνσταντίνο και Ευτέρπη (Βερσαλλίες, 15/26.6.1919 – συνέδριο Ειρήνης)
Οικογένεια Λουκά
Υπηρεσιακά και προσωπικά έγγραφα του υποπρόξενου της αυτοκρατορικής Ρωσίας στη Σμύρνη και στη Μυτιλήνη Εμμανουήλ Λουκά (1880–1919), οθωμανικοί τίτλοι ιδιοκτησίας κτημάτων στη Λέσβο της συζύγου του Χαρίκλειας Δουκάκη Κουκλέλη–Λουκά (1881–1939 οι ελληνικές μεταφράσεις των τίτλων), διαθήκη Ι.Π. Ιωάννου (εκτελεστής Εμμ. Λουκάς, 13.12.1908)
Νέος Χάρτης της Ελληνικής Χερσονήσου Β. Παπαχρυσάνθου (1921)

Τεκμήρια και κείμενα (πεζά και στιχουργήματα) της Έλδας Λαμπίση από τη δράση της ως πολεμικής ανταποκρίτριας στο μέτωπο της Μικράς Ασίας. Τεκμήρια από τις διαλέξεις της σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας για την έκδοση του Πανελληνίου Λευκώματος Πεσόντων. Τεκμήρια από τη φιλανθρωπική της δράση και τη συμμετοχή της σε συλλόγους.

Μικρή ενότητα με κείμενα και ομιλίες του Ν. Καπνά για τον πολιτισμό και ιδιαίτερα για το θέατρο των ποντίων προσφύγων, λογοτεχνικά κείμενά του, τεκμήρια από σχεδιαζόμενες εκδόσεις περιοδικών. Άγνωστη η σύνδεσή του με τα άλλα πρόσωπα του αρχείου.

Το υλικό του αρχείου αφορά τη στρατιωτική δράση του Ζυγούρη κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας και περιλαμβάνει τρεις πολεμικές εκθέσεις της V Μεραρχίας (9/11/1920 έως Σεπτέμβριο 1921, Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1922) [απεστάλη στον Ζυγούρη το 1930], σχεδιαγράμματα, διαταγές και εκθέσεις σχετικά με το σχέδιο άμυνας της Μεραρχίας στον τομέα Μπορντί.

Οικογενειακή αλληλογραφία του Γεράσιμου Καραπάνου: επιστολές προς τους γονείς και τα αδέλφια του από Balia-Karaidin (1903-1906), από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και την Μερσίνα (1908-1909), επιστολές προς τη σύζυγό του Ερμιόνη (1908-1927), οικογενειακές φωτογραφίες

1.1 Οικογένεια Αναστασιάδη

• Έγγραφα που αφορούν τον Ottone Fabbrichesi και τον γιο του Demetrio, συγγενείς της οικογένειας Αναστασιάδη: τρεις επιστολές της Societa Italiana di Previdenza e Beneficenza in Attica προς τον Ottone στην Αθήνα (1901), επιστολή από το ιταλικό Υπουργείο Εξωτερικών προς τον Ottone σχετικά με την ανακήρυξή του σε ιππότη της ιταλικού στέμματος (1901), διαβατήριο του Demetrio από το Γενικό Προξενείο της Ιταλίας στην Κωνσταντινούπολη (1910).
• Έγγραφα σχετικά με το αμπέλι του Δημήτριου Αναστασιάδη στον Μπουτζά (Βουτζά) Σμύρνης.
• Έγγραφα σχετικά με τον Σπύρο Αναστασιάδη και τα κληρονομικά του.
• Φωτογραφίες.
• Τραπεζικά βιβλιάρια.
• Διάφορα.

1.2 Οικογένεια Αμπατζή

• Πιστοποιητικό γεννήσεως και βαπτίσεως της Έλλης Αμπατζή, μητέρας της δωρήτριας (Κων/πολη, 1909).
• Είκοσι οικογενειακές φωτογραφίες (τέλη 19ου – αρχές 20ού αι.)
• Δώδεκα καρτ ποστάλ και δύο σελιδοδείκτες.
• Χειρόγραφο με συνταγές μαγειρικής (8 σελίδες).
• Φωτοτυπίες τριών σελίδων από το βιβλίο » των Γιώργου Πουλημένου και Αχιλλέα Χατζηκωνσταντίνου Η Προκυμαία της Σμύρνης. Ανιχνεύοντας ένα σύμβολο Προόδου και μεγαλείου (εκδόσεις Καπόν, 2018) με αναφορές στον αρχιτέκτονα Αντώνιο Πεζάρο, εκ μητρός προπάππου της δωρήτριας.
• Σημειώσεις της δωρήτριας με τη γραμμή συγγένειας από τον Αντώνιο Πεζάρο ως την ίδια.

Το υλικό της συλλογής αποτελείται από έγγραφα και εφημερίδες σχετικά με το Συνέδριο των Ελληνικών Παροικιών (Παρίσι, 1916), τον Βενιζέλο και την πολιτική του (1909-1916).
Επίσης περιλαμβάνει μία επί μέρους συλλογή εγγράφων (χειρόγραφα σημειώματα, διάλεξη, επιστολές) του γιατρού Τομάζου Σγουρδαίου για διάφορα θέματα σχετικά με τον ελληνισμό της Τουρκίας, την εκλογή Εθνικού Συμβουλίου των Αλύτρωτων Ελλήνων κ.ά. Περιλαμβάνονται σημαντικοί, χειρόγραφοι, αναλυτικοί γενεαλογικοί πίνακες για τις φαναριώτικες οικογένειες Φωτιάδη και Βυζαντίου που συνέταξε ο Αλέξανδρος Ν.Δ. Φωτιάδης το 1928 με βάση σημειώματα του πατέρα του.

Ευχαριστήριες επιστολές διαφόρων νομαρχιών, δήμων, κοινοτήτων, συλλόγων και αδελφοτήτων, κυρίως της Μακεδονίας, και συστατικές του υπουργείου Εξωτερικών προς τη βρετανίδα Mary Hunter και τον Φώτιο Πουλιέζο για τη διοργάνωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων προς ανακούφιση των ορφανών και των απόρων οικογενειών, για τις διαλέξεις, την περίθαλψη και γενικότερα την εμψύχωση των ελλήνων στρατιωτών στο μέτωπο κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία. Περιλαμβάνονται φωτογραφίες των Hunter και Πουλιέζου, διαβατήρια και ένα έντυπο λεύκωμα για τη δράση της Hunter στο Μικρασιατικό Μέτωπο (1922).

Φάκελοι 1-2
Αλληλογραφία, σχέδια νόμου και υπομνήματα των περιόδων κατά τις οποίες διετέλεσε βουλευτής και γερουσιαστής Κοζάνης και Γενικός Διοικητής Θράκης.

Το αρχείο του Νικολάου Παπαρρόδου αποτελείται από αλληλογραφία, πιστοποιητικά, χειρόγραφα τετράδια, έντυπα κ.ά. που αφορούν τη στρατιωτική σταδιοδρομία του και τη γυναίκα του Βούλα Παπαρρόδου (το γένος Ροντήρη).
Στο υλικό που αφορά τον Νικόλαο Παπαρρόδου περιλαμβάνεται:
Αλληλογραφία: επιστολές του Νικολάου προς τους γονείς του Κωνσταντίνο και Βασιλική (1922-28, κυρίως 1922-1924) και τηλεγραφήματα πολιτικών (1922-1968). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αλληλογραφία της περιόδου 1922-1924 όταν υπηρετούσε στο μικρασιατικό μέτωπο αλλά και κατά την επιστροφή του στην Ελλάδα.

Το αρχείο του μητροπολίτη Τραπεζούντος και αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου (Κομοτηνή 1881-Αθήνα 1949) περιλαμβάνει υπηρεσιακή αλληλογραφία, προσωπικά έγγραφα, φύλλα και αποκόμματα εφημερίδων, υπομνήματα, εκθέσεις και αναφορές, χειρόγραφες και δακτυλόγραφες σημειώσεις, έντυπα, φωτογραφίες, χάρτες που αφορούν την εκκλησιαστική και πνευματική δράση του και αποτελείται από 10 φακέλους.
Από αυτούς οι δύο πρώτοι φάκελοι (φάκελοι 1 και 2) του αρχείου του Χρύσανθου αφορούν την υπηρεσία του ως αρχειοφύλακα του Πατριαρχείου και μητροπολίτη Τραπεζούντος μέχρι το διορισμό του ως αντιπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ελλάδα το 1926. Το υλικό αποτελείται από υπομνήματα, αλληλογραφία και αποκόμματα εφημερίδων που αφορούν τη δράση του για την αυτοδιάθεση του Πόντου και την αντίθεσή του στην εκλογή του Μελέτιου Μεταξάκη ενώ περιλαμβάνονται επίσης πρωτότυπα και φωτοτυπημένα αντίγραφα των εφημερίδων "Εκκλησιαστική Αλήθεια" και "Οι Κομνηνοί", άδειες διδασκαλίες από μητροπόλεις της Μικράς Ασίας, αποδείξεις αγοράς βιβλίων από το Leipzig και λίγα τεκμήρια σχετικά με το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας (Μελέτιος Μεταξάκης) και την συμμετοχή του Χρύσανθου στην Επιτροπή για τον καθορισμό κανονικού συστήματος για την οργάνωση και τη διοίκηση μητροπόλεων των Νέων Χωρών.
Στους φακέλους 3 και 4 συγκεντρώθηκε το υλικό που αφορά την υπηρεσία του ως αντιπροσώπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ελλάδα. Περιέχεται, μεταξύ άλλων, αλληλογραφία με τον μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μάξιμο, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και διάφορους μητροπολίτες. Το υλικό χαρακτηρίζεται από αποσπασματικότητα
Το φωτογραφικό υλικό (δύο άλμπουμ και λυτές φωτογραφίες του Χρύσανθου, αρχιερέων και προσωπικοτήτων και φωτογραφίες από τον Πόντο) συγκεντρώθηκε στον φάκελο 10.
Το υλικό που παρήγαγε ο Τασούδης και περιλαμβάνεται στο αρχείο Χρύσανθου (φάκελοι 11 και 12) αποτελείται από δοκίμια του δεύτερου και τρίτου βιβλίου του, φύλλα και αποκόμματα εφημερίδων και περιοδικών σχετικά με την αναγγελία και την κριτική των βιβλίων του στον Τύπο, την δημοσίευση επιστολών του Τασούδη σε εφημερίδες (κυρίως στην Εστία) σχετικά με διάφορα θέματα που αφορούν σε υποθέσεις που χειρίστηκε ο Χρύσανθος, δημοσιεύματα που αναφέρονται στη δράση του Χρύσανθου, αλληλογραφία του με διαφόρους κ.ά. (1949-1992).

Το μεγαλύτερο μέρος του αρχειακού υλικού ανήκει στον Αλέξανδρο Μερκάτη, αυλάρχη του βασιλιά Κωνσταντίνου, και αφορά κυρίως αλληλογραφία του βασιλιά Κωνσταντίνου και του Αλέξανδρου Μερκάτη κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού και της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ: ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ, ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ
Φάκελος 4 Εθνικός Διχασμός - Αλληλογραφία Βασιλιά Κωνσταντίνου (1913-1917)
Φάκελος 5 Εθνικός Διχασμός - Αυλάρχης Αλέξανδρος Μερκάτης (1912-1917)
Φάκελος 6 Εθνικός Διχασμός - Εκθέσεις, αναφορές, μαρτυρίες, κ.ά. (1914-1917)
Φάκελος 7 Ασθένεια και θάνατος Κωνσταντίνου Α΄ (1914-1923)
Φάκελος 8 Μικρασιατική εκστρατεία-Καταστροφή (1918-1923)

Ενδιαφέρον για το μικρασιατικό ζήτημα και για την ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική οικονομία και κοινωνία παρουσιάζουν τα τεκμήρια σχετικά με δύο προσφυγικά δάνεια της ΕΤΕ (φ.11 και φ.12) καθώς και πολλές εκθέσεις και ομιλίες του Διομήδη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά τις δεκαετίες 1920 και 1930.

Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου του Στρατή Δούκα είναι από τα γνωστότερα λογοτεχνικά έργα με θέμα τη μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή. Στο αρχείο σώζονται κριτικές και σχόλια για το έργο (υποφάκελος 4.3). Στην οικογενειακή αλληλογραφία απαντώνται στοιχεία για την ζωή των μελών της οικογένειας μετά την καταστροφή (φάκελος 8). Διασώζεται έγγραφο που αφορά την αναζήτηση αγνοούμενου στρατιώτη (υποφ. 9.1), τεκμήρια που προορίζονται ή απευθύνονται στην Εκτιμητική επιτροπή κοινότητος Κεμερίου και πέριξ και στη δευτεροβάθμια επιτροπή Κυδωνιών (1925-1926) (υποφ. 9.3) και διάλεξη του αδελφού του Αλέκου Δούκα με τίτλο «Μικρασία» (1959) (υποφ. 10.2).

Πρόκειται για ενενήντα (90) αρνητικά που σχετίζονται με την παραμονή του Στέργιου Στεργίου ως πεζοναύτη στην Προποντίδα.

Το αρχείο περιλαμβάνει έγγραφα από την υπηρεσία του Γλυκοφρύδη στις φυλακές Σμύρνης, τους διορισμούς του, την στρατολογική του κατάσταση, την υπόθεση κληρονομίας του Τζεβηζαδέ Χουσνή Βέη (νομάρχη Μαγνησίας Μ. Ασίας, κατά την περίοδο της ελληνικής κατοχής και μετέπειτα πρόσφυγα στην Αθήνα) (1942-1952).

Το αρχείο περιλαμβάνει το λογοτεχνικό και κυρίως το δημοσιογραφικό έργο του Γιώργου Τσιμπιδάρου – Φτέρη, σε μορφή χειρογράφων, δακτυλόγραφων και κυρίως αποκομμάτων από τα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε. Το δημοσιογραφικό του έργο περιέχει ανταποκρίσεις από την Μικρασιατική εκστρατεία, δημοσιεύματα για τον Βενιζέλο, ιστορικά θέματα, κ.λπ.

Περιλαμβάνονται επιφυλλίδες και άρθρα του Γ. Φτέρη για την Μικρά Ασία, την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τον Πλαστήρα και τον Χρυσόστομο Σμύρνης. Μεταξύ αυτών σειρά επιφυλλίδων με τίτλο «Φύλλα εκστρατείας», δημοσιευμένων στην εφημερίδα Βαλκανικός Ταχυδρόμος (30.8.1920-22.9.1920) (φακ. 3).

Φάκελος 1
Τεκμήρια (κυρίως προξενική αλληλογραφία) της περιόδου 1921-1923 όταν o Α. Άννινος ήταν Γενικός Πρόξενος στην Κωνσταντινούπολη. Τα τεκμήρια αφορούν τις διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Το τμήμα του αρχείου που αναφέρεται στον αξιωματικό του Ιππικού Κωνσταντίνο Κολυβά περιλαμβάνει στρατιωτικά και υπηρεσιακά έγγραφα (1919-1941), διάφορα προσωπικά έγγραφα, κυρίως τεκτονικά και άλλα σχετικά με το θάνατό του (1911-1941). Επίσης συλλογή σαράντα ενός (41) στρατιωτικών εντύπων (οδηγίες, εγχειρίδια κ.ά.) που αφορούν κυρίως το Ιππικό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στρατιωτικά και υπηρεσιακά έγγραφα του 1922-1923.

Υπομνήματα, αναφορές, σημειώματα και αλληλογραφία που αφορούν την πολιτική δραστηριότητα του Γεωργίου Μπούσιου την περίοδο που υπήρξε βουλευτής Κοζάνης (1915-1922, 1926-1928). Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιστολές του Στέφανου Σταματόπουλου από την Κωνσταντινούπολη και τη Χάλκη στις οποίες περιγράφεται η ζωή των Ελλήνων την περίοδο 1920-1924 (υποφ. 1.4).

Εμπιστευτικά και απόρρητα έγγραφα των υπουργείων Ναυτικών και Στρατιωτικών (διαταγές, τηλεγραφήματα κατάλογοι εγγράφων κ.ά) (1922-1923) σχετικά με το επαναστατικό κίνημα του 1922, τις μετακινήσεις του στρατού στην ανατολική Θράκη την συγκρότηση της στρατιάς Θράκης, την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από την Θράκη και την παράδοση της στους συμμάχους, την εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων στην ανατολική Θράκη.

Το αρχειακό υλικό, του οποίου τη συγκέντρωση και φύλαξη ανέλαβε προφανώς ο Ν. Αποστολόπουλος ως γραμματέας του πολιτικού γραφείου του Βενιζέλου την περίοδο 1917-1920 –γι’αυτό άλλωστε και το υλικό χρονολογείται κυρίως μέχρι το 1920–, χαρακτηρίζεται από μεγάλη αποσπασματικότητα. Αποτελείται από δεκαέξι (16) φακέλους ξεκινώντας από την αλληλογραφία, επίσημη και μη, με Έλληνες και ξένους επιστολογράφους, τις επιστολές Βενιζέλου προς διαφόρους και τις επιστολές τρίτων (φάκελοι 1-4), τα υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία της χώρας για τους Βαλκανικούς πολέμους, τις επιχειρήσεις του πολέμου και τις σχέσεις των εμπλεκομένων χωρών (φάκελοι 5-6) και κατόπιν τα διοικητικά και πολιτικά των περιοχών που περιήλθαν στην Ελλάδα (φάκελος 7). Ακολουθούν τα πολιτικά και κυβερνητικά θέματα (φάκελος 8), τα ζητήματα των ελληνικών πληθυσμών που έπρεπε να επιλυθούν από τη συνδιάσκεψη της ειρήνης (φάκελος 9), οι λόγοι, ομιλίες και σημειώσεις του Βενιζέλου για τα περισσότερα από τα παραπάνω θέματα (φάκελος 10), τα εκλογικά-πολιτικά της εποχής του διχασμού (φάκελος 11), η σύσταση και λειτουργία του πολιτικού γραφείου του πρωθυπουργού (φάκελος 12), ποικίλα (φάκελος 13), οι εφημερίδες για το θάνατο και την κηδεία του Βενιζέλου (φάκελος 14), το τεκμηριωτικό υλικό και τα φωτοαντίγραφα διαφόρων εγγράφων, εφημερίδων και φωτογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν στις εκθέσεις για τον Βενιζέλο (φάκελοι 15-16).
Το περιεχόμενο του αρχείου παρουσιάζει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα στοιχεία για την εξωτερική πολιτική και τις διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδος και του Βενιζέλου. Σημαντικά είναι επίσης τα στατιστικά στοιχεία για τον ελληνισμό της Θράκης και της Μικράς Ασίας.

Φάκελος 1 Εκθέσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα πρεσβευτών και προξένων (1910-1919, 1924).
Φάκελος 2 Επιστολές διαφόρων προς Βενιζέλο - Επιστολές τρίτων (1902-1924).
Φάκελος 3 Επιστολές Βενιζέλου προς διαφόρους (1912-1936).
Φάκελος 4 Επιστολές ξένων πρεσβευτών και επιστολογράφων (1910-1919).
Φάκελος 5 Υπουργεία Στρατιωτικών και Ναυτικών (1911-1919).
Φάκελος 6 Βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1914).
Φάκελος 7 Πολιτικά και διοικητικά Ηπείρου, Μακεδονίας, Κρήτης, Νήσων Αιγαίου (1905-1919).
Φάκελος 8 Πολιτικά και κυβερνητικά θέματα (1914-1924).
Φάκελος 9 Συνδιάσκεψη Ειρήνης - Θράκη, Μ. Ασία - Διάφορα υπομνήματα (1912-1919).
Φάκελος 10 Λόγοι, ομιλίες και σημειώσεις Βενιζέλου (1906-1936).
Φάκελος 11 Εκλογικά - Πολιτικά - Διθυραμβικά (1910-1935).
Φάκελος 12 Πολιτικό Γραφείο (1916-1920).
Φάκελος 13 Ποικίλα (1881-1986).

Το αρχείο περιέχει κυρίως στρατιωτικά έγγραφα (διαταγές, αναφορές, πορίσματα ανακριτικών επιτροπών, εκθέσεις πεπραγμένων, ποικίλο υλικό για τη Σχολή Ευελπίδων), ημερολόγια, αλληλογραφία, αποκόμματα και δημοσιεύματα εφημερίδων, βιογραφικά σημειώματα, χειρόγραφα, σχολικούς ελέγχους κ.ά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η «Έκθεσις πεπραγμένων» του Δημητρίου Πετροπουλάκη, σχετική με τη δράση του 30ού Συντάγματος πεζικού στη Μικρά Ασία.

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ
Αρχείο Στέφανου Σκουλούδη

Ενότητα I ΠΟΛΙΤΙΚΑ

Τόμοι 1-2 Διαπραγματεύσεις ειρήνης - Λονδίνο (1912-1913)
Φάκελος 1 Διαπραγματεύσεις ειρήνης - Λονδίνο (1912-1913)
Τόμοι 1-5 Πρόεδρος κυβερνήσεως και υπουργός Εξωτερικών (1915-1916)
Φάκελος 2 Δίκη κυβερνήσεως Στ.Σκουλούδη (1916-1920)
Φάκελος 3 Δίκη Στ.Σκουλούδη - Υπόθεση δικηγόρου Ν.Παπαδάκη (1920-1931)
Φάκελος 4 Ποικίλα πολιτικά (1838-1929)

Ενότητα ΙΙΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ

Τόμοι 1-2 Διπλώματα και διορισμοί (1853-1927)
Φάκελος 11 Οικογενειακά - Βιογραφικά (1832-1966)
Φάκελος 12 Τραπεζικά - Οικονομικά (1868-1920)

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
ΑΡΧΕΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΑΘΗΝΟΓΕΝΗ

Φάκελος 20 Κατάλοιπα Γεωργίου και Μαρίας Αθηνογένη (1876-1953)
Φάκελος 21 Κατάλοιπα Ιωάννη Γ. Αθηνογένη (1894-1953)
Φάκελος 22 Κατάλοιπα Στέφανου Γ. Αθηνογένη (1880-1958)
Φάκελος 23 Κατάλοιπα Γεωργίου Ι. Αθηνογένη (1930-1987)

Αλληλογραφία του Αποστολόπουλου με επώνυμους επιστολογράφους (1917-1943), εκθέσεις, επιστολές και διάφορα άλλα έγγραφα σχετικά με το κόμμα των Φιλελευθέρων (1918-1941), αλληλογραφία και πολιτικά σημειώματα σχετικά με το πολιτικό γραφείο του Προέδρου της Δημοκρατίας, Παύλου Κουντουριώτη (1924-1926). Επίσης ιστορικές σημειώσεις, μαρτυρίες, άρθρα του Αποστολόπουλου για διάφορες πολιτικές προσωπικότητες και ιστορικά θέματα.
Εκτός από τις θέσεις στις οποίες υπηρέτησε, τα συναφή έγγραφα και την αλληλογραφία του με πολιτικά πρόσωπα της εποχής, στον φάκελο 3 εντοπίζονται επίσης επιστολές φίλων του στρατιωτών από το Μέτωπο και την Μικρά Ασία.

Χάρτες της Μικράς Ασίας και της Μακεδονίας

Οριστικά παραχωρητήρια, αιτήσεις προσφύγων, πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης προσφύγων από προσφυγικούς συλλόγους, λίστες αστών προσφύγων νομού Αχαΐας, σχέδια προσφυγικών συνοικισμών, αλληλογραφία, κ.ά.

Περιλαμβάνει βιβλία μαθητολογίων, γενικών ελέγχων

Μαθητολόγιο , Γενικός έλεγχος Θ Δημοτικού Σχολείου Αρρένων Πατρών

Φάκελοι αναγνώρισης προσφυγικών σωματείων/συλλόγων: αιτήσεις, καταστατικά, πίνακες μελών κ.α. Περιλαμβάνονται τα εξής:

1. (Συμβούλιο) Παμπροσφυγικής Ένωσης Πατρών και Περιχώρων, 116/1924
2. Παμμικρασιατικός Σύνδεσμος Πατρών, 1185/1923, (τροποποίηση 1008/1957)
3. Σύνδεσμος Αρμενίων Μικρασιατών Πατρών, 1451/1925
4. Ένωση Ποντίων Πατρών και Περιχώρων «Η Αναγέννησης», 594/1933
5. Λαϊκός Πανπροσφυγικός σύλλογος Πατρών και Περιχώρων, 429/1935
6. Ανεξάρτητος Προσφυγική Ένωσις Πατρών, 1044/1934
7. Σύλλογος ενώσεως Προσφύγων Κάτω Αχαΐας, 16/1925
8. Σύλλογος προσφύγων Ερυθραίας Χερσονήσου Πατρών και Περιχώρων, 871/1933
9. Σύλλογος προσφύγων Μιντιλογλίου, 1086/1934
10. Χριστιανική φιλόπτωχος Αδελφότης «Οι Άγιοι Απόστολοι», 586/1937
11. Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως Πατρών, 1085/1938
12. Ποδοσφαιρικός Σύλλογος «Ολυμπιακός Πατρών», 1717/1925
13. Σωματείο προσφυγικού συνδέσμου Δεξαμενής Αιγίου, 871/1934
14. Προσφυγικός Σύλλογος Δεξαμενής Αιγίου «Η Αναγέννησις», 1333/1935
15. Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος κατοίκων προσφυγικού συνοικισμού Δεξαμενής "Ο Μικρασιατικός" (έδρα εν Αιγίω), 555/1963
16. Προσφυγικός σύνδεσμος «Η Ομόνοια » Αιγίου (απορρίπτεται), 1032/1925
17. Σύλλογος προσφύγων Αιγίου «Η προποντίς», 1180/1929

Εικονογραφημένο δελτάριο με την ένδειξη «Σμύρνη, Προκυμαία, Καφέ Παρί», απεσταλμένο στον Δ. Ηρακλείδη.

Ο φάκελος περιλαμβάνει αλληλογραφία μεταξύ του Όρχου Πυροβολικού Σμύρνης, της Βάσης Σμύρνης, της Διεύθυνσης Πυροβολικού της Στρατιάς Μικράς Ασίας με θέμα τη δημιουργία Χημείου για τις ανάγκες του στρατού.

• Ημερολόγιο της μικρασιατικής εκστρατείας, συνταγμένο τον Σεπτέμβριο του 1922 κατά την επιστροφή των στρατευμάτων. Αναφέρεται σε γεγονότα και πολιτικά πρόσωπα κατά τη διάρκεια της εκστρατείας (1919-1922).
• Φωτογραφίες του Λ. Καλλέργη κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, κυρίως απεικονίζουν τον ίδιο και συναδέλφους του υγειονομικούς.

Βιβλία ασθενών του Παθολογικού και του Χειρουργικού Τμήματος του Νοσοκομείου «Ελπις», όπου υπάρχουν αθρόες εγγραφές ασθενών προσφύγων από τα τέλη Ιουλίου του 1922 κι αργότερα.

«Πρωτόκολλον [αλληλογραφίας] Υγειονομικού Επιθεωρητού 3 Οκτωβρίου 1923 [-11 Ιουλίου 1924]» και λυτά έγγραφα που αφορούν πρόσφυγες.

«Μητρώον των διαμενουσών επ΄ενοικίω καθ΄άπασαν την χώραν αναποκαταστάτων προσφυγικών οικογενειών. Τόμος πρώτος, I Επεξηγηματικόν σημείωμα ΙΙ Πίναξ - ευρετήριον ΙΙΙ Πίνακες αποτελεσμάτων IV Μητρώον (Κέντρα Κοινων. Πρόνοιας Αττικής, Πειραιώς & Θεσσαλονίκης), Υπουργείον Κοινωνικής Πρόνοιας, Γεν. Διεύθυνσις Κοινων. Πρόνοιας, Διεύθυνσις Αποκαταστάσεως Προσφύγων Δ5 , Αθήναι, Απρίλιος 1962»

Μητρώο εγγραφής αρρένων στο Ισιδώρειο Ορφανοτροφείο Σύρου, όπου αναγράφονται τα στοιχεία: όνομα, επώνυμο, χρόνος εισαγωγής, ηλικία, πατρίδα, ορφανός πατρός και μητρός είτε μόνο πατρός, ονοματεπώνυμο ζώντος συγγενή ή κηδεμόνα, τι τέχνη διδάσκεται, τόπος διαμονής συγγενούς, ημερομηνία αποφοίτησης, παρατηρήσεις. Κατά τα έτη 1915 – 1932 εγγράφονται παιδιά που είτε στο ονοματεπώνυμο, είτε στην πατρίδα, υπάρχει ο χαρακτηρισμός «πρόσφυξ».

Φακ. 8:
Ανατυπωμένες φωτογραφίες:
-«Α/Π «Πανελλήνιον» ή «Seitan Panteli” ή «Διάβολος» έτος ναυπήγησης 1900.
(πρωτότυπη φωτογραφία: Αθηνά Κ. Γρύμπλα)
-Εσωτερικό από ένα υφαντουργείο – μεταξουργείο με τις εργάτριες.
-2 ανατυπωμένες φωτογραφίες της Μικρασιατικής Καταστροφής «Η Σμύρνη πυρπολημένη»

• 2 ανατυπωμένες φωτογραφίες:
  «Οι Τούρκοι αιχμάλωτοι εις Καραμπουρνού»
  -[Αφιχθέντες πρόσφυγες στο λιμάνι της Ερμούπολης ; ]
  -Επιστολή «Σμύρνη τη 13η Μαΐου 1919- Αγαπητέ Πάνο… Κύριον Πάνον Καμπουρόπουλον Αθήναις»
  -2 πιστοποιητικά ανατυπωμένα του Υπουργείου Στρατιωτικών της Διεύθυνσης Υγειονομικής Υπηρεσίας με σφραγίδες «ΕΦΟΝΕΦΘΗ και ΕΞΗΦΑΝΗΣΘΗ»
  -1 ανατυπωμένο διαμονητήριο του Έκτορα Κοσσαντέλη, εμπόρου από τη Σμύρνη.
  -27 ανατυπωμένες φωτογραφίες και καρτ-ποστάλ από την Σμύρνη, τον Γαλατά και το βουνό Πάγος της Σμύρνης. Στο πίσω μέρος των περισσότερων φωτογραφιών και καρτ ποστάλ ,υπάρχουν φωτοτυπημένες μικρές επιστολές από στρατιώτες της Μικρασιατικής εκστρατείας ,προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Φακ. 9:
-5 ανατυπωμένες φωτογραφίες με πρόσφυγες που εγκαταλείπουν την πόλη τους, ένα κάρο της υγειονομικής υπηρεσίας, πρόσφυγες να πλένονται σε μία μικρή λιμνούλα.

• Ανάτυπο με τίτλο: «Τσαρσιά και παζάρια στη Σμύρνη» του Φιλ. Κ. Φάλμπου, Αθήνα 1962, με μία αφιέρωση προς τον Χρήστο Σπανομανώλη, με κάποιες χαλκογραφίες στο εσωτερικό του.
• Λεύκωμα της Ενώσεως Μικρασιατών Περιφέρειας Κρήνης, με έδρα την Αθήνα, Δεκ. 1979, με τίτλο: « 25 χρόνια, Ένωση Μικρασιατών Περιφέρειας Κρήνης» περιέχει φωτογραφίες από την Κρήνη Τσεσμέ, Αλάτσατα.
• Ανατυπωμένη επιστολή ενός στρατιώτη του 16ου Λόχου.
  -Πιστοποιητικά στρατιωτών που χρησίμευσαν ως σύνδεσμοι μεταξύ Μουσουλμάνων και της Οργανώσεως Κωνσταντινουπόλεως.
  -Δήλωση αστικής αποκαταστάσεως ενός πρόσφυγα.
  -Δήλωση εκκαθαρίσεως κινητής και ακίνητης περιουσίας
  -Ευχαριστήρια επιστολή του Δ.Σ του Ανώτατου Ελληνικού Παρθεναγωγείου μετ΄ Οικοτροφείου Σμύρνης «Ομήρειον», προς τον καθηγητή Ε. Κοσσαντέλη.
  -Δελτία ταυτότητας, οικογενειακά βιβλιάρια προσφύγων, με φωτογραφίες.
  -Ταυτότητα ενός στρατιώτη του 4ου Λόχου
  -25 επιστολόχαρτα γραμματέα στην τουρκική γλώσσα, πριν από το 1920 με entete: «Εκπαιδευτήρια της Ορθοδόξου Κοινότητος Ταταούλων.
  -Δίπλωμα Εμπορικού Τμήματος του Ελληνογαλλικού Λυκείου Σμύρνης και ενδεικτικό της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης.
  -Ανατυπωμένες φωτογραφίες του χορού «Ζεϊμπέκια»
  -Επιστολή από το Λονδίνο, του Ν. Μιχαλόπουλου προς τον Παράσχο ….. όπου εξηγεί την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας.
• Φύλλο πορείας
  -Πιστοποιητικό πρόσφυγα από τη Διεύθυνση Σιδηροδρόμων τέως Στρατιάς Μ. Ασίας.
  -Επείγον τηλεγράφημα προς τον Ν. Ανδριανόπουλο Ανθυπομοίραρχο Χωροφυλακής Κορδελιού.
  -Σημειωματάριο με χειρόγραφα ποιήματα.
  -Φυλλάδιο με τίτλο: « Η Πρώτη Επέτειος Εορτή του Μικρασιατικού Συλλόγου «Ανατολής» τελεσθήσα τη 30η Ιανουαρίου 1892» εν Αθήναις, εκ του τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλάριου, 1892. Έχουν εκπέσει τα εξώφυλλα.
  -Επιστολή στη Γαλλική γλώσσα.
  -24 φωτογραφίες από τη Μικρασιατική Εκστρατεία
  -Διαμονητήριο του Εκ. Κοσσιντέλη.
  -Διαταγή της Στρατιωτικής Διοικήσεως Μαγνησίας Β. Κλιμάκιο Αξαρίου, 5/2/1922
  -Πιστοποιητικό αστικής υποκατάστασης του πρόσφυγα Στ. Ραφτόπουλου, από τον Σύλλογο Αλληλοβοήθειας προσφύγων Σταθμού Λαρίσης και Περιφέρειας Πειραιώς, με οικογενειακή φωτογραφία.
  -47 ανατυπωμένες φωτογραφίες με παλιά επαγγέλματα Τούρκων και Μικρασιατών.

«Μαθητολόγιον Γυμνασίου Αρρένων Σύρου αρχομένου από του σχολικού έτους 1908 - 1909 και λήγει 1927 - 1928 [ 1928-29 ] εκπαιδευτικά τέλη» όπου από το σχολικό έτος 1922-23 εγγραφές μαθητών προσφύγων.

Ενδεικτικά μαθητών με πιστοποιητικά προσφυγιάς, έγγραφα για εξετάσεις προσφύγων, κατάσταση με πρόσφυγες μαθητές.

"Μαθητολόγιον Σχολικών ετών 1929-1935 6ου Δημοτικού Σχολείου Ερμουπόλεως",
"Γενικός έλεγχος σχολικών ετών 1929-1936 6ου Δημοτικού Σχολείου Ερμουπόλεως",
"Γενικός έλεγχος σχολικών ετών 1929-1936 6ου Δημοτικού Σχολείου Ερμουπόλεως",
"Γενικός έλεγχος σχολικών ετών 1929-1936 6ου Δημοτικού Σχολείου Ερμουπόλεως",όπου από το σχολικό έτος 1929-1936 εγγραφές μαθητών προσφύγων

"Β' Πλήρες Δημοτικόν Σχολείον Αρρένων Ερμουπόλεως - Μαθητολόγιον από σχολ. έτους 1914-1915 έως σχολ. έτους 1921-1922",
"Β' Δημοτικόν Σχολείον Θηλέων - Μαθητολόγιον από σχολ. έτους 1921-1922 έως σχολ. έτους 1928-1929",
"Δημοτικόν Σχολείον Αρρένων - Μαθητολόγιον σχολ. έτους 1922-1923 έως σχολ. έτους 1927-1928",
"Γενικός έλεγχος αρρένων από σχολ. έτος 1921-1922 έως σχολ. έτος 1926 -1927", όπου από το σχολικό έτος 1914 – 1929 εγγραφές μαθητών προσφύγων.

1. «Δημοτολόγιον προσφύγων του Δήμου Ερμουπόλεως» Κατάστιχο. Καταχωρίζονται 5104 ονόματα.
2. «Μητρώον αρρένων των εν τω Δήμω Ερμουπόλεως διαμενόντων προσφύγων ομογενών, συνταχθέν κατά το έτος 1923» Κατάστιχο. Καταχωρίσεις με βάση το έτος γεννήσεως (1828 – 1924)
3. «Μητρώον προσφύγων Σύρου», 1923. Κατάστιχο. Καταχωρίζονται 7805 πρόσφυγες (μνημονεύονται όλα τα μέλη κάθε οικογένειας) που έφθασαν στην Ερμούπολη. Σημειώνονται: αύξων αριθμός μητρώου, αριθμός βιβλιαρίου, όνομα και επώνυμο μελών οικογενείας, ηλικία, επάγγελμα, τόπος καταγωγής, εγκατάστασις, χρονολογία εγκαταστάσεως, παρατηρήσεις.
4. Πολιτογραφήσεις / «Αθρόαι πολιτογραφήσεις προσφύγων», αιτήσεις και πιστοποιητικά της «επί της πολιτογραφήσεως Επιτροπής» . 6 φάκελοι. Περιέχονται και ατομικές φωτογραφίες των προσφύγων.
5. Λοιπά Υγειονομικά Ιδρύματα/ Νοσοκομείο Προσφύγων. 1 υποφάκελος. Οικονομικά στοιχεία, αποδείξεις.
6. Δημαιρεσίες/ Κατάλογος προσφύγων εκλογέων Δήμου Ερμουπόλεως, 1925. 1 υποφάκελος.
7. Νομάρχης/ Πρόσφυγες, Προσφυγικοί συνοικισμοί, 1923-1928. 4 φάκελοι.
8. Ύδρευση συνοικισμών/ Προσφυγικός συνοικισμός, 1935-1944. 3 φάκελοι.
9. Σύλλογοι και Σωματεία/ Μικρασιατικός Σύλλογος Κυκλάδων εν Σύρω, Παμπροσφυγική Ένωσις Κυκλάδων/ χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης, περίθαλψη απόρων προσφύγων, 1925-1931. 1 φάκελος.
10. Πρακτικά συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου/ αποφάσεις για ενίσχυση, επίλυση θεμάτων που αφορούν σε πρόσφυγες.
11. Δημοτολόγια Δήμου Ερμουπόλεως /αθρόες εγγραφές τροφίμων Αμερικανικού Ορφανοτροφείου της Near East Relief.

«Α.Ν. [Απόφαση Νομαρχίας] 531/1926 εγγραφής προσφύγων» Απόφαση του Νομάρχη Κυκλάδων για την εγγραφή στα Μητρώα Αρρένων και τα Δημοτολόγια της Ερμούπολης. Καταχωρίζονται περίπου 2000 ονόματα. Στον κατάλογο αναφέρονται: αύξων αριθμός , έτος γεννήσεως, επώνυμο, όνομα, όνομα πατρός και τόπος καταγωγής των ανδρών που εγγράφονται.

-Εφημερίδα «Βήμα της Σμύρνης»

15 τοκομερίδια/ομόλογα Προσφυγικού Δανείου 7% 1924, πληρωτέα στο Λονδίνο το 1941, 1942, 1943.

Δήλωση εκκαθαρίσεως περιουσίας κατά την ανταλλαγή πληθυσμών

Ένα (1) διαβατήριο - εισιτήριο της Γαλλικής Επιτροπής ανταλλαγής πληθυσμών του 1924 στο πρωτότυπο. Η ακριβής χρονολογία του διαβατηρίου είναι 10 Αυγούστου 1924

Φάκ. 872 «Αλληλογραφία για θέματα φόρων», 1928-1948:
Ορισμένα έγγραφα του φακέλου αφορούν τη βιομηχανική επιχείρηση-μεταξουργείο «Υιοί Α. Ετμεκτζόγλου» που ιδρύθηκε το 1924 στη Νέα Ιωνία Βόλου από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες Γεώργιο και Αθανάσιο Ετμεκτζόγου. Η πλειοψηφία του προσωπικού ήταν «άποροι γυναίκες πρόσφυγες».

Φάκ. 876 «Λιμενικά», 1930-1939:
Ορισμένα έγγραφα αφορούν θέματα λιμενεργατών και φορτοεκφορτωτών στο λιμάνι του Βόλου. Ανάμεσά τους έγγραφα του «Συλλόγου Φορτοεκφορτωτών Συσκευαστών Βόλου “Άγιος Γεώργιος”», του οποίου τα μέλη ήταν πρόσφυγες.

• Γενικό Μητρώο Ασθενών (Β. 12, 1919-1921, Β. 13, 1921-1923)
• Ημερολόγιο Ασθενών (Β. 82, 1916-1922)
• Γενικό Μητρώο Εσωτερικών Ασθενών (Β. 11, 1914-1916)

Το σύνηθες περιεχόμενο του αρχείου αυτού είναι αιτήσεις άδειας λειτουργίας, ανανέωσης λειτουργίας, επαναλειτουργίας, επέκτασης της επιχείρησης, τεχνικές εκθέσεις για γνωμοδότηση, τοπογραφικά διαγράμματα, σχεδιαγράμματα μηχανολογικών εγκαταστάσεων, κανονισμοί πυρασφάλειας, έγγραφα σχετικά με ενοχλήσεις και διαμαρτυρίες των γειτόνων κ.λπ.
Ειδικότερα, πρόκειται για επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν από την πρώτη ή και τη δεύτερη γενιά των Μικρασιατών προσφύγων.

Συγκεκριμένα:
Χαλβαδοποιΐα Στυλιανού Παπαγιαννόπουλου & Κληρονόμων (Φάκ. 275, 1929-1979), Εργαστήριο αεριούχων ποτών Ιωσήφ Καλφόπουλος, Αλμυρός (Φάκ. 43, 1954), Εργαστήριο παρασκευής αεριούχων ποτών Καλφόπουλου-Μωραγέμου, Βόλος (Φάκ. 48, 1937-1954), Αρτοποιείο Αλεξανδρίδη (Φάκ. 187, 1957), Αρτοποιείο Φιλοσόγλου (Φάκ. 552, 1965), Αρτοποιείο Γεώργιου Γεωργιάδη (Φάκ. 114, 1956-1965), Αρτοποιείο Αριστείδη Βαφειάδη (Φάκ. 100, 1956-1979), Αρτοποιείο Γιαντσή (Φάκ. 480, 1964-1966), Μηχανουργείο Μάξιμου Καλαϊτζόγλου (Φάκ. 476, 1938-1964), Αλλαντοποιΐα Μουταφίδου (Φάκ. 426, 1957-1975), Υαλουργείο "Θεσσαλική Υαλουργία" (Φάκ. 421, 1963-1967).

Αφήγηση ζωής που παραχωρήθηκε από τον μικρασιατικής καταγωγής εκπαιδευτικό και συγγραφέα Δημήτρη Κωνσταντάρα-Σταθαρά στην Ο.Π.Ι.ΒΟ.
Πληροφορίες για τους γονείς του: πρόσφυγες, ο πατέρας από Αϊβαλί, η μητέρα από Πέργαμο. Πληροφορίες για τις πρώτες προσφυγικές κατοικίες, τα «τετράγωνα», για τη φτώχεια και τις δυσκολίες των προσφύγων, τα προσφυγικά συσσίτια και τη δημιουργία του «Συνοικισμού». Αναφορές στην εργασία της γιαγιάς (από τη μεριά του πατέρα) στου Παπαγεωργίου, στους αργαλειούς, και στο οικογενειακό και συγγενικό του περιβάλλον στη Νέα Ιωνία. Αναφορές στα γεγονότα της Σμύρνης, στο Αϊβαλί και στα Τάγματα εργασίας, όπου είχε χαθεί ο παππούς του.
Πληροφορίες για την υγειονομική κατάσταση των προσφύγων, τις αρρώστιες και τις κακουχίες: εξανθηματικός τύφος. η διαμονή στις αποθήκες, τα σπίτια, τα υλικά, τα δάνεια.
Αναφορά στα σχολικά του χρόνια, στην κήρυξη του πολέμου, την ιταλική και τη γερμανική Κατοχή: τα συναισθήματα των παιδιών, οι μετακινήσεις, ο στρατώνας, τα καταφύγια, τα ορύγματα «ζιγκ ζαγκ», η πείνα, τα ΕΑΣΑΔ και οι δολοφονίες πολιτών από τους συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής.

Είκοσι (20) βιβλιάρια-μητρώα εργαζομένων, με φωτογραφίες τους, ημερομηνίες πρόσληψης και απόλυσης, προσωπικές πληροφορίες κ.λπ. (α/α: 2015, 2530, 2564, 2660, 2669, 2670, 2848, 2999, 3001-3003, 3005-3007, 3010, 3014, 3015, 3017, 3018, 3020).

Μητρώα Προσωπικού (Β. 77, 89, 209, χ.χ.), Πληρωμής γυναικών εργοστασίου (Β. 78, 1925-1926, Β. 160, 1926), Ημερομισθίων Μηχανουργείου (Β. 177, 1928-1929), Πληρωμών (Β. 213, 1929-1930)

Η συλλογή περιέχει είκοσι (20) επιστολές του υπολοχαγού του Πυροβολικού Σώματος Γεωργίου Οικονομίδη προς την οικογένειά του, στον Βόλο, γραμμένες στη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας, στα διαδοχικά μέτωπα του πολέμου, μέχρι λίγες μέρες πριν την κατάρρευση και την καταστροφή. Οι επιστολές απηχούν προσωπικές εκτιμήσεις για τη Μικρασιατική εκστρατεία και τους πρωταγωνιστές της και αποτυπώνουν την ψυχολογική κατάσταση, τις ελπίδες και τους φόβους του συντάκτη τους για την έκβαση του πολέμου. Η Συλλογή περιλαμβάνει επίσης ιδιόχειρη «Έγγραφον Κατάθεσιν του Υπολοχαγού του Πυροβολικού Οικονομίδου Γεωργίου» (χ.χ.), καθώς και μία (1) φωτογραφία με τη σημείωση «Εσκί Σεχίρ, 18 Ιουλίου 1921, Ιστορική ημέρα καθ’ ην οι γενναίοι παρασημοφορούνται παρά της Α.Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου, Γ. Κ. Οικονομίδης».

Γενικοί Έλεγχοι (Β. 1, 1929/30-1930/31, 2, 1931/32)
Μαθητολόγιο (Β. 15, 1930/31-1931/32)
Πρωτόκολλο Αλληλογραφίας (Β. 64, 1927-1948)
Ιστορίας του σχολείου (Β. 63, τμήμα)

Γενικοί Έλεγχοι (Β. 16-17, 1929/30-1950/51)
Μαθητολόγιο (Β. 18, 1938/39-1945/46)

Η Σειρά «Εταιρικά» περιλαμβάνει 67 τόμους με εταιρικά συμβόλαια ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης εταιρειών από το 1882 έως το 1970. Στους 62 τόμους των ετών 1922-1970 έχουν εντοπιστεί επιχειρήσεις που ιδρύθηκαν μόνο από πρόσφυγες και σε άλλες οι ιδρυτές-συνέταιροι ήταν γηγενείς και πρόσφυγες.

Στη Σειρά «Πολιτικές Αποφάσεις» περιλαμβάνονται Αποφάσεις ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης Σωματείων από το 1914 (Ν. 281/1914: ιδρυτικός νόμος σωματείων) έως το 1932 (από το 1933 κι έπειτα βλ. «Πρωτοδικείο Βόλου, Σειρά: Σωματεία»).
Ειδικότερα, περιλαμβάνει Πολιτικές Αποφάσεις του Πρωτοδικείου Βόλου για την αναγνώριση της ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης Προσφυγικών Σωματείων και Συλλόγων:
Τόμοι 1-107 (1914-1930), και
Τόμοι 1-23 (1931-1932).

Η Σειρά «Σωματεία» περιλαμβάνει 39 τόμους με Αποφάσεις ίδρυσης, τροποποίησης και διάλυσης Σωματείων από το 1933 έως το 1971.
Στους τόμους των ετών 1933-1971 έχουν εντοπιστεί τα ακόλουθα προσφυγικά σωματεία:
"Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως Βόλου" (τόμος έτους 1933)," Ένωσις Καϊστρίου Πεδίου" (τόμος έτους 1933), "Σύνδεσμος Αστέγων Προσφύγων Τέρματος Ιωλκού" (τόμος έτους 1934), "Παμπροσφυγικός Σύνδεσμος Βόλου", ίδρ. 1922 (τόμος έτους 1935), "Σωματείον Καπνεργατών και Καπνεργατριών Αρμαθοδετών Προσφύγων Η Ομόνοια" (τόμος ετών 1936-1940), "Σύλλογος Αρμενίων Προσφύγων Βόλου", ίδρ. 1926 (τόμος ετών 1936-1940)," Ένωσις Εθνικοφρόνων Μικρασιατών προσφύγων του Νομού Μαγνησίας" (τόμος έτους 1946), "Προοδευτικός Σύλλογος Γυναικών Νέας Ιωνίας – Καπακλί – Νεαπόλεως και Παλαιών Βόλου" (τόμος έτους 1946), "Ένωσις κατοίκων Συνοικίας Ιωλκού" (τόμος έτους 1946), "Ένωσις κατοίκων Συνοικισμού Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1946), "Σύνδεσμος εργατών φορτοεκφορτωτών Νέας Ιωνίας Η Αγία Ευαγγελίστρια" (τόμος έτους 1950), "Σύλλογος Απόρων Φυματικών Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1951), "Σύλλογος Υπαλλήλων Δήμου Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1955), "Γυμναστικός Σύλλογος Η ΝΙΚΗ" (πρώην "Γυμναστικός Σύλλογος Προσφύγων Βόλου", ίδρ. 1924) (τόμος έτους 1955), "Σύλλογος Αλληλοβοηθείας Προσφύγων Αλμυρού" (τόμος έτους 1955), "Εξωραϊστικός Σύλλογος Συνοικίας Κουφοβούνου Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1956), "Ομοσπονδία Προσφυγικών Οργανώσεων Βόλου Η Ένωσις", ίδρ. 1928: Ψήφισμα - Πράξη Ιδρύσεως της Ομοσπονδίας – Ιδρυτές - Καταστατικό του Συλλόγου Προσφύγων Καππαδοκίας Βόλου (τόμος έτους 1956), "Εξωραϊστικός Σύλλογος Ν. Ιωνίας (Βόλου) Αμπελόκηποι" (τόμος έτους 1957), "Εξωραϊστικός Σύλλογος Αλιβερίου Δήμου Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1959), "Σύλλογος Εθνικής και Κοινωνικής Δράσεως Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1959)," Ένωσις Ποντίων Νομού Μαγνησίας", ιδρ. 1958 (τόμος έτους 1960), "Γυμναστικός Σύλλογος Η ΝΙΚΗ”: Τροποποίηση Καταστατικού (τόμος έτους 1962), "Σύλλογος Απόρων Παραπηγματούχων Κουφοβούνου Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1963), "Σύνδεσμος Αστέγων Προσφύγων Τέρματος Ιωλκού": Τροποποίηση Καταστατικού (τόμος έτους 1964), "Γυμναστικός Σύλλογος Βόλου Η ΝΙΚΗ": Τροποποίηση Καταστατικού (τόμος έτους 1969), "Σύλλογος Οικιστών Συνοικίας Κουφοβούνου Νέας Ιωνίας Βόλου" (τόμος έτους 1971).

Υποαρχείο Δημοτολογίου
Σειρά: Προσφυγικοί Σύλλογοι
Η σειρά περιλαμβάνει Πιστοποιητικά μελών γυναικών προσφύγων πρώτης γενιάς και Αιτήσεις Εγγραφής (Πολιτογράφησής) τους στο Δημοτολόγιο του Δήμου Παγασών, καθώς και Πιστοποιητικά ταυτοπροσωπίας – καταγωγής γυναικών προσφύγων από τους Προσφυγικούς Συλλόγους που είχαν ιδρυθεί στην πόλη.

Περιλαμβάνονται οι εξής σύλλογοι:

1. Μικρασιατικός Σύνδεσμος Προσφύγων Βόλου «Η Αλληλεγγύη» (1925-1939, τεκμ. 897)
2. Σύλλογος Νικομηδείων (1926-1937, τεκμ. 284)
3. Θρακικός Σύλλογος Βόλου «Η Προποντίς» (1929-1939, τεκμ. 160)
4. Σύνδεσμος Προσφύγων Βιλαετίου Προύσσης και Προποντίδος «Ο Αλύτρωτος 1922» (1929, τεκμ. 3)
5. Ένωσις Προσφύγων Καϊστρίου Πεδίου (1928-1939, τεκμ. 117)
6. Παμπροσφυγικός Σύνδεσμος Βόλου (1929-1934, τεκμ. 205)
7. Σύλλογος Αρμενίων Προσφύγων Βόλου (1928, τεκμ. 3)
8. Σύλλογος «Νέα Ιωνία Βόλου» (1928-1930, τεκμ. 13)
9. Σύλλογος Προσφύγων Καππαδοκίας Βόλου (1928-1939, τεκμ. 420)
10. Σύνδεσμος εκ Βουλγαρίας Προσφύγων «Η Ανατολική Ρωμυλία» (1930-1935, τεκμ. 44)
11. Προσφυγική Ένωσις Τέρμα Ιωλκού (1932-1939, τεκμ. 113)
12. Ένωσις Νέας Ιωνίας Βόλου (1937-1939, τεκμ. 10).

Εισερχόμενη Αλληλογραφία (Φάκ.1, 1947-1949),
Πιστοποιητικά Γεννήσεων (Φάκ. 22, 1951-1954), Δηλώσεις Βαπτίσεων (Φάκ. 23, 1953-1957), Ευρετήριο Οικογενειακών Μερίδων (Β. 63, χ.χ.)